Hoạt động hội

Tọa đàm về văn chương truyền miệng của người Việt

Thụy Phương 21/08/2023 17:41

Sáng 21/8, Hội Văn nghệ dân gian Hà Nội đã tổ chức tọa đàm “Văn chương truyền miệng của người Việt” với sự tham gia của đông đảo các hội viên trong hội.

Tại buổi tọa đàm nhà nghiên cứu Yên Giang với phần trình bày công phu, tâm huyết đã giới thiệu từ bao quát đến cụ thể những đặc điểm cơ bản về văn chương truyền miệng của người Việt. 

z4623229328730_a1e3d3b55b82c30f748993902cc35373.jpg
Nhà nghiên cứu Yên Giang chia sẻ tại buổi tọa đàm.

Theo nhà nghiên cứu Yên Giang, văn học dân gian truyền miệng là một thành tố của văn hóa dân gian Việt Nam, là tổng hòa những giá trị vật chất và tinh thần được loài người sáng tạo ra do nhu cầu và mục đích của cuộc sống của mình đã tích lũy được từ xưa đến nay. 

Gọi thể loại là văn chương truyền miệng vì đặc điểm của dòng văn chương này là người sáng tạo không thuộc về một cá nhân mà thuộc về một cộng đồng dân cư. Cách lưu truyền cũng không thông qua ghi chép (vì thời xưa, người Việt cũng như nhiều dân tộc khác chưa có chữ viết) mà chỉ truyền khẩu từ người này qua người khác, từ đời này qua đời khác, do vậy mà thường có ít nhiều dị bản.

z4623251545806_b14b1faae0606ed469a0b398a079ccb6.jpg
Toàn cảnh buổi tọa đàm.

Bên cạnh việc đề cập đến tên gọi, cách sáng tạo và lưu truyền của văn học dân gian, nhà nghiên cứu Yên Giang còn phác thảo các giai đoạn phát triển của văn chương truyền miệng trên cơ sở quá trình hình thành và phát triển của lịch sử và truyền thống văn hóa Việt Nam từ sơ sử đến nay; đồng thời điểm qua một số tác phẩm sưu tầm dịch thuật văn chương truyền miệng đã xuất bản trước đây. 

Từ việc khảo sát cách nói tài tình của người Việt trong kho tàng văn chương truyền miệng, tại buổi tọa đàm nhà nghiên cứu Yên Giang cũng đã dẫn ra những minh chứng về các thủ pháp đặc biệt được khai thác trong quá trình truyền khẩu như: nói vần, nói lái, nói ngược, nói ngoa, nói đối, nói bóng nói gió, nói ví von (so sánh)… Ngoài ra, ông còn đề cập tới nội dung cũng như các loại hình của văn chương truyền miệng (thành ngữ, tục ngữ, ca dao, diễn ca, câu đối, câu đố, truyện cười, truyện trạng, truyện thơ nôm khuyết danh, giai thoại…).

Theo nhà nghiên cứu Yên Giang, đề tài của buổi tọa đàm này là một trong nhiều việc, nhiều hướng nghiên cứu sưu tập và xuất bản kho tàng văn chương truyền miệng không chỉ của người Việt mà còn của cộng đồng 54 dân tộc anh em trong cùng một mái nhà Việt Nam.

“Kể từ sau thời điểm Hà Nội mở rộng địa giới hành chính, Hội Văn nghệ dân gian Hà Nội đã sưu tầm được một số bộ sách rất đáng quý như Lễ hội cổ truyền Thăng Long – Hà Nội (3 quyển), Sự tích các Thành hoàng Thăng Long – Hà Nội, Tục hay lệ lạ Thăng Long – Hà Nội, Dấu xưa chuyện cũ Thăng Long – Hà Nội, Ẩm thực Thăng Long – Hà Nội, Chợ Thăng Long – Hà Nội”. Thời gian tới Hội cũng nên tiếp tục dự án sưu tầm văn hóa dân gian Hà Nội cổ truyền và hiện đại. Nếu dự án này được tiếp tục, hi vọng Hội sẽ có thêm bộ sách sưu tầm văn chương truyền miệng Hà Nội đồ sộ và rất giá trị trên cơ sở tư liệu các tác phẩm văn chương truyền miệng của Hà Tây và Hà Nội đã xuất bản trước đây”, nhà nghiên cứu Yên Giang bày tỏ.

z4623234338261_6ac36596381f212089dfc1603aba51bf.jpg
Nhà giáo Đặng Thiêm chia sẻ thêm về vấn đề đã được đề cập trong tọa đàm.

