Tết Việt hồn quê

Hồ Huy| 24/01/2020 23:00

Có một điều lạ lùng không mấy ai nhắc đến những cái Tết thành phố, nghĩ đến Tết người ta nhớ nhiều về Tết Việt hồn quê, cái không gian veo vắt mặc định cho những tâm hồn ưa hoài niệm.

Tết Việt hồn quê
Ảnh: Ninh Mạnh Thắng

Cuộc đời lớn lên rồi đi. Tôi lưu lạc nhiều tỉnh thành trên dải đất hình chữ S, cả những năm Tết muộn Tết màng phải ở lại xứ người mà ngóng bánh chưng xanh mà buồn câu đối đỏ, mà cay cay vại mắt dưa hành. Thú thực ở đời buồn một chút cũng được, khổ một chút cũng chẳng sao, nhưng Tết thì phải về quê. Tết không quê hương là cái Tết tha hương.
Giống như một mái đình tha hương Tết chỉ chầu chực ngày cuối năm mà vãn bóng, mà khăn gói quả mướp, mà tứ xứ đổ dồn bến đông phà tây. Về quê như một nỗi vui ngày hội. Chẳng ai bảo ai khấp khởi phai đào một dải xuân khai.
Càng lớn con người ta càng hay huyễn hoặc bản thân mình với những nhọc nhằn này, những toan lo kia, với những nặng nợ muôn đời sinh kế, cũng bởi vậy mà Tết Việt hồn quê cứ xa dần. Mỗi năm ngại thêm một tuổi, mỗi tuổi ngại thêm một lần, quê hương xa ngái như mùi lá dong, yêu thương ở lại trên những tò he, trong tiếng gáy của con gà đất nung thánh thần...
Những người ở vùng quê Bắc Bộ đã đi qua thời bao cấp, hẳn không thể nào quên những cái Tết nghèo nhưng đầy kỷ niệm. Tục ngữ Việt Nam có câu “Đói giỗ cha, no ba ngày Tết”, ý nói việc thờ cúng mang hình thức tâm linh, tưởng nhớ là chính, còn 3 ngày Tết sẽ “ăn uống no say, linh đình”. Cũng vì thế, cho dù nhà có nghèo thế nào thì đến Tết, nhà nhà vẫn phải sắm sanh đủ đầy, ít nhất là những cái cơ bản của Tết như: bánh chưng, thịt mỡ, dưa hành, giò chả...
Tôi sống trong buổi giao thời, vì vậy vẫn còn chứng kiến và nhớ như in những tờ tem phiếu ngày xửa ngày xưa. Nhớ những buổi chiều cuối năm, căm căm rét, căm căm gió, lại thêm mưa phùn căm căm, cha tôi từ cơ quan mang về mấy cân thịt, cái bếp nhỏ xíu của mẹ tôi tha hồ củi lửa, chúng tôi chưa kịp ăn gì, chỉ nhìn khói bếp tím ngơ tím ngắt vươn lên trời cao đã đủ thấy lòng no nê hạnh phúc...
Thường, các phiên chợ Tết ở làng quê sẽ họp vào ngày 27, 28, 29 giáp Tết. Cũng trong những ngày này, nhà nhà bắt đầu đụng lợn mổ heo. Cứ sáng sáng sớm sớm, cả làng quê vang vang eng éc. Nhà giàu thì mổ cả con, những nhà khấm khá một chút thì chung nhau hai nhà, còn đa số vẫn là 4 nhà, mỗi nhà “một chân” chia nhau từ lòng lưỡi đến thịt xương.
Trẻ con thì no cái bụng đói con mắt, ăn xằng uống xịt mau mau chong chóng còn đi chơi đầu làng cuối thôn, pháo nổ đì đùng, thậm chí còn nghịch dại đem cả pháo cối cắm giữa bãi cứt trâu. Pháo nổ cái đùng cứt trâu bắn cái đoàng vào những thiếu nữ thanh tân, những chàng trai khoe mã mới, chỉ có bọn trẻ chúng tôi ôm tai bỏ chạy, cười lăn cười chiêng, cười suốt thủa thiếu thời chơi vụng chơi dại, cười đến cả bây giờ, cười cho ra nhẽ Tết Việt hồn quê...
Năm nay, hoa đào hoa mai lại “ăn cơm trước kẻng” thì phải. Lạnh lẽo cuối đông len lỏi vào xa vắng để nhường cho khí tiết ấm áp của mùa xuân đang lạc lối tìm về, tìm vào tận từng hang cùng ngõ hẻm của làng quê Việt. Những nụ hoa đào bung sớm chẳng còn e ấp dường như mách bảo vẻ ngượng ngùng, vì đã vội vàng khoe sắc khi xuân vẫn còn chưa kịp đến. Hoa đào như một thứ nhanh nhảu đoảng mà mẹ chồng thường mắng con dâu. Trên các bản tin nhanh đâu đâu cũng thấy đường sắt quá tải, các hãng hàng không tăng chuyến, đủ các loại vé rẻ online, chỉ đọc vậy thôi mà muốn mua ngay để Tết kịp về.
Tết xưa Tết nay, Tết nào mà không trầm mặc, xa thì nhớ cố hương, gần thì nhớ tổ tiên ông bà. Trong tôi Tết vẫn căm căm gió, Tết vẫn căm căm mưa, Tết vẫn căm căm tem phiếu một thời, cha tôi lặn lội từ cơ quan cách nhà 35km mang về mấy cân thịt, cái bếp bé nhỏ của mẹ tôi lại tha hồ củi lửa, những làn khói tím ngơ tím ngắt, tím sum tím vầy, cứ thế bay lên, cứ thế bay lên, nhớ Tết quê hồn Việt lại ngóng Tết Việt hồn quê...
(0) Bình luận
  • Phở Đệ Nhất Thanh - Truyện ngắn của Huỳnh Trọng Khang
    Con vàng anh yếm cam nghiêng đầu rỉa cánh. Trong ánh nhập nhoạng của ngày vừa vào sáng, nhúm lông vũ bé bỏng như đốm lửa hoang dã bập bùng trong chiếc lồng treo trước nhà chú Xè.
  • Trao giải 11 tác phẩm xuất sắc “Truyện ngắn Sông Hương 2024”
    Ban tổ chức đã trao giải 11 tác phẩm xuất sắc cho cuộc thi “Truyện ngắn Sông Hương 2024” do Tạp chí Sông Hương phát động.
  • Thiền đào
    Chàng vẫn âm thầm dõi theo những bài viết của nàng và không bỏ sót bất kỳ phóng sự nào về nàng. Đôi mắt nàng khi bảy tuổi hay của bây giờ vẫn vậy. Xoáy xiết, ám ảnh. Nhấn chàng xuống đỉnh vực. Vẫy vùng. Ngộp thở. Toàn thân không trọng lượng. Đôi vực sâu đồng tử đã xoáy chàng đến một nơi quen thuộc. Là dinh đào, khi ấy chàng đang ở tuổi mười ba.
  • Ăn Tết nay yêu Tết xưa
    Đợt rét ngọt đầu tiên của tháng Chạp đã luồn qua khe cửa, bà Ngân thoáng rùng mình khi trở dậy vào sáng sớm. Loẹt quẹt đi xuống bếp, rót đầy một cốc nước gừng nóng sực đã ủ sẵn trong bình, bà vừa xuýt xoa uống vừa nhẩm tính xem Tết năm nay nên sắm sửa những thức gì. Kỳ thực, quanh đi quẩn lại, năm nào bà cũng bày biện từng ấy món quen thuộc. Nhưng cái việc nôn nao nghĩ suy về cái Tết sắp đến mới ngọt ngào làm sao, nhất là khi năm nay gia đình bà có thêm cô con dâu mới.
  • Lễ phạt vạ
    Ba ngày nữa là đến giao thừa mà Cầm Bá Cường chưa thể về nhà. Đã vậy anh còn mắc vạ trưởng bản, phải chịu phạt. Ký túc xá giáo viên ở Mường Lôm giờ đây còn mỗi mình anh. Ôi chao là buồn! Cầm Bá Cường nhìn ra khoảng sân ký túc xá.
  • Họp lớp
    Tôi bước vào lớp, có lẽ tôi là người đến cuối cùng, bởi trong lớp đã kín gần hết chỗ ngồi, chỉ còn trống một chỗ ở cuối dãy bàn bên phải. Hơi ngượng vì đến muộn nên tôi ngần ngừ trước cửa mấy giây.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Gợi mở tư duy cải cách từ những thăng trầm của kinh tế Việt Nam
    Trong bối cảnh kinh tế Việt Nam đang đối diện với nhiều thách thức: tăng trưởng chậm lại, thị trường bất động sản trầm lắng, yêu cầu cải cách thể chế ngày càng rõ rệt…, việc nhìn lại những bài học từ lịch sử là điều cần thiết hơn bao giờ hết. Cuốn sách “Kinh tế Việt Nam – Thăng trầm và đột phá” (NXB Chính trị Quốc gia Sự thật, 2025) của hai tác giả Phạm Minh Chính và Vương Quân Hoàng mang đến một nền tảng tri thức khoa học và thực tiễn để suy ngẫm, định hướng cho hiện tại và tương lai.
  • Sách “Người Hà Nội, chuyện ăn, chuyện uống một thời” được vinh danh tại Trung Quốc
    Cuốn sách “Người Hà Nội, chuyện ăn, chuyện uống một thời” của tác giả Vũ Thế Long, ấn bản tiếng Trung do Công ty Cổ phần Văn hóa Chi – Chibooks thực hiện và bán bản quyền cho Nhà xuất bản Khoa học kỹ thuật Quảng Tây, vừa chính thức được trao giải thưởng “Sách Đông Nam Á có sức ảnh hưởng tại Trung Quốc năm 2025”.
  • Chương trình nghệ thuật đặc biệt kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống Ngành Văn hóa
    Chương trình sẽ diễn ra với nhiều tiết mục hấp dẫn. Các tác phẩm tập trung nhấn mạnh và khẳng định những thành tựu văn hóa của đất nước; ý nghĩa lịch sử, ý nghĩa thời đại, những giá trị to lớn, sự trường tồn và tầm ảnh hưởng của văn hóa qua 80 năm...
  • Hà Nội đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp
    Trong bối cảnh thị trường lao động không ngừng biến động bởi chuyển đổi số, cách mạng công nghiệp 4.0 và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, Thành phố Hà Nội đang tăng cường công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức của toàn xã hội về vai trò, vị trí và tầm quan trọng của giáo dục nghề nghiệp (GDNN). Đây là một trong những giải pháp chiến lược nhằm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững Thủ đô trong giai đoạn mới.
  • HĐND Thành phố Hà Nội: Những dấu ấn 6 tháng đầu năm 2025 (Bài 2)
    Với nỗ lực lớn, quyết tâm cao, trong 6 tháng năm 2025, HĐND thành phố Hà Nội khóa XVI đã tổ chức các kỳ họp rất thành công và hiệu quả. Thông qua các hoạt động của HĐND thành phố Hà Nội đã khẳng định là hình mẫu tiêu biểu của cả nước, và HĐND thành phố thể hiện rõ vai trò cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, luôn bám sát các chủ trương của Trung ương và Thành ủy, kịp thời thể chế hóa thành các cơ chế, chính sách phù hợp với thực tiễn.
Đừng bỏ lỡ
Tết Việt hồn quê
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO