Ra Hà Nội, đãi bạn món canh cá ngạnh “lờ và lờ vờ”

Nguyễn Văn Công| 15/12/2022 18:26

Tôi có cậu bạn trong TP. Hồ Chí Minh, thỉnh thoảng ra Thủ đô chơi. Để ghi dấu ấn ẩm thực Hà thành trong dạ dày cậu bạn, tôi đã “chót” tìm đến món canh cá ngạnh nấu với con lờ vờ. Từ đó, mỗi lần chuẩn bị ra đón cái rét xứ Bắc, cậu bạn tôi lại thả cho tôi một tin nhắn nũng nịu: “Lại mời tui món canh lờ vờ, rồi nghe tiếng sóng sông Hồng vỗ vào bờ nghen”.

anh-1(2).jpg
Con vờ sã cánh trên lá khoai nước

Để tôi kể cho bạn nghe về món canh vờ nhé. Bởi tôi biết còn nhiều bạn chưa từng ăn món này đâu, với riêng tôi thì canh vờ ngon thật tuyệt, xứng đáng là món thiết đãi bạn hiền ghé thăm Thủ đô.

Nói đến vờ, nhiều người sẽ nghĩ đó là một tính từ trong từ “vật vờ”, “lờ và lờ vờ” nhưng thực tế đó là một sinh vật sống trên triền đê các dòng sông giàu phù sa. Có lẽ từ tập tính bay lờ và lờ vờ của con vờ nên người ta đặt luôn tên cho nó và gọi tắt là con vờ.

Rồi từ đó, món canh vờ cá ngạnh mang đậm hồn quê đã xuất hiện ở nhiều làng quê, trong đó nổi bật đặc sản là ở làng Xâm Dương (xã Ninh Sở, Thường Tín).

Vờ như thứ “lộc trời” ban cho cư dân dọc đê sông Hồng, tuy nhiên không phải nơi đâu dọc triền đê cũng biết biến vờ thành món đặc sản. Từ xưa, người làng Xâm Dương đã nắm được tập tính của vờ để có thể bắt được chúng, đó là từ tháng Giêng cho đến tháng tư, đặc biệt là lúc hoa gạo nở đỏ rực vùng trời là lúc vờ hoạt động mạnh nhất.

Nhiều người có lẽ chưa biết con vờ trông hình dạng như nào, để tôi mô tả một chút nhé. Vờ trắng muốt, mỏng manh và rất mềm, có hai chiếc râu dài trên đầu, bụng như bụng sâu, cuối bụng mọc ra ba cái lông đuôi, hai mắt đen lồi to, trông qua chúng giống như dế choắt.

Cánh của vờ rất mỏng, mỏng đến nỗi nhìn xuyên thấu. Chúng chỉ có thể sống được vài tiếng sau khi tham gia “lễ hội tình yêu”. Kể cả lúc mới ngoi lên khỏi mặt đất chúng cũng chỉ bay kiểu lờ và lờ vờ.

Khi lúc mặt trời ló rạng, vờ trở nên yếu dần, chúng sà thấp xuống rồi rớt xuống đất một cách tự nhiên. Mỗi năm vờ chỉ sinh sản một lần, ban đầu từ ấu trùng rồi lớn lên ngang con chuồn chuồn, lột xác bay ra rồi lại tạm biệt dương thế, xác nổi trên mặt sông, thế là hết một đời vờ.

Vờ là loài ưa sống sạch, môi trường ô nhiễm thì chúng không thể tồn tại ngay lập tức nên ở đâu nhiều vờ chứng tỏ môi trường ở đó trong lành. Giá một cân vờ bình quân cũng bốn năm trăm nghìn, có mùa lên đến cả triệu đồng, cũng bõ cái công người dân dậy sớm, chịu sương lạnh để bắt chúng.

Canh vờ là món ăn rất phổ biến của người Xâm Dương, có thể ăn hàng ngày như nấu với rau hoặc canh cá. Tuy nhiên, để đưa canh vờ lên “đỉnh” thì phải đi với cá ngạnh, cũng là một loài cá đặc sản của cư dân sông Hồng. Hơn nữa, cá ngạnh lại kén cá tự nhiên chứ cá nuôi thì nhẽo thịt như ăn cá nheo, cá trê.

Cá ngạnh làm sạch rồi ướp muối, nghệ, tỏi, mẻ khoảng 20 phút cho gia vị thấm vào thịt rồi xào lên. Vờ được ướp tương tự rồi xào với thịt ba chỉ cho vàng ruộm. Rồi mang cả vờ và cá ngạnh trộn cùng một nồi, cho nước sôi vào đun, thêm chút dọc mùng, cà chua, hành lá ngon tới bến.

anh-2(1).jpg
Món canh vờ cá ngạnh

Mùi thơm của riềng, vị nghệ chan chát, độ béo của cá ngạnh và nhất là độ bùi của vờ hội tụ đủ trong bát canh vờ cá ngạnh. Rau sống thì chẳng thể thiếu tía tô, lá lốt và húng quế cho trọn vị. Còn nếu ăn dạng lẩu thì có thể thêm hoa chuối, rau ngải cứu, rau bầu tròn. Vờ nổi khắp nồi, ngậm hết mỡ lợn béo ngậy. Vờ nấu lá me, xào với rau muốn, rang tỏi, chả vờ hay sốt cà chua là các món thiên biến từ thứ lộc trời này.

Chỉ vậy thôi mà làm cậu bạn tôi “nghiện” canh vờ cá ngạnh và nghiện luôn cái lạnh Hà Nội và luôn tìm “cớ” ra thăm tôi để được tôi dẫn đi thưởng thức.

Ghé thăm Hà Nội, nhớ đừng quên món canh vờ cá ngạnh và thưởng gió phù sa sông Hồng nhé bạn tôi ơi!

Tác phẩm tham dự cuộc thi viết "Hà Nội và tôi" của tác giả Nguyễn Văn Công. Thông tin về cuộc thi xem tại đây.

Bài liên quan
  • Hà Nội mùa này mình bên nhau nhé!
    Hà Nội mùa này cô đơn thì phí lắm... Hà Nội tháng 10 làm con người ta cảm thấy yêu nhau say đắm trong tiết trời đang thổn thức của mùa thu với cơn gió heo may làm ta nhớ thương, mùi cốm xanh về thơm bàn tay nhỏ, hoa sữa nồng nàn theo bước chân ai?
(0) Bình luận
  • Nhớ gì khi xa Hà Nội
    Thanh xuân tươi đẹp nhất của tôi gắn bó cùng Hà Nội. Đó là quãng đời sinh viên tươi vui, hồn nhiên được cùng các bạn đồng trang lứa sinh sống và học tập giữa lòng Thủ đô, dưới mái trường Học viện hành chính Quốc gia. Lần đầu tiên bước ra khỏi ngưỡng cửa an toàn của gia đình, Hà Nội đã hiếu khách đón nhận, ôm tôi vào lòng, gieo vào tâm hồn thật nhiều kỉ niệm đặc biệt. Để rồi sau khi ra trường, trở về quê hương công tác, lòng tôi lại bồi hồi xao xuyến mỗi khi nhớ về Hà Nội với những hồi tưởng xuyến xao về quãng đời sinh viên.
  • Tô thắm Hà Nội bốn mùa hoa
    Có lẽ hiếm có Thủ đô của đất nước nào trên thế giới lại có đủ thời tiết đặc trưng của bốn mùa xuân, hạ, thu, đông, cùng với đó là thiên nhiên tuần hoàn luân chuyển quay vòng bốn mùa như Hà Nội. Để tạo nên diện mạo của Thủ đô, ngoài các công trình kiến trúc, danh lam thắng cảnh… thì còn có cả hệ thống cây xanh và hoa cỏ được trồng khắp các nẻo đường của Hà Nội.
  • Một thoáng Thủ đô, một đời vương vấn
    Tôi đến Thủ đô vào một ngày hè chói chang nắng lửa. Cảm giác nóng nực không ngăn nổi sự hiếu kì trong tôi về mảnh đất ngàn năm văn hiến, về những con người tao nhã, văn minh. Tôi thả hồn phiêu diêu qua từng con phố, lắng tai nghe nhịp thở của Hà thành mà nao nao hồi tưởng về những điều mình đã đọc, đã biết về lịch sử, con người nhân kiệt nơi đây.
  • Giai nhân trong bức ảnh Hà thành bất tử
    Nhân dịp 70 năm giải phóng Thủ đô xin được dâng truyện ngắn này như một nén nhang thơm để tưởng nhớ những nghĩa sĩ anh hùng đã dâng hiến đời mình cho cuộc chiến đấu giải phóng Thủ đô. Trong đó có vợ chồng ông Hai Hiên. Hai Hiên - vị lãnh tụ của cuộc khởi nghĩa “Hà thành đầu độc” năm 1908. Cuộc khởi nghĩa tuy thất bại nhưng đã làm chấn động 3 cõi Đông Dương khiến Paris phải run sợ. Ông Hai Hiên lúc đó mới ngoài 30 tuổi, bị thực dân Pháp xử tử chặt đầu, rồi treo thủ cấp ở Cửa Đông thành, nhằm uy hiếp tinh th
  • Nắng thu theo lối tôi về Hà Nội
    7 giờ sáng, đáp xuống nơi Thủ đô, trái tim của cả nước, tôi lại càng tự hào vì là người con Việt Nam. Đã lâu lắm rồi, kể từ ngày tôi xa nơi đây, hân hoan lắm, 7 tiếng trên máy bay đem tôi về quê nhà. 7 năm xa nhà, tôi từ nơi xa học và làm việc trở về nhưng ký ức của tôi và nơi này không thể xóa nhòa. Từ trên máy bay và từ sân bay về trung tâm, tôi càng thấy sự thay đổi rõ rệt của một Hà Nội chuyển mình, hiện đại, văn minh.
  • Cả nhà ước năm mới
    Đêm 30, sau khi tôi và Thạo (con cả của tôi) chuẩn bị xong mâm cúng giao thừa, như đã thống nhất, cả nhà quây quần bên bàn trà để cùng nhau mơ ước.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Khám phá Tây Bắc tại triển lãm "Tây Park - Ngàn"
    Triển lãm thị giác "Tây Park - Ngàn" được thực hiện dựa trên quá trình 10 năm đi và trải nghiệm tại Tây Bắc (Việt Nam) kết hợp sáng tạo nhiếp ảnh của Nguyễn Thanh Tuấn.
  • Khúc ca tình mẫu tử khi đối thoại với thời gian
    Bài thơ “Mẹ” của Đỗ Trung Lai thuộc đề tài quen thuộc nhưng luôn mang sức gợi lớn: đề tài người mẹ. Bài thơ được chọn vào sách giáo khoa Ngữ văn 7 (tập 1, bộ Cánh diều). Xuyên suốt bài thơ là bóng dáng vất vả, tảo tần của người mẹ gắn liền với tình cảm thiêng liêng, sâu đậm mà người con dành cho mẹ. Bằng nét bút tinh tế và nghệ thuật biểu đạt đầy sáng tạo, bài thơ tựa như một khúc ru trầm, nhẹ nhàng mà da diết, chạm đến từng góc khuất trong tâm hồn người đọc.
  • Hà Nội thông qua Nghị quyết quản lý công trình kiến trúc có giá trị và công trình, hạng mục công trình hạ tầng văn hóa, thể thao
    Tại Kỳ họp 19 (kỳ họp chuyên đề) ngày 19/11 của HĐND Thành phố Hà Nội, UBND Thành phố đã trình Dự thảo quy định việc nhượng quyền khai thác, quản lý công trình kiến trúc có giá trị và công trình, hạng mục công trình hạ tầng văn hóa, thể thao thuộc phạm vi quản lý của thành phố (thực hiện điểm a, b khoản 4 Điều 41 Luật Thủ đô). HĐND Thành phố đã xem xét và thông qua Nghị quyết về nội dung này.
  • Phở bò Việt Nam là một trong 20 món súp ngon nhất thế giới
    Phở bò được nhiều khách quốc tế biết đến nhất trong ẩm thực Việt Nam, nằm trong top 20 món soup ngon hàng đầu thế giới do CNN chọn.
  • Hà Nội công bố tình huống khẩn cấp sạt lở đê tại đê Hữu Đáy, huyện Quốc Oai
    Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền vừa ký ban hành quyết định về việc công bố tình huống khẩn cấp sạt lở mái đê hữu Đáy trên địa bàn huyện Quốc Oai và ban hành lệnh xây dựng công trình khẩn cấp để ngăn chặn sạt lở mái đê.
Đừng bỏ lỡ
Ra Hà Nội, đãi bạn món canh cá ngạnh “lờ và lờ vờ”
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO