Hai chiếc bánh ngọt tình nghĩa đầu đời
Hôm ấy, vào một buổi chiều mùa thu đẹp trời, chuyến tàu thống nhất Nam – Bắc cập bến ga Hà Nội đã đưa tôi trở về từ thành phố Hồ Chí Minh. Đó là năm 1985, lần đầu tiên tôi xa nhà theo anh rể vô Đà Lạt thăm anh chị rồi qua Sài Gòn thăm anh trai. Chặng đường dài từ Sài Gòn về nhà, anh trai mua cho tôi vé tàu giường nằm. Tôi nằm ở giường tầng hai trong một toa gần cuối đoàn tàu. Suốt hai ngày ba đêm nằm trên tàu, tôi chỉ ăn một cái bánh mì và uống nước. Ngày ấy, cuộc sống còn khó khăn lắm. Tôi là giáo viên tiểu học mới đi làm được một năm. Tôi dạy ở một trường thuộc miền núi nên cuộc sống lại càng khó khăn hơn. Anh chị tôi ngày ấy đều là cán bộ công nhân viên nên cũng không khá giả gì. Toàn bộ tiền vé đi vô Nam và từ Nam ra Bắc anh trai và chị gái đã mua cho tôi. Giường nằm ngay kế phía dưới tôi là một chị ước chừng 45 tuổi, khi ấy tôi mới tròn 22 tuổi. Chị có gương mặt thật đẹp, nước da trắng hồng. Chị nói là chị quê Hà Nội và cũng đang làm việc tại Hà Nội. Thấy tôi cả ngày không ăn gì, tàu đỗ nghỉ các ga tôi cũng không mua gì, chị ái ngại nhìn tôi: Em hết tiền mua đồ ăn đúng không? Em cầm tạm cái bánh này ăn cho đỡ đói. Nói rồi chị dúi vào tay tôi hai cái bánh mì ngọt thơm phức và giục: Em ăn đi, ăn đi kẻo đói em ạ. Và cứ thế, mỗi bữa chị ăn gì chị đều chia cho tôi một phần. Qua hai ngày ba đêm, tàu cập bến ga Hà Nội. Xuống khỏi tàu thống nhất, chị bạn hành khách tốt bụng kéo tôi lại và nói:
"Về nhà chị nghỉ ngơi cho khoẻ rồi mai hãy về Phú Thọ em à".
Tôi vội nói:
- "Em cảm ơn chị nhiều, thôi để em đón tàu về Phú Thọ ngay chị ạ kẻo bố mẹ em mong".
Chị nhìn tôi phút giây lo lắng rồi chị dúi vào tay tôi mấy nghìn tiền lẻ và nói:
"Em cầm lấy mua vé tàu về quê nhé, chị chỉ có ít".
Tôi luống cuống cảm động cầm ít tiền của chị trên tay lí nhí:
"Vâng ạ, Em cảm ơn chị nhiều".
Tôi nghẹn ngào nhìn theo bóng chị khuất dần theo dãy phố, tay vẫy vẫy theo bóng chị mà hai khoé mắt cay cay.
Ân tình hai tô phở đầu đời
Lúc này, bụng tôi đói cồn cào. Tôi thấy hơi hoa mắt nhưng cũng gắng hỏi thăm đường để tìm tới ga tàu mua vé tàu về Phú Thọ. Ra khỏi sân nhà ga tàu thống nhất, tôi đi theo dãy phố mà một bác đã chỉ đường cho tôi. Tôi chợt khựng người lại bởi một mùi thơm quyến rũ lạ kỳ. Tôi nhìn vào bên trong dãy phố. Tấm biển dựng nghiêng nổi bật hàng chữ: QUÁN PHỞ BÌNH DÂN. Nhìn những tô phở còn bốc hơi nghi ngút tỏa mùi thơm, bụng tôi càng cồn cào, mắt hoa lên loạng choạng. Tôi bước vào quán phở trong nỗi thèm tột cùng. Hỏi giá tiền một tô phở rồi tôi ngập ngừng đắn đo…
Bác chủ quán nhìn tôi giây lát rồi hỏi:
"Cháu vừa xuống tàu thống nhất hả? Cháu đi từ miền Nam ra chắc đói lắm rồi? Không còn tiền hả? Thôi cháu cứ ngồi xuống đây ăn phở đi, bác đãi cháu ăn thử phở Hà Nội đấy".
Tôi còn ngập ngừng, bác kéo nhẹ tay tôi xuống:
"Ngồi xuống đi cháu!"
Nói rồi bác đặt xuống trước mặt tôi một tô phở còn bốc hơi nghi ngút, mùi thơm ngào ngạt. Tôi khoan khoái hít hít một hơi dài như muốn nuốt hết cả mùi hương của bát phở, không muốn nó bay đi mất. Ngồi ngấu nghiến ăn phở, tôi ăn một cách ngon lành mà không để ý đến những người khách ngồi xung quanh. Sau một hồi ăn hết một tô phở, bụng bớt cồn cào, tôi mới có thời gian bình tĩnh ngắm nhìn bác chủ quán cùng quán phở. Quán phở tuy nhỏ không rộng lắm, gồm có hai dãy bàn ước chùng chỉ có mười bàn nhưng sạch và gọn. Mọi chỗ ngồi đều kín, ai cũng mải miết ăn một cách ngon lành. Bác chủ quá đi hết bàn này đến bàn kia chăm lo cho khách, trên vầng trán rộng hơi lấm tấm mồ hôi nhưng miệng luôn tươi cười, ánh mắt hiền dịu. Bác là một phụ nữ ước chừng đã ngoài 50 tuổi nhưng dáng người vẫn rất khoẻ mạnh. Mùi hương vẫn tỏa lên nghi ngút. Thơm quá, tôi đắm đuối nhìn mấy tô phở bác vẫn đang bưng cho khách như ngắm nhìn một báu vật gì đó. Nước phở trong veo nhưng thơm một mùi thơm quyến rũ khó tả. Mùi thơm của thịt, của xương quyện cùng mùi rau thơm và gia vị nữa, sao mà quyến rũ thế. Những cọng hành, cọng mùi xanh mướt phủ trên những sợi mì trắng mềm nhưng không nát. Tôi nhìn mấy tô phở đắm đuối như muốn ăn nữa. Một bàn tay ấm nóng khẽ vỗ vào vai tôi:
"Cháu ăn thêm tô nữa cho chắc bụng để về Phú Thọ nhé". Bác chủ quán cười hiền hậu và đặt tô phở trước mặt tôi. Tôi ngước nhìn bác đỏ mặt bối rối chưa biết nói gì, bác lại nói tiếp:
"Ăn đi cháu, đừng ngại, bác rất vui khi cháu thích ăn phở do bác nấu".
Nhìn tô phở thơm và đẹp mắt bây giờ tôi lại không nỡ ăn vì phá đi cái đẹp của tô phở và có lẽ tôi sợ ăn hết rồi tôi sẽ không còn bát phở để ngắm nhìn vẻ đẹp và ngửi mùi vị thơm ngon hấp dẫn này nữa. Tôi thoáng thấy nụ cười tươi vui hiền hậu hiện trên khuôn mặt bác chủ quán: “Phở thơm ngon vậy thì nhớ khi nào về Hà Nội ghé quán bác ăn nhé!”. Nhấp nhẹ thìa nước phở trên môi, tôi lí nhí: “Vâng ạ, cháu cảm ơn bác ạ!” Thế là tôi lại tiếp tục thưởng thức tô phở thứ hai. Bụng tôi lúc này no căng, tôi chép miệng như vẫn thèm ăn nữa. Chưa muốn rời khỏi quán phở, tôi ngồi tựa lưng vào ghế ngắm nhìn mọi người cũng đang ăn ngon lành. Tôi khoan khoái hít thở mùi hương thơm của những tô phở vẫn không ngừng nghi ngút. Tôi cũng mải mê cuốn hút bởi nụ cười tươi vui tận tình phục vụ khách hàng của bác chủ quán. Bác chỉ có một người con trai giúp việc, mồ hôi thấm thấm trên trán, trên lưng áo, nhưng họ vẫn luôn nở nụ cười tươi vui với khách hàng. Tôi cảm nhận trong tô phở ngon có cả hương vị ngọt ngào của tình người, tình cảm của chủ quán dành cho tôi và khách hàng.
Rời xa hai tô phở đầu đời - Tình yêu và nỗi nhớ
Rời xa quán phở, tôi trở lại ga tàu mua vé về Phú Thọ. Con tàu xình xịch chuyển bánh rời ga xa dần Hà Nội, màn đêm tối dần buông xuống, tôi ngoái nhìn ra cửa sổ, thành phố mờ dần rồi khuất hẳn. Tôi như muốn cố hít thở mùi hương phở ngọt ngào, tôi không muốn rời xa Hà Nội, rời xa mùi vị thơm ngon của những tô phở, tôi càng không muốn rời xa người Hà Nội mến thương. Tôi biết để có được những tô phở thơm ngon đó là cả một sự sáng tạo, lao động cần mẫn, tình yêu con người và sự say mê công việc.
Thế mà cũng đã gần 40 năm qua đi, ngày ấy tôi cũng khờ quá, quên không hỏi tên bác chủ quán phở và vị trí quán phở nữa, chỉ biết rằng nó cách ga tàu thống nhất Hà Nội không xa, nhưng mùi vị thơm ngon của tô phở và nụ cười tươi vui của bác chủ quán thì vẫn còn mãi in đậm trong trí nhớ của tôi. Trong gần 40 năm ấy, do bận rộn công việc nên tôi cũng ít có dịp trở lại Hà Nội. Thủ đô Hà Nội của chúng tôi ngày nay đã phát triển phồn vinh, ngày càng hiện đại. Nhưng ân tình của người Hà Nội thì mãi mãi còn đây. Tôi biết trong những phố phường hiện đại hôm nay, những tô phở tình nghĩa vẫn còn đây, nó làm ấm lòng những em bé lang thang cơ nhỡ, những người bệnh trong cơn đau yếu, những cụ già bơ vơ không nơi nương tựa. Ngày hôm nay, những tô phở tình nghĩa lại làm vơi đi nỗi nhọc nhằn của các y bác sĩ qua mỗi ngày dài miệt mài cứu chữa các bệnh nhân Covid-19. Những tô phở tình nghĩa cũng đã góp phần làm vơi đi bao mệt nhọc của các chiến sĩ trên mặt trận chống dịch.
Hà Nội, tình yêu, niềm tự hào, điểm đến của bè bạn năm châu
Rời xa Hà Nội, rời xa hai tô phở đầu đời, rời xa người Hà Nội mến thương, tôi mang theo bao kỷ niệm cùng với hương vị thơm ngon quyến rũ khó quên của phở và nụ cười thân thiện của bác chủ quán. Rời xa Hà Nội, tôi đem theo ân tình của người Hà Nội với hai chiếc bánh ngọt và hai tô phở đầu đời. Hình ảnh chị hành khách cùng đi trên tàu và bác chủ quán phở mãi in đậm trong tôi. Tôi tự hào về Thủ đô và con người Hà Nội. Hà Nội luôn mãi mãi ở trong trái tim tôi. Tôi mong ước Thủ đô Hà Nội - Việt Nam sẽ được tất cả bạn bè năm châu biết đến. Tôi tự hào về một Thủ đô phôn vinh văn minh và hiện đại. Tôi mong ước Hà Nội - Việt Nam sẽ mãi mãi là điểm đến lý tưởng của tất cả bè bạn năm châu.
Tác phẩm tham dự cuộc thi viết "Hà Nội và tôi" của tác giả Lê Thái Vịnh. Thông tin về cuộc thi xem tại đây.