Góp thêm những ý kiến về văn chương truyền miệng, tại tọa đàm còn có chia sẻ của nhà giáo Đặng Thiêm, nhà nghiên cứu Dương Đình Minh Sơn, nhà nghiên cứu dân gian Trần Văn Mỹ, nhà lý luận phê bình Nguyễn Đỗ Bảo, nhà báo Vũ Thị Tuyết Nhung. Các ý kiến đều đánh giá cao phần trình bày công phu của nhà nghiên cứu Yên Giang, đồng thời gợi mở những hướng mới trong việc sưu tầm nghiên cứu văn chương truyền miệng ở Thủ đô.

z4623241600143_047a81169f46ad86a405d645504dbfc7.jpg
PGS. TS Trần Thị An phát biểu kết luận tọa đàm.

Phát biểu kết luận tọa đàm, PGS. TS Trần Thị An, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Hà Nội, Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian Hà Nội cho biết thời gian qua Hội đã tổ chức nhiều tọa đàm khoa học với các chuyên đề thuộc nhiều lĩnh vực liên ngành của văn hóa dân gian góp phần lan tỏa giá trị của văn hóa dân gian. Đối với đề xuất của nhà nghiên cứu Yên Giang về việc phát động dự án sưu tầm những tác phẩm văn chương truyền miệng mang thi pháp đặc biệt như đã đề cập trong phần trình bày, Hội hoan nghênh, khuyến khích và mong muốn sau buổi tọa đàm sẽ nhận được thêm những sưu tầm, nghiên cứu của các hội viên về chủ đề này./.

