Từng đường nét dù nhử nhất cũng thể hiện sự tinh xảo, cầu kử³ hết mức. Loại và ng được thếp lên đó phải là loại và ng ta được tán thà nh những lá và ng quử³ nhử, mửng...
Chiếc khám Việt thếp và ng cổ đẹp nhất
Đó là bộ khám, tráp tải thuần Việt đang được giới chơi đồ cổ đánh giá là đẹp nhất. Chiếc khám thử thếp và ng nà y vốn là của một dòng tộc danh giá gốc gác đất Thà nh Nam (tỉnh Nam Định ngà y nay) rồi do loạn lạc lên đến Tuyên Quang. Chiếc khám ấy là nơi mà các quan gia xưa dùng để các cuốn thư quý giá, các tập sớ để tế lễ tổ tiên nên phía trên đỉnh của khám được khắc 3 chữ Phúc- Lộc- Thọ như là một điểm nhấn ở vị trí cao quý, thiêng liêng nhất của khám thử.
à”ng Hoà ng Ngọc Tư và bộ sưu tập cuốn thư, khám, tráp tải thếp và ng cổ đẹp và o bậc nhất. |
Lớp thếp và ng trên tráp tải vẫn mịn, bóng sau hà ng thế kỷ. |
Trước đó, người ta cũng tìm thấy những bộ khám đẹp còn sót lại là nh lặn nhưng chưa có bộ nà o đẹp như bộ khám tráp tải nà y. Ngà y mua lại được chiếc tráp tải nà y, cách đây chục năm, ông Tư đã phải bử ra tới 20 cây và ng. Bây giử, giá trị của riêng chiếc tráp tải cũng được ước tính lên tới chừng gần 400.000 USD. Hoạ tiết chủ đạo của tráp tải là những hình chạm khắc tinh xảo vử hoa hồng - chim công; cây trúc - chim chích mà theo thuật ngữ của giới chơi đồ cổ thì đó là hoạ tiết "hồng công" và hoạ tiết "trúc chích".
Hai góc phía trên tráp tải là hình 2 con dơi biểu tượng vử sự chúc phúc cho cả một dòng họ. Hai bên thà nh tráp là hình tùng lộc thể hiện dòng họ quan gia ấy vững chắc như cây tùng, phúc lộc đầy nhà ; một bên là chạm hình hoa mai với chim điểu thể hiện sự thà nh đạt cho con cháu trong học hà nh. Cùng trong bộ sưu tập thếp và ng nổi tiếng ấy còn có bộ cuốn thư sơn son thếp và ng cũng của gia đình quan lại nhà Nguyễn xưa. Bộ cuốn thư ấy gồm một cuốn thư lớn với hai bộ câu đối hai bên được ghi là : Khải Định Nhâm Tuất xuân, nghĩa là bộ cuốn thư ấy được là m và o mùa xuân năm Nhâm Tuất, thời Vua Khải Định.
Đó là món đồ quý của dòng họ tặng khi vị quan lại thời Nguyễn ấy được đỗ đạt với 4 chữ: Văn Thái Phong Lưu. Bộ hai câu đối được phiêm âm là : Nhất Mạch Tức Vi Vinh Kim Mã Ngọc Đường Tăng Phẩm Giá - Thất Tuần Ngô Cấp Kiến Quốc à‚n Gia Khánh Hậu Tà i Bồi. Bộ cuốn thư thếp và ng quý nà y hiện được người ta trả tới xấp xỉ 100.000 USD nhưng ông Tư vẫn quyết giữ lại cho thoả niửm đam mê cổ vật của mình.
Cầu kử³ công đoạn thếp và ng T
hời xưa chỉ có những món đồ trang trọng, uy nghiêm thuộc hà ng gia bảo như khám thử, tráp tải, sắc phong, lư hương, ỷ (khung ảnh ban thử)... thì người ta mới dát và ng (thếp và ng). Và cũng chỉ những gia đình quan lại già u có thì mới có được những đồ thếp và ng. Để thếp được cả bộ khám, tráp tải hay cuốn thư người ta phải dùng đến rất nhiửu và ng, bởi mỗi chỉ và ng ta chỉ thếp được chừng 2 đến 3 hình chạm hoa mai.
Thứ và ng dùng để thếp lên món đồ quý là và ng quử³, một loại và ng được tán nhử từ và ng ta nguyên miếng. Và ng ta để tán được thà nh những lớp mửng, nhẹ như giấy thì phải cho và o túi da dê đập dà n, phải mất rất nhiửu thời gian cho công đoạn nà y thì những khối và ng ta cứng, đặc mới được tán thà nh những lá và ng mửng dính. Không chỉ tốn kém và cầu kử³ ở khâu tán và ng, mà ngay cả công đoạn thếp và ng lên gỗ cũng là cả một kử³ công.
Loại gỗ để thếp và ng trước tiên phải được chọn từ gỗ tốt, thường là gỗ dổi hoặc gỗ và ng tâm, sau đó chỉ chọn lọc lấy riêng lõi, phơi khô cho kiệt nước rồi mới đục, chạm, đánh giấy ráp thật nhẵn, kử¹, tinh xảo. Rồi qua hà ng chục lần sơn bằng loại sơn ta, đánh giấy ráp, nải sơn cho khô thì mới phủ và ng được.
Khi thếp và ng thì buộc phải đóng kín cửa phòng, tuyệt đối tránh gió, nếu không những lớp và ng quử³ mửng hơn giấy sẽ không bám nổi và o gỗ mà bay lả tả hoặc dính và o người nghệ nhân thếp và ng.
Có thể nói, bộ khám, tráp tải, cuốn thư thếp và ng cầu kử³ nà y là bộ thếp và ng cổ đẹp nhất do chính những nghệ nhân người Việt kử³ công là m nên theo phong cách văn hoá Việt truyửn thống. Dù qua hà ng thế kỷ, từng đường nét chạm khắc vẫn sắc nét tinh xảo; lớp thếp và ng vẫn bóng mịn như chưa từng bị thời gian dập vùi. Từng có những vị khách người nước ngoà i say mê những món đồ cổ thếp và ng cầu kử³ của ông Tư mà đử nghị mua nhưng ông đửu từ chối. à”ng bảo: "Nếu có lúc khó khăn đến mức phải nhượng lại cổ vật yêu thích thì tôi cũng chỉ để lại cho người trong nước say mê cổ vật, người muốn gìn giữ báu vật truyửn thống, chứ không bao giử tôi bán cho những vị khách nước ngoà i hoặc những người chuyên buôn cổ vật ra nước ngoà i".