Người Hà Nội thanh lịch, văn minh

Tấm lòng mẹ Cường

Nguyễn Ngọc Châu 09/10/2024 11:16

Tháng 1 năm 1954, đơn vị chúng tôi (C trợ chiến, D79, bộ đội Hà Đông) đóng quân ở đồi Đình, căn cứ du kích xã Tuy Lai, huyện Mỹ Đức. Tại đây, chúng tôi tiếp tục quán triệt Nghị quyết của Tỉnh ủy Hà Đông về phối hợp với chiến trường chính (lúc ấy chưa nói rõ là Điện Biên Phủ) tăng cường hoạt động đánh địch mở rộng khu du kích từ Bắc Mỹ Đức sang Nam Chương Mỹ nhằm tạo thế đứng chân cho bộ đội chủ lực khi về giải phóng Thủ đô.

Nam Chương Mỹ thời gian này còn dày bốt giặc, chỉ trong khoảng cách chừng dưới 20 km từ Ba Thá sang Chúc Sơn, có tới 3 bốt lớn: Phù Yên, Quảng Bị, Chúc Sơn. Ngoài ra, còn có các đồn lính ở Khôn Duy, và vùng phụ cận. Cách Quảng Bị không xa, địch còn cắm các bốt Miếu Môn, Cầu Tây, Núi Sáo.

6-tam-hung-bao-ve-can-bo.jpg
Trong những ngày chiến tranh, có biết bao người như mẹ Cường luôn sẵn sàng bao bọc, chở che cho những người lính. (Ảnh minh họa)

Như thấy quân ta về, địch tăng thêm lượt tuần tra ngày đêm, có lúc mò tới từng gia đình nghi là “ăn ở hai lòng”. Địch tăng cường hoạt động làm dân vùng địch hậu đã thiếu thốn về vật chất, lại thêm căng thẳng về tinh thần nên dân càng mong chờ bộ đội về giải phóng quê hương.

Chúng tôi về Chương Mỹ vào một đêm cuối tháng. Cái rét cuối đông còn sót lại cũng đủ sức tạo nên những mũi kim chích vào da thịt các chiến sĩ quần mỏng, áo sờn. Trời tối như bưng, mưa phùn dài ngày khiến nhiều đoạn đường trơn như đổ mỡ, mỗi bước đi là một lần vấp ngã. Trên không văng vẳng tiếng vạc bay đi ăn đêm. Chúng tôi hành quân lặng lẽ nhưng hối hả. Thỉnh thoảng lại nghe tiếng súng địch từ các bốt Miếu Môn, núi Sáo bắn cầm canh. Pháo 105 của địch từ Phù Yên bắn tọa độ từng đợt, từng đợt làm vỡ tan không khí yên tĩnh vốn có của cảnh quê về đêm.

Khoảng 3 giờ sáng, chúng tôi qua sông Bùi về trú quân ở thôn Đồng Bầu (phía bên kia là chợ Sẽ Khê). Tại đây, cán bộ cơ sở “nằm vùng” từ trước dẫn chúng tôi đến các xóm, từng xóm gửi mỗi gia đình một, hai người. Tiểu đội của tôi lúc ấy có 9 người do anh Cơ, người Nho Tống (Phú Xuyên) làm Tiểu đội trưởng. Tám anh em trong tiểu đội là: Dư và tôi, ở Phù Lưu Tế (Mỹ Đức); Thắng và Xuân ở Thượng Lâm; Du và Luận ở Bột Xuyên; Lượng và Thắm ở Tử Dương (Ứng Hòa).

Dư và tôi được về nhà mẹ Cường, một ngôi nhà nhỏ bên bờ sông Bùi. Ánh đèn dầu hỏa vặn nhỏ như con đom đóm nhưng cũng đủ ánh sáng cho chúng tôi nhìn thấy mọi vật trong căn nhà của mẹ. Nhà một gian, hai chái, khung bằng tre, mái lợp rạ. Gian giữa đặt bàn thờ, hai gian bên kê hai chiếc giường tre. Một bên kề giường là cái chum đựng ngô, cái vại đựng gạo. Một bên lại kê cái hòm chân đựng thóc, dưới gầm giường đổ khoai lang mới dỡ. Ngắm ngôi nhà, tôi hình dung nó như con gà mái xòe cánh ấp đàn con nhỏ khỏi chết cóng vì rét.

Mẹ Cường chừng sáu lăm, bảy mươi tuổi, dáng vẻ còn nhanh nhẹn lắm. Mẹ tươi cười đón chúng tôi vào nhà, chỉ chỗ cho chúng tôi rửa mặt, bê giỏ nước chè tươi ủ sẵn mời chúng tôi uống. Rồi mẹ quay xuống bếp lần thứ hai bưng lên rá khoai lang hầm thơm phức, mời chúng tôi ăn. Từng bước, từng bước chân mẹ thoăn thoắt, nhẹ nhàng nhưng vẫn phát lên tiếng chân chạm đất rậm rịch, đều đều tưởng như tiếng phách cầm nhịp của một dàn nhạc vậy.

Chúng tôi được lệnh “gói quân” trong nhà. Không ai được ra hè, ra sân, không được nói to, càng cấm không được cười đùa. Hình như được biết trước về yêu cầu đảm bảo bí mật cho bộ đội, mẹ đã chuẩn bị sẵn mẹt tro bếp, một ống bơ to đặt ở xó nhà. Khi sáng, mẹ đã nhắc khẽ chúng tôi có đi vệ sinh thì đi vào đấy.

Hai bữa ăn trong ngày đều do mẹ lo. Mẹ còn kể chuyện về mình làm hai chúng tôi vô cùng cảm động. Lấy chồng từ năm 18 tuổi, mẹ trải qua tám lần sinh con nhưng chỉ nuôi được hai. Năm 1947, chồng mẹ bị Pháp bắn chết. Năm 1949, anh con trai cả hy sinh trong trận đánh địch ở Mai Lĩnh để lại vợ và một con trai lên 5 tuổi. Năm 1951, anh thứ hai xin ra vùng tự do nhập ngũ nhưng từ đó chưa một lá thư gửi về. Gửi con dâu và cháu nội ở nhà quen trên phố Hàng Buồm ngoài Hà Nội cho an toàn, mẹ chờ cho bao giờ yên nước yên dân thì về. Hiện mẹ ở nhà một mình, sống nhờ hai sào ruộng cấy và khoai lang trong vườn nhà.

Đêm hôm sau, chúng tôi được lệnh đi công đồn. Mục tiêu là bốt Quảng Bị (cách Đồng Bầu chừng ba, bốn kilômét. Địch đóng ở đây vừa đông, vừa nhiều sắc lính. Chúng bố trí khá chắc chắn, trang bị hỏa lực mạnh. Từ 6 giờ chiều hôm trước đến bốn, năm giờ sáng hôm sau, cứ 15 phút một lần, địch bắn pháo sáng nhằm đe dọa dân, phát hiện bộ đội từ xa và báo cho nhau biết đồn bốt còn an toàn.

Do nắm chắc tình hình, lại được phổ biến kỹ phương án tác chiến trên sa bàn nên khi bộ đội vào gần đồn địch mà chúng không phát hiện được. Bộ đội triển khai về vị trí rất nhanh. Mọi con mắt hướng cả vào đồn giặc, sẵn sàng xông trận.

Khoảng 2 giờ sáng, tiếng súng lệnh tấn công nổ giòn, các mũi xung kích đồng loạt nổ súng. Gần 5 giờ sáng, quân ta san bằng bốt Quảng Bị.

Bảy giờ sáng, nhân dân quanh vùng biết tin Quảng Bị được giải phóng, nhiều bà con rủ nhau đến xem đồn thù tan tác như thế nào và mừng bộ đội ta đánh thắng. Trong số những người dân có mặt hôm đó, tôi thấy có cả mẹ Cường.

Sau trận đánh, mọi việc đều được giải quyết êm xuôi. Riêng việc mai táng các chiến sĩ hy sinh đã làm cho chỉ huy đơn vị rất lo lắng. Chỉ có 3 liệt sĩ thôi mà nhân dân phối hợp cùng bộ đội lo mãi mới được hai cỗ áo, còn thiếu một cỗ nữa biết mua ở đâu?

Các cụ phụ lão đi vận động bà con trong làng ai có ván nằm hay cánh cửa hãy ủng hộ để lo cho các anh, nhưng là vùng bị địch tàn phá nhiều lần nên không thể kiếm ra. Biết được nỗi lo lắng này của đơn vị, mẹ Cường xin gặp ban chỉ huy. Mẹ nói: “Tục quê tôi có từ xưa, hễ đến tuổi như tôi, mà lo được cỗ hậu sự trước thì cứ lo, để trước là chủ động khi “về quê”, hai là đỡ việc cho con cháu. Tôi đã làm được như vậy nhưng nay quê hương đã được giải phóng mà tôi còn đang khỏe, chắc còn thọ thêm. Tôi xin ủng hộ đơn vị cỗ hậu sự của tôi để đơn vị lo cho anh em vừa hy sinh”.

Chúng tôi theo về nhà mẹ lấy cỗ áo quan lo an táng cho cho anh em được mồ yên mả đẹp. Mang cỗ áo quan đi, lòng chúng tôi rưng rưng. Chúng tôi rời quê hương Chương Mỹ, đi hết mấy cuộc chiến tranh nhưng không ai nguôi nghĩ về mẹ Cường, về tấm lòng của mẹ./.

Bài liên quan
(0) Bình luận
  • Huyện Quốc Oai: Sức sống mới của các phong trào thi đua
    "Huyện Quốc Oai xác định, Cuộc thi "Giữ gìn thôn, tổ dân phố sáng, xanh, sạch, đẹp, an toàn" trên địa bàn huyện năm 2024 là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên, liên tục trong những năm tiếp theo. Huyện đã xây dựng và ban hành nhiều văn bản, tuyên truyền vận động cán bộ, nhân dân phấn khởi, hào hứng tham gia Cuộc thi", Phó Chủ tịch UBND huyện Quốc Oai Hoàng Nguyên Ưng khẳng định.
  • Huyện Thạch Thất: Hiệu quả thiết thực từ Cuộc thi xây dựng và giữ gìn “ Xã, phường, thị trấn sáng, xanh, sạch đẹp, an toàn”
    Thực hiện Cuộc thi xây dựng và giữ gìn “ Xã, phường, thị trấn sáng, xanh, sạch đẹp, an toàn” trên địa bàn huyện Thạch Thất, nhiều công trình dân sinh tạo cảnh quan được ra đời. Các hoạt động như: xây dựng các thiết chế văn hóa, trồng cây xanh, đoạn đường nở hoa, vệ sinh môi trường tiếp tục được duy trì. Công tác xã hội hóa xây dựng công trình tuyến đường bích họa, sân chơi thể thao, điểm vui chơi được nhân dân ủng hộ tích cực.
  • Về Đan Phượng “Khám phá - check in”...
    Nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo, hiệu quả trong phong trào xây dựng cảnh quan môi trường, đường làng, ngõ xóm xanh, sạch, đẹp, an toàn, thông minh trên địa bàn huyện Đan Phượng. Trên những con đường về Đan Phượng hôm nay, đâu đâu cũng thấy khang trang, sạch sẽ với cung đường hoa, bích họa; những hàng cây xanh cùng nhiều điểm check in hấp dẫn.
  • Nông thôn mang vóc dáng của một đô thị xanh, sạch, đẹp, văn minh, an toàn
    Hoài Đức: Nông thôn mang vóc dáng của một đô thị văn minh, hiện đại.
  • Huyện Gia Lâm: Điểm sáng trong triển khai Cuộc thi “Xã, phường, thị trấn sáng, xanh, sạch, đẹp, an toàn”
    Nhờ biết tận dụng và phát huy tối đa những lợi thế, huyện Gia Lâm đã đạt được những kết quả nổi bật trong triển khai thực hiện Cuộc thi xây dựng và giữ gìn “Xã, phường, thị trấn sáng, xanh, sạch, đẹp, an toàn” Thành phố năm 2024.
  • Quận Nam Từ Liêm: Chú trọng vận động nhân dân vào cuộc
    UBND quận Nam Từ Liêm đã chỉ đạo các cơ quan, ban, ngành và UBND các phường tăng cường công tác tuyên truyền về Cuộc thi, vận động nhân dân nâng cao ý thức trách nhiệm đối với môi trường, thường xuyên tham gia vệ sinh môi trường, tạo cảnh quan sáng, xanh, sạch, đẹp nơi mình đang sinh sống, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Có một nâu trầm âm thầm dẫn lối...
    Chắc hẳn “Nâu trầm” là một bài thơ mà nhà thơ Dương Văn Lượng tâm đắc và vì thế nó mới được đặt tên cho tập thơ anh mới xuất bản gần đây qua Nhà xuất bản Hội Nhà văn. Hai từ này xuất phát từ hai câu thơ: “Nước lạnh và lửa nung nghìn độ/ Viên gạch màu nâu trầm”.
  • [Podcast] Đền Đồng Cổ - Di tích gắn liền với hội thề “Trung hiếu” độc đáo của Thăng Long - Hà Nội
    Đền Đồng Cổ được xây dựng từ thời nhà Lý vào năm 1028. Đền ở Thôn Nam, phường Yên Thái, huyện Quảng Đức, thành Thăng Long, nay thuộc phường Bưởi, quận Tây Hồ, đây cũng là dấu tích còn sót lại của 1 trong 8 cảnh đẹp quanh Hồ Tây được nhắc tới trong Thăng Long bát cảnh. Ngày nay, lễ hội đền Đồng Cổ ở Hà Nội được tổ chức vào ngày 4 tháng 4 Âm lịch, đã mô phỏng lại hội thề lịch sử năm xưa...
  • [Podcast] Truyện ngắn: Cây hoa lạ ở góc vườn
    Bây giờ thì Hoán đã đứng trước ngôi nhà ấy. Nhà cấp bốn, ba gian, tường xây lợp ngói như bao ngôi nhà ở nông thôn Bắc Bộ, trông sạch sẽ và sáng sủa. Trước ngõ có một cái cổng tre đỡ cho cây hoa giấy ngũ sắc leo lên. Trước nhà là mảnh vườn có bờ dậu bao quanh, bên trong trồng khá nhiều hoa...
  • Huyện Quốc Oai: Sức sống mới của các phong trào thi đua
    "Huyện Quốc Oai xác định, Cuộc thi "Giữ gìn thôn, tổ dân phố sáng, xanh, sạch, đẹp, an toàn" trên địa bàn huyện năm 2024 là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên, liên tục trong những năm tiếp theo. Huyện đã xây dựng và ban hành nhiều văn bản, tuyên truyền vận động cán bộ, nhân dân phấn khởi, hào hứng tham gia Cuộc thi", Phó Chủ tịch UBND huyện Quốc Oai Hoàng Nguyên Ưng khẳng định.
  • Huyện Thạch Thất: Hiệu quả thiết thực từ Cuộc thi xây dựng và giữ gìn “ Xã, phường, thị trấn sáng, xanh, sạch đẹp, an toàn”
    Thực hiện Cuộc thi xây dựng và giữ gìn “ Xã, phường, thị trấn sáng, xanh, sạch đẹp, an toàn” trên địa bàn huyện Thạch Thất, nhiều công trình dân sinh tạo cảnh quan được ra đời. Các hoạt động như: xây dựng các thiết chế văn hóa, trồng cây xanh, đoạn đường nở hoa, vệ sinh môi trường tiếp tục được duy trì. Công tác xã hội hóa xây dựng công trình tuyến đường bích họa, sân chơi thể thao, điểm vui chơi được nhân dân ủng hộ tích cực.
Đừng bỏ lỡ
  • Liên hoan Ban nhạc toàn quốc 2024: Một luồng gió mới cho âm nhạc Việt Nam
    Sau 3 ngày diễn ra sôi nổi, tối 2/11, Hội Nhạc sỹ Việt Nam, UBND Thị xã Sơn Tây và Hội Âm nhạc Hà Nội tổ chức Lễ trao giải Liên hoan Ban nhạc toàn quốc năm 2024 tại không gian đi bộ Thành cổ Sơn Tây (Thị xã Sơn Tây, TP. Hà Nội).
  • Quận Tây Hồ: Đặc sắc chương trình nghệ thuật "Mãi mãi là bộ đội cụ Hồ"
    Nhằm thiết thực kỷ niệm 80 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, kỷ niệm 35 năm ngày thành lập Hội Cựu chiến binh Việt Nam, tối 2/11, tại không gian văn hóa sáng tạo quận Tây Hồ, UBND quận Tây Hồ tổ chức chương trình nghệ thuật "Mãi mãi là bộ đội cụ Hồ".
  • Ban nhạc Ngũ Cung mang di sản thiên nhiên, văn hóa Việt Nam vào album mới
    “Album III - Di sản ” đánh dấu sự quay trở lại của Ngũ Cung với đội hình nhiều thành viên mới. Đây là đứa con tinh thần mà ban nhạc đã ấp ủ 10 năm với những tác phẩm mang hơi thở của di sản dân gian vào dòng nhạc Rock.
  • Hà Nội: Nhiều hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam năm 2024
    UBND thành phố yêu cầu gắn việc hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam với tổ chức hội nghị phổ biến, quán triệt Luật Thủ đô và các văn bản hướng dẫn thi hành và triển khai mô hình 5 “Phiên tòa giả định” cho các đối tượng học sinh THCS và THPT trên địa bàn thành phố Hà Nội...
  • Khai mạc Liên hoan Sân khấu Hà Nội mở rộng năm 2024
    Tối 1/11, Liên hoan Sân khấu Hà Nội mở rộng năm 2024 do Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam phối hợp Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội tổ chức đã khai mạc tại Rạp Công nhân, Hà Nội. Liên hoan là hoạt động văn hóa nghệ thuật quy mô nhân dịp kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô.
  • Chung khảo liên hoan nghệ thuật quần chúng “Hà Nội - Niềm tin và hy vọng” năm 2024
    Tối 1/11, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội tổ chức chung khảo liên hoan nghệ thuật quần chúng “Hà Nội - Niềm tin và hy vọng” năm 2024. Liên hoan là hoạt động ý nghĩa giáo dục lịch sử truyền thống nghìn năm văn hiến và anh hùng của Thăng Long - Hà Nội.
  • Đoàn kết một lòng, xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh
    Ngày 1/11, Đảng uỷ Khối doanh nghiệp quận Tây Hồ đã tổ chức Lễ kỷ niệm 10 năm thành lập Đảng bộ Khối doanh nghiệp quận Tây Hồ (3/11/2014 – 3/11/2024).
  • Báo chí Thủ đô tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng thông tin
    Chiều 1/11, Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội tổ chức Hội nghị cung cấp thông tin chuyên đề và giao ban triển khai nhiệm vụ trọng tâm công tác báo chí Thành phố tháng 11/2024. Phó trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy Nguyễn Huy Cường chủ trì và phát biểu chỉ đạo tại hội nghị.
  • Đẩy mạnh tuyên truyền phổ biến giáo dục Luật Thủ đô
    Đây là một trong những nội dung, Phó Giám đốc Sở Tư pháp Hà Nội Phạm Thị Thanh Hương thông tin về công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục Luật Thủ đô năm 2024, diễn ra chiều 1/11, tại Hội nghị cung cấp thông tin chuyên đề và giao ban triển khai nhiệm vụ công tác báo chí Thành phố tháng 11 năm 2024 do Ban Tuyên giáo Thành uỷ tổ chức.
  • Bánh tôm Hồ Tây
    Bánh tôm Hồ Tây là một trong những đặc sản của ẩm thực Hà thành. Dù không phải là món ăn cao lương, mỹ vị nhưng bánh tôm Hồ Tây đã đi vào tiềm thức của Người Hà Nội và du khách thập phương.
Tấm lòng mẹ Cường
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO