Văn hóa – Di sản

Tìm giải pháp phát triển nghề thủ công truyền thống Hà Nội

Thụy Phương 09:48 08/04/2023

“Nghề thủ công truyền thống Hà Nội - Sáng tạo để phát triển” đó là chủ đề của cuộc tọa đàm do UBND quận Hoàn Kiếm phối hợp với Hội Di sản văn hoá Việt Nam tổ chức tại Trung tâm Giao lưu Văn hoá Phố cổ Hà Nội sáng ngày 7/4/2023.

Theo số liệu thống kê, Thành phố có tới 300 làng nghề chuyên sản xuất đồ thủ công mỹ nghệ trong đó nhiều nghề truyền thống đang được quan tâm gìn giữ, phát huy giá trị, như nghề dệt lụa Vạn Phúc (quận Hà Đông); dệt tơ tằm, tơ sen Phùng Xá (huyện Mỹ Đức); khảm trai, sơn mài Chuyên Mỹ (huyện Phú Xuyên), nón lá Vĩnh Thịnh, đúc đồng Trường Tâm (huyện Thanh Trì); quạt giấy, mộc Chàng Sơn (huyện Thạch Thất)…

toa-dam-1.jpg
Toàn cảnh buổi tọa đàm.

Chỉ riêng khu phố cổ trước đây đã có tới hàng chục phố nghề, tạo nên bản sắc của Thăng Long - Kẻ Chợ. Bên cạnh những giá trị nghề truyền thống, các tuyến phố chuyên doanh chứa đựng nhiều tiềm năng để trở thành một nhân tố quan trọng về bảo tồn và phát huy giá trị khu “36 phố phường”.

Tuy nhiên, thời gian qua, các nghề thủ công truyền thống đứng trước rất nhiều thách như: Sự cạnh tranh với các sản phẩm công nghiệp, các sản phẩm nhập khẩu từ nước ngoài có giá thành thấp, thiếu nguồn nhân lực kế thừa ở các làng nghề, vấn đề nguyên liệu, sản phẩm, giá thành cao, marketing và thị trường tiêu thụ hạn chế.

Tại khu phố cổ Hà Nội các phố nghề thủ công mỹ nghệ, các cửa hàng kinh doanh thủ công mỹ nghệ có xu hướng thu hẹp lại. Theo ông Đoàn Quang Cường - Phó Trưởng phòng Kinh tế quận Hoàn Kiếm, quá trình đô thị hóa đã làm biến đổi không gian, cảnh quan, kiến trúc và thu hẹp hoạt động trên nhiều tuyến phố. Đơn cử như phố Hàng Bạc số cửa hàng kinh doanh kim hoàn ở phố Hàng Bạc đã giảm từ 90 xuống còn 40 cửa hàng; cửa hàng làm nghề thuốc truyền thống trên phố Lãn Ông giảm từ 85 xuống 35 cửa hàng, cửa hàng kinh doanh tơ lụa trên phố Hàng Gai giảm từ 91 cửa hàng xuống còn 40 cửa hàng.

kts-pham-tuan-long.jpg
Ông Phạm Tuấn Long - Chủ tịch UNBD quận Hoàn Kiếm phát biểu tại tọa đàm.

Tại tọa đàm rất nhiều ý kiến cũng đã chia sẻ những kinh nghiệm trong việc sáng tạo từ di sản, tạo sự hòa quyện giữa tinh hoa truyền thống với hơi thở nghệ thuật đương đại. Họa sĩ Nam Chi chia sẻ, anh đã tìm tòi, sáng tạo ra những mẫu tranh mới dựa trên các họa tiết, màu sắc của tranh Hàng Trống. Đại diện Công ty Hanoia Đinh Công Tài cho biết, Hanoia đã sử dụng rất nhiều yếu tố văn hóa Việt trong các thiết kế đương đại của mình. Để tạo "sức sống mới cho các sản phẩm tò he", nghệ nhân Đặng Văn Hậu cho hay anh đã tìm tòi nghiên cứu, thử nghiệm và cuối cùng cũng đã có được kết quả…

Cùng với việc chia sẻ những kinh nghiệm, nhiều ý kiến tham luận tại tọa đàm cũng đã đưa ra những đề xuất, giải pháp nhằm phát huy giá trị nghề thủ công mỹ nghệ Hà Nội. Theo đó, cần khuyến khích sự tham gia và kết nối của các làng nghề - phố nghề, giữa các nghệ nhân và thợ thủ công, giữa các tổ chức, các doanh nghiệp làm việc trong lĩnh vực sáng tạo để nâng cao chất lượng sản phẩm thủ công truyền thống; Xây dựng những điểm giới thiệu, trưng bày sản phẩm thủ công mỹ nghệ, lưu niệm, quà tặng của các làng nghề - phố nghề Hà Nội nhằm quảng bá tinh hoa làng nghề và tăng tính trải nghiệm cho du khách khi đến với Hà Nội nói chung và khu Phố cổ Hà Nội nói riêng; Khơi nguồn sáng tạo từ vốn di sản nghề truyền thống; Xây dựng các sản phẩm lưu niệm, sản phẩm du lịch chất lượng, phù hợp với đời sống hiện đại…

“Giới thiệu sản phẩm, xúc tiến thương mại, tìm nguồn nguyên liệu thích ứng, thiết kế mẫu mã sản phẩm, bao bì, nhãn mác đảm bảo kỹ, mỹ thuật, bắt mắt, đáp ứng thị hiếu người tiêu dùng trong nước và quốc tế phải chăng là một giải pháp căn cốt?”, ông Phạm Tuấn Long, Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm đặt vấn đề.

Giám đốc thương hiệu Tired City Nguyễn Việt Nam cho rằng để “làm mới” câu chuyện của nghệ nhân, phục vụ nhu cầu của khách hàng cần xây dựng các sản phẩm phù hợp với thời đại; áp dụng công nghệ tiên tiến để tăng chất lượng sản phẩm phù hợp với thị hiếu nhưng vẫn giữ bản sắc; áp dụng tư duy quản trị hiện đại để thử sai, phối hợp nhiều nguồn lực, quản trị con người, tài chính, sản phẩm, truyền thông xuyên suốt… Và điều quan trọng nhất đó là đặt khách hàng làm trung tâm trong việc phát triển và gìn giữ sản phẩm thủ công truyền thống.

Theo TS. Lê Thị Minh Lý, Phó Chủ tịch Hội Di sản văn hóa Việt Nam cần tích hợp câu chuyện di sản vào sản phẩm thủ công truyền thống đồng thời phải xây dựng cơ sở dữ liệu di sản một cách khoa học, với phương thức quản lý thống nhất, tiếp cận dễ dàng./.

Bài liên quan
(0) Bình luận
  • Hỏa dược khố, Quan Tượng Đài triều Nguyễn như bị “lãng quên” ở phía Tây Nam Kinh thành Huế
    Hỏa dược khố và Quan Tượng Đài của triều Nguyễn ít khách đến tham quan, chiêm ngưỡng do bị khóa cổng khiến 2 di tích như bị “lãng quên” ở phía Tây Nam Kinh thành Huế.
  • Bảo tồn, phát huy giá trị Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia dệt Dèng A Lưới
    Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia nghề dệt Dèng của đồng bào các dân tộc huyện A Lưới (TP Huế) đang được bảo tồn và phát huy giá trị với các sản phẩm văn hóa kết hợp hiện đại phục vụ du lịch, trải nghiệm, trình diễn thời trang.
  • Đình, chùa Tây Vị được công nhận là di tích lịch sử, nghệ thuật cấp thành phố
    Chùa Tây Vị không chỉ là nơi thờ Phật, mà còn là trung tâm sinh hoạt tôn giáo, một biểu tượng cố kết cộng đồng từ xưa đến nay. Sự tồn tại của ngôi chùa là minh chứng cho thấy sự hưng thịnh và tầm ảnh hưởng của Phật giáo đối với người dân nơi đây.
  • Nghệ sĩ Phạm Ngọc Trâm: Kể chuyện di sản bằng đường thêu nét nhuộm
    Giữa nhịp sống hiện đại, khi nhiều nghề thủ công truyền thống dần bị lãng quên, nghệ sĩ Phạm Ngọc Trâm lại chọn gắn bó với nghệ thuật thêu - một công việc đòi hỏi sự tỉ mỉ, kiên trì và cả chiều sâu văn hóa. Không chỉ nghiên cứu, thực hành nghệ thuật, chị còn là người kết nối textile art (nghệ thuật tạo hình từ sợi vải) với di sản văn hóa Việt Nam, khám phá và tái hiện những giá trị thêu cổ bằng góc nhìn đương đại. Từ xưởng thêu ven sông Hội An đến các triển lãm, workshop, hành trình của Ngọc Trâm là sự kết hợp giữa nghiên cứu, sáng tạo và gìn giữ ký ức dân tộc, nơi mỗi mũi chỉ, đường kim đều kể một câu chuyện về truyền thống và bản sắc.
  • "Hội diều làng Bá Dương Nội" đón nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia
    Chiều 12/4, huyện Đan Phượng (Hà Nội) tổ chức Lễ đón nhận Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia “Hội Diều làng Bá Dương Nội” và Bằng công nhận danh hiệu “Nghề truyền thống Hà Nội” đối với nghề làm diều sáo làng Bá Dương Nội, xã Hồng Hà, huyện Đan Phượng.
  • Lễ hội Tổng Nam Phù vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia
    Lễ hội Tổng Nam Phù được ghi danh vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia là minh chứng cho những giá trị văn hóa được bảo tồn và phát huy qua nhiều thế hệ, là biểu tượng cho sự gắn kết cộng đồng, nơi truyền thống được tôn vinh và giá trị văn hóa được thắp sáng hôm nay và mai sau.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
Đừng bỏ lỡ
  • Những di tích miễn phí tham quan dịp 30/4, 1/5
    Dịp nghỉ lễ 30/4 – 1/5 năm 2025 kéo dài 5 ngày, ngành Du lịch Hà Nội triển khai hàng loạt hoạt động sôi động, đa dạng tại nhiều khu, điểm tham quan trên toàn thành phố, mang đến cho người dân và du khách chuỗi trải nghiệm văn hóa – giải trí đặc sắc, đậm dấu ấn Thủ đô.
  • "Khúc ca khải hoàn" - Kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam
    Tối 25/4, tại Nhà hát lớn Hà Nội, đã diễn ra chương trình chính luận nghệ thuật “Khúc ca khải hoàn” nhân dịp Kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025), hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Đài Tiếng nói Việt Nam (7/9/1945-7/9/2025).
  • Hà Nội rực rỡ cờ hoa chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày thống nhất đất nước
    Những ngày Tháng Tư lịch sử, trên khắp đường phố Hà Nội khoác lên màu áo mới với rực rỡ cờ hoa, khẩu hiệu chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, Thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025).
  • Nhà thơ Bằng Việt: “Người Hà Nội là bà đỡ cho các sáng tác của văn nghệ sỹ Thủ đô”
    Nhà thơ Bằng Việt – nguyên Chủ tịch Hội Liên hiệp VHNT Hà Nội, nguyên Tổng Biên tập Báo Người Hà Nội (Tạp chí Người Hà Nội hiện nay) đánh giá, trải qua 40 năm xây dựng và phát triển, “Người Hà Nội” luôn đứng vững, không ngừng vươn lên. Tác giả bài thơ “Bếp lửa” trong sách Giáo khoa Ngữ văn lớp 8 cũng khẳng định: “Người Hà Nội là nơi chăm sóc, bà đỡ cho các sáng tác của văn nghệ sỹ Thủ đô”.
  • Triển lãm “Bài ca thống nhất” tái hiện ký ức hào hùng của dân tộc
    Sáng 25/4/2025, tại khuôn viên công viên Thống Nhất (phía mặt đường Trần Nhân Tông, Hà Nội), triển lãm mỹ thuật “Bài ca thống nhất” chính thức khai mạc, thu hút sự quan tâm của đông đảo công chúng yêu nghệ thuật và lịch sử. Sự kiện do Công ty Nghệ thuật Tân Hà Nội phối hợp với Bộ Tư lệnh Hải quân và Tổng Công ty Bảo Việt Nhân Thọ tổ chức nhằm chào mừng kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2025) và 70 năm ngày thành lập Quân chủng Hải quân Nhân dân Việt Nam (7/5/195
  • Quận Ba Đình: Gặp mặt các nhân chứng lịch sử tham gia kháng chiến chống Mỹ cứu nước
    Ngày 25/4, quận Ba Đình (Hà Nội) tổ chức gặp mặt, tri ân Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân, cựu chiến binh, cựu thanh niên xung phong, cựu công an tiêu biểu, những nhân chứng lịch sử, đại diện hơn 4.600 cán bộ, chiến sĩ trực tiếp tham gia kháng chiến chống Mỹ, cứu nước đang sinh sống trên địa bàn.
  • Thụy Điển trao tặng Việt Nam phim tài liệu về 30/4/1975
    Nhân dịp kỷ niệm Ngày Giải phóng miền Nam 30/4 và thống nhất đất nước, Đại sứ quán Thụy Điển tại Việt Nam cùng với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức lễ trao tặng bộ phim tài liệu “Victory Vietnam” (Chiến thắng của Việt Nam).
  • Phê duyệt dự án tu bổ, tôn tạo di tích cách mạng kháng chiến Trung Giã
    UBND TP. Hà Nội vừa ban hành Quyết định số 2136/QĐ-UBND ngày 22/4/2025 về việc phê duyệt dự án tu bổ, tôn tạo di tích cách mạng kháng chiến Trung Giã, xã Trung Giã, huyện Sóc Sơn.
  • "Điểm hẹn vùng cao" tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam dịp 30/4 - 1/5
    Từ ngày 30/4 đến 04/5/2025, tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội), chuỗi hoạt động mang chủ đề “Điểm hẹn vùng cao” sẽ diễn ra với nhiều nội dung đặc sắc nhằm tái hiện không gian văn hóa sống động của đồng bào các dân tộc thiểu số vùng Tây Bắc, Đông Bắc.
  • Hà Nội triển khai Phong trào “Bình dân học vụ số” thúc đẩy chuyển đổi số toàn dân
    Thành ủy Hà Nội vừa ban hành kế hoạch số 05 - KH/BCĐ57 về việc triển khai Phong trào “Bình dân học vụ số” trên địa bàn thành phố Hà Nội.
Tìm giải pháp phát triển nghề thủ công truyền thống Hà Nội
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO