img_7748(1).jpeg
hien-dai-cua-thang-long-ha-noi.png
hat-xam.png

Ngay từ tấm bé, nghệ nhân Đặng Văn Hậu đã được tiếp cận với nghề thủ công truyền thống của làng, khi được ông ngoại là nghệ nhân nổi tiếng Đặng Xuân Hạ chỉ bảo tận tình về các kỹ thuật thực hiện. Vừa dạy, ông ngoại vừa dẫn anh đi khắp nơi, đến các hội làng, công viên, khu vui chơi trẻ em, khu du lịch,… để học và làm nghề. Bắt đầu những bước đầu tiên vào năm 14 tuổi, và đến nay, anh Hậu đã truyền dạy nghề nặn con giống bột cho hơn 200 người. Sống trong cái nôi của tò he, chứng kiến sản phẩm thủ công này đã nuôi sống cả làng vượt qua những năm tháng khốn khó, tình yêu với con giống bột lớn dần lên trong anh, nên dù nhiều người trẻ trong làng không tiếp bước với nghề truyền thống thì anh Hậu vẫn quyết định gắn bó cuộc đời mình với bột, với màu.

tric(1).png

Đến năm 2005, anh Hậu được mời tham gia trình diễn nặn tò he tại Festival Nghề truyền thống Huế và Festival Huế. Từ năm 2007 đến nay, anh là cộng tác viên của Trung tâm Nghiên cứu và Hỗ trợ Trẻ em thuộc Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam.

Nghệ nhân Đặng Văn Hậu tại một buổi chia sẻ.

Đồng thời, anh Hậu còn đi dạy nghề, trình diễn nghề cho giáo viên và học sinh vùng sâu vùng xa như: Mường Khến (Tân Lạc, Hòa Bình), Phú Cường (Ba vì, Hà Nội)…; trình diễn và dạy nghề tại Bảo tàng Văn hóa các dân tộc Việt Nam (Thái Nguyên), Lễ hội bánh dân gian Nam Bộ tại Cần Thơ, các sự kiện văn hóa tại TP. Hồ Chí Minh, các sự kiện văn hóa diễn ra tại Hà Nội và đã nhận được nhiều giải thưởng cao từ các Hội chợ dành cho các làng nghề. Năm 2014, anh Đặng Văn Hậu được Uỷ ban Nhân dân Thành phố Hà Nội - Sở Công thương Hà Nội trao tặng danh hiệu “Nghệ nhân Hà Nội” và trở thành một trong những nghệ nhân trẻ tuổi nhất của làng nghề tò he Xuân La.

hat-xam-3.png

Hơn 20 năm gắn bó và tâm huyết với nghề, nghệ nhân trẻ Đặng Văn Hậu đã nhận ra những nhược điểm của con giống làng nghề Xuân La, đó là dễ bị mốc dẫn đến sản phẩm được người mua yêu thích không thể để được lâu, giảm bớt giá trị.

tric-4.png

Một trong những khó khăn lớn nhất mà các nghệ nhân tò he còn trụ lại với nghề phải đối mặt là địa điểm bán sản phẩm. Không như những đồ chơi khác, tò he được mua trực tiếp tại chỗ làm thay vì sản xuất hàng loạt rồi bày bán trong các cửa hàng. Các địa điểm buôn bán, giới thiệu sản phẩm tò he diễn ra chủ yếu ở khuôn viên công cộng đông người qua lại như công viên, gần trường học. Nhưng đến năm 2007, nghị định 39/2007/NĐ-CP được ban hành, trong đó có quy định cấm bán hàng rong ở vỉa hè nơi công cộng, những người làm nghề nặn con giống bột không được hoạt động trong các không gian công cộng như trước nữa. Nhiều người làm nghề của làng Xuân La đã bỏ nghề.

xam.png

Anh Hậu cũng chia sẻ về việc truyền nghề và đào tạo nghề tại làng, từ xưa, theo truyền thống của làng, nghề nặn tò he chỉ truyền nghề cho con trai và con dâu, không truyền nghề cho con gái. Điều này cũng làm hạn chế việc kế cận nghề, làm cho nghề có nguy cơ mai một và thất truyền. Bên cạnh đó, người dân trong làng không còn quá mặn mà với nghề thủ công, họ có xu hướng tham gia lao động ở những xưởng may, cơ khí xung quanh vì công việc đều, không bị ảnh hưởng bởi tính mùa vụ và được trả lương nhân công cao hơn so với nghề nặn tò he truyền thống.

hat-xam(1).png

Qua quá trình làm nghề, khi đã nhận thấy nhiều khuyết điểm đang tồn tại, gây khó khăn cho sự phát triển của nghề nặn tò he nói chung và làng nghề ở Xuân La nói riêng, nghệ nhân trẻ Đặng Xuân Hậu đã đi tìm những phương án, hướng đi khác nhau để duy trì và phát triển nghề truyền thống này.

118069265_2639338812952130_7205696368358034202_n-2.jpg

“Đây là bước ngoặt giúp tôi cũng như những người làm tò he phát triển được nghề truyền thống. Bởi Bột nặn Quê nhà không chỉ an toàn cho người làm nghề, cho người chơi; mà sản phẩm làm từ loại bột này, ngoài đảm bảo không mốc còn đảm bảo không nứt gãy, màu sắc vẫn giữ được sau nhiều năm”.

Nghệ nhân Đặng Văn Hậu

Năm 2012, sau những năm tìm tòi, người nghệ nhân trẻ đã nghiên cứu được loại bột nặn chống mốc. Công thức bột này đã được anh Hậu chia sẻ đến các đồng nghiệp. Không dừng lại ở đó, năm 2015, anh Hậu làm ra được nguyên liệu mới - đặt tên là Bột nặn Quê nhà.

Từ những hạn chế về chất lượng bột truyền thống, sản phẩm bị dễ nứt vỡ và mốc, mất tính thẩm mỹ, anh Hậu đã tìm tòi và cải tiến chất lượng bột để sản phẩm tò he bảo quản được lâu, tránh bị nứt vỡ, ẩm mốc và màu giữ được lâu hơn.

xam.png

Đồng thời, nắm bắt được tâm lý khách hàng và xu thế xã hội ngày càng phát triển. Bên cạnh những sản phẩm truyền thống, nghệ nhân Đặng Văn Hậu đã sáng tạo các sản phẩm mới phù hợp với thị hiếu và được rất nhiều khách hàng đón nhận. Từ đó giảm thiểu tính mùa vụ, thay vì các sản phẩm chỉ được bán vào các dịp lễ, Tết, Trung Thu,... các sản phẩm đa dạng với nhiều mẫu mã, hợp thị hiếu với nhiều lứa tuổi đã có thể bán được quanh năm mà không chỉ trong dịp đặc biệt.

xam-2.png
Những sản phẩm tò he muôn màu muôn vẻ luôn kịp "bắt trend" với cuộc sống. (Nguồn: Tò he Việt)

Bên cạnh đó, bằng hiểu biết, bằng con mắt của nhà nghề, anh còn cho ra đời nhiều sản phẩm con giống bột độc đáo, mang đậm tính dân gian có kỹ thuật và mỹ thuật cao như Chợ nổi Nam Bộ, Rước đèn Trung thu, Tứ phủ Thánh Cô, Tứ phủ Thánh Cậu, Ngũ hổ, Chiếu chèo, Thị Mầu lên chùa, Ngũ hổ, Lục súc, Tam sư, Tứ linh, Tố nữ… Các sản phẩm này đã giúp nâng cao giá trị của tò he, từ đó giá thành cũng được nâng cao. Các sản phẩm giờ đây không chỉ là trò chơi đơn giản mà là quà tặng, biếu, trang trí,... với giá thành lên đến hàng triệu đồng.

365402515_691706206306745_4792765568068813346_n.jpg
24.png
26.png
25.png
23.png

Các sản phẩm được quảng bá tại các khu du lịch, Lễ hội thủ công, chương trình truyền hình… tại nhiều tỉnh thành trên cả nước. Hơn cả, từ nhiều năm nay, mỗi dịp hè anh Hậu đều mở những lớp học dạy nghề miễn phí cho học sinh từ 15 tuổi trở lên. Ngoài học miễn phí, các em còn được trả lương ngay sau khi hoàn thiện được những sản phẩm đầu tiên.

75233413_2336319076633829_2328354874137247744_n(1).jpg

“Đó cũng là cách để tôi khuyến khích thế hệ trẻ Xuân La giữ gìn nghề truyền thống của làng. Không phân biệt con trai hay con gái, tôi chỉ mong muốn đào tạo được thế hệ trẻ tâm huyết với nghề, có kỹ năng và tay nghề”.

Nghệ nhân Đặng Văn Hậu

Trong năm 2024 này, nghệ nhân Đặng Văn Hậu cho biết sẽ tiếp tục hành trình lan tỏa và nâng tầm giá trị con giống bột của mình khi mở thêm cơ sở tại TP Hồ Chí Minh để phục vụ khách phương Nam đồng thời giới thiệu được vẻ đẹp của văn hóa truyền thống Hà Nội tới đông đảo du khách trong và ngoài nước.

Nội dung & Thiết kế: Tô Ngọc Oanh

26/08/2024 08:00

Bài liên quan
  • Nghề nặn Tò he ở Xuân La
    Từ nghề nặn chim cò… Làng Xuân La thuộc xã Phượng Dực, huyện Phú Xuyên, Hà Nội. Làng có bốn xóm là xóm Cả, xóm Thượng, xóm Trung và xóm Hạ. Xưa làng nhỏ bé nằm trên các gò đất, dân số vài trăm người. Dần dần, dân số đông đúc lên, làng xóm cũng ngày một mở rộng, phát triển. Xuân La có nhiều nghề, nhưng có một nghề có từ lâu đời khá độc đáo và cho đến nay vẫn là một nghề độc nhất vô nhị trên đất nước ta, đó là nghề nặn chim cò (ngày nay gọi là nghề nặn tò he).
(0) Bình luận
  • Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả
    Tổng Bí thư Tô Lâm gần đây đã có bài viết “Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả” với những yêu cầu, giải pháp cấp bách thực hiện cuộc cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy hệ thống chính trị. Bài viết của Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhận được sự quan tâm và đồng tình của các cán bộ, đảng viên trên khắp cả nước, kỳ vọng chủ trương của Đảng và sự quyết liệt của người đứng đầu trong thực hiện sẽ làm bộ máy thực sự tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.
  • Cột cờ Hà Nội: Chứng nhân lịch sử ngày tiếp quản Thủ đô
    Nằm trong khuôn viên của Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam trên đường Điện Biên Phủ, quận Ba Đình, Hà Nội, Cột cờ Hà Nội là di tích lịch sử thời Nguyễn còn tương đối nguyên vẹn nhất trong khu vực Hoàng thành Thăng Long kể từ đầu thế kỷ XIX đến nay. Nơi đây, đúng vào ngày 10/10/1954, lần đầu tiên lá cờ đỏ sao vàng của nước Việt Nam độc lập được kéo lên đỉnh Cột cờ, tung bay trên bầu trời Hà Nội.
  • Dấu son ngoại giao văn hóa Thăng Long – Hà Nội
    Hà Nội với vị thế là Thủ đô – trái tim của Việt Nam, đã thể hiện được vai trò đầu tàu, dẫn dắt trong hầu hết các lĩnh vực kể từ khi thành lập nước (2/9/1945), đến ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954), tới ngày thống nhất non sông (1975) và hiện tại. Trong đó, Hà Nội đạt được nhiều thành tựu nổi bật về ngoại giao, nhất là ngoại giao văn hóa, trở thành điểm sáng và hình mẫu của cả nước.
  • Chờ đợi sự bứt phá và sáng tạo
    Xây dựng Thủ đô thời kỳ đổi mới là một trong số những đề tài đã được các tác giả phản ánh trong nhiều tác phẩm mỹ thuật đương đại. Là một đề tài mũi nhọn, được nhiều công chúng và giới chuyên môn kỳ vọng, nhưng thực tế mảng sáng tác này vẫn còn “thiếu” và “yếu” đòi hỏi cần có sự dấn thân, đột phá và sáng tạo của cá nhân mỗi nghệ sĩ.
  • Góc nhìn lịch sử mới mẻ, lãng mạn và hào hoa
    Sau gần 3 tháng phát động, Cuộc thi Sáng tác tranh cổ động kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 - 10/10/2024) đã khép lại với Lễ trao giải thưởng và khai mạc triển lãm được tổ chức tại Nhà triển lãm 45 Tràng Tiền, Hà Nội (từ 10/8 đến 31/8). Những tác phẩm được giới thiệu tại triển lãm góp phần tuyên truyền đậm nét về mốc son và ý nghĩa của Ngày Giải phóng Thủ đô, đồng thời mang đến những góc nhìn mới mẻ về lịch sử hào hùng của Thành phố nghìn năm văn hiến.
  • Kỷ niệm về bức bích họa chào mừng Ngày Giải phóng Thủ đô
    Tháng 10 năm 1978, học xong chương trình cao học ở Sophia, nước CHND Bungari, chuyên khoa tranh hoành tráng, tôi về làm việc ở Xưởng Mỹ thuật Quốc gia - nơi tập trung các họa sĩ có tên tuổi để sáng tác và thực hiện những bức tranh và những bức tượng đài có tầm vóc lớn cả về nội dung tư tưởng và hình thức mà các họa sĩ đơn lẻ không thể thực hiện được.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • "Gia đình, bạn bè và đất nước" - Hồi ký sinh động về cuộc đời bà Nguyễn Thị Bình
    Nhằm tái hiện chân thực cuộc đời của bà Nguyễn Thị Bình - một nhân chứng lịch sử đã trực tiếp tham gia và chứng kiến những biến cố, thăng trầm của dân tộc trong thế kỷ XX - từ thời thơ ấu, quá trình tham gia hoạt động cách mạng đến những dấu mốc quan trọng trong cuộc đấu tranh giành độc lập, và cả những năm tháng sau khi nghỉ hưu, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật đã xuất bản lần thứ hai cuốn sách “Gia đình, bạn bè và đất nước”.
  • Nhiều chương trình nghệ thuật đặc biệt chào mừng 50 năm ngày giải phóng Miền Nam, thống nhất đất nước
    Chuỗi chương trình nghệ thuật mừng 50 năm ngày đất nước thống nhất không chỉ là hoạt động kỷ niệm, mà còn là dịp để văn hóa nghệ thuật khơi dậy niềm tự hào dân tộc, hun đúc tinh thần yêu nước trong mỗi người dân Việt Nam hôm nay và mai sau. Đây là sự tri ân sâu sắc đối với quá khứ, là niềm tin vào hiện tại, và là khát vọng vươn tới tương lai của một dân tộc bất khuất, kiêu hùng.
  • Ngày Sách và Văn hóa đọc năm 2025: "Mỗi trang sách – Một niềm tự hào"
    Với chủ đề "Mỗi trang sách – Một niềm tự hào", Ngày Sách và Văn hóa đọc năm 2025 tại Thư viện Quốc gia Việt Nam sẽ diễn ra vào ngày 19/4/2025 với nhiều hoạt động hấp dẫn.
  • Quận Hà Đông: Tổ chức nhiều hoạt động kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam
    Kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975-30/4/2025); 139 năm Ngày Quốc tế Lao động (1/5/1886 - 1/5/2025); 71 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2025) và 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 - 19/5/2025), quận Hà Đông (Hà Nội) tổ chức nhiều hoạt động trang trọng và ý nghĩa.
  • [Podcast] Bún đậu mắm tôm – Món ăn dân dã của người Hà Nội
    Hà Nội có rất nhiều món ăn ngon được thực khách ưa thích gắn với “bún” như: bún chả, bún cá, bún ốc nguội… Trong số đó các món ăn đó không thể thiếu bún đậu mắm tôm Hà Nội - món ngon làm "xiêu lòng" các tín đồ ẩm thực. Không chỉ là một món ăn, bún đậu còn mang đậm nét văn hóa, gắn liền với lối sống và phong cách ẩm thực rất đỗi bình dị của người Việt nói chung, Hà Nội nói riêng.
Đừng bỏ lỡ
  • Huyện Đông Anh: Phát huy truyền thống quê hương trong kháng chiến chống Mỹ
    Ngày 15/4, huyện Đông Anh đã long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/04/1975-30/04/2025) và gặp mặt, tri ân cựu chiến binh, cựu thanh niên xung phong, cựu công an nhân dân trực tiếp tham gia kháng chiến chống Mỹ.
  • Triển lãm “Từ Chiến thắng Điện Biên Phủ đến Đại thắng mùa Xuân năm 1975”: Khơi dậy niềm tự hào dân tộc
    Thông tin từ Sở Văn hóa – Thể thao TP. Hồ Chí Minh cho biết, chào mừng Kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2025), sáng 15/4 tại Bảo tàng Hồ Chí Minh - Chi nhánh TP. Hồ Chí Minh đã diễn ra Lễ khai mạc triển lãm “Từ Chiến thắng Điện Biên Phủ đến Đại thắng mùa Xuân năm 1975”.
  • Bảo tồn, phát huy giá trị Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia dệt Dèng A Lưới
    Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia nghề dệt Dèng của đồng bào các dân tộc huyện A Lưới (TP Huế) đang được bảo tồn và phát huy giá trị với các sản phẩm văn hóa kết hợp hiện đại phục vụ du lịch, trải nghiệm, trình diễn thời trang.
  • Tạo sức bật phát triển du lịch làng nghề Thủ đô
    Hà Nội đã xây dựng và tiến tới ban hành Nghị quyết phát triển khu thương mại và văn hóa. Dự thảo Nghị quyết này đang được Thành phố Hà Nội lấy ý kiến nhân dân, tạo hành lang pháp lý quan trọng, huy động nguồn lực xã hội cho phát triển thương mại - văn hóa - du lịch, nhất là du lịch làng nghề Thủ đô có rất nhiều tiềm năng, thế mạnh.
  • Đình, chùa Tây Vị được công nhận là di tích lịch sử, nghệ thuật cấp thành phố
    Chùa Tây Vị không chỉ là nơi thờ Phật, mà còn là trung tâm sinh hoạt tôn giáo, một biểu tượng cố kết cộng đồng từ xưa đến nay. Sự tồn tại của ngôi chùa là minh chứng cho thấy sự hưng thịnh và tầm ảnh hưởng của Phật giáo đối với người dân nơi đây.
  • Nghệ sĩ Phạm Ngọc Trâm: Kể chuyện di sản bằng đường thêu nét nhuộm
    Giữa nhịp sống hiện đại, khi nhiều nghề thủ công truyền thống dần bị lãng quên, nghệ sĩ Phạm Ngọc Trâm lại chọn gắn bó với nghệ thuật thêu - một công việc đòi hỏi sự tỉ mỉ, kiên trì và cả chiều sâu văn hóa. Không chỉ nghiên cứu, thực hành nghệ thuật, chị còn là người kết nối textile art (nghệ thuật tạo hình từ sợi vải) với di sản văn hóa Việt Nam, khám phá và tái hiện những giá trị thêu cổ bằng góc nhìn đương đại. Từ xưởng thêu ven sông Hội An đến các triển lãm, workshop, hành trình của Ngọc Trâm là sự kết hợp giữa nghiên cứu, sáng tạo và gìn giữ ký ức dân tộc, nơi mỗi mũi chỉ, đường kim đều kể một câu chuyện về truyền thống và bản sắc.
  • Lễ hội Quà tặng Du lịch Hà Nội 2025 thu hút trên 3 vạn lượt khách
    Với nhiều hoạt động phong phú và đặc sắc tôn vinh những giá trị di sản văn hóa của Thủ đô, Lễ hội Quà tặng Du lịch Hà Nội 2025 chủ đề “Du lịch Hà Nội - Điểm đến di sản thế giới” đã thu hút trên 3 vạn lượt khách tham quan.
  • Triển lãm "Áo dài phụ nữ Việt Nam đi qua khói lửa chiến tranh"
    Nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025), từ ngày 12/4/2025 đến hết ngày 4/5/2025, tại Bảo tàng Hà Nội diễn ra Triển lãm “Áo dài phụ nữ Việt Nam đi qua khói lửa chiến tranh”.
  • Ra mắt hai tập thơ và truyện ký về kháng chiến của nhà thơ Nguyễn Văn Á
    Ngày 12/4, tại Hà Nội, nhà thơ Nguyễn Văn Á ra mắt tập thơ “Giọt sương bên cửa sổ” (Nhà Xuất bản Hội Nhà văn) và tập truyện ký “Phía Nam sông Bến Hải” (Nhà Xuất bản Văn học) nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2025).
  • Liên hiệp các hội VHNT Việt Nam khai mạc trại sáng tác tại Hà Nam
    Trại sáng tác diễn ra từ ngày 11 - 17/4, với sự tham gia của 26 tác giả trong lĩnh vực văn học, mỹ thuật, nhiếp ảnh, âm nhạc của các địa phương khu vực Đồng bằng sông Hồng gồm: Nam Định, Ninh Bình, Hưng Yên, Thái Bình, Hà Nam và tác giả thuộc hội chuyên ngành Trung ương.
Bài 2: Người nghệ nhân trẻ của làng Xuân La
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO