Di tích lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh ở Văn Phú (quận Hà Đông)
Địa điểm lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh về thăm, chúc tết cán bộ và nhân dân thôn Văn Phú, phường Văn Khê nằm ở phía tây nam quận Hà Đông, Hà Nội. Từ cầu Hà Đông đi theo đường Quốc lộ 6 chiều Hà Đông - Ba La 2km đến địa phận phường Văn Khê rẽ trái theo đường bê tông dẫn vào thôn Văn Phú, đi khoảng 500m là đến di tích.
Văn Phú là địa phương mang trong mình truyền thống cần cù sáng tạo trong lao động, anh dũng bền bỉ trong chống giặc ngoại xâm. Văn Phú, Văn Khê sớm có phong trào đấu tranh cách mạng, là một trong những cái nôi cách mạng của thị xã Hà Đông thời kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Văn Khê đã đóng góp được nhiều sức người sức của cho các thời kỳ kháng chiến của đất nước. Trong giai đoạn xây dựng đất nước, cán bộ và nhân dân Văn Khê từng bước vững vàng vươn lên, thi đua phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống nhân dân, xây dựng cơ sở hạ tầng cho địa phương. Trong thời kỳ lịch sử ấy Văn Khê trở thành một trong các điểm sáng của đất nước về xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao đời sống nhân dân. Văn Khê thường xuyên được các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước, lãnh đạo tỉnh về thăm và chỉ đạo Đảng bộ và nhân dân Văn Khê trong phát triển kinh tế - xã hội.
Sáng ngày mồng 1 tết Bính Ngọ (21/01/1966), Bác Hồ về thăm và chúc tết đồng bào xã viên hợp tác xã Văn Phú, xã Văn Khê, huyện Hoài Đức (nay thuộc quận Hà Đông). Đây là một sự kiện đặc biệt thể hiện sự quan tâm, khích lệ động viên của Bác dành cho nhân dân thôn Văn Phú, xã Văn Khê (nay là phường Văn Khê). Cùng đi với Bác có đồng chí Tố Hữu, Bí thư Ban chấp hành Trung ương Đảng, thiếu tướng Hoàng Sâm và các đồng chí lãnh đạo của tỉnh.
Cũng như những nơi khác Bác đến ở tỉnh Hà Tây (cũ), đến Văn Phú Bác vô cùng giản dị, gần gũi với nhân dân. Sáng sớm tinh mơ ngày 1 tết Bính Ngọ xe ô tô đưa Bác đến Văn Phú, xuống xe ô tô Bác vào sân đình, thấy các em thiếu nhi đang vui chơi, biết Bác Hồ đến các em đã vui mừng hò reo, chạy ùa ra sân vây quanh đón Bác. Bác tươi cười xoa đầu các cháu và hỏi chuyện học hành, lao động giúp đỡ cha mẹ. Sau đó Bác đi vào làng và vào thăm gia đình ông Đĩnh, bà Ân ở gần đình làng Văn Phú. Bác ân cần thăm hỏi và chúc tết các gia đình.
Được tin Bác Hồ về thăm và chúc tết, chỉ trong chốc lát từ các cụ già đến bà con xã viên hợp tác xã đã tập trung đông đủ ở đình làng để chúc thọ Bác và nghe Bác nói chuyện.
Sau khi chúc tết cán bộ xã viên Hợp tác xã Văn Phú, Bác hỏi thăm tình hình sản xuất lao động và đời sống nhân dân, Bác ngợi khen hợp tác xã Văn Phú sản xuất khá, đời sống xã viên khá, học hành cũng khá, thế là tốt nhưng còn phải cố gắng nhiều hơn nữa. Bác căn dặn nhiều điều để làm sao nhân dân Văn Phú nói riêng và nhân trong huyện, trong tỉnh nói chung cố gắng phấn đấu hơn nữa để xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp và góp phần to lớn ủng hộ kháng chiến, thống nhất đất nước.
Sau khi hỏi thăm và căn dặn mọi việc xong, trong không khí vui xuân, Bác Hồ đã giới thiệu đồng chí Tố Hữu làm bài thơ chúc tết, sau đó Bác vui vẻ trao tặng hợp tác xã thiếp chúc tết và chia kẹo cho các cháu thiếu nhi. Bác nói: “Thôn ta tên là thôn Văn Phú. Văn là có văn hóa, Phú là giàu có. Thế tức là phải làm sao sản xuất ngày càng phát triển, thu nhập và đóng góp ngày càng tăng, đời sống nhân dân ngày càng ấm no, sung sướng và ngày càng có văn hóa. Mọi người có quyết tâm làm được như thế không?
Ngay sau khi Bác ra về, thực hiện lời hứa với Bác Hồ, cán bộ và nhân dân Văn Phú đã hăng hái thi đua thực hiện theo lời Bác dặn và đã đạt được nhiều thành tích to lớn được huyện, tỉnh và Nhà nước ghi nhận. Di tích lưu niệm hiện nay gồm 02 phần chính:
Toà Phương đình nằm trong quần thể di tích đình, chùa làng Văn Phú nơi Bác Hồ đã nói chuyện với cán bộ và nhân dân Hợp tác xã Văn Phú.
Nhà lưu niệm Bác Hồ được xây dựng tại khu đất phía trước toà Phương đình, đây là nơi tưởng niệm Bác và lưu giữ những hình ảnh, kỷ niệm về Bác. Xung quanh di tích được trồng rất nhiều loại cây ăn quả và cây bóng mát./.
Theo Hà Nội Danh thắng và Di tích tập 02