Bài liên quan
(0) Bình luận
  • Chi bộ Hội Liên hiệp VHNT Hà Nội: Chung sức xây dựng Thủ đô “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”
    Sáng 18/6, Chi bộ Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Hà Nội đã tổ chức Đại hội lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Tham dự Đại hội có các đồng chí đến từ Đảng ủy các cơ quan Đảng thành phố Hà Nội: Đồng chí Nguyễn Huy Hải, Phó Trưởng Ban thường trực Ban Tuyên giáo và Dân vận, đồng chí Đào Thị Nguyên, Phó trưởng Ban Tổ chức Đảng ủy và 15 đại biểu là đảng viên Chi bộ Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Hà Nội.
  • Tọa đàm: Chất liệu múa đương đại trong nhạc kịch “Lửa từ Đất”
    Sáng 23/5 tại Hà Nội, Hội Nghệ sĩ Múa Hà Nội tổ chức buổi tọa đàm chuyên đề “Chất liệu múa đương đại trong nhạc kịch Lửa từ Đất”. Sự kiện thu hút sự quan tâm của đông đảo nghệ sĩ và giới chuyên môn, cùng trao đổi về vai trò và sức mạnh biểu đạt của múa đương đại trong một tác phẩm mang đậm dấu ấn lịch sử - chính trị.
  • Xúc cảm từ "Lời ca dâng Bác"
    Hướng tới kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 – 19/5/2025), sáng ngày 15/5/2025 tại trụ sở Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Hà Nội (số 19 Hàng Buồm, Hà Nội), Hội Âm nhạc Hà Nội đã tổ chức buổi tọa đàm mang tên “Lời ca dâng Bác”. Tọa đàm có sự tham gia của đông đảo các hội viên trong hội.
  • Diện mạo văn học trẻ Hà Nội trong thời kỳ đổi mới
    Ngày 10/5, Hội Nhà văn Hà Nội đã tổ chức buổi sinh hoạt chuyên đề "Diện mạo văn học trẻ Hà Nội trong thời kỳ đổi mới" tại hội trường Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Hà Nội (19 Hàng Buồm, Hà Nội).
  • “Người Hà Nội" đã để lại nhiều giá trị trong đời sống văn hóa của người dân Thủ đô và cả nước
    Đó là đánh giá của NSND Trần Quốc Chiêm – Chủ tịch Hội Liên hiệp VHNT Hà Nội tại Lễ Kỷ niệm 40 năm Ngày thành lập Tạp chí Người Hà Nội (8/5/1985 – 8/5/2025) và đón nhận Huân chương Lao động Hạng Nhì sáng 8/5, tại Bảo tàng Hồ Chí Minh (TP. Hà Nội).
  • 50 năm sân khấu Hà Nội: Thành tựu và thách thức
    Sáng 25/4/2025, tại hội trường Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Hà Nội, Hội Sân khấu Hà Nội đã trang trọng tổ chức hội thảo "Thành tựu 50 năm sân khấu Thủ đô". Tại buổi hội thảo, các văn nghệ sĩ đã đóng góp nhiều tham luận giá trị về những thành tựu, hạn chế và đề ra các giải pháp thiết thực nhằm xây dựng và phát triển nền sân khấu Việt Nam trong thời kỳ mới.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Khơi dậy giá trị di sản bị lãng quên từ quán Đạo giáo
    Trong hệ thống tín ngưỡng tôn giáo của người Việt, đình, chùa, đền, miếu từ lâu đã được nhận diện như những thiết chế tiêu biểu, in đậm dấu ấn trong tâm thức cộng đồng. Tuy nhiên, có một loại hình di tích tôn giáo từng giữ vai trò quan trọng trong đời sống tinh thần dân tộc nhưng dần bị lãng quên: đó là quán Đạo giáo. Cuốn sách "Quán Đạo giáo với một số vấn đề lịch sử và tôn giáo ở Việt Nam" của TS. Nguyễn Thế Hùng (NXB Chính trị quốc gia Sự thật, 2025) là một chuyên khảo công phu nhằm lấp đầy khoảng trống trong nghiên cứu cũng như nhận thức xã hội về loại hình di sản đặc biệt này.
  • Phường Sơn Tây (mới) ngày đầu thực hiện tổ chức chính quyền 2 cấp: Vì Nhân dân phục vụ
    Từ ngày 1/7/2025, cùng với cả nước, phường Sơn Tây (thị xã Sơn Tây cũ - thành phố Hà Nội) thực hiện hoạt động chính quyền 2 cấp. Từ đầu giờ sáng nay, 1/7, toàn bộ cán bộ, công chức Phục vụ hành chính công phường Sơn Tây đã có mặt đầy đủ, đã bắt tay ngay vào thực hiện nhiệm vụ.
  • Kỳ họp thứ Nhất HĐND phường Cửa Nam: Không để đứt gãy công việc khi vận hành chính quyền địa phương 2 cấp
    Thực hiện Luật Tổ chức chính quyền địa phương, sáng 1/7, HĐND phường Cửa Nam (Thành phố Hà Nội) khóa I, nhiệm kỳ 2021-2026 tổ chức kỳ họp thứ nhất để xem xét, quyết định công tác nhân sự và thực hiện các nội dung quan trọng thuộc thẩm quyền. Đây là kỳ họp đặc biệt của phường Cửa Nam để hoàn thiện tổ chức bộ máy, vận hành chính quyền địa phương 2 cấp hiệu lực, hiệu quả góp phần xây dựng và phát triển Thủ đô Văn hiến – Văn minh – Hiện đại.
  • Ngày đầu tiên vận hành chính quyền 2 cấp tại phường Ba Đình diễn ra thông suốt
    Sáng 1/7, 126 xã, phường trên địa bàn Thành phố Hà Nội chính thức vận hành theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp được đánh giá diễn ra thuận lợi, người dân đánh giá cao tinh thần phục vụ chu đáo của đội ngũ cán bộ, công chức.
  • Kỳ họp thứ Nhất HĐND phường Phú Thượng: Nâng cao hiệu quả phục vụ nhân dân
    Sáng 1/7, HĐND phường Phú Thượng (Hà Nội) khóa I tổ chức kỳ họp thứ Nhất, nhiệm kỳ 2021-2026, thông qua nhiều nghị quyết quan trọng nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Đừng bỏ lỡ
Tọa đàm về văn chương truyền miệng của người Việt
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO