Hoạt động hội

Nỗi ám ảnh và sự cách tân trong thơ Nguyễn Việt Chiến

Khánh Quỳnh 15:12 25/04/2024

Sáng ngày 25/4, tại Hà Nội, Hội Nhà văn Hà Nội đã tổ chức buổi tọa đàm "Tuyển tập thơ: Thơ và trường ca của Nguyễn Việt Chiến", nhìn lại một hành trình thi ca của tác giả và khẳng định những giá trị đặc sắc trong tác phẩm đối với nền thơ ca đương đại của Việt Nam.

Nhà thơ Nguyễn Việt Chiến sinh năm 1952, hiện là Ủy viên Ban Chấp hành, Trưởng ban Sáng tác, Trưởng ban Nhà văn trẻ của Hội Nhà văn Hà Nội. Từ năm 1992 đến nay, nhà thơ đã xuất bản 9 tập thơ bao gồm "Mưa lúc không giờ", "Cỏ trên đất", "Những con ngựa đêm", "Trăng và thơ đọc chậm", "Hoa hồng không vỡ", "Tổ quốc nhìn từ biển", "Trường ca Biển", "Thị giác và ảo giác". Ông đã nhận được nhiều giải thưởng uy tín của Hội Nhà văn Việt Nam, Hội Nhà văn Hà Nội...

anh-25..jpg
Các đại biểu chia sẻ trong tọa đàm.

Tuyển tập "Thơ và trường ca" của Nguyễn Việt Chiến là tác phẩm tinh chọn những bài thơ hay nhất trong các tập thơ trước. Tác phẩm gồm hơn 200 bài thơ, được chia thành 5 phần theo những chủ đề khác nhau. Mỗi phần là một "miền cảm" gắn với chặng đường thơ của ông: "miền đất, miền người, miền ký ức văn hóa, miền trầm luân thế sự, miền thời gian lắng đọng, miền trận mạc lưu đày, miền đau thương trầm cảm..."

Về giá trị nội dung của các tác phẩm, PGS. TS Ngô Văn Giá đánh giá nhà thơ Nguyễn Việt Chiến có một nội lực thơ "vạm vỡ" trên nhiều chủ đề thế sự, sử thi, tâm linh... Xuyên suốt các chủ đề trong tác phẩm là cái tôi trữ tình với nhiều cung bậc cảm xúc: dấu vết của văn học chấn thương từ những ký ức lịch sử với tư cách người lính; vấn đề công dân từ những cảm luận quê hương, tình đồng bào; vấn đề tâm linh, tự tình về sự cô đơn, nhỏ bé hiện hữu giữa vĩnh hằng thời gian - không gian cùng với đổ vỡ tâm trí.

anh-25.jpg
Tọa đàm thu hút đông đảo hội viên, văn nghệ sĩ.

Về những giá trị nghệ thuật đặc sắc, TS Mai Anh Tuấn nhận xét nhà thơ Nguyễn Việt Chiến đã "nhuần nhuyễn và đôi lúc rất mực tài hoa khi xây dựng cấu trúc, mượn âm nhạc và nghệ thuật thị giác để kiến tạo hình ảnh, nhịp điệu trong thơ tự do, trường ca". Nhà thơ vừa sử dụng ngôn từ bay bổng, lãng mạn ở chặng đầu vừa tính toán, lí trí ở chặng sau. Các nhà thơ, hội viên khác cũng khẳng định tài hoa của ông ở sức liên tưởng dồi dào, trường thơ rộng, tứ thơ bất ngờ, ám ảnh.

Điều đặc sắc trong thơ Nguyễn Việt Chiến đối với tiến trình thi ca đương đại Việt Nam là sự cách tân - điểm chuyển dịch quan trọng trong tiến trình thơ trong nước. Nhà phê bình Đỗ Ngọc Yên nhấn mạnh những cách tân của Nguyễn Việt Chiến đối với thể thơ lục bát truyền thống của dân tộc và cả thể loại thơ văn xuôi. Nguyễn Việt Chiến là người đầu tiên đưa vào thi đàn thuật ngữ "truyện - ngắn - thơ" với yếu tố tự sự được đặt lên hàng đầu, rồi mới đến ngôn ngữ thơ. Nhà phê bình nhận xét tiến trình cách tân của nhà thơ là sự pha trộn của ba khuynh hướng thơ đương đại: khuynh hướng truyền thống, khuynh hướng cách tân trên cơ sở truyền thống và khuynh hướng cách tân hoàn toàn.

anh-25...jpg
Nhà thơ Nguyễn Việt Chiến chia sẻ về tác phẩm của mình tại tọa đàm.

Có thể nói, nhà thơ Nguyễn Việt Chiến đã và đang tiếp tục khai mở những con đường mới trong văn chương Việt Nam thế kỷ XXI, tìm tòi và cách tân những dòng thơ tưởng như đã quá quen thuộc. Trong hành trình miệt mài sáng tạo ấy, vần thơ của ông nặng trĩu trăn trở, đa đoan thế sự, thời sự. Nhưng ẩn sau những nỗi buồn nhân sinh là một nhà thơ rất đỗi hiền lành với "niềm tin lãng mạn thi ca, tôi vẫn mong muốn đời sống con người mỗi ngày sẽ tốt đẹp hơn lên" như chính ông bộc bạch. Niềm tin ấy có lẽ là khởi nguồn cho cảm hứng sáng tạo và tìm kiếm những "con đường mới" của tác giả, tạo nên những dấu ấn riêng không chỉ trong hành trang sự nghiệp của riêng ông, mà còn ở chặng đường phát triển nghệ thuật đương đại nước ta./.

Bài liên quan
  • Thơ Nguyễn Đức Tùng - một buổi sáng chín
    Tôi muốn đánh thức “buổi sáng chín” của Nguyễn Đức Tùng để mở ra những trang thơ giàu tính sáng tạo của ông: Sau cái chết, nếu trở lại/ Anh sẽ trở lại vì một buổi sáng/ Một buổi sáng chín trên cành/ Như trái ổi xanh/ Bỗng chín/ Nhưng không rụng xuống/ Vì hãy còn xanh (Thời gian).
(0) Bình luận
  • Chi bộ Hội Liên hiệp VHNT Hà Nội: Chung sức xây dựng Thủ đô “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”
    Sáng 18/6, Chi bộ Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Hà Nội đã tổ chức Đại hội lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Tham dự Đại hội có các đồng chí đến từ Đảng ủy các cơ quan Đảng thành phố Hà Nội: Đồng chí Nguyễn Huy Hải, Phó Trưởng Ban thường trực Ban Tuyên giáo và Dân vận, đồng chí Đào Thị Nguyên, Phó trưởng Ban Tổ chức Đảng ủy và 15 đại biểu là đảng viên Chi bộ Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Hà Nội.
  • Tọa đàm: Chất liệu múa đương đại trong nhạc kịch “Lửa từ Đất”
    Sáng 23/5 tại Hà Nội, Hội Nghệ sĩ Múa Hà Nội tổ chức buổi tọa đàm chuyên đề “Chất liệu múa đương đại trong nhạc kịch Lửa từ Đất”. Sự kiện thu hút sự quan tâm của đông đảo nghệ sĩ và giới chuyên môn, cùng trao đổi về vai trò và sức mạnh biểu đạt của múa đương đại trong một tác phẩm mang đậm dấu ấn lịch sử - chính trị.
  • Xúc cảm từ "Lời ca dâng Bác"
    Hướng tới kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 – 19/5/2025), sáng ngày 15/5/2025 tại trụ sở Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Hà Nội (số 19 Hàng Buồm, Hà Nội), Hội Âm nhạc Hà Nội đã tổ chức buổi tọa đàm mang tên “Lời ca dâng Bác”. Tọa đàm có sự tham gia của đông đảo các hội viên trong hội.
  • Diện mạo văn học trẻ Hà Nội trong thời kỳ đổi mới
    Ngày 10/5, Hội Nhà văn Hà Nội đã tổ chức buổi sinh hoạt chuyên đề "Diện mạo văn học trẻ Hà Nội trong thời kỳ đổi mới" tại hội trường Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Hà Nội (19 Hàng Buồm, Hà Nội).
  • “Người Hà Nội" đã để lại nhiều giá trị trong đời sống văn hóa của người dân Thủ đô và cả nước
    Đó là đánh giá của NSND Trần Quốc Chiêm – Chủ tịch Hội Liên hiệp VHNT Hà Nội tại Lễ Kỷ niệm 40 năm Ngày thành lập Tạp chí Người Hà Nội (8/5/1985 – 8/5/2025) và đón nhận Huân chương Lao động Hạng Nhì sáng 8/5, tại Bảo tàng Hồ Chí Minh (TP. Hà Nội).
  • 50 năm sân khấu Hà Nội: Thành tựu và thách thức
    Sáng 25/4/2025, tại hội trường Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Hà Nội, Hội Sân khấu Hà Nội đã trang trọng tổ chức hội thảo "Thành tựu 50 năm sân khấu Thủ đô". Tại buổi hội thảo, các văn nghệ sĩ đã đóng góp nhiều tham luận giá trị về những thành tựu, hạn chế và đề ra các giải pháp thiết thực nhằm xây dựng và phát triển nền sân khấu Việt Nam trong thời kỳ mới.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Tuần lễ Văn học Phần Lan: Kết nối bạn đọc Việt qua thế giới Moomin
    Chiều 11/7/2025, tại Nhà xuất bản Kim Đồng (55 Quang Trung, Hai Bà Trưng, Hà Nội) đã diễn ra lễ khai mạc “Tuần lễ Văn học Phần Lan – Trưng bày Tove Jansson & Moomins 80”, mở đầu chuỗi hoạt động diễn ra từ ngày 12 đến 20/7/2025. Chương trình do NXB Kim Đồng phối hợp cùng Đại sứ quán Phần Lan tại Việt Nam và The Initiative of Children's Book Creative Content (ICBC) tổ chức nhân kỷ niệm 80 năm ra đời tác phẩm đầu tiên về nhân vật Moomin của nhà văn Tove Jansson.
  • 20 giải thưởng được trao tại Triển lãm ảnh “Việt Nam qua ống kính nhiếp ảnh gia quốc tế”
    Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định số 2397/QÐ-BVHTTDL ngày 9/7/2025 về việc tặng Giải thưởng cho các tác giả Triển lãm ảnh “Việt Nam qua ống kính nhiếp ảnh gia quốc tế” (lần 3).
  • Góc nhìn đa chiều và sâu sắc của một học giả Nhật về Việt Nam
    Nhằm cung cấp thêm cho bạn đọc góc nhìn của một học giả nước ngoài về Việt Nam, NXB Chính trị quốc gia Sự thật phối hợp với Sbooks phát hành cuốn sách “Việt Nam - Một góc nhìn từ Nhật Bản” của GS.TS. Furuta Motoo. Không chỉ thể hiện tầm vóc học thuật, cuốn sách còn là sự kết tinh của gần 50 năm gắn bó, nghiên cứu nghiêm túc và đầy tâm huyết của một học giả Nhật Bản dành cho đất nước hình chữ S.
  • Hình tượng Hồ Chí Minh qua những tư liệu của GS.TS Trình Quang Phú
    Năm 2022, chuyến đi công tác thực tế khu di tích cách mạng Tân Trào, Tuyên Quang giúp tôi có một số sách viết về Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trong đó, cuốn sách “Từ làng sen tới bến Nhà Rồng” và “Đường Bác Hồ đi cứu nước” là hai cuốn sách của tác giả Trình Quang Phú làm tôi ấn tượng nhất.
  • Đẩy mạnh giải pháp phát triển thị trường trong nước, kích cầu tiêu dùng năm 2025
    Nhằm phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng thương mại trong nước đã được Chính phủ giao cho ngành Công Thương năm 2025, Bộ Công Thương đề nghị Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, sau khi ổn định bộ máy hành chính, nhân sự mới, tập trung triển khai các nội dung được giao...
Đừng bỏ lỡ
Nỗi ám ảnh và sự cách tân trong thơ Nguyễn Việt Chiến
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO