Tản văn

Một ly tỉnh & nhớ

Tản văn của Bùi Việt Phương 14:28 29/05/2023

Người ta có muôn vàn cách để quên một điều gì đó nhưng để nhớ về kỷ niệm thì lại chẳng có nhiều. Tôi hay chọn buổi sáng thứ Bảy trong tuần để được thư thả về phố núi quê hương, ngồi đợi giọt đắng của đất đai, mưa nắng điểm từng nhịp xuống chiếc ly sứ như đợi thời gian mở cánh cửa diệu kì của mình.

ca-phe-crop-1620637543553.png

Thực ra, ngày xưa, tôi ghét cái vị đắng của cà phê lắm. Tôi thường nghĩ, thứ đồ uống đã ít, lại đặc sánh kia chỉ thuộc về những người già đi tìm sự rầu rĩ trong đắng đót. Ly cà phê nâu hay ly cà phê đen đều như thứ “ao tù nước đọng”, giam hãm tâm hồn con người ta, khiến cho những đôi mắt, những nụ cười cũng héo hon đi cùng với nó.

Một ngày, tôi đọc được một bài viết về không gian văn hóa của ẩm thực. Tác giả có nêu ra một định đề: Cần xây dựng một không gian văn hóa gắn với thứ đồ uống này. Cà phê đã có mặt ở miền Nam từ lâu và xuất hiện ở Bắc chắc vào những năm 30 của thế kỉ trước khi có tuyến xe lửa Bắc - Nam vậy mà chưa có một không gian văn hóa cho cà phê, một thứ văn hóa cà phê thực sự.

Thời gian cứ thế trôi đi, ai cũng có một hành trình riêng cho mình với những cái đích, những cú bứt tốc rồi mệt nhoài, tức thở. Khi người này đang mải miết thì người kia lại đã đứng lại, kiệt sức, mệt mỏi, tìm tới quán vắng, góc xưa, một lối về hoa cỏ, một mái hiên mát rượi… để phục sức cho tâm hồn mình. Mùa xuân, tôi về trong màu trắng của hoa cà phê. Khi lên gác, mở cái cóng gỗ, tôi còn thấy một mùi hương thơm đậm đà của mùa cũ. Một thứ cây kỳ lạ, dáng thanh tao, một thứ quả đỏ ối chỉ có vỏ và hạt, một thứ hạt khi đã xay nhỏ như bột, lắng qua những cái lỗ phin li ti lại toát lên một mùi hương đặc trưng từ bên kia bờ đại dương… Cà phê là thế, cứ âm thầm rồi đến khi thăng hoa, dẫn lối cho ta về ký ức lúc nào đâu có hay…

Mỗi lần nâng ly, dù ở trên phố núi chiều vắng hay một sáng bên phố, trong khách sạn sang trọng… tôi đều nhận ra mùi hương viễn xứ ấy. Từ châu Âu, cà phê đến các đồn điền xứ Đông Dương, đi suốt thế kỷ, cà phê khắc sâu vào ký ức bao chàng trai từ bỏ giấc mộng làm viên chức cho chính phủ bảo hộ để lên chiến khu tham gia kháng chiến. Khi kháng chiến thành công, giành lại giang sơn nước Việt, họ lại là những người gieo trồng, chăm bẵm những vườn, những rẫy cà phê dọc từ Tây Nguyên đến Tây Bắc. Mùi thơm, vị đắng ngọt mở ra một không gian, một kiểu sống chậm, nghĩ lắng để tạo nên sự hài hòa, cân đối cho cuộc sống con người hôm nay. Dường như, những gì đã qua, những chuyện vui buồn, trong hương đậm đà ấy đều đã lắng kết. Và, bao điều hôm nay vừa mới tinh khôi sẽ được hương ấp ủ, ướp bằng thứ dư vị đặc biệt của mình để mai sau trở thành kỉ niệm.

Có người nói với tôi rằng, đời người được tính bằng những giọt lắng và chậm, bằng những ngụm ngẫm ngợi và thăng hoa bằng một đêm mất ngủ. Tôi không nghĩ nhiều đến thế, tôi chỉ hiểu một cách đơn giản là bên chiếc ly cà phê ấy tôi luôn có những người bạn. Dù có lúc về phố núi tìm họ nhưng họ đều đi vắng thì tôi vẫn cứ ngồi đây bên chiếc ghế dài, nghe một bài hát bằng chất giọng núi rừng khỏe khoắn như từng thớ gỗ và cảm nhận một sự đầm ấm.

Nếu rượu làm người ta say và quên thì cà phê lại là chất men khiến người ta tỉnh và nhớ. Ly cà phê có khi bỏ dở, có khi được uống cạn đến giọt cuối cùng nhưng đều đọng trên môi, lắng trong tâm hồn mỗi người như một phép màu mà nắng mưa, buồn vui, bận rộn của cuộc sống này cũng không thể phôi pha.../.

Bài liên quan
  • Ký ức tháng Năm
    Tháng Năm, ký ức lại ùa về bên những hàng cây phượng đỏ, tiếng ve râm ran gọi nắng hè. Tháng năm những cơn mưa đầu mùa chợt nắng, chợt mưa đỏng đảnh như cô gái dậy thì. Tháng năm hết bụi phấn trên vạt áo thầy cô, chia tay học trò cuối cấp để ngôi trường lại đìu hiu, lặng lẽ.
(0) Bình luận
  • Người đi về phía biển
    Khi biển sinh ra, tôi chưa biết hát. Khi biển lớn lên, em chưa biết khóc. Khi biển mặn mòi, thì đã có những dấu chân đi về phía biển. Biển ở phía đường chân trời, một nơi tưởng chừng như chưa từng có sự nhọc nhằn, vất vả. Bởi chân trời luôn luôn là ước mơ.
  • Bên thềm giếng cũ
    Chiều cao nguyên giăng giăng mây phủ, khói sương mờ ảo giữa thăm thẳm núi đồi, tiếng chim chíu chít gọi nhau về tổ trên nền trời rực ánh tà dương. Vạt sáng huyền hoặc cuối ngày ấy trở thành sợi chỉ mảnh dắt kẻ tha phương lần về miền nhớ.
  • Về ăn cơm mẹ nấu
    Chiều chậm trôi bên nhánh sông hiền hòa chảy êm dòng văn vắt. Mùa lúa chín đã qua còn lưu lại bao miết mải phù sa trên từng gốc rạ se sắt, hanh hao trồi lên khỏi mặt ruộng khô nứt.
  • Nhớ giàn nho của ngoại
    Sớm mai thức giấc, ánh nắng lọt qua khung cửa sổ, dịu dàng rơi trên bàn làm việc, lướt nhẹ lên những đồ vật quen thuộc: vài cuốn sách đang đọc dở, ly trà còn vương hơi ấm và... một chùm nho. Đưa mắt nhìn thật lâu vào chùm nho ấy, một cảm giác xao xuyến đầy mến thương y như vừa tìm được một người bạn cũ lâu ngày không gặp ùa về trong tôi.
  • Mùa về trên tay mẹ
    Kề má vào bàn tay mẹ, lòng tôi nghẹn ngào xót xa khi thấy từng vệt chai sần trên những đường nhăn chằng chịt nứt nẻ tựa trái na khô. Đôi tay mẹ bây giờ không còn khỏe, lập cập lẫn run run như buổi chiều hôm mòn vẹt vì nắng gió. Những mùa màng xưa cũ , những vệt trầm thăng đã quá nửa đời người lần lượt hiện lên trên đôi tay mẹ. Và ký ức tôi lại sụt sùi nhẩm đếm. Dẫu bốn mùa xuân - hạ - thu - đông đã neo sẵn vào đất trời nhưng mùa của mẹ còn ngổn ngang nhiều hơn cả thế.
  • Hương hoa mùa xuân tụ trong chén trà
    Năm nay mọi thứ dường như trôi qua chậm hơn, Lập Xuân rồi mà vẫn cứ rét ngọt và nắng hanh hao mãi. Phải đến qua Nguyên tiêu mới thấy lác đác mưa phùn cùng gió nồm ẩm thổi vào Giêng hai Bắc bộ. Chiều nay trà thất của tôi đón khách quý từ phương xa ghé thăm.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Quần thể di tích Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc được UNESCO ghi danh vào Danh mục Di sản thế giới
    Tại Kỳ họp lần thứ 47 của Ủy ban Di sản thế giới thuộc Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO), Giáo sư Nikolay Nenov (người Bulgaria) - Chủ tịch Kỳ họp đã chính thức gõ búa công nhận Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn - Kiếp Bạc là Di sản văn hóa thế giới.
  • Chùm thơ của tác giả Khúc Hồng Thiện
    Tạp chí Người Hà Nội xin trân trọng giới thiệu chùm thơ (hai bài) của tác giả Khúc Hồng Thiện.
  • Tuần lễ Văn học Phần Lan: Kết nối bạn đọc Việt qua thế giới Moomin
    Chiều 11/7/2025, tại Nhà xuất bản Kim Đồng (55 Quang Trung, Hai Bà Trưng, Hà Nội) đã diễn ra lễ khai mạc “Tuần lễ Văn học Phần Lan – Trưng bày Tove Jansson & Moomins 80”, mở đầu chuỗi hoạt động diễn ra từ ngày 12 đến 20/7/2025. Chương trình do NXB Kim Đồng phối hợp cùng Đại sứ quán Phần Lan tại Việt Nam và The Initiative of Children's Book Creative Content (ICBC) tổ chức nhân kỷ niệm 80 năm ra đời tác phẩm đầu tiên về nhân vật Moomin của nhà văn Tove Jansson.
  • [Inforgaphic] nhiệm vụ của UBND các tỉnh, thành phố về chăm lo đời sống người có công với cách mạng
    Tại Công điện số 102/CĐ-TTg gần đây về việc tiếp tục chăm lo tốt đời sống người có công với cách mạng nhân dịp kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu cấp ủy chỉ đạo UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương làm tốt 4 nhiệm vụ trọng tâm. Qua đó làm sâu sắc hơn nữa chủ trương của Đảng, Nhà nước trong công tác người có công với cách mạng, gia đình liệt sĩ, “Đền ơn đáp nghĩa”, truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” tốt đẹp của dân tộc Việt Nam.
  • Hình tượng Hồ Chí Minh qua những tư liệu của GS.TS Trình Quang Phú
    Năm 2022, chuyến đi công tác thực tế khu di tích cách mạng Tân Trào, Tuyên Quang giúp tôi có một số sách viết về Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trong đó, cuốn sách “Từ làng sen tới bến Nhà Rồng” và “Đường Bác Hồ đi cứu nước” là hai cuốn sách của tác giả Trình Quang Phú làm tôi ấn tượng nhất.
Đừng bỏ lỡ
Một ly tỉnh & nhớ
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO