Nhà báo Hồ Quang Lợi - Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam
PV: Là người công tác và gắn bó với Hà Nội suốt gần 40 năm qua, ông nhận xét gì về sự đổi mới của Hà Nội trong những năm gần đây.
Nhà báo Hồ Quang Lợi: Hà Nội đang trên đà phát triển mãnh mẽ, gương mặt Thủ đô đổi mới từng ngày. Nếu ai đi xa Hà Nội trong một vài năm trở lại đều ngỡ ngàng trước sự thay da đổi thịt của Thủ đô. Hà Nội hiện đại hơn, đẹp lên rất nhiều. Đã có thể nhìn thấy một tầm vóc của một đô thị lớn phát triển theo hướng văn minh, hiên đại.
Hà Nội là hình ảnh đại diện của Việt Nam, không chỉ người Hà Nội mà người dân cả nước đều tự hào về Thăng Long - Hà Nội, từ những giá trị văn hóa truyền thống đến sự phát triển của một Thành phố năng động. Có được những kết quả đó là nhờ sự định hướng phát triển Thủ đô Hà Nội do Bộ Chính trị đã xác định, được Chính phủ, các Bộ, ngành quan tâm phối hợp giúp đỡ. Đặc biệt, là sự nỗ lực của Đảng bộ, Chính quyền nhân dân Thành phố Hà Nội trong suốt 10 năm qua - đó là 10 năm Hà Nội phải chứng tỏ được vị thế của mình, để khẳng định sự đúng đắn của một quyết định lịch sử: mở rộng địa giới hành chính Thủ đô. Hà Nội đã phát triển lên một tầm cao mới và khá toàn diện.
PV: Trong quá trình đổi mới đó, đâu là điểm nhấn của Thủ đô, thưa ông?
Nhà báo Hồ Quang Lợi: Từ sau Đại hội Đảng bộ lần thứ XVI của Thành phố đến nay, đã có thể nhận thấy những nét mới trong chiều hướng phát triển của Thủ đô, trong đó, tôi muốn nhấn mạnh đến việc Hà Nội chú trọng hơn vấn đề môi trường. Đây là việc cần giải quyết cấp bách, nó tác động trực tiếp đến sự của một đô thị lớn như Thủ đô Hà Nội, và của cả nước. Bên cạnh những khu đô thị mới bề thế, khang trang sạch đẹp, văn minh, những công trình giao thông lớn, những đại lộ hiện đại, chúng ta thấy thêm những hàng cây, mới được trồng năm trước mà nay đã xanh mướt, toả bóng làm dịu mát những đường phố vốn chật chội và oi bức. Việc bảo vệ phát triển môi trường xanh là một vấn đề hết sức quan trọng trong định hướng phát triển Hà Nội, theo quy hoạch chung của Thành phố là phải đảm bảo được tỷ lệ là 70% xanh. Bên cạnh những cây cổ thụ đã có những hàng cây mới mọc, đan xen giữa cái cũ và cái mới, tạo nên một nét riêng cho Hà Nội.
PV: Những giá trị văn hóa được Thành phố quan tâm và tập trung triển khai một cách hiệu quả, thiết thực như thế nào, thưa ông?
Nhà báo Hồ Quang Lợi: Tôi hết sức ấn tượng về kết quả bước đầu của việc thực hiện đề án trồng 1 triệu cây xanh và xây dựng thêm 25 công viên mới, trong đó có 5 công viên đạt tiêu chuẩn quốc tế. Thật đáng khích lệ, Hà Nội đang đẹp dần lên về văn hóa, nổi bật rõ nhất là tổ chức phố đi bộ xung quanh khu vực hồ Hoàn Kiếm. Du khách đến với Thành phố nghìn năm tuổi có thể nhìn thấy hình ảnh Thủ đô trong cơn lốc đô thị hóa mà vẫn giữ được nét thanh bình, cổ kính để mọi người có thể sống chậm hơn, bình yên hơn.
Việc Thành phố tổ chức thành công phố đi bộ là một việc làm hết sức thiết thực, làm cho Hà Nội đẹp hơn, duyên dáng hơn, cho thấy lãnh đạo Hà Nội thực sự quan tâm đến người dân, quan tâm đến văn hóa.. Cùng với đó, lần đầu tiên Hà Nội có Phố sách tại phố 19/12, nhằm tôn vinh văn hóa đọc trong thời đại truyền thông công nghệ số. Đây là việc làm rất cần thiết.
PV: Giá trị văn hóa đã tác động tới sự phát triển của Hà Nội như thế nào thưa ông?
Nhà báo Hồ Quang Lợi: Hà Nội vẫn là một trong 2 đầu tàu kinh tế của cả nước. Bên cạnh sự phát triển năng động của nền kinh tế, Hà Nội đặc biệt quan tâm đến vấn đề văn hóa, coi phát triển văn hóa là động lực cho sự phát triển. Như đồng chí Phạm Quang Nghị - nguyên Bí thư Thành ủy Hà Nội đã nhấn mạnh: “Hà Nội có thể không nhất thiết phải đứng đầu cả nước về kinh tế nhưng Hà Nội nhất thiết phải đi đầu cả nước về văn hóa”.
Chúng ta không tách rời văn hóa ra khỏi kinh tế. Gần đây ,những người công dân Hà Nội, những người yêu Hà Nội thấy rất mừng khi Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc về làm việc với Hà Nội, đã tiếp tục khẳng định những định hướng phát triển cho Thủ đô những năm tới. Thủ tướng nhấn mạnh đến hai nhiệm vụ: từ xây dựng Thủ đô xanh - sạch - đẹp, văn minh hiện đại đến xây dựng văn hóa người Hà Nội trong đó có văn hóa ứng xử, để tiếp tục tạo dựng một bầu không khí vừa dân chủ, vừa kỷ cương trong mọi sinh hoạt của Thủ đô. Đây là những điều rất căn cốt.
PV: Vậy Hà Nội cần làm gì để đạt được những mục tiêu chiến lược này thưa ông?
Nhà báo Hồ Quang Lợi: Hà Nội đã ban hành bộ quy tắc ứng xử, đây là những nội dung được xây dựng bài bản, kỹ càng, nhưng vấn đề quan trọng nhất là phải làm sao cho bộ quy tắc đi vào cuộc sống, để mọi công dân của Hà Nội, những ai đến Hà Nội đều biết và thấm nhuần sâu sắc, thực hiện đúng. Muốn làm được như vậy, đòi hỏi công tác tuyên truyền phải hiệu quả hơn, và phải lan tỏa mạnh mẽ trong các tổ dân phố, khu dân cư, các tổ chức chính trị - xã hội. Mỗi tổ chức phải coi đây là nhiệm vụ của mình chứ không phải nhiệm vụ riêng của ngành văn hóa.
Văn hóa ứng xử là gương mặt của văn hoá. Đặc biệt, phải coi trọng công tác giáo dục trong gia đình, nhà trường và ngoài xã hội để cho tất cả đều hòa đồng, hòa kết trong một xã hội giàu lòng nhân ái, tình yêu thương con người. Phải giáo dục cho mọi người hiểu và làm đúng các quy định của pháp luật và các quy tắc ứng xử một cách tự giác…
PV: Bên cạnh hình ảnh Thủ đô rạng rỡ với sức sống mới, việc bảo tồn và phát triển các giá trị văn hóa còn gặp những khó khăn tồn tại nào thưa ông?
Nhà báo Hồ Quang Lợi: Trong phát triển định hướng Thủ đô Hà Nội, chúng ta phải giải quyết hài hòa giữa việc bảo tồn và phát triển để đảm bảo những giá trị cần gìn giữ cho thế hệ mai sau, nhưng không vì bảo tồn mà cản trở sự phát triển và không vì phát triển mà làm tổn hại những giá trị cốt lõi.
Thời gian qua, việc triển khai xây dựng một số công trình tại Hà Nội đã đụng chạm đến một số di tích, bởi vậy cần phải bảo tồn một cách phù hợp theo đúng giá trị những di tích đó. Đã có những cuộc tranh luận “nảy lửa” về những điểm nhạy cảm trong Thành phố như: đường Văn Cao; làng cổ Đường Lâm, phố 19/12, cầu Long Biên… tất cả đã được đưa ra bàn thảo rất kỹ càng, với các phương án giải quyết khá phù hợp. Nhưng đây vẫn còn là câu chuyện dài mà Hà Nội cần giải quyết hợp tình, hợp lý.
PV: Vậy trách nhiệm của báo chí, truyền thông đối với việc giữ gìn, bảo tồn và phát triển văn hóa Hà Nội phải được thể hiện như thế nào thưa ông?
Nhà báo Hồ Quang Lợi: Báo chí, truyền thông phải có trách nhiệm cung cấp những thông tin cần thiết về các vấn đề trọng yếu của Thủ đô. Những chủ trương, chính sách phát triển kể cả việc thực hiện các dự án, các công trình Thành phố liên quan trực tiếp đến người dân thì báo chí phải có trách nhiệm thông tin kịp thời chính xác. Báo chí có trách nhiệm đồng hành với Thủ đô, giải quyết xử lý thỏa đáng các vấn đề nóng và bức xúc nảy sinh trong quá trình phát triển nhằm tạo sự đồng thuận trong xã hội.
Những năm vừa qua, báo chí cả nước trong đó có báo chí Hà Nội đã làm tốt nhiệm vụ của mình, trở thành một kênh thông tin hết sức quan trọng đối với công tác lãnh đạo, điều hành của Thành phố. Đồng thời, báo chí cũng là diễn đàn sôi nổi, tin cậy đối với người nhân dân.
Hiện nay, thông tin trên mạng internet và các trang mạng xã hội tuy phong phú nhưng có xô bồ, hỗn tạp, gây phân tâm với người dân. Những thông tin không được kiểm soát, đưa ra với những ý đồ xấu thiếu trách nhiệm, làm phức tạp đời sống văn hóa tinh thần của xã hội. Bởi vậy, bằng thông tin chính xác kịp thời, báo chí phải có trách nhiệm định hướng dư luận đúng đắn. Đây thực sự là một cuộc chiến đấu, đòi hỏi một nỗ lực vượt bậc, với tinh thần năng động sáng tạo, quyết liệt.
PV: Độc giả và giới báo chí rất vui khi biết nhà báo Hồ Quang Lợi có viết loạt 5 bài về Hà Nội với cái tên: Văn hóa Thăng Long - Hà Nội: Sự trao truyền tiếp biến và bồi đắp đăng trên báo Hà Nội mới và đoạt giải Nhất Giải báo chí Ngô Tất Tố năm 2016. Nhân dịp kỷ niệm 63 năm ngày Giải phóng Thủ đô, ông có những chia sẻ cảm xúc gì về Hà Nội?
Nhà báo Hồ Quang Lợi: Tôi cảm thấy quá may mắn khi được sống trong không gian văn hóa, không gian tinh thần của Thăng Long. Nhiều năm gắn bó và công tác tại Hà Nội trên nhiều cương vị: Tổng Biên tập báo Hà Nội mới và gần 6 năm làm Trưởng Ban Tuyên giáo Thành uỷ Hà Nội, tôi đặc biệt quan tâm đến văn hóa Hà Nội. Tôi đã xuất bản một quyển sách mang tên Hà Nội cuộc kiến tạo mang hưng khí thời đại, xuất bản cách đây 3 năm đúng dịp kỷ niệm 60 năm ngày giải phóng Thủ đô. Đó là một trong những món quà tinh thần nhỏ mà tôi muốn gửi gắm cho Hà Nội yêu thương.
Xin trân trọng cảm ơn ông!
.jpg "Trưng bày chuyên đề “Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ - Bản hùng ca thời đại Hồ Chí Minh”")
.jpg "Khai mạc triển lãm \"Tấm lòng của họa sĩ Việt kiều với Bác Hồ”")
.png "Chuỗi tiện ích phong cách hoàng gia nâng tầm chuẩn sống thượng lưu tại Đảo Vua")
.jpg "Tọa đàm “Hoạt động giáo dục bảo tàng - kết nối cộng đồng”")
.jpg "Mê Linh (Hà Nội): Tổ chức Hội thi sân khấu hóa \"Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh\"")
.jpg "Tổ chức các giải thể thao chào mừng 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô tại các quận, huyện, thị xã")