2.000 ký ức Hà  Nội xưa

Аửn Quán Thánh nhìn từ hồ Tây

Vốn sinh ra trong một gia đình Hà  Nội gốc, có nhiửu đời theo nghử ảnh. Lớn lên, tốt nghiệp Аại học Kiến trúc, một ngà nh không có mấy liên hệ với ảnh, với phim, với khẩu độ, tốc độ... những tưởng cuộc đời của Аoà n Bắc sẽ đi một hướng khác ngược với nghử truyửn thống của gia đình. Nhưng hóa ra, cái nghử nhiửu đam mê ấy đã lây sang anh từ lúc nà o không biết.

Công việc của một kiến trúc sư vử quy hoạch cũng ngốn của anh khá nhiửu thời gian. Nhưng đam mê đã thắp lử­a cho anh tìm đến với nhiếp ảnh. Ban đầu chỉ là  rảnh rỗi ôm máy dạo quanh Hà  Nội, rồi đưa ảnh lên diễn đà n cho anh em bè bạn cùng bình, cùng rút kinh nghiệm... Rồi một ngà y, trong đầu chà ng kiến trúc sư trẻ bỗng nảy ra câu hửi. Hà  Nội của thế kỷ 21 thế nà y, thì Hà  Nội của thế kỷ 19 ra sao? Ban đầu chỉ là  sự tò mò thôi thúc anh lần tìm hình ảnh Hà  Nội xưa trên khắp các trang báo mạng.

Các từ khóa tiếng Việt tìm không được thì gõ tìm những từ khóa tiếng Anh. Ban đầu mọi việc khó khăn, bế tắc. Nhưng được sự giúp đỡ của bố anh - một nhà  giáo, nhà  nghiên cứu lịch sử­ lâu năm, Аoà n Bắc bắt đầu khởi động việc tìm kiếm trên các trang tiếng Pháp. Và  thật bất ngử, cả kho tư liệu vử Hà  Nội đã mở ra trước mắt anh. Anh cho biết, ở Pháp, có những dòng họ hiện đang lưu giữ cả một kho tư liệu lớn, đôi khi đó còn là  những di vật kỷ vật, của người thân trong gia đình. Và  có cả những bức ảnh được nhiửu lính Pháp chụp ở Hà  Nội khi Pháp xâm chiếm Việt Nam. Những bức ảnh nà y sau được gia đình lưu giữ và  khi công nghệ internet phát triển, nó được đưa lên các website cá nhân.

Trong số gần 2.000 bức ảnh vử Hà  Nội xưa, có nhiửu bức ảnh gần như lần đầu tiên được công bố. Thân phận của những bức ảnh nà y khá đặc biệt, nó được chụp bởi các tay máy nghiệp dư, rồi được gử­i vử Pháp. Hơn 100 năm sau, hậu thế của chủ nhân bức ảnh tò mò vử mảnh đất Việt Nam, mang cả đống ảnh sang Việt Nam du lịch để lần tìm lại hình ảnh trong bức ảnh cũ kia.

Rồi chủ nhân của chúng cảm mến tấm lòng của những người Việt Nam, tặng lại cho anh chà ng hướng dẫn viên du lịch nhiệt tình. Rồi lại như một sự sắp đặt tình cử, anh chà ng hướng dẫn viên du lịch biết chuyện Аoà n Bắc đang sưu tầm những bức ảnh vử Hà  Nội cổ, đã mang cả tập tới tặng và  chỉ nhắn có mỗi một câu: Hãy giữ gìn nó, nếu được hãy mở một triển lãm để mọi người cùng xem. Có cụ già  cùng phố, khi biết tin Аoà n Bắc miệt mà i sưu tầm ảnh vử Hà  Nội cũng chống gậy tới tận nhà  tặng. Аó là  những kỷ vật được lưu giữ nhiửu năm trong album ảnh của gia đình...

Аoà n Bắc kể, ban đầu, bộ sưu tập của anh là  một mớ hỗn độn, bởi cứ tìm được là  copy vử. Sau phải mất rất nhiửu thời gian mới sắp xếp được thà nh một hệ thống. Nhiửu bức ảnh do thời gian đã mử và  mất nét. Thế là  lại mất hơn 1 năm trời anh chỉ là m có mỗi một việc là  chỉnh sử­a cho các tấm ảnh bằng công nghệ photoshop. Công việc nà y đòi hửi sự tỉ mỉ, chính xác, và  kiên trì. Rốt cuộc đã có gần 2.000 bức ảnh được chỉnh sử­a với độ sắc nét cao nhất.

Có nhiửu người, khi xem các bức ảnh trong bộ sưu tầm mà  Kiến trúc sư trẻ Аoà n Bắc sưu tầm được đã bảo rằng thấy xúc động dâng trà o, thấy lòng mình ấm áp đến lạ. Аó vẫn là  hình ảnh quen thuộc của Tam quan đửn Quán Thánh, nhưng gần 100 năm trước, ngay sát cử­a đửn là  một bến thuyửn tấp nập. Hồ Tây xưa, nước ăn và o tới sát cổng đửn. Аó là  hình ảnh vẹn nguyên của chùa Báo à‚n ngay Bử hồ Hoà n Kiếm nay chỉ còn lại dấu tích là  tháp Hòa Phong.

Trong bộ sưu tập ảnh của Аoà n Bắc, hình ảnh Hoà ng Thà nh Thăng Long hiện lên khá rõ nét, với tòa ngang dãy dọc, rồi những điện Kính Thiên, Аoan Môn, Hậu Lâu với nguyên vẹn hình hà i... Nếu dựa và o những tấm hình nà y để dựng lại kiến trúc Cấm thà nh Thăng Long xưa, chắc không khó. Không chỉ là  những mô tả chân thực vử kiến trúc Hà  Nội trong thế kỷ 19, những tấm hình đó còn là  một buổi họp chợ với hà ng quà  bánh, hà ng bán lợn giống, rồi còn cả hà ng phở gánh, bán ngoà i bãi sông Hồng từ khi sương còn chưa tan hết....

Gần 2.000 bức ảnh, đó là  một gia tà i tinh thần lớn, nhưng Аoà n Bắc lại bảo, anh không muốn giữ nó cho riêng mình. Anh muốn tặng nó cho Bảo tà ng Hà  Nội, để lưu giữ và  trưng bà y, để thế hệ con cháu anh có thể hình dung chân thực nhất vử Hà  Nội, vử nơi chúng sinh ra và  lớn lên. Và  trước khi đem tặng nó cho Hà  Nội, chà ng kiến trúc sư trẻ ấp ủ một dự định triển lãm. Cuộc triển lãm như một lời cảm ơn những người đã có lòng tặng những bức ảnh quý giá đó cho anh. Аó cũng là  một cách để tìm lại chủ nhân những bức ảnh mà  anh đã lấy vử từ những trang web mở trên mạng. Аó còn là  cách để một người dân như anh bà y tử lòng cảm ơn những bậc tiửn nhân đã khai sáng Thăng Long.