Gắn kết quá khứ với hiện tại
Giành 2 trong 18 giải thưởng từ cuộc thi “Thiết kế không gian sáng tạo Hà Nội”, ý tưởng sáng tạo của nhóm tác giả Đặng Văn Quân, Hà Đức Trình thuộc hạng mục Bảo tồn và Phát huy giá trị không gian kiến trúc, quy hoạch truyền thống, với trục sáng tạo xoay quanh cây cầu Long Biên, một trong những di sản kiến trúc biểu tượng của Thủ đô Hà Nội. Theo đó, nhóm tác giả đưa ra các giải pháp linh hoạt cho việc bảo tồn di sản văn hóa, cải tạo vòm cầu đá cổ thành không gian nghệ thuật sáng tạo, tái thiết nhà ga Long Biên, hình thành trung tâm nghệ thuật đương đại…, tạo nên một tổng thể gắn kết quá khứ với hiện tại.
Theo kiến trúc sư Đặng Văn Quân, một tương lai bền vững cần được kết nối giá trị từ quá khứ, thông qua hiện tại và phát triển để nó trở thành tương lai bền vững. Trong đó màu sắc, thành tựu của tương lai vẫn có sự kết nối hữu cơ với quá khứ. “Tuyến đường sắt Long Biên có thể trở thành tuyến tàu du lịch chạy qua sông Hồng; vòng xuyến giao thông hình thành tổ hợp không gian sáng tạo nghệ thuật…, là những đề xuất kết nối hiện tại, quá khứ và tương lai theo một mạch dẫn chặt chẽ, nhờ vậy hơi thở của quá khứ vẫn được gìn giữ theo hướng tích cực”, kiến trúc sư Đặng Văn Quân cho biết.
Cùng cách tiếp cận theo hướng trân trọng quá khứ trong phát triển đô thị, ý tưởng “Thổi hồn sáng tạo nơi làng Tre Việt” của tác giả Phạm Thị Anh đã giành giải Hội đồng bằng đề xuất cộng đồng cùng sáng tạo dựa trên khai thác văn hóa nghề mây, tre đan truyền thống, văn hóa nghề nông ở làng nghề mây, tre đan Phú Vinh, xã Phú Nghĩa (huyện Chương Mỹ).
Trong khi đó, nhóm tác giả Nguyễn Văn Tú, Nguyễn Thành Đức xuất sắc giành giải Nhất cho Đồ án “Hà Nội phố cổ ngàn năm văn hiến”, lấy cảm hứng từ quá trình phát triển đặc biệt của phố cổ Hà Nội, với những “khoảng trống” bị xen lẫn một cách lộn xộn bởi quá trình đô thị hóa mạnh mẽ, hòa trộn hai giá trị cũ và mới cùng tồn tại song song, tác động qua lại với nhau.
Thường xuyên theo dõi cuộc thi “Thiết kế không gian sáng tạo Hà Nội”, ông Nguyễn Hữu Nghĩa (phường Bồ Đề, quận Long Biên) rất ấn tượng với những tác phẩm đoạt giải. “Có nhiều tác phẩm đặt ra những vấn đề mới, lạ, đề xuất được khung khái niệm mới, hoặc cập nhật những vấn đề bức xúc, nổi cộm trong quy hoạch đô thị... Đặc biệt, rất nhiều phương án, giải pháp có thể đưa vào thực tế”, ông Nguyễn Hữu Nghĩa chia sẻ.
Kiến tạo mạng lưới không gian sáng tạo
Với mục tiêu đánh thức tiềm năng, lợi thế hình thành mạng lưới không gian sáng tạo phong phú và hấp dẫn cho thành phố, cuộc thi “Thiết kế không gian sáng tạo Hà Nội” do UBND thành phố Hà Nội và Hội Kiến trúc sư Việt Nam chỉ đạo, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội phối hợp với Tạp chí Kiến trúc phát động từ tháng 10-2020.
Trong khuôn khổ cuộc thi, Ban Tổ chức cũng đã tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, gợi mở để kết nối người dự thi với các chủ đề của thành phố sáng tạo, như: Tọa đàm thiết kế không gian sáng tạo Hà Nội; Tọa đàm chuyển đổi di sản công nghiệp thành không gian sáng tạo; Tọa đàm thành phố sáng tạo: Động lực phát triển bền vững…
Trưởng phòng Quản lý di sản văn hóa (Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội) Phạm Lan Anh thông tin, với 93 phương án dự thi, Ban Tổ chức đã chọn ra 18 ý tưởng xuất sắc để trao 6 giải Nhất, 6 giải Hội đồng và 6 giải Bình chọn ở cả 3 hạng mục dự thi: Hạ tầng thúc đẩy sáng tạo; tổ chức không gian sáng tạo trên cơ sở khai thác các công trình công nghiệp trong đô thị phải di dời hoặc chuyển đổi chức năng; bảo tồn và phát huy giá trị không gian kiến trúc, quy hoạch truyền thống.
Còn theo kiến trúc sư Hoàng Thúc Hào, thành viên Ban Giám khảo, cuộc thi “Thiết kế không gian sáng tạo Hà Nội” là “bữa tiệc” thịnh soạn với rất nhiều ý tưởng thú vị, cho thấy sự đóng góp tâm huyết và giàu sáng tạo của lực lượng kiến trúc sư cho những không gian sáng tạo của thành phố. “Tôi thực sự mong chờ những ý tưởng đó sớm được các cơ quan chức năng quan tâm và kết hợp lập dự án, biến ý tưởng thành hiện thực”, kiến trúc sư Hoàng Thúc Hào bày tỏ.
Liên quan đến vấn đề này, Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam, Tổng Biên tập Tạp chí Kiến trúc Phan Đăng Sơn cho biết, những phương án được lựa chọn để trao giải có điểm chung là tính khả thi cao, gắn kết giữa văn hóa và môi trường, có những phương án có thể triển khai được ngay. Hội đồng cuộc thi sẵn sàng trao đổi thêm với các tác giả và UBND thành phố Hà Nội, nếu có điều kiện để thi công thực tế các công trình này.