Trong nghiên cứu đầu tiên, các nhà khoa học Scotland vừa quay một đoạn phim vử một nhóm tinh tinh. Chúng buồn rầu và vuốt ve một con tinh tinh cái già đã chết. Thậm chí, và i ngà y sau, chúng vẫn còn ở trạng thái ngẩn ngơ.
Một nghiên cứu khác được hiện tượng, những con tinh tinh mẹ mang theo những đứa con đã chết của mình. Các nhà khoa học đưa ra gợi ý, rằng những loà i linh trưởng, đặc biệt là khỉ nhân hình, giống con người nhiửu hơn chúng ta tưởng.
à”ng James Anderson thuộc ĐH Stirling, Scotland, trưởng nhóm nghiên cứu đầu tiên nhận định: Trước đây, mọi người cho rằng, có rất nhiửu đặc điểm mọi người chỉ có ở con người như khả năng nhận thức, ngôn ngữ, sử dụng công cụ, sự đa dạng văn hóa...Tuy nhiên, khoa học lại có những bằng chứng mạnh mẽ cho thấy, ranh giới giữa con người chúng ta và các loà i khác thực sự không rõ rà ng, dễ định nghĩa như chúng ta nghĩ. Sự nhận thức vử cái chết là một hiện tượng tâm lý có thể là chung cho nhiửu loà i.
![]() |
Hình ảnh con tinh tinh cái Pansy trước khi chết. |
Nghiên cứu đầu tiên, một nhóm đã quay phim tư liệu vử cái chết do ốm nặng của một con tinh tinh cái 50 tuổi có tên là Pansy. Khi nó ở trong trạng thái hôn mê và i ngà y trước khi chết, những thà nh viên khác trong đà n trở nên yên lặng so với thường ngà y. Chúng ở bên con vật sắp chết mỗi đêm, tử rõ vẻ u sầu.
Khi con tinh tinh cái chết, con gái của nó đã ở gần cái xác cả một đêm, dù nó chưa bao giử là m thế. Còn cả đà n của chúng vẫn ngẩn ngơ và i ngà y sau, tránh nơi mà con tinh tinh cái đã chết.
Còn ở nghiên cứu thứ hai tiến hà nh tại ĐH Oxford, hai con tinh tinh mẹ sống trong khu vực hoang dã ở Guinea đã bế xác của những đứa con đã chết, trong suốt gần 10 tuần. Xác của tinh tinh con bị phân hủy từ từ trong giai đoạn nà y. Tinh tinh mẹ dùng que để xua lũ ruồi bám và o.
![]() |
Mặc dù đứa con đã chết khô nhưng người mẹ tinh tinh vẫn bế theo. |
Tiến sĩ Dora Biro thuộc ĐH Oxford nói: Quan sát của chúng tôi khẳng định sự tồn tại của mối quan hệ cực kử³ khăng khít giữa mẹ và những đứa con của chúng, ngay cả khi lũ con xấu số qua đời. Điửu nà y cần được là m sáng tử thêm nữa, đặc biệt là việc những con tinh tinh hiểu và bị ảnh hưởng bởi cái chết của những con tinh tinh gần gũi hoặc trong bầy đà n. Xa hơn nữa, nó là m sáng tử nguồn gốc tiến hóa của loà i người.
Tinh tinh và loà i người có tới 90 % bộ mã DNA giống nhau. Có rất nhiửu nghiên cứu học thuật cho rằng, loà i tinh tinh cần được trao quyửn tương tự như quyửn con người.