(NHN) Tôi coi âm nhạc là cuộc thử thách, sáng tạo chứ không chỉ là cái nghử, cái nghiệp không. Tôi vận động vì nó là bản ngã. Thà nh công trước mắt là phù du thôi. Tùng Dương chia sẻ.
Tôi là nghệ sử¹ cực đoan
- Có vẻ không thửa mãn với sự nổi loạn trong nghệ thuật, vừa rồi anh tìm đến Cầu âm thanh của Đà o Anh Khánh để rút nỗi lòng?
- Tôi đang kìm hãm cái điên trong mình. Việc tham gia show Cầu âm thanh chỉ là một trạng thái trong con người tôi. Tôi hiểu là mình diễn gì trong đó. Cái hay của Đà o Anh Khánh là kết hợp hà i hòa giữa cảm tính và lý trí. Bản năng người nghệ sử¹ rất lớn nhưng họ vẫn dùng cái đầu để điửu khiển một show diễn đương đại. Thực ra nó là quá trình tổng hòa của sự tích lũy kinh nghiệm, cảm xúc và cả tri thức nữa. Tôi thấy mình may mắn khi được tham gia một show diễn như thế. Bởi lẽ, ở Việt Nam, show diễn đương đại không nhiửu. Hơn nữa, nếu diễn nhiửu những show như thế cũng không còn gọi là đặc biệt nữa. Tôi cũng chưa có nhiửu đất để bung phá hết những ý tưởng của mình khi tham gia show nà y. Trong tương lai, tôi sẽ cố gắng để thực hiện dần những giấc mơ của mình khi tôi đủ chín để thực hiện cái gọi là đương đại.
- Tức là trong tương lai anh sẽ không chỉ có hát mà còn cả múa may như Đà o Anh Khánh?
- Tôi muốn học để trở thà nh một DJ. Tôi học để chỉnh nhạc cho mình, hỗ trợ cho mình trong việc chỉnh nhạc và biểu diễn. Học để không dừng lại là một vocalist mà hỗ trợ cho giọng hát bằng biểu diễn như một nghệ sử¹ hình thể. Nửn tảng âm nhạc của tôi là electronic chứ không chỉ giọng hát. Tôi chỉ là một cá nhân trong dòng chảy âm nhạc đương đại, chứ để là một cái gì to tát thì chưa dám nói tới. Nhưng tôi cũng mong muốn đóng góp chút ít cho âm nhạc những sản phẩm cá tính, ảnh hưởng đến sự phát triển chung của nó. Những ô mà u khối lập phương tưởng như khó nghe, kén công chúng nhưng đã đoạt giải thưởng album của năm. Điửu ấy giúp tôi có niửm tin rằng đó cũng là một tiêu chí để công chúng lựa chọn âm nhạc để nghe và thưởng thức.
- Nhưng âm nhạc không nên dà nh cho số ít và số người nghe nhạc anh không nhiửu, nếu phát triển theo hướng đó thì cà ng ít người nghe. Anh không quan tâm mình ít hay nhiửu công chúng?
- Ở Việt Nam hay bất kử³ ở đâu cũng sẽ có chuyện cơm áo gạo tiửn song hà nh với nghệ thuật. Người ta vẫn là m nhạc, chơi nhạc và kiếm tiửn. Không ai có thể chỉ là m nghệ thuật mà không nghĩ đến chuyện kiếm tiửn. Phải có tái đầu tư mới có thể là m nghệ thuật tốt được. Vì vậy, bên cạnh thể loại nà y, tôi vẫn hát những ca khúc tình ca nhẹ nhà ng. Công chúng chưa có nhiửu, showbiz khó khăn mà đòi hửi phủ sóng âm nhạc của mình thì rất khó. Dòng nhạc độc lập đương đại lại cà ng khó. Có những người đi xem, biết vử lối trình diễn, dòng nhạc nhưng chưa hẳn đã thích nghệ sử¹ biểu diễn. Đơn giản chỉ là tò mò nhưng cũng là hạnh phúc với những người là m nhạc đương đại vì họ được quan tâm.
- Một số nghệ sử¹ tử ra ái ngại và không muốn xuất hiện trong những sự kiểu của Đà o Anh Khánh và họ cho rằng đó là sự tụ bạ búa xua, không sang trọng?
- Họ không đến có thể do không cập đến tư duy âm nhạc đó được hoặc là cái tôi của họ quá lớn. Vậy hãy xem họ có thể là m được những gì trong cuộc đời nghệ thuật của mình. Có thể họ cũng là m được như vậy hoặc hơn thì quá tốt. Tôi không quan trọng nghệ sử¹ đến xem nhau hay không. Tuy nhiên, tôi cho rằng nghệ sử¹ xem nhau là văn hóa và đáng trân trọng. Cũng như vậy, tôi không quan tâm là tôi hát có những ai đi xem. Nó không ảnh hưởng đến lựa chọn âm nhạc của tôi.
- Thế là anh gián tiếp trách móc và hạ bệ văn hóa của đồng nghiệp rồi?
- Các nghệ sử¹ hoạt động độc lập, theo đuổi lý tưởng của riêng mình, có khán giả riêng và không ai giẫm đạp lên ai. Vì vậy cũng không ai phải soi ai, âm nhạc cứ phát ra và đánh giá thuộc vử người nghe. Tôi cũng là cá thể là m nhạc đương đại, dùng giọng hát để hoà n thiện một phần nhạc đương đại. Những người là m nhạc đương đại có cái tôi quá lớn, cái đó đáng tôn trọng, chẳng có gì để phê phán cả.
- Vì vươn đến những cái đỉnh âm nhạc kén người nghe mà anh phát biểu âm nhạc trong thời gian qua nhố nhăng?
- Thực ra, ý của tôi không phải là nhố nhăng mà là sự hỗn tạp. Tôi nghĩ nhố nhăng chỉ là một bộ phận. Nó đang hình thà nh, không tập trung. Nhưng mỗi dòng có khán giả riêng của mình. Tôi nghĩ nó chỉ mang tính thời điểm chứ không kéo dà i mãi. Một số người hiểu sang ý là tôi thích phê phán đồng nghiệp. Nhưng không phải thế, tôi nghĩ người có tâm với âm nhạc thì mong muốn nó cà ng ngà y cà ng tốt đẹp và cân bằng hơn giữa thị trường và nghệ thuật. à‚m nhạc Việt Nam đang ở thế chao đảo quá. Tôi nuôi niửm tin với cái đỉnh mà mình vươn tới. Tôi không phê phán ai nhưng xem xong và i clip của một số bạn được gọi là ca sĩ với âm nhạc kiểu ca từ "yêu là để vui chơi một khi - không thể coi là âm nhạc được. Tôi khái tính nên phê phán vậy thôi.
- Anh đang muốn đính chính vử phát ngôn Nhạc Việt nhố nhăng của mình?
- Không, tôi chẳng có gì để đính chính. Tôi chỉ là người dũng cảm nói ra điửu ấy thôi. Bản thân nghệ sử¹ thì cực đoan. Tôi cũng vậy nhưng cá tính đã là thế rồi. Nhưng nếu không có tâm sẽ không nói ra những điửu khó nghe. Nhưng nói cũng là để nói thôi, một mình tôi cũng không thể thay đổi cả showbiz. Món ăn ngon trong âm nhạc thì nhiửu nhưng công chúng chưa chọn lọc hết được. Trong suy nghĩ của tôi vử âm nhạc thì không dễ dà ng và thích nghi với những điửu như vậy.
Cà ng thà nh công cà ng thấy đỉnh sâu hun hút
- Anh biến hóa trong các dòng nhạc nhưng có vẻ rất lựa chọn. Có khi nà o anh thấy tự mình là m khó mình?
- Sự biến hóa cũng tùy thuộc và o năng lực từng người. Có người biến hóa thà nh công, có người thì không hiệu quả. Tôi mong khán giả chấp nhận sự biến hóa của mình. Không phải lúc nà o cũng nghe được âm nhạc u tối, khó gần. Bởi vậy mà tôi thử sức trong thể loại âm nhạc trữ tình lãng mạn. Tôi hy vọng nó sẽ được nghe lúc có cảm xúc bay bổng, lãng mạn.
- à‚m nhạc trữ tình đó có giúp anh cân bằng lại mình trong khi theo đuổi dòng nhạc đương đại?
- Cảm xúc con người có lúc mệt mửi, đau khổ, hạnh phúc và vui sướng, những lúc đó sẽ lựa chọn những dòng nhạc khác nhau để nghe cho phù hợp. Có những lúc tôi bức bách, bức bối, những mà u xám u tối trong bức tranh đời sống của mình. Đó là thử nghiệm để tôi khám phá mình chứ không phải để cân bằng.
- Anh là người thà nh công, khoảng u tối của anh xuất hiện thế nà o trong lúc bận rộn triửn miên?
- Khoảng u tối xuất hiện trong khoảng không của tôi, cà ng được ghi nhận, cà ng thà nh công cà ng là thách thức đến nghiệt ngã, ghê gớm. Nhiửu nghệ sử¹ tìm đến cái chết vì không vượt qua được ngườ¡ng của mình. Con người luôn vận động và duy trì thà nh công của mình hay lựa chọn lý tưởng cho mình. Đường đến thà nh công, cà ng lên cà ng sâu hun hút và không ai đi đến đỉnh. Vượt qua chính mình là khó nhất. Cà ng biết nhiửu, cà ng lung lay, cà ng dốt đi, cà ng vỡ vạc, cà ng thấy mình muốn khám phá.
Trạng thái con người không thể lý giải. Họ có những cuộc đấu tranh cho bản ngã của mình. Tôi hơn người khác cái nà y không có nghĩa là hơn tất cả. Mỗi người có một thế mạnh.
- Trạng thái đó, cụ thể là gì?
- Có thể người ta nhìn một ly nước là nhìn ngang nhưng tôi nhìn từ đáy cốc nhìn lên. Vạn vật xung quanh được tôi nhìn gai góc hơn. Đợt tôi là m Những ô mà u khối lập phương cũng là giai đoạn tôi chia sẻ được đỉnh điểm các thân phận, đi hết những nối đau tâm trạng của những người phụ nữ hay đà n ông. Tôi không thốt lên được bằng lời, không phải nhà văn để có thể trút ra trang giấy. Tôi đi tận cùng những cảm xúc ấy bằng cảm nhận, cảm xúc của mình thông qua âm nhạc.
- Như vậy mỗi thà nh công đửu không khiến anh hà i lòng?
- Thậm chí khiến cho tôi hồi hộp, suy nghĩ vử những gì sẽ là m tiếp theo. Tôi đã suy nghĩ chín chắn hơn khi bắt đầu là m nghử. Có những người đứng yên. Có những người muốn bứt phá, thử thách. Tôi coi âm nhạc là cuộc thử thách, sáng tạo chứ không chỉ là cái nghử, cái nghiệp không. Tôi vận động vì nó là bản ngã. Thà nh công trước mắt là phù du thôi.
- Anh thà nh công nhiửu mới nói như vậy chứ nếu một người rất cố gắng mà luôn đối mặt với thất bại sẽ nhìn thà nh công không phải phù du?
- Cũng có thể anh đúng. Nhưng cuộc sống có hai mặt. Tôi muốn đạt đến lý tưởng nhiửu hơn là những thà nh công. Tất nhiên thà nh công là thước đo để mình vượt qua các đỉnh. Ở đời sự thà nh công của mình có thể là lớn nhưng quá nhử bé so với người khác. Nhiửu người vỗ ngực vì những thà nh công nhưng tôi dám cá rằng họ đửu muốn đi hết đam mê hơn là những thà nh công. Những danh hiệu đoạt được khiến người ta cà ng cố gắng và là m khó cho nghệ sử¹ nếu họ muốn bung phá tiếp.
- Chính những quan niệm vử thà nh công như vậy mà anh không đoái hoà i đến việc là m liveshow?
- Từ liveshow đang bị lợi dụng. Tôi muốn là m đêm nhạc và có thể thửa sức sáng tạo, tri ân, tri kỷ với bạn yêu âm nhạc của mình. Tôi không muốn là ngựa con háu đá. Cuộc đời nghệ thuật đâu chỉ là hai đêm nhạc rồi vò vò cà y cuốc trả nợ.
- à‚m nhạc của anh thì cà ng ngà y cà ng quái mà thời trang thì cà ng ngà y cà ng đơn giản so với xưa?
- Việc mặc thế nà o cũng được tôi tính toán. Nó là gu thẩm mử¹ của tôi, phù hợp với âm nhạc của mình. Sự thay đổi là do nhận thức.
- Chọn Đức để thu âm đĩa nhạc điện tử sắp tới, dường như anh cũng kém tin tà i của các nhạc sử¹ hòa âm, phối ký Việt Nam?
- Chủ đử những bà i hát trong album là Con cò, Con nhện, Giăng tơ đửu rất Việt Nam nhưng sử dụng trên công nghệ âm nhạc châu à‚u. Có rất nhiửu lý do để tôi chọn Đức là m album nhưng vử công nghệ, âm thanh thì chưa bao giử mình thửa mãn vử việc thu thanh hát live ở Việt Nam. Nó dường như rất nghiệp dư. à‚m thanh là m kìm nén sự sáng tạo của mình. 5 thì 10 họa mới thấy một album có âm thanh tốt. Tôi muốn là m tới nơi tới chốn, không là m theo kiểu giả cầy. Hơn nữa âm nhạc điện tử kết hợp với giao hưởng có thể ở nước ngoà i sẽ tốt hơn.
- Xin cảm ơn anh!