Gốm Bát Tràng - Nơi lưu giữ những tinh hoa gốm sứ truyền thống

Nguyễn Hường - ảnh: Mai Sương | 10/10/2018 15:00

Nét đẹp gốm sứ làng nghề Bát Tràng không chỉ được tạo nên bởi những hoa văn, được chạm khắc điêu luyện, sắc sảo của các nghệ nhân mà nó còn là một nét văn hóa được in sâu đậm vào mỗi con người nơi đây.

Gốm Bát Tràng - Nơi lưu giữ những tinh hoa gốm sứ truyền thống
Bộ ấm chén mang đậm nét truyền thống người Việt
Làng Gốm Bát Tràng nằm ven Sông Hồng thuộc huyện Gia Lâm, cách trung tâm thành phố Hà Nội 18 km về phía Đông Nam.

Làng gốm đã trải qua hơn 400 năm tồn tại và phát triển không ngừng. Làng nghề truyền thống này có nguồn gốc từ cuối thời Lý- Trần với nghề sản xuất gốm từ đất sét trắng. Từ thời điểm đó, ở đây đã quy tụ được nhiều người từ những dòng họ có tay nghề cao như ở Ninh Bình và Thanh Hóa ra lập nghiệp. Với bàn tay khéo léo và sự đam mê, yêu nghề của những nghệ nhân đã sáng tạo ra các sản phẩm độc đáo.

Cái tên làng nghề gốm truyền thống được thể hiện rất rõ khi mỗi du khách đặt chân đến đây. Bởi lẽ, ngay từ đầu làng chúng ta đã bắt gặp hình ảnh những chiếc lộc bình, những chiếc vò,… với đủ các màu sắc và hoa văn bắt mắt.

Ở Bát Tràng có rất nhiều địa điểm để du khách tham quan như: Chợ gốm Bát Tràng, đình làng Bát Tràng, đền Mẫu,… Bên cạnh đó, hầu hết du khách khi đến Bát Tràng đều háo hức trải nghiệm cảm giác trở thành một người thợ gốm.

Với những nguyên liệu gốm có sẵn cùng với sự hướng dẫn nhiệt tình của các người thợ lành nghề nơi đây, du khách hoàn toàn có thể tạo ra những sản phẩm theo ý thích của mình và được tận mắt chứng kiến quá trình những viên đất mềm biến chuyển thành các sản phẩm gốm long lanh.

Với việc trở thành thợ làm gốm nghiệp dư trong vòng một ngày, được tạo ra những sản phẩm gốm cùng gia đình và bè bạn, bạn có thể cùng mọi người tạo nên những kỷ niệm thật đáng nhớ và mang những sản phẩm do tự tay bạn làm ra để tặng cho những người mà mình yêu quý.

Gốm Bát Tràng - Nơi lưu giữ những tinh hoa gốm sứ truyền thống

Đồ dùng trang trí hòn non bộ được chế tạo rất công phu và tinh xảo (ảnh Mai Sương)

Đến với Bát Tràng, du khách không thể bỏ lỡ cơ hội tham quan chợ gốm Bát Tràng – nơi trưng bày những sản phẩm gốm sứ với rất nhiều mẫu mã, hoa văn sắc sảo và đa dạng.

Đa phần những tác phẩm mà làng nghề Bát Tràng làm ra chính là những vật dụng gốm sứ hết sức quen thuộc trong cuộc sống của người Việt. Nó không chỉ có tác dụng để trưng bày, sưu tầm mà còn được đưa vào sử dụng cả trong thực tiễn như đồ thờ cúng, ly tách, bộ ấm chén,...

Chính sự đa dạng về mẫu mã và sự thông dụng trong các sản phẩm, gốm Bát Tràng ngày càng chiếm được sự quan tâm của nhiều người.

Qua thời gian, nhu cầu thị hiếu của người sử dụng tăng cao, đòi hỏi các nghệ nhân phải không ngừng sáng tạo để cho ra đời thêm nhiều các sản phẩm chất lượng hơn, phong phú hơn cả về hình thức lẫn chất liệu.

Gốm Bát Tràng - Nơi lưu giữ những tinh hoa gốm sứ truyền thống

Hình ảnh thợ làm gốm đang tạo hình hoa văn trên bình gốm (ảnh Mai Sương)

Chính sự đa dạng về sản phẩm gốm sứ Bát Tràng cũng tạo nên sự đa dạng về công dụng của chính những sản phẩm ấy từ đồ thờ tự, trang trí nội ngoại thất đến những sản phẩm gia dụng hay đồ lưu niệm như lư, đỉnh, đèn thờ, lọ, bình, bát đĩa, cốc chén,..

Những sản phẩm có nguồn gốc từ đất sét trắng tạo ra bởi bàn tay tài hoa của các nghệ nhân làm chúng ta phải kinh ngạc vì vẻ đẹp rất có hồn của chúng. Với muôn vàn các dáng dấp cong, thẳng, góc cạnh, vát chéo,… các sản phẩm ở đây vẫn giữ được sự tươi sáng, bóng ngời của nước men nhiều màu như trắng, nâu, vàng, xanh ngọc… rất khác biệt.

Bên cạnh những sản phẩm dùng để trưng bày như bình phong, lư,… các sản phẩm trang trí cũng được bày bán rất nhiều ở đây. Từ những chiếc chuông gió với đủ loại kích cỡ đến hình ảnh 12 con giáp được làm bằng sứ hay các sản phẩm dùng để trang trí hòn non bộ với những màu sắc bắt mắt thu hút ngay mọi người ngay từ ánh nhìn đầu tiên.

Hầu hết mọi gia đình trong làng đều theo nghề truyền thống của cha ông để lại nên nhà ai cũng có xưởng gốm. Khi đến tham quan xưởng gốm, du khách sẽ được tận mắt nhìn thấy các công đoạn của quá trình làm ra các sản phẩm gốm. Bạn sẽ bất ngờ hết cái này đến cái khác trước sự khéo léo của bàn tay những nghệ nhân khi họ tạo hình những chiếc cốc, chiếc bình hay vẽ lên đó những hoa văn sắc sảo.

Trải qua bao thăng trầm của thời gian, giữa sự nhộn nhịp của cuộc sống hiện đại, làng nghề truyền thống gốm sứ Bát Tràng vẫn giữ nguyên được nét đẹp, nét tinh hoa vốn có. Những sản phẩm ấy được sinh ra bằng đất Việt và được thổi vào đó tâm hồn của con người Việt ta từ xa xưa cho tới ngày nay. Chúng là một nét đẹp về truyền thống văn hóa, là tinh hoa của dân tộc đã lưu giữ qua nhiều đời nay.

(0) Bình luận
  • Bảo tàng Mỹ thuật ở giữa làng quê (huyện Ba Vì)
    Xứ Đoài là một vùng đất tối cổ - vùng địa văn hoá, địa thi hoạ - nơi mà con người có thể trải nghiệm đời mình trong hệ sinh thái tự nhiên của vùng đất, đi qua những truyền thuyết, cổ tích, để từ đó tạo nên tâm tính, giọng nói đặc trưng của con người xứ Đoài. Nắng và gió, núi và sông xứ Đoài đã gợi cảm hứng sáng tác cho một Tản Đà, một Quang Dũng và nhiều thi nhân, hoạ sĩ: từ Tô Ngọc Vân, Nguyễn Gia Trí đến Sĩ Tốt, Nguyễn Tiến Chung, Nguyễn Tư Nghiêm, Nguyễn Sáng... và những thế hệ văn nghệ sĩ sau này, ở họ đều có những sáng tác xuất sắc về xứ Đoài.
  • Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày (huyện Phú Xuyên)
    Đi khắp các vùng miền của Tổ quốc, những cựu tù binh Phú Quốc đã sưu tầm kỷ vật, di vật, tranh ảnh có liên quan đến các nhà tù trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược mà đồng đội và các ông đã trải qua. Hơn 20 năm kiếm tìm và góp nhặt, Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày, do chính những người cựu tù năm xưa thành lập là những minh chứng chân thực về một thời oanh liệt và hào hùng của dân tộc.
  • Bảo tàng Quê hương phong trào chiếc gậy Trường Sơn (huyệnỨng Hoà)
    Hoà Xá là một làng quê nằm sát bờ tả sông Đáy, thuộc vùng ven chiêm trũng Khu Cháy. Nơi đây sớm có phong trào cách mạng ngay từ những năm 1930, là hậu phương trung thành của cuộc kháng chiến chống Pháp. Trong công cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Hòa Xá được xem là quê hương của phong trào động viên thanh niên lên đường “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước” và câu chuyện huyền thoại “chiếc gậy Trường Sơn”.
  • Khu Cháy, Bảo tàng Khu Cháy - một địa chỉ đỏ về truyền thống đấu tranh cách mạng ở Ứng Hoà, Phú Xuyên
    “Khu Cháy” là thuật ngữ để nói về một khu du kích trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp gồm 22 xã ở phía nam huyện Ứng Hoà và tây huyện Phú Xuyên, Hà Nội.
  • Bảo tàng Tổng cục II (quận Hoàng Mai)
    Toạ lạc tại số 322 đường Lê Trọng Tấn, quận Hoàng Mai, Hà Nội trên khuôn viên rộng 3.500m2, gồm 2 tầng nhà và phần trưng bày ngoài trời, Bảo tàng Tổng cục II hiện lưu giữ 5.830 hiện vật, trong đó có nhiều hiện vật quý hiếm gắn liền với cuộc đời hoạt động của nhiều chiến sĩ tình báo xuất sắc của Quân đội nhân dân Việt Nam. Với chức năng phục vụ công tác nghiên cứu, tham quan học tập, giáo dục truyền thống, Bảo tàng Tổng cục II chính thức được Bộ Văn hoá - Thông tin công nhận nằm trong hệ thống các bảo tàng cấp 2 toàn quân.
  • Bảo tàng Binh chủng Thông tin (quận Ba Đình)
    Bảo tàng Binh chủng Thông tin thuộc loại hình bảo tàng lịch sử chuyên ngành quân sự, là thể chế văn hoá, có chức năng bảo quản và trưng bày các sưu tập về lịch sử Binh chủng Thông tin liên lạc nhằm phục vụ nhu cầu nghiên cứu, giáo dục, tham quan và hưởng thụ văn hoá của cán bộ, chiến sĩ trong Binh chủng và nhân dân, bạn bè quốc tế.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Nhìn lại hành trình ba thập kỷ của “Kính vạn hoa”
    Nhân dịp kỷ niệm 30 năm ra đời bộ sách “Kính vạn hoa” (1995-2025), vào sáng ngày 20/12/2025, tại Nhà Thiếu nhi TP. Hồ Chí Minh, Nhà xuất bản Kim Đồng sẽ tổ chức chương trình giao lưu, ký tặng và trao giải cuộc thi viết và vlog “Kính Vạn Hoa mở ra thế giới…” nhằm tôn vinh một trong những bộ sách kinh điển của văn học thiếu nhi Việt Nam, đồng thời tri ân các thế hệ bạn đọc đã lớn lên cùng tác phẩm.
  • Cuốn sách dành cho cha mẹ của những đứa trẻ ghét viết
    Trong ký ức của không ít người trưởng thành, viết từng là một áp lực kéo dài suốt những năm tháng đi học: sợ sai chính tả, sợ bị chấm điểm thấp, sợ viết không đúng ý thầy cô. Nỗi sợ ấy, theo Julie Bogart (tác giả cuốn sách) không chỉ tồn tại ở trẻ em mà còn in hằn trong người lớn. Thực tế đó đã thôi thúc bà viết “Cuốn sách dành cho cha mẹ của những đứa trẻ ghét viết” như một lời mời gọi các bậc phụ huynh thay đổi cách nhìn nhận và đồng hành cùng việc viết của trẻ em. Cuốn sách do Nhà xuất bản Thế giới và Công ty Cổ phần Xuất bản & Dữ liệu ETS liên kết xuất bản, vừa ra mắt bạn đọc.
  • Tôn vinh danh họa Tô Ngọc Vân qua trưng bày chuyên đề đặc biệt
    Nhân kỷ niệm 100 năm Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương (1925-2025), Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam ra mắt Không gian trưng bày chuyên đề đặc biệt, tôn vinh những tác giả và tác phẩm tiêu biểu của mỹ thuật Việt Nam. Trong khuôn khổ ra mắt, lần đầu tiên công chúng được tiếp cận một chuyên đề riêng về họa sĩ, liệt sĩ Tô Ngọc Vân - một trong những danh họa tiêu biểu của nền mỹ thuật hiện đại và mỹ thuật cách mạng Việt Nam. Sự kiện sẽ được tổ chức tại Bảo tàng vào sáng ngày 18/12/2025.
  • Xã Phù Đổng đẩy mạnh, đa dạng hình thức tuyên truyền chào mừng Đại hội XIV của Đảng
    Thông tin từ UBND xã Phù Đổng (TP. Hà Nội) cho biết, chính quyền xã vừa ban hành kế hoạch thực hiện công tác thông tin tuyên truyền, văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao, trang trí, cổ động trực quan chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng (Đại hội XIV). Công tác tuyên truyền được thực hiện trước, trong và sau Đại hội XIV của Đảng.
  • Phường Hai Bà Trưng: Tổng kết công tác Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội năm 2025
    Ngày 17/12, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam phường Hai Bà Trưng tổ chức Hội nghị tổng kết công tác MTTQ và các tổ chức chính trị - xã hội phường năm 2025, phát động thi đua công tác năm 2026.
Đừng bỏ lỡ
Gốm Bát Tràng - Nơi lưu giữ những tinh hoa gốm sứ truyền thống
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO