Gia Lai: Hạn hán hoà nh hà nh trên diện rộng

Thiệt hại 373 tỷ đồng vì hạn

Theo thống kê của Chi cục Trồng trọt & Bảo vệ Thực vật tỉnh Gia Lai. Cuối tháng 4/2016 tổng diện tích cây trồng hạn hán, thiếu nước nghiêm trọng đã lên khoảng 22.850ha. Ước tính tổng thiệt hại do hạn hán gây ra gần 373 tỉ đồng. Không chỉ thiệt hại vử nông nghiệp, nhiửu nơi người dân còn thiếu nước sinh hoạt. Họ phải tiết kiệm từng ngụm nước cứu trợ, mong có những đợt mưa vử để giải toả cơn khát.

Rẫy ngô mất trắng vì nắng hạn, người nông dân đang nỗ lực tận thu.

Hiện nay 3 huyện bị hạn nặng nhất là  Chư Sê, Chư Prông, Chư Pưh tình hình vẫn chưa được cải thiện chút nà o. Tại huyện Chư Sê, ước tính tổng thiệt hại do hạn hán là  121.458 ha trong đó cây lúa 20.450ha; ngô, rau, cây hà ng năm 124ha; cà  phê 34.841ha; cây tiêu 66.043ha.

Chư Prông tổng thiệt hại hạn hán gây ra là  57.767ha. Trong đó, cây lúa 6.054ha; cà  phê 26.919ha; tiêu 24.794 ha.

Cũng tương tự huyện Chư Pưh tổng thiệt hại do hạn hán gây ra là  30.066ha, trong đó cây lúa 8.766ha; cây ngô, rau, cây hà ng năm 7ha; cây cà  phê 6.285ha; cây tiêu 15.008ha.  

Cây trồng khô hạn vì nắng nóng ở xã Chư Gu, huyện Krông Pa.

Trao đổi với phóng viên Người Hà  Nội, ông Trần Xuân Khải, Phó Chi cục Trồng trọt & Bảo vệ Thực vật tỉnh Gia Lai cho biết: Tính đến tháng 4/2016, diện tích lúa thuần bị hạn có đến 5.506ha thì đã mất trắng 3.853ha, giảm năng suất từ 30-70%: 1.559ha, lúa lai bị hạn 116ha, mất trắng 94ha; ngô rau và  cây hà ng năm các loại bị hạn 8.793ha, mất trắng 319ha, giảm năng suất từ 30-70%: 6.592ha; Cà  phê bị hạn 6.785ha, mất trắng 117ha, giảm năng suất từ 30-70%: 2.268ha, hồ tiêu bị hạn 1.650ha mất trắng 73ha giảm năng suất từ 30-70% 829 ha. Thời gian tới theo dự báo của đà i Khí tượng Thuỷ văn khu vực Tây Nguyên vẫn chưa có mưa trên diện rộng nên mức độ thiệt hại do hạn hán tại Gia Lai sẽ tiếp tục tăng cao.

Dân chắt chiu từng giọt nước

Bên cạnh đó, tại Gia Lai hiện hơn 7.000 hộ dân hiện đang thiếu nước sinh hoạt. Nói vử nỗi lo không có nước sinh hoạt để dùng, ông Rchăm Sơn, là ng Khưn, Tp. Pleiku rầu rĩ: "Gia đình tôi đã thiếu nước sinh hoạt khoảng hơn 1 tháng nay rồi. Mới đầu, gia đình tôi còn xin nước ở các nhà  hà ng xóm để sử­ dụng nhưng xin nhiửu quá người ta không cho. Vì thế, tôi phải đi cả gần cây số xuống suối để sách nước vử dùng. Nước suối cạn nên phải chắt chiu từng giọt dự trữ trong những chai nhựa mang vử dùng hà ng ngà y. Nhưng ngà y nà o cũng phải 4 đến 5 lần đi xách nước, cứ tình hình như thế nà y không biết cầm cự được bao lâu.".

à”ng Rchăm Sơn, là ng Khưn rầu rĩ nhìn và o những chai, thùng nước khan hiếm.

Cùng tâm trạng đó, ông Lê Văn Lược, một nông dân sinh sống ở huyện Chư Prông cười buồn: "Nói thật, từ thời thống nhất tới giử mới thấy tình trạng nắng nóng kiểu nà y. Аúng thật là  có 1 không 2 trong lịch sử­. Nhà  tôi có cái giếng mà  giử cạn rồi, trồng được và i sà o bắp giử nó cũng khô khốc hết. Bây giử, nước cũng không có nên gia đình tôi dùng nước sinh hoạt hết sức tiết kiệm, chỉ giám dùng và o vệ sinh cá nhân ăn uống chứ không giám tưới cây. Nước sau khi rử­a rau, rử­a bát tôi cũng phải tận dụng dùng cho nhà  vệ sinh.".

Từng được mệnh danh là  "vùng đất khát", những hộ dân sống tại huyện Krông Pa, tỉnh Gia Lai suốt nhiửu tháng qua phải sống trong thời tiết khô khốc, khắc nghiệt khi nắng nóng như đổ lử­a.

à”ng Phạm Kim Oanh, Tổ dân phố 11, TT. Phú Túc than vãn: "Không chỉ tôi mà  hà ng ngà n hộ nông dân khác như tôi cũng đang lâm và o cảnh lo lắng sốt vó vì hạn hán. Sống hơn nử­a đời người ở mảnh đất nà y, chưa bao giử tôi thấy tình trạng hạn hán kéo dà i như thế nà y. Nhà  tôi trồng 5ha đà o hơn 7 năm tuổi nhưng năm nay không mưa, giếng thì cạn, nắng nóng kéo dà i là m cho cây đà o không ra hoa, kết quả, thậm chí héo chết. Sâu bệnh lại hoà nh hà nh khiến gia đình tôi thất thu. Tiửn vốn và  tiửn phân chăm lo cho cây đà o coi như mất trắng và  còn bị thua lỗ nặng.".

à”ng Phạm Kim Oanh ngao ngán trời nắng hạn khiến cây đà o không phát triển được năm nay thất thu, thậm chí thua lỗ.

Có rẫy mía rộng 5ha tại xã Ia Mlăh nhưng đang chết dần vì thiếu nước, bà  Nguyễn Thị Chung, ngụ tại khối phố 12, TT. Phú Túc chỉ còn biết trách trời: "Rẫy mía gia đình tôi đầu tư bao nhiêu công sức, tiửn của bây giử mất trắng gần như toà n bộ. Thời tiết khắc nghiệt như thế nà y người sống cũng khổ thì cây trồng thiếu nước là m sao sống được?"

Khi nà o nông dân Gia Lai qua được "cơn khát" vì hạn hán?

Trao đổi với phóng viên báo Người Hà  Nội, ông Trần Trung Thà nh, Phó Giám đốc đà i khí tượng thuỷ văn khu vực Tây Nguyên cho biết: Trong thời gian qua, do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino kéo dà i nên từ đầu 2015 đến giữa tháng 5/2016,  những trận mưa trái mùa cũng chỉ xảy ra ở diện hẹp.

Sông Ba - một trong những con sông lớn của Bắc Tây Nguyên đang cạn kiệt.

Lượng mưa không lớn không giải quyết được vấn đử hạn hán khốc liệt đang diễn ra ở Tây Nguyên. Theo dự báo hiện tượng nà y sẽ yếu và o tháng 6 sẽ chấm dứt và o cuối tháng 6 nà y, mùa mưa Tây Nguyên năm nay có thể sẽ đến muộn hơn 15 đến 20 ngà y. Các tháng đầu mùa mưa, cụ thể giữa tháng 5 đến tháng 6 lượng mưa sẽ thấp hơn quy luật nhiửu năm khoảng 60 đến 70% so với các năm. Tổng lượng mưa trung bình cả năm chắc chỉ khoảng từ 1.200 đến 1.700mm.

Trước tình hình nắng hạn kéo dà i như thế nà y, hà ng nghìn hộ nông dân Gia Lai đang không biết phải chống chọi với cơn đại hạn nà y đến bao giử?

Nguyễn Thảo - Mộng Thường