Cuộc thi viết Hà Nội & Tôi

Lang thang với vỉa hè Hà Nội

Hoàng Việt 14/03/2023 16:26

Thỉnh thoảng khi bâng quơ một mình trên con đường đất ở ngoại thành tôi lại nghêu ngao câu hát: “… Hà Nội mùa này chiều không buông nắng/ Phố vắng nghiêng nghiêng cành cây khô/ Quán cóc liêu xiêu một câu thơ…” như một cách tự nhiên, những khúc ca về Hà Nội cứ đi vào lòng tôi, thuộc ở hồn tôi và thôi thúc tôi dang rộng cánh tay của mình để ôm lấy Hà Nội.

dia_diem_choi_valentine_1421-1-.jpg
Vỉa hè Hà Nội vào hạ, mời gọi lòng người tạm dừng chân để sà mình vào sự xanh mát của hàng cây biêng biếc màu lá. (ảnh: internet)

Mảnh đất kinh đô, ngàn năm văn hiến, hội tụ biết bao vẻ đẹp, bao tinh hoa giá trị vật chất và tinh thần của người Tràng An xưa. Những thoáng chốc lang thang nơi thành phố ấy, tôi không thể kìm lòng mà dửng dưng với những không gian vỉa hè phố rất hồn, rất biết cách níu lòng người dẫu chỉ rảo bước chân ngang qua.

Tôi không phải là đứa con ruột thịt, gắn bó lâu năm với mảnh đất Hà thành, những bước chân vội vàng trong những lần ghé qua thành phố để về quê. Mấy thoáng ấy thôi cũng đủ cơ hội để tôi nhìn ngắm. Ấy vậy, Hà Nội đổ bóng vào đôi mắt hay đăm đăm chiêu chiêu của tôi ít nhiều những hình ảnh. Đó không phải là những cao ốc hiện đại, những công trình trọng điểm quốc gia, những khu nghỉ dưỡng thượng đẳng mà chính là những góc phố, những vỉa hè phố thân thương, dẫu lẫn trong quá trình đô thị hóa vẫn giữ được những điệu hồn, cốt cách của người Hà Nội nghìn năm…

Tôi ghé qua Hà Nội khi tròn mười tám và bắt đầu biết yêu. Bởi vậy, nhiều sự gặp gỡ, những chứng kiến và trải nghiệm thoáng qua cũng đủ để ta có sự rung động... Hà Nội đặc trưng với các thành phố khác bởi các không gian: có không gian của thiên nhiên bốn mùa đặc trưng; có không gian văn hóa, lịch sử; có không gian kiến trúc hiện đại và cả những không gian phố phường. Trong không gian phố phường ấy, những vỉa hè chính là những điểm nhấn đặc biệt.

Người ta tìm ra biết bao những nét đặc trưng về văn hóa, lịch sử, phong tục, tập quán của người Hà Nội xưa qua những trầm tích hằn in trên những vỉa hè cạnh các con phố cổ. Không gian phố phường Hà Nội được tạo hồn không chỉ bởi những hàng cây phượng Cổ Ngư, dọc sấu cổ thụ trên Phan Đình Phùng hay biết bao loài hoa đong đưa trên phố suốt bốn mùa. Chính những vỉa hè, những thứ bên lề của phố phường làm cho Hà Nội càng trở nên đặc biệt và hữu cảm hơn bao giờ hết!

“Hà Nội băm sáu phố phường”, mỗi con phố đều sở hữu cho mình một nét vẽ rất riêng, hoàn toàn không trùng lặp. Khắp những Hàng, những phố hẳn ai cũng sẽ tìm ra và rồi ấn tượng sâu sắc với những không gian vỉa hè. Nó đã trở thành một biểu tượng, một kí tự của lịch sử, văn hóa mảnh đất kinh kỳ này… Để rồi khi lí giải những biểu tượng đó, người ta sẽ tìm được cho mình những xúc cảm thi vị…

Trong cái nắng vàng mơ tan của mùa xuân, người ta thấu suốt những hình ảnh chân phương của những cô chú sửa xe đạp, bán hàng rong, sửa khuy bấm quần áo, túi xách hay mấy cái phụ kiện sinh hoạt nho nhỏ, đời thường. Hoa sưa, rồi hoa ban lác đác rơi, nhưng đến độ cũng điểm làm trắng hồng cả một không gian vỉa hè. Có mấy bông vô tình rơi trên mái đầu của mấy bà cụ đang tỉ mẩn làm cho khách. Những khoảnh khắc ấy chính là chất thơ đời thường, luôn khiêm nhường hiển hiện, mà không phải ai cũng chớp nhoáng đều phát hiện ra…

Hạ về với Thủ đô, nắng nồng nàn bao phủ cả thành phố, vào thời điểm này những quán nước, những trà đá, hay những quầy ăn vặt ở vỉa hè càng trở nên nhộn nhịp. Người ở Hà Nội bây giờ tứ xứ, đủ kiểu người, đủ cách sống, cách sinh hoạt… Chính sự phong phú ấy mà cách nhìn của người ta về những không gian giản dị, chân chất và bụi bặm của hè phố. Vì vậy, có kẻ thích sự tân kì, xô bồ, hiện đại, phồn hoa; có người lại thích và say sưa ngắm nhìn đường phố giản dị, thưởng những tách trà đá vỉa hè, nhâm nhi những ly nước sấu mát lạnh… Vỉa hè Hà Nội vào hạ, mời gọi lòng người tạm dừng chân để sà mình vào sự xanh mát của hàng cây biêng biếc màu lá.

Mùa hoài niệm và tình nhất của Hà Nội cũng về, với những gánh cúc họa mi trắng ngần, với “phố dài xao xác heo may”, với “liễu rủ mặt hồ”, những vỉa hè phố lại khoác cho mình những thanh màu mới. Vỉa hè tràn ngập hoa của mùa thu đa sắc màu. Cả cái dáng vẻ xúng xính và duyên dáng trong tà áo dài của người thiếu nữ đang thướt tha lưu giữ những khoảnh khắc thu Hà thành. Vỉa hè đong đầy “một thức quà của lúa non - cốm” từ làng Vòng để bầu bạn với phố Thủ đô. Cốm làng Vòng đặc sản gói trong lá sen, cái nết tinh túy khiến bao người mê say. Nói về ẩm thực đường phố trên các vỉa hè thì từ lâu Hà Nội đã nức danh, đó không chỉ là cốm mùa thu mà còn nhiều thức quà, món ngon Hà thành khác. Cà phê Thủ đô đã trở thành một nét văn hóa độc đáo, nổi lên như cà phê Giảng, cà phê Nghĩa. Rồi cả phở Hà Nội với cách chế biến riêng có của người Hà thành nay vẫn giữ được nét hồn, làm biết bao thực khách trong nước và quốc tế đắm say dù chỉ một lần ghé qua và thưởng thức. Cả những quán ăn đêm vỉa hè của người dân lao động và khách chơi Hà thành xưa nay mà như Đỗ Phấn đã viết: “Có lẽ uống rượu nhắm với hình ảnh cơm rang là hình ảnh bi thảm cuối cùng của thời bao cấp” đầy chất tự sự, nhưng cũng sâu ẩn sự tự trào. Giữa mùa thu Hà Nội, nếu có dịp mà lắng nghe tiếng thở của vỉa hè phố, rồi nhẩn nha thưởng thức những thức quà trên của đất kinh đô thì còn gì bằng. Lòng dùng dằng, no nê trong khí trời chuyển giao nồng nàn hương hoa sữa và lá thu vàng xào xạc…

Lang thang Hà Nội, bước qua mùa đông để cảm nhận khí chất Hà thành chìm đọng vào những biểu tượng vỉa hè phố. Người ta ít nhiều sẽ thấy Hà thành vào đông trầm tĩnh lại, đôi lúc lại gởn gợn một chút gì đó đơn côi. Dễ lòng lại cảm thương nỗi niềm cho mấy ông cụ chờ khách qua đường trong mấy quán cắt tóc vỉa hè chìm trong gió lạnh mùa đông. Không gian phố phường Hà Nội mùa cuối năm thơm phức lòng người qua phố những ngô nướng, khoai nướng. Đành rằng, ở Thủ đô mùa nào cũng có những thức quà vặt này, nhưng có lẽ để cảm nhận cái hương nóng, cái ngon, cái thơm đặc trưng của nó chắc phải khi mùa đông về. Những góc vỉa hè củ kĩ, những dòng chữ, tiểu tiết hoa văn bên những bức tường trên phố, và cả những ông họa sỹ đường phố phiêu lãng, tài hoa trong từng nét vẽ phác họa mùa đông của Thủ đô. Người ta xa Hà Nội rồi lại có dịp quay về khi mùa đông để cùng đón đợi một mùa xuân mới, lòng nhiều mến lắm thương, thênh thang trên những cung đường, không gian phố vỉa hè chìm lắng biết bao xúc cảm.

Không gian phố phường Hà Nội với văn hóa vỉa hè đã trở thành miền ký ức không thể nào quên của người Hà Nội xưa nay. Sự nền nã, thanh lịch, chân chất của nó khiến cho bao người khi sà vào lòng nó đều trở nên tinh sạch và thanh nhẹ hơn bao giờ hết. Cả những người cao mũ rộng áo, cả những người thanh bần, thất bát đều có thể hòa vào để tạm quên đi những danh lợi, phiền ưu, những được mất, hay những ham hố viển vông, “những lỉnh kỉnh ràng buộc” của đời sống.

Vỉa hè phố ở Hà Nội như vậy, nó đong đầy tình nghĩa và tâm tình của biết bao thế hệ người Hà thành tạo dựng và trao truyền nhau lưu giữ.

Cuộc sống hiện đại đã phả một luồng gió mới vào Thủ đô, quá trình đô thị hóa vì vậy đã diễn ra nhanh chóng. Nhiều không gian phố phường, nhiều vỉa hè Thủ đô đã bị thương tổn bởi những công trình, những dự án trọng điểm của Thành phố và quốc gia. Việc giữ gìn vẻ đẹp truyền thống của những nếp phố Hà thành, để mảnh đất trở thành một thành phố kiểu mẫu đã trở thành một bài toán. Những vẻ đẹp của không gian vỉa hè phố phường đang dần mai một để lại những niềm tiếc nuối khôn nguôi trong lòng những người thích hoài cổ.

Tôi lang thang trên những vỉa hè Hà Nội, cầm trên tay ly nước sấu mùa thu, lòng nồng nàn hoa sữa, mái tóc vừa hằn in một dáng gió heo may vừa thoảng qua. Chợt đau đáu khi nghe lời bài hát quen thuộc: “Tôi xa Hà Nội năm lên mười tám khi vừa biết yêu…”. Nhưng trong cái đau đáu ấy tôi cũng cảm nhận được niềm hạnh phúc ít nhiều vì được sinh ra và lớn lên ở Hà Nội, và được nơi đây nuôi nấng những tháng năm tuổi thơ để khi mười tám tuổi, lúc trưởng thành lại đi xa của người xưng tôi trong bài hát. Với chính mình tôi lại khác, khi tròn mười tám tuổi lúc vừa biết yêu, tôi xa quê để đi qua Hà Nội, và rồi nghe thấy tiếng lòng ngân lên những niềm yêu vỉa hè của không gian phố phường Thủ đô - nơi ấp iu linh hồn của mảnh đất ngàn năm.

Tác phẩm tham dự cuộc thi viết "Hà Nội và tôi" của tác giả Hoàng Việt. Thông tin về cuộc thi xem tại đây.

Bài liên quan
  • Hà Nội trong tôi qua nhạc Trịnh
    Hà Nội dường như đâu chỉ là tình yêu và nỗi nhớ của riêng người Hà Nội. Ai đó, không phải người Hà Nội đã từng một lần dạo gót qua ba sáu phố phường (phố cổ), trên những con phố cũ (những phố được hình thành vào khoảng cuối thế kỷ XIX đến năm 1954, chủ yếu ở phía Đông và phía Nam hồ Hoàn Kiếm đến đường Đại Cồ Việt; phía Tây kéo đến phố Kim Mã)...
(0) Bình luận
  • Hà Nội, mùa đầu nỗi nhớ
    Tôi chậm rãi bước từng bước nhẹ nhàng trên một con phố nhỏ quanh Hồ Tây, từng chiếc lá vàng từ tốn rơi trên mặt đường tấp nập người qua lại, mặt hồ còn nhấp nhô phản chiếu những tia nắng mờ nhạt còn sót lại của buổi hoàng hôn. Dường như thời gian đang trôi chậm lại để tôi có thể cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp của miền đất Thủ đô, mà trước đây tôi chỉ có thể trông thấy qua lớp màn ảnh vô giác.
  • Ấn tượng thiên nhiên giữa lòng Hà Nội
    Dạo ấy, gần hai năm trước, nhân chuyến công tác Thủ đô, đoàn chúng tôi tổ chức chuyến thực tế thực sự ý nghĩa. Cho đến bây giờ, mọi người vẫn còn luyến tiếc, bởi với thời gian một ngày, chúng tôi chưa thể nào tiếp cận trọn vẹn không gian của “địa chỉ đó”. Cách trung tâm thành phố gần 40km về phía Tây, nơi hội tụ các sản phẩm văn hoá truyền thống của 54 dân tộc anh em. Nơi đó là “Làng Văn hoá các dân tộc Việt Nam” thuộc Khu du lịch Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội.
  • Vé không khứ hồi
    Viết gì đây? Khi mỗi lần nhớ đến thời thơ ấu lòng lại buồn thương da diết. Tuổi thơ yêu dấu trong lòng Hà Nội, nơi mở ra những trang màu hồng đầy ắp kỷ niệm của hai đứa chúng tôi. Nay xa rồi tất cả tầm tay với.
  • Gửi cậu của một năm sau
    Bây giờ, tớ là một cô sinh viên năm ba vô lo, vô nghĩ chuyện tương lai. Hoặc đã từng nghĩ nhưng không quá nhiều lo lắng. Một năm sau cậu sẽ làm gì? Cậu sẽ trở thành ai? Liệu cậu có tiếp tục cuộc sống nơi Hà Nội nhộn nhịp xô bồ hay trở về miền quê yên bình của riêng cậu? Tớ chắc sẽ không khuyên nhủ gì cậu đâu, nhưng tớ muốn nói với cậu, mặc cho việc kiếm việc khó khăn, mặc cho áp lực cơm, áo, gạo, tiền đè nặng lên vai cậu thì đã từng có một Hà Nội yêu thương, che chở, bảo vệ cậu đến nhường nào.
  • Hà Nội mến thương
    Quê hương là nơi chôn nhau, cắt rốn, là nơi để những đứa con xa quê nhung nhớ mỗi khi có cơn gió hiu hiu thổi qua làm dấy lên cả một bầu trời nhung nhớ. Nhưng có những vùng đất ta sẽ gặp khi bước ra khỏi luỹ tre làng, để rồi khẽ thương từ độ nào không hay. Bởi ở nơi ấy, có những kỷ niệm, có những con người làm ta cảm mến, lưu luyến chẳng nỡ rời xa.
  • Hà Nội và những người thầy
    Tôi cùng một số bạn bè đến Thủ đô, dự Lớp bồi dưỡng viết văn Nguyễn Du, do Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức. Chiều cuối thu bên Hồ Tây, bốn người không chung giọng nói, cùng nhau nhâm nhi li bia hơi Hà Nội và đĩa mực khô nướng Quảng Bình. Được dịp, chuyện nổ như rang ngô, niềm vui cứ thế thăng hoa, khiến câu chuyện cũng trở nên không đầu không cuối…
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Người dân đội nắng đứng bên đường khóc tiễn Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về lòng đất mẹ
    Trong thời tiết nắng nóng Hà Nội lên tới 40 độ C, nhưng rất nhiều người dân vẫn đội nắng đứng trên các tuyến đường hướng về Nghĩa trang Mai Dịch để tiễn biệt Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng lần cuối.
  • Những dòng sổ tang nhoè nước mắt tiễn biệt Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại quê nhà
    Rất đông người dân ở mọi độ tuổi, có người già, thanh thiếu niên, trẻ nhỏ... lặn lội từ các quận, huyện của thành phố Hà Nội và các tỉnh đến để tiễn đưa người lãnh đạo đáng kính.
  • Người dân nghẹn ngào, tiếc thương Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
    Tại quê nhà Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, thôn Lại Đà, xã Đông Hội, huyện Đông Anh, Thành phố Hà Nội, những đôi mắt đỏ hoe, cùng hàng ngàn giọt lệ đã, đang và sẽ rơi là những hình ảnh đầy xúc cảm, thể hiện sự tiếc thương, kính trọng của người dân đối với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
  • Toàn văn lời điếu tại Lễ truy điệu Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
    Ngày 26/7, Lễ truy điệu đồng chí Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam được cử hành trọng thể theo nghi thức Quốc tang tại Nhà tang lễ Quốc gia, số 5 Trần Thánh Tông (Hà Nội). Lễ truy điệu cũng được tổ chức đồng thời tại Hội trường Thống Nhất (thành phố Hồ Chí Minh) và quê nhà Tổng Bí thư tại xã Đông Hội, huyện Đông Anh (Hà Nội). Trong niềm tiếc thương vô hạn, Chủ tịch nước Tô Lâm - Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Lễ tang đã đọc Lời điếu tại Lễ Truy điệu Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
  • [Video] Người dân từ mọi miền đất nước xếp hàng để được thắp nén tâm hương tưởng nhớ Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
    Tang lễ đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng được tổ chức theo nghi thức Quốc tang trong hai ngày 25 và 26/7/2024. Lễ viếng đồng chí Nguyễn Phú Trọng được tổ chức tại Nhà tang lễ Quốc gia số 5 Trần Thánh Tông, thành phố Hà Nội, bắt đầu từ 7 giờ đến 22 giờ ngày 25/7 và từ 7 giờ đến 13 giờ ngày 26/ 7/ 2024. Lễ viếng, Lễ truy điệu đồng chí Nguyễn Phú Trọng được tổ chức cùng thời gian trên tại Hội trường Thống Nhất, Thành phố Hồ Chí Minh và tại quê nhà xã Đông Hội, huyện Đông Anh, thành phố Hà Nội.
Đừng bỏ lỡ
Lang thang với vỉa hè Hà Nội
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO