Cuộc thi viết Hà Nội & Tôi

Bánh mỳ Ngã Tư Sở

Nguyễn Văn Cự 02/03/2023 17:35

Gần đây trên VTV1 - Đài truyền hình Việt Nam có đưa thông tin: Bánh mỳ Việt Nam được một tạp chí ẩm thực danh tiếng trên thế giới xếp hạng đứng thứ 7 trong tốp 10 “Món ăn đường phố ngon nhất”. Tin tức này khiến tôi nhớ lại thương hiệu bánh mỳ Ngã Tư Sở trong những năm tháng cả miền Bắc phải vượt qua muôn vàn khó khăn thiếu thốn để thực hiện khẩu hiệu “Tất cả cho tiền tuyến. Tất cả để đánh thắng giặc Mỹ xâm lược".

banhmi7.png
Bánh mỳ Ngã Tư Sở ngày ấy đã trở thành món quà không thể thiếu cho những ai mỗi khi có dịp ghé qua Hà Nội...

Ngày nay mà nhắc đến địa danh Ngã Tư Sở, nếu không phải người gốc phường Ngã Tư Sở hoặc có thâm niên ở Hà Nội thì cũng khó xác định được nó nằm ở vị trí nào? Chỉ biết rằng trên QL.6, đoạn có sông Tô Lịch chảy qua, đó là Cầu Ngã Tư Sở. Trước đây, trên đoạn đường hai bên đầu cầu, có nhiều người bán bánh mỳ rong, loại bánh mỳ bình dân, không nhân, nhưng ngon có tiếng ở Hà Nội và cả Hà Đông – mà mọi người vẫn quen gọi là bánh mỳ Ngã Tư Sở.

Bánh mỳ Ngã Tư Sở được làm từ bột mỳ Liên Xô (cũ) loại 1, nguyên chất 100%, cộng với bánh mới trong ngày – mà người bán hàng vẫn rao: “Ai bánh mỳ nóng giòn…đi…ê “ (hiếm gặp trường hợp bánh cũ từ hôm trước). Cầm cái bánh mỳ Ngã Tư Sở mới, còn ngửi thấy mùi thơm nhẹ nhàng của bột mỳ, và cảm giác như có vương những hạt bụi bột ở trên tay. Quy trình sản xuất bánh mỳ ngày trước chưa có công nghệ máy, hầu hết làm thủ công. Lò nướng cũng bằng than củi rất thơm ngon. Bánh mỳ Ngã Tư Sở ăn không, vẫn có thể “đánh ngoém” hết liền hai cái. Điều tử tế, nhân văn của bánh mỳ Ngã Tư Sở là độ nở tự nhiên, hợp lý. Chủ yếu là do khâu kỹ thuật ủ bột, thúc bột, cộng với sự khéo tay của người thợ làm bánh. Để cho bánh mỳ có độ nở, độ xốp, người thợ dùng 10 ngón tay vê vê, nháy nháy để cho không khí lọt vào bên trong bột.

Ngày nay, chẳng hiểu một số cơ sở sản xuất bánh mỳ, họ áp dụng kỹ thuật kiểu gì mà bánh đạt độ “siêu nở”. Nhìn bề ngoài thì cái bánh to đùng, nhưng cầm lên thấy nhẹ tênh như cầm mẩu xốp, bóp lại lọt thỏm trong lòng bàn tay.

Có thể nói bánh mỳ Ngã Tư Sở ngày ấy là mặt hàng ẩm thực chất lượng cao, nhưng giá cả lại không cao. Bởi vậy, nó đã trở thành món quà không thể thiếu cho những ai mỗi khi có dịp ghé qua Hà Nội, nhất là khu vực Ngã Tư Sở.

Xin được kể lại hai mẩu chuyện nhỏ có liên quan đến bánh mỳ Ngã Tư Sở, đã trở thành ký ức khó quên đối với tôi.

Câu chuyện thứ nhất:

Khoảng năm 1971, khi Đoàn 68 thuộc Quân khu Tây Bắc (cũ) đang giúp Bạn (Lào) quản lý, giáo dục, cải tạo 2.000 tù binh Nặm Bạc, thông qua lao động (làm đường) ở huyện Xiềng Khọ, tỉnh Sầm Nưa, thì có một lần đại sứ Lê Văn Hiến về Hà Nội công tác. Lúc sang, ông có ghé thăm Ban chỉ huy Đoàn. Vì là ban đêm, nên đoàn trưởng Phạm Ngọc Các đã cho một tổ vệ binh, dùng xe của Thủ trưởng Đoàn (do tôi lái) đi hộ tống Đại sứ. Lúc gần đến Na Kay (An toàn khu của Trung ương Bạn), Đại sứ cho dừng xe, nói với chúng tôi:

- Đến đây, các đồng chí có thể quay về được rồi. Cho mình gửi lời cám ơn Thủ trưởng Đoàn. Mình có đem theo quà từ bên nước sang: bánh mỳ Ngã Tư Sở của Hà Nội đây, các đồng chí nếm thử!.

Ông tặng chúng tôi đúng “duýt” mỗi người một cái, không thừa, không thiếu. Chao ôi! Bánh mới ngon làm sao! Tuy nguội nhưng vẫn rất mềm. Từ cùi đến ruột chẳng có một tý mùi chua nào. Một cậu vệ binh nói với vẻ thòm thèm:

- Giá kể có cái nữa cũng đánh bay.

Câu chuyện thứ hai là:

Cũng ở Đoàn 68, đội xe phòng Hậu cần có lái xe Tụ quê Hải Dương. Đặc điểm nhận dạng của Tụ là cằm dài quá khổ. Cánh lính xế đã tặng cho Tụ một biệt danh rất chi là hình tượng, cả về ngôn ngữ nghệ thuật lẫn nghề nghiệp: “Cua hai đỏ”.

Lần ấy Tụ đi lấy hàng ở Hà Nội về, vừa đẩy cửa bước vào trong nhà đã thấy một lính trẻ phục sẵn để trêu. Hai tay cậu ta bắt chéo, ra hiệu cho Tụ dừng lại.

- Từ từ! Từ từ!

Rồi tay trái cậu làm động tác đẩy Tụ lùi về phía sau. Tay phải dùng ngón trỏ, lúc ngoe sang trái, lúc ngoe sang phải, mồm liến thoắng:

- Lùi đã! Lùi đã rồi mới được tiến! Anh mà đi một đỏ, nhỡ ra…..cằm không thoát, bị va quệt lại đổ tại không có người xi-nhan”.

Tuy bực mình vì cái trò trêu chọc quái quỷ, nhưng Tụ cũng phải phì cười:

- Ranh con! Có bánh mỳ Ngã Tư Sở ngoài xe, bọn nó đang ăn, không ra nhanh hết phần bây giờ!

Nghe vậy, cậu lính trẻ quên béng trò trêu chọc, ba chân bốn cẳng chạy biến ra chỗ đồng đội đang đánh chén bánh mỳ Ngã Tư Sở, quà của “Cua hai đỏ” đem từ Hà Nội sang.

Thời gian trôi nhanh! Chiến tranh đã đi qua gần nửa thế kỷ. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, đất nước đang thay da đổi thịt từng ngày. Cùng với những thương hiệu truyền thống khác, thì bánh mỳ vẫn luôn có mặt ở khắp mọi nơi. Và nó còn được bổ sung, nâng cấp cho phù hợp với mức sống ngày một nâng cao của người dân, như: bánh mỳ kẹp giò, chả, súc xích, Pa tê, bít tết, bánh mỳ chảo v.. v… Nhưng, trong ký ức của tôi vẫn luôn đọng lại cái hương vị của một thương hiệu, gợi nhớ lại một thời: đất nước phải vượt qua muôn vàn khó khăn thiếu thốn, do cuộc chiến tranh xâm lược của đế quốc Mỹ gây ra. Nhưng người Hà Nội - Thủ đô của cả nước vẫn có một thương hiệu ẩm thực, một món ăn đường phố bình dân nhưng “hết chê”, đó là bánh mỳ Ngã Tư Sở.

Với tôi, bánh mỳ Ngã Tư Sở là một nét văn hoá, một cái gạch nối truyền thống “Ngàn năm văn hiến” của người Việt Nam nói chung, đất Thăng Long, Hà Nội nói riêng. Xin được tỏ lòng tri ân với những con người (khuất núi hay đang sống) đã cống hiến cả tâm lẫn tài cho thương hiệu ẩm thực tuyệt vời này.

Tác phẩm tham dự cuộc thi viết "Hà Nội và tôi" của tác giả Nguyễn Văn Cự. Thông tin về cuộc thi xem tại đây.

Bài liên quan
  • Hà Nội ơi mỗi khi lòng xác xơ
    Em gặp lại Hà Nội sau bao năm bộn bề cuộc sống, nỗi nhớ Hà Nội khắc khoải một thời thanh xuân trôi qua, nhưng phố xa, ký ức xa, nỗi niềm xa ngăn em gặp lại phố cũ. Bồi hồi như ngày đầu đặt chân đến, bâng khuâng muốn ở, vội đi. Thanh xuân của em đã đi qua nhưng Hà Nội trong em vẫn thế, vẫn là nỗi niềm yêu đầy vơi, Hà Nội trong em vẫn một tình yêu dai dẳng, vẫn nỗi nhớ muốn trở về mỗi khi lòng xác xơ…
(0) Bình luận
  • Nhớ gì khi xa Hà Nội
    Thanh xuân tươi đẹp nhất của tôi gắn bó cùng Hà Nội. Đó là quãng đời sinh viên tươi vui, hồn nhiên được cùng các bạn đồng trang lứa sinh sống và học tập giữa lòng Thủ đô, dưới mái trường Học viện hành chính Quốc gia. Lần đầu tiên bước ra khỏi ngưỡng cửa an toàn của gia đình, Hà Nội đã hiếu khách đón nhận, ôm tôi vào lòng, gieo vào tâm hồn thật nhiều kỉ niệm đặc biệt. Để rồi sau khi ra trường, trở về quê hương công tác, lòng tôi lại bồi hồi xao xuyến mỗi khi nhớ về Hà Nội với những hồi tưởng xuyến xao về quãng đời sinh viên.
  • Tô thắm Hà Nội bốn mùa hoa
    Có lẽ hiếm có Thủ đô của đất nước nào trên thế giới lại có đủ thời tiết đặc trưng của bốn mùa xuân, hạ, thu, đông, cùng với đó là thiên nhiên tuần hoàn luân chuyển quay vòng bốn mùa như Hà Nội. Để tạo nên diện mạo của Thủ đô, ngoài các công trình kiến trúc, danh lam thắng cảnh… thì còn có cả hệ thống cây xanh và hoa cỏ được trồng khắp các nẻo đường của Hà Nội.
  • Một thoáng Thủ đô, một đời vương vấn
    Tôi đến Thủ đô vào một ngày hè chói chang nắng lửa. Cảm giác nóng nực không ngăn nổi sự hiếu kì trong tôi về mảnh đất ngàn năm văn hiến, về những con người tao nhã, văn minh. Tôi thả hồn phiêu diêu qua từng con phố, lắng tai nghe nhịp thở của Hà thành mà nao nao hồi tưởng về những điều mình đã đọc, đã biết về lịch sử, con người nhân kiệt nơi đây.
  • Giai nhân trong bức ảnh Hà thành bất tử
    Nhân dịp 70 năm giải phóng Thủ đô xin được dâng truyện ngắn này như một nén nhang thơm để tưởng nhớ những nghĩa sĩ anh hùng đã dâng hiến đời mình cho cuộc chiến đấu giải phóng Thủ đô. Trong đó có vợ chồng ông Hai Hiên. Hai Hiên - vị lãnh tụ của cuộc khởi nghĩa “Hà thành đầu độc” năm 1908. Cuộc khởi nghĩa tuy thất bại nhưng đã làm chấn động 3 cõi Đông Dương khiến Paris phải run sợ. Ông Hai Hiên lúc đó mới ngoài 30 tuổi, bị thực dân Pháp xử tử chặt đầu, rồi treo thủ cấp ở Cửa Đông thành, nhằm uy hiếp tinh th
  • Nắng thu theo lối tôi về Hà Nội
    7 giờ sáng, đáp xuống nơi Thủ đô, trái tim của cả nước, tôi lại càng tự hào vì là người con Việt Nam. Đã lâu lắm rồi, kể từ ngày tôi xa nơi đây, hân hoan lắm, 7 tiếng trên máy bay đem tôi về quê nhà. 7 năm xa nhà, tôi từ nơi xa học và làm việc trở về nhưng ký ức của tôi và nơi này không thể xóa nhòa. Từ trên máy bay và từ sân bay về trung tâm, tôi càng thấy sự thay đổi rõ rệt của một Hà Nội chuyển mình, hiện đại, văn minh.
  • Cả nhà ước năm mới
    Đêm 30, sau khi tôi và Thạo (con cả của tôi) chuẩn bị xong mâm cúng giao thừa, như đã thống nhất, cả nhà quây quần bên bàn trà để cùng nhau mơ ước.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • TP. Hồ Chí Minh trưng bày 17 Bảo vật quốc gia
    Từ ngày 29/6 đến 10/8/2025 tại Bảo tàng Lịch sử TP Hồ Chí Minh sẽ diễn ra trưng bày chuyên đề “Bảo vật quốc gia - Những kiệt tác di sản”.
  • Ra mắt sách tranh song ngữ “Kể chuyện Bác Hồ”
    Nhân kỷ niệm 100 năm thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên (6/1925 – 6/2025), Nhà xuất bản Kim Đồng giới thiệu tới bạn đọc cuốn sách tranh "Kể chuyện Bác Hồ", ấn bản song ngữ Việt – Trung.
  • Chuyện kể về Chúa Nguyễn và các giai thoại mở đất phương Nam
    Trong hành trình mở cõi về phương Nam của dân tộc Việt Nam, các chúa Nguyễn hiện lên như những nhà lãnh đạo có tầm nhìn xa, với các quyết sách chiến lược và nghệ thuật bang giao khôn khéo, đặc biệt trong quan hệ với triều đình Chân Lạp. Cuốn sách “Chúa Nguyễn và các giai thoại mở đất phương Nam” của nhà giáo, nhà nghiên cứu sử học Nguyễn Hữu Hiếu, do Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phát hành tháng 6/2025, là một công trình giàu tư liệu và cảm hứng góp phần tái hiện sinh động giai đoạn lịch sử đặc biệt ấy.
  • Người dân cần chủ động phòng tránh lũ quét, sạt lở đất do mưa lớn ở Bắc Bộ
    Theo dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia: Từ ngày 28/6 đến 2/7/2025, Bắc Bộ có khả năng xảy ra đợt mưa rất lớn, lượng mưa có thể lên tới 100–300mm, có nơi trên 500mm.
  • Hà Nội: Đẩy mạnh xây dựng tổng thể hệ thống hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu đất đai
    UBND Thành phố ban hành Công văn số 3715/UBND-NNMT ngày 25/6 về việc triển khai thực hiện Dự án xây dựng tổng thể hệ thống hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu đất đai Thành phố và việc đẩy nhanh tiến độ xây dựng, hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai trên địa bàn Thành phố.
Đừng bỏ lỡ
  • 9 tựa sách hay trong Tủ sách gia đình của Nhã Nam
    Ngày Gia đình Việt Nam 28/6 là dịp để mỗi người lắng lại, cảm nhận rõ hơn giá trị của tình thân, của những khoảnh khắc bên nhau giản dị mà quý giá. Trong nhịp sống hiện đại, một trong những cách đẹp đẽ để giữ gìn và bồi đắp sợi dây gắn kết gia đình chính là cùng nhau đọc sách – những cuốn sách đầy yêu thương, sẻ chia và thấu cảm. Hiểu được điều đó, Nhã Nam đã kỳ công tuyển chọn và xây dựng Tủ sách Gia đình. Đây là những cuốn sách giúp nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ, lan tỏa giá trị yêu thương trong mỗi mái ấm, để mỗi em bé đều được lớn lên trong vòng tay chan chứa hạnh phúc của gia đình.
  • Phu nhân Tổng Bí thư và Tổng Giám đốc UNESCO tham dự triển lãm ảnh "Chúng tôi có thể"
    Các tác phẩm là sản phẩm tiêu biểu của dự án “Chúng tôi CÓ THỂ” – sáng kiến phối hợp giữa UNESCO và Bộ Giáo dục và Đào tạo, hướng đến mục tiêu trao quyền học tập và phát triển toàn diện cho phụ nữ và trẻ em gái dân tộc thiểu số tại các vùng khó khăn.
  • Người đẹp Phú Yên Hà Trúc Linh đăng quang Hoa hậu Việt Nam 2024
    Hà Trúc Linh - 21 tuổi, quê Phú Yên, sinh viên Đại học Tài chính Marketing TP HCM - vượt top 24 để đoạt vương miện Hoa hậu Việt Nam 2024.
  • Ra mắt sách “Phụ nữ bàn về vấn đề phụ nữ trên Phụ nữ tân văn"
    Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam vừa ra mắt cuốn sách "Phụ nữ bàn về vấn đề phụ nữ trên Phụ nữ tân văn", tuyển chọn các bài viết tiêu biểu của nữ trí thức trên tuần báo Phụ nữ tân văn – một diễn đàn quan trọng trong phong trào nữ quyền Việt Nam đầu thế kỷ XX. Ấn phẩm dày 600 trang, do Đoàn Ánh Dương biên soạn và giới thiệu, được phát hành trên toàn quốc từ tháng 6/2025.
  • Hà Nội nêu cao tinh thần “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”
    Tại kỳ họp thứ 24 (kỳ họp chuyên đề) diễn ra sáng 27/6, HĐND Thành phố Hà Nội khóa XVI, nhiệm kỳ 2021-2026 đã thông qua Nghị quyết về phân cấp quản lý nhà nước một số lĩnh vực kinh tế - xã hội trên địa bàn Thành phố, bảo đảm thực hiện đúng phương châm “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”.
  • Phát động cuộc thi ảnh báo chí 'Việt Nam trên hành trình đổi mới’
    Cuộc thi ảnh báo chí “Việt Nam trên hành trình đổi mới” do Báo Nhân Dân phối hợp Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức nhằm tuyên truyền, quảng bá hình ảnh đất nước, con người, những thành tựu về chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa cũng như vị thế của Việt Nam trong quá trình hội nhập quốc tế trong quá trình 40 năm đổi mới.
  • Hà Nội sửa đổi, bổ sung quy định phân cấp nguồn thu, chi để mô hình chính quyền địa phương 2 cấp hoạt động hiệu quả
    Để có cơ sở điều chỉnh, giao dự toán ngân sách năm 2025 cho các xã, phường sau sắp xếp đảm bảo nguồn ngân sách để thực hiện các nhiệm vụ được giao từ ngày 1/7/2025, HĐND Thành phố Hà Nội ngày 27/6 đã thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số nội dung quy định tại Nghị quyết số 22/2022/NQ-HĐND ngày 08/12/2022 về phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi giữa các cấp ngân sách, định mức phân bổ ngân sách Thành phố và tỷ lệ phần trăm phân chia nguồn thu giữa các cấp ngân sách giai đoạn 2023-2025.
  • Trình chiếu loạt phim đỉnh cao của Hàn Quốc tại Liên hoan phim châu Á Đà Nẵng lần 3
    Liên hoan phim châu Á Đà Nẵng lần 3 diễn ra từ ngày 29/6 – 5/7 sẽ có nhiều hoạt động hấp dẫn, đặc biệt khán giả sẽ có cơ hội gặp gỡ nhiều diễn viên Hàn Quốc.
  • Festival Nông sản Hà Nội: Thúc đẩy mô hình canh tác, chế biến và tiêu dùng nông sản gắn với văn hóa – du lịch
    Từ ngày 26 - 29/6/2025, tại quận Tây Hồ, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội phối hợp UBND quận Tây Hồ tổ chức Festival Nông sản Hà Nội lần thứ 4 – sự kiện xúc tiến thương mại nông nghiệp thường niên đang ngày càng khẳng định vị thế là điểm hẹn lớn của người tiêu dùng và các nhà sản xuất nông sản trên cả nước.
  • [Podcast] Đình Mễ Trì Thượng – Nơi lưu giữ những lớp trầm tích văn hóa Hà Nội
    Trong hàng ngàn di tích lịch sử văn hóa của Thủ đô ngàn năm văn hiến, thì đình Mễ Trì Thượng là ngôi đình cổ kính bậc nhất. Ngôi đình này nằm trên gò Quy Sơn (núi Rùa), thuộc làng Mễ Trì Thượng (tên Nôm là Kẻ Mẩy). Mễ Trì Thượng không chỉ mang dáng dấp kiến trúc cổ đặc trưng Bắc Bộ, mà ngôi đình này còn là nơi lưu giữ những lớp trầm tích văn hóa của một Hà Nội đang chuyển mình theo vòng quay thời gian.
Bánh mỳ Ngã Tư Sở
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO