Danh thắng & Di tích Hà Nội

Di tích An toàn khu Quán cơm cụ Điếc (huyện Đông Anh)

Sơn Dương (t/h) 28/09/2023 16:52

Di tích cách mạng Xuân Canh nằm trên đường quốc lộ số 3 thuộc địa phận xã Xuân Canh, huyện Đông Anh, Thành phố Hà Nội. Đây chính là địa điểm lịch sử ghi dấu một quán cơm bình dị của cụ Nguyễn Thị Thanh nhưng đã đóng góp rất nhiều cho cách mạng.

Từ năm 1941 đến năm 1945, cùng với các xã khác ở Đông Anh, Xuân Canh đã vinh dự được chọn làm nơi xây dựng an toàn khu của Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam và quán cơm của cụ Điếc (tên thật là Nguyễn Thị Thanh), còn gọi là “Quán cơm quốc tế”, đã trở thành một địa điểm đón đưa các cán bộ cách mạng, là trạm liên lạc của Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam với cả nước. Suốt thời gian dài, nơi đây đã góp phần đảm bảo an toàn cho Trung ương Đảng hoạt động chỉ đạo các phong trào cách mạng cả nước.

Cuốn sơ thảo “Xuân Canh những chặng đường lịch sử có ghi rõ: “Một cán bộ binh vận là Lưu Thị Đoàn có quan hệ với chủ quán cơm đã lâu. Khi đồng chí Tỉnh gây dựng cơ sở quán này thì đồng chí Đoàn đã bàn giao lại để đồng chí Tỉnh tiếp tục gây dựng. Chẳng bao lâu, quán cơm trở thành một cơ sở tin cậy được Trung ương chọn làm trạm liên lạc, nơi hội họp, nơi giao nhiệm vụ cho cán bộ. Chủ quán là bà Nhạn, tên chính là Nguyễn Thị Thanh, quê ở Hưng Yên, lấy chồng ở làng Dóng (Phù Đổng - Gia Lâm). Ông mất sớm, để lại cho bà một con gái nhỏ 3 tuổi. Bà đến Văn Thượng ở nhờ để buôn bán kiếm sống. Tại đây, bà đi bước nữa lấy một người trong làng và ra mở quán cơm tại bến ô tô khách bên lề quốc lộ 3”.

Xuân Canh có bến đò ngang, đò dọc đi trên sông Đuống, sông Hồng, có Quốc lộ số 3, lại gần với đầm Tháng Năm nên quán cơm của cụ Thanh thường đón được nhiều khách qua lại làm ăn, buôn bán. Lợi dụng sự thuận tiện này, các cán bộ cách mạng trà trộn đi lại, địch rất khó phát hiện. Trong bài nói chuyện ở Đông Anh ngày 18/8/1987, đồng chí Trường Chinh đã kể lại “...Nhiều nơi trên đất Đông Anh đã trở thành trạm liên lạc, nơi hội họp như cây gạo Ba Đê, quán cơm của cụ Tấc cạnh cây gạo chợ Bỏi. Quán cơm của cụ Nguyễn Thị Thanh ở ngã ba Dầu thường được anh em cán bộ lúc đó gọi là “Quán cơm quốc tế”... Trong thời gian ở Đông Anh tôi thường ở nhà anh Lý Từ (Ngọc Giang), nhà cụ Trạch... và thường nghỉ tại các địa điểm như quán cơm cụ Thanh (ngã ba Dâu), đền Cổ Loa hoặc nhà cụ Phương, anh Tước (Ngọc Giang) để giao nhiệm vụ cho cán bộ...”.

Trong một thời gian dài, trạm liên lạc ở quán cụ Thanh đã thực hiện tốt nhiệm vụ của mình, không lần nào để lộ bí mật và đã trở thành một điểm ATK của 6 huyện thuộc ATK Trung ương giai đoạn trước Cách mạng tháng Tám 1945. Năm 1964, gia đình cụ Thanh được cấp bằng “Có công với nước” cùng với các gia đình cơ sở ở Xuân Canh. Năm 1987, tại vị trí quán cơm đã được gắn biển lưu niệm về một giai đoạn lịch sử của Đảng bộ và nhân dân Hà Nội trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Đến năm 2002, di tích đã được tu bổ, nâng cấp xứng đáng với địa danh “ATK” thời kỳ tiền khởi nghĩa./.

Theo Hà Nội Danh thắng và Di tích tập 02

Bài liên quan
  • Chùa Yên Nội (huyện Quốc Oai)
    Chùa mang tên địa danh của làng Yên Nội, nay thuộc thôn Yên Nội, xã Đồng Quang, huyện Quốc Oai, Hà Nội. Trước Cách mạng tháng Tám (1945) thuộc tổng Hoàng Xá, huyện Yên Sơn, phủ Quốc Oai, tỉnh Sơn Tây.
(0) Bình luận
  • Ô Quan Chưởng - Cửa ô cuối cùng của Hà Nội
    Cửa Ô Quan Chưởng nằm ở phía Đông thành Thăng Long xưa, hiện nay thuộc phường Đồng Xuân, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. Đây là một trong những cửa ô quan trọng của thành Thăng Long còn sót lại cho đến ngày nay. Chứng kiến biết bao biến đổi thăng trầm của Thủ đô, giữa phố phường Hà Nội nhộn nhịp hôm nay, Ô Quan Chưởng vẫn sừng sững uy nghiêm, khoác lên mình vẻ đẹp cổ kính, bình yên...
  • Bảo tàng Mỹ thuật ở giữa làng quê (huyện Ba Vì)
    Xứ Đoài là một vùng đất tối cổ - vùng địa văn hoá, địa thi hoạ - nơi mà con người có thể trải nghiệm đời mình trong hệ sinh thái tự nhiên của vùng đất, đi qua những truyền thuyết, cổ tích, để từ đó tạo nên tâm tính, giọng nói đặc trưng của con người xứ Đoài. Nắng và gió, núi và sông xứ Đoài đã gợi cảm hứng sáng tác cho một Tản Đà, một Quang Dũng và nhiều thi nhân, hoạ sĩ: từ Tô Ngọc Vân, Nguyễn Gia Trí đến Sĩ Tốt, Nguyễn Tiến Chung, Nguyễn Tư Nghiêm, Nguyễn Sáng... và những thế hệ văn nghệ sĩ sau này, ở họ đều có những sáng tác xuất sắc về xứ Đoài.
  • Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày (huyện Phú Xuyên)
    Đi khắp các vùng miền của Tổ quốc, những cựu tù binh Phú Quốc đã sưu tầm kỷ vật, di vật, tranh ảnh có liên quan đến các nhà tù trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược mà đồng đội và các ông đã trải qua. Hơn 20 năm kiếm tìm và góp nhặt, Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày, do chính những người cựu tù năm xưa thành lập là những minh chứng chân thực về một thời oanh liệt và hào hùng của dân tộc.
  • Bảo tàng Quê hương phong trào chiếc gậy Trường Sơn (huyệnỨng Hoà)
    Hoà Xá là một làng quê nằm sát bờ tả sông Đáy, thuộc vùng ven chiêm trũng Khu Cháy. Nơi đây sớm có phong trào cách mạng ngay từ những năm 1930, là hậu phương trung thành của cuộc kháng chiến chống Pháp. Trong công cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Hòa Xá được xem là quê hương của phong trào động viên thanh niên lên đường “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước” và câu chuyện huyền thoại “chiếc gậy Trường Sơn”.
  • Khu Cháy, Bảo tàng Khu Cháy - một địa chỉ đỏ về truyền thống đấu tranh cách mạng ở Ứng Hoà, Phú Xuyên
    “Khu Cháy” là thuật ngữ để nói về một khu du kích trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp gồm 22 xã ở phía nam huyện Ứng Hoà và tây huyện Phú Xuyên, Hà Nội.
  • Bảo tàng Tổng cục II (quận Hoàng Mai)
    Toạ lạc tại số 322 đường Lê Trọng Tấn, quận Hoàng Mai, Hà Nội trên khuôn viên rộng 3.500m2, gồm 2 tầng nhà và phần trưng bày ngoài trời, Bảo tàng Tổng cục II hiện lưu giữ 5.830 hiện vật, trong đó có nhiều hiện vật quý hiếm gắn liền với cuộc đời hoạt động của nhiều chiến sĩ tình báo xuất sắc của Quân đội nhân dân Việt Nam. Với chức năng phục vụ công tác nghiên cứu, tham quan học tập, giáo dục truyền thống, Bảo tàng Tổng cục II chính thức được Bộ Văn hoá - Thông tin công nhận nằm trong hệ thống các bảo tàng cấp 2 toàn quân.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
Đừng bỏ lỡ
Di tích An toàn khu Quán cơm cụ Điếc (huyện Đông Anh)
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO