Đình Kim Liên

Phương Anh| 18/01/2023 17:09

Đình Kim Liên, một trong tứ trấn của Thăng Long - Hà Nội trước đây thuộc phường Đông Tác, huyện Thọ Xương, nay thuộc phường Phương Liên, quận Đống Đa, Hà Nội. Đình Kim Liên cũng được gọi là đền Kim Liên.

Đình thờ thần Cao Sơn, theo truyền thuyết thì Cao Sơn là một trong 50 người con của Lạc Long Quân và Âu Cơ theo mẹ lên núi. Cao Sơn là thần núi đã giúp Sơn Tinh đánh thắng Thuỷ Tinh. Thần cũng có công giúp vua Lê Tương Dực dẹp loạn, khôi phục nhà Lê. Vua Lê đã cho xây dựng đền, dựng bia “Cao Sơn đại vương thần từ bi minh”. Tương truyền tấm bia đó vốn được dựng ở huyện Phụng Hoá (Nho Quan, Ninh Bình), đến đời Hoằng Định (1600 - 1619) nổi lên ở Bồ Đề, dân làng Kim Liên kéo về dựng tại đây.

Trước đình là một cổng gạch gồm 2 trụ cột, bên trên là 2 con nghê. Qua cổng là một sân gạch rộng, hai bên là 2 dãy dải vũ, mỗi dãy 3 gian. Tam quan và đình được xây trên một gò đất cao hơn, gồm 4 bậc gạch về, hai bên thềm có 2 sấu đá thời Lê hướng ra phía cổng.

Tam quan xây kiểu tường hồi bít đốc, 4 góc có 4 cột trục. Bốn bộ vì đỡ mái được làm theo kiểu chồng rường giá chiêng. Câu đầu và 2 bẩy của hai vì ngoài được chạm bong, chạm lộng các hình rồng, phượng.

Đình được bố cục theo hình chữ “đinh”, gồm Bái đường và Hậu cung. Bái đường đến nay chỉ còn dấu vết một nền đất cao và những tảng đá kê chân cột. Hậu cung là một nhà dọc 3 gian, gian ngoài đặt hương án sơn son thếp vàng, chạm nổi hình tứ linh, tứ quý. Bên phải có hai long ngai thờ thần Cao Sơn đại vương. Long ngai có mặt đáy hình vuông, được chạm trổ công phu, tỉ mỉ các loại hoa. Bên gian ngoài có long ngai phối thờ hai nữ thần là “Thuỷ tinh đệ tam tôn nữ Đông Hồ Trưng Vương mẫu” và “Huệ Minh phu nhân”.

Đình còn giữ được 39 đạo sắc phong, gồm 26 đạo thời Lê Trung hưng, 13 đạo thời Nguyễn, cổ nhất là sắc phong năm 1620. Đình có 4 đôi câu đối, 2 tấm bia đá. Bia “Cao Sơn đại vương thần từ bi minh” ghi lại công lao của thần Cao Sơn giúp vua Lê dẹp loạn, do Thượng thư Lê Tung soạn năm 1510, gồm 47 dòng, 1000 chữ Hán.

Năm 2000, nhân kỷ niệm 990 năm Thăng Long - Hà Nội, đình đã được Nhà nước đầu tư trùng tu nhiều hạng mục quan trọng làm cho đình ngày càng khang trang.

Lễ hội đình Kim Liên rất náo nhiệt. Lễ chính của đình vào ngày 16 tháng 3 âm lịch, sau giỗ tổ Hùng Vương 6 ngày. Vào hội, có 3 nơi rước kiệu tới là Quỳnh Lôi, Phương Liệt, Bạch Mai. Sau phần nghi lễ, hội có nhiều trò chơi như bắt vịt dưới ao (trước đền), đi cầu bập bênh, chọi gà... Đặc biệt có mâm cỗ 7 tầng dâng tiến đại vương, xếp theo khuôn gỗ bao quanh hình vuông, mỗi cạnh 0,80m. Thứ tự từ tầng 1 lên gồm: xôi gấc, bánh chưng, bánh dày, bánh su sê, bánh cốm, quả (táo, lê), trên cùng là hình ông Lã Vọng hoặc Thạch Sanh làm bằng một con gà luộc dựng đứng (2 cánh gà là 2 tay, 2 chân gà là 2 chân người), trông rất lạ mắt và hấp dẫn.

Trước Cách mạng tháng Tám năm 1945, đình Kim Liên cũng là cơ sở hoạt động của đồng chí Hoàng Quốc Việt và nhiều cán bộ cách mạng. Vì vậy, trong lễ hội, ngoài đông đảo các tầng lớp nhân dân, du khách, đình Kim Liên còn đón tiếp các vị đại diện Đảng, chính quyền của quận Đống Đa và thành phố cùng nhiều vị lão thành cách mạng.

Đình đã được Bộ Văn hoá và Thông tin xếp hạng di tích lịch sử, kiến trúc nghệ thuật năm 1990.

Bài liên quan
  • Đình Khương Trung
    Đình Khương Trung thuộc thôn Khương Trung, phường Khương Trung, quận Thanh Xuân, Hà Nội. Khương Trung xưa là một làng cổ ngoại thành Hà Nội, của vùng đất Tam Khương (ba làng Gừng) gồm Khương Trung, Khương Thượng, Khương Hạ thuộc tổng Khương Đình. Từ thời Lý, đất này là một điểm xung yếu phía nam thành Đại La.
(0) Bình luận
  • Bảo tàng Mỹ thuật ở giữa làng quê (huyện Ba Vì)
    Xứ Đoài là một vùng đất tối cổ - vùng địa văn hoá, địa thi hoạ - nơi mà con người có thể trải nghiệm đời mình trong hệ sinh thái tự nhiên của vùng đất, đi qua những truyền thuyết, cổ tích, để từ đó tạo nên tâm tính, giọng nói đặc trưng của con người xứ Đoài. Nắng và gió, núi và sông xứ Đoài đã gợi cảm hứng sáng tác cho một Tản Đà, một Quang Dũng và nhiều thi nhân, hoạ sĩ: từ Tô Ngọc Vân, Nguyễn Gia Trí đến Sĩ Tốt, Nguyễn Tiến Chung, Nguyễn Tư Nghiêm, Nguyễn Sáng... và những thế hệ văn nghệ sĩ sau này, ở họ đều có những sáng tác xuất sắc về xứ Đoài.
  • Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày (huyện Phú Xuyên)
    Đi khắp các vùng miền của Tổ quốc, những cựu tù binh Phú Quốc đã sưu tầm kỷ vật, di vật, tranh ảnh có liên quan đến các nhà tù trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược mà đồng đội và các ông đã trải qua. Hơn 20 năm kiếm tìm và góp nhặt, Bảo tàng Chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày, do chính những người cựu tù năm xưa thành lập là những minh chứng chân thực về một thời oanh liệt và hào hùng của dân tộc.
  • Bảo tàng Quê hương phong trào chiếc gậy Trường Sơn (huyệnỨng Hoà)
    Hoà Xá là một làng quê nằm sát bờ tả sông Đáy, thuộc vùng ven chiêm trũng Khu Cháy. Nơi đây sớm có phong trào cách mạng ngay từ những năm 1930, là hậu phương trung thành của cuộc kháng chiến chống Pháp. Trong công cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, Hòa Xá được xem là quê hương của phong trào động viên thanh niên lên đường “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước” và câu chuyện huyền thoại “chiếc gậy Trường Sơn”.
  • Khu Cháy, Bảo tàng Khu Cháy - một địa chỉ đỏ về truyền thống đấu tranh cách mạng ở Ứng Hoà, Phú Xuyên
    “Khu Cháy” là thuật ngữ để nói về một khu du kích trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp gồm 22 xã ở phía nam huyện Ứng Hoà và tây huyện Phú Xuyên, Hà Nội.
  • Bảo tàng Tổng cục II (quận Hoàng Mai)
    Toạ lạc tại số 322 đường Lê Trọng Tấn, quận Hoàng Mai, Hà Nội trên khuôn viên rộng 3.500m2, gồm 2 tầng nhà và phần trưng bày ngoài trời, Bảo tàng Tổng cục II hiện lưu giữ 5.830 hiện vật, trong đó có nhiều hiện vật quý hiếm gắn liền với cuộc đời hoạt động của nhiều chiến sĩ tình báo xuất sắc của Quân đội nhân dân Việt Nam. Với chức năng phục vụ công tác nghiên cứu, tham quan học tập, giáo dục truyền thống, Bảo tàng Tổng cục II chính thức được Bộ Văn hoá - Thông tin công nhận nằm trong hệ thống các bảo tàng cấp 2 toàn quân.
  • Bảo tàng Binh chủng Thông tin (quận Ba Đình)
    Bảo tàng Binh chủng Thông tin thuộc loại hình bảo tàng lịch sử chuyên ngành quân sự, là thể chế văn hoá, có chức năng bảo quản và trưng bày các sưu tập về lịch sử Binh chủng Thông tin liên lạc nhằm phục vụ nhu cầu nghiên cứu, giáo dục, tham quan và hưởng thụ văn hoá của cán bộ, chiến sĩ trong Binh chủng và nhân dân, bạn bè quốc tế.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
Đừng bỏ lỡ
  • Cơ hội khám phá “Những phát hiện khảo cổ từ Vườn Chuối” tại Bảo tàng Hà Nội
    Ngày 9/11/2025, tại Bảo tàng Hà Nội (đường Phạm Hùng, phường Từ Liêm), Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội đã tổ chức khai mạc trưng bày chuyên đề “Những khám phá khảo cổ từ Vườn Chuối” và công bố kết quả nghiên cứu khoa học di tích khảo cổ học Vườn Chuối năm 2025.
  • "Mỗi người dân Hà Nội là một kênh gìn giữ - kết nối di sản"
    Với Festival Thăng Long - Hà Nội lần đầu tiên tổ chức, Ban tổ chức mong muốn: Mỗi người dân sẽ tự mang trong mình hồn cốt của lịch sử, văn hóa Thủ đô ngàn năm văn hiến, mỗi người dân là một “di sản” hiện hữu trong cuộc sống hằng ngày, vừa là quá khứ, vừa là hiện tại và vừa kết nối tương lai. Phóng viên đã cuộc trò chuyện với bà Bạch Liên Hương, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội xung quanh Festival Thăng Long - Hà Nội năm 2025.
  • Phát động cuộc thi “Kính Vạn Hoa mở ra thế giới…”
    Nhân dịp kỷ niệm 30 năm ra mắt bộ truyện “Kính Vạn Hoa” của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh - một trong những tác phẩm kinh điển của văn học thiếu nhi Việt Nam, Nhà xuất bản Kim Đồng vừa phát động cuộc thi Viết & Vlog “Kính Vạn Hoa mở ra thế giới…”.
  • "Sông Hồng gọi, đại ngàn reo" – Âm vang cồng chiêng giữa lòng Thăng Long - Hà Nội
    Tối 6/11, đêm nhạc “Sông Hồng gọi, đại ngàn reo” nằm trong khuôn khổ Festival Thăng Long - Hà Nội 2025, đã diễn ra tại hồ Văn (Văn Miếu - Quốc Tử Giám).
  • Câu lạc bộ Life's So Drama: Nơi đam mê kịch nghệ được chắp cánh
    Life’s So Drama là Câu lạc bộ (CLB) Kịch nghệ đầu tiên và duy nhất được thành lập và duy trì bởi các học sinh và cựu học sinh Trường THPT chuyên Hà Nội – Amsterdam (Hà Nội). Tiền thân, CLB được thành lập và duy trì bởi các học sinh và cựu học sinh Trường THPT chuyên Hà Nội – Amsterdam, nhưng vài năm trở lại đây, CLB đã mở rộng phạm vi hoạt động ra các trường THPT trên toàn địa bàn thành phố Hà Nội.
  • Nhà hát Kịch Việt Nam giới thiệu chuỗi chương trình nghệ thuật đặc biệt mang tên "Âm vang người lính"
    Nhà hát Kịch Việt Nam giới thiệu chuỗi chương trình nghệ thuật đặc biệt mang tên "Âm vang người lính" với sự trở lại của ba vở kịch từng “gây sốt” trên sân khấu: Đêm trắng, Biệt đội Báo Đen và Bão tố Trường Sơn. Các vở diễn sẽ được tổ chức tại Nhà hát Kịch Việt Nam (số 1 Tràng Tiền, phường Cửa Nam, Hà Nội).
  • Nhà hát Lớn Hà Nội kể chuyện di sản 115 năm bằng ánh sáng và công nghệ
    Lần đầu tiên trong lịch sử, Nhà hát Lớn Hà Nội tạm khép lại cánh cửa biểu diễn thường nhật để trở thành chính "sân khấu của mình". Toàn bộ không gian như từ sảnh đón, cầu thang, khán phòng đến mái vòm được "đánh thức" bằng ánh sáng, hình ảnh và âm thanh, tái hiện ký ức hơn một thế kỷ của di sản kiến trúc. Dự án "115 năm Nhà hát kể chuyện – Di sản cất lời bằng ánh sáng và công nghệ" là dự án nghệ thuật đặc biệt nhân dịp kỷ niệm 115 năm ngày khánh thành Nhà hát Lớn Hà Nội, công trình kiến trúc mang đậm dấu ấn lịch sử và là biểu tượng văn hóa của Thủ đô.
  • Hà Nội lan tỏa phong trào thôn, tổ dân phố văn hóa tiêu biểu
    Phát biểu khai mạc Sơ khảo Liên hoan Thôn, Tổ dân phố văn hóa tiêu biểu Thành phố Hà Nội năm 2025, Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội Phạm Xuân Tài, nhấn mạnh: “Liên hoan không chỉ là dịp để biểu dương, tôn vinh những tập thể tiêu biểu trong phong trào, mà còn là một nhịp cầu nối để phong trào tiếp tục lan tỏa mạnh mẽ và bền vững trong bối cảnh thực hiện mô hình chính quyền đô thị hai cấp”.
  • Hoàn thiện thể chế để công nghiệp văn hóa trở thành động lực phát triển bền vững
    Ngày 4/11, Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) phối hợp cùng UBND phường Cửa Nam (TP Hà Nội) tổ chức hội thảo khoa học "Cơ sở lý luận và kinh nghiệm quốc tế về hoàn thiện thể chế phát triển các ngành công nghiệp văn hóa, nhằm góp phần tạo động lực phát triển nhanh và bền vững đất nước trong điều kiện mới".
  • Thành lập Hội đồng cấp thành phố xét tặng danh hiệu "Nghệ nhân Nhân dân", "Nghệ nhân Ưu tú" nghề thủ công mỹ nghệ năm 2025
    Chủ tịch UBND TP Trần Sỹ Thanh đã ký ban hành Quyết định số 5425/QĐ-UBND ngày 03/11/2025 về việc thành lập Hội đồng cấp thành phố xét tặng danh hiệu "Nghệ nhân Nhân dân", "Nghệ nhân Ưu tú" nghề thủ công mỹ nghệ năm 2025 và Tổ thư ký giúp việc Hội đồng.
Đình Kim Liên
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO