Tiềm năng xây dựng thương hiệu
Hà Nội là vùng đất “giàu có” bậc nhất của Việt Nam về di tích lịch sử, văn hóa, danh lam thắng cảnh, phong tục, lễ hội, ẩm thực... Có thể nói, đây là nguồn sử liệu, tư liệu quý giá, minh chứng cho quá trình hình thành, phát triển của Thủ đô Hà Nội và được xem là tiềm năng lớn tạo thành các sản phẩm cho du lịch văn hóa của Hà Nội, góp phần xây dựng thương hiệu và định vị trên thị trường du lịch quốc tế.
Theo số liệu thống kê, Hà Nội có gần 6000 di tích lịch sử, văn hóa, trong đó có hơn 2.400 di tích xếp hạng. Với tiềm năng đó, gần đây, lãnh đạo Thành phố Hà Nội đã đề nghị mỗi địa phương chọn từ một đến hai di tích tiêu biểu và phối hợp với các ngành chức năng đưa những di tích này trở thành điểm đến hấp dẫn khách tham quan, góp phần giới thiệu, quảng bá lịch sử, văn hóa của quê hương, đất nước. Khi đó, những di tích lịch sử, văn hóa vật thể và phi vật thể được khai thác thành các sản phẩm du lịch văn hóa, như: những tour tham quan, những dịch vụ du lịch trong kinh doanh lữ hành, khách sạn - nhà hàng...
Có thể nói, việc khai thác này đã góp phần bảo tồn, phát huy các di sản văn hóa, nhất là đối với những di sản vật thể và phi vật thể đã được UNESCO ghi danh như: Khu trung tâm Hoàng thành Thăng Long - Di sản Văn hóa thế giới; 82 bia Tiến sĩ triều Lê - Mạc tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám - Di sản tư liệu thế giới; hội Gióng (ở đền Phù Đổng và đền Sóc), nghi lễ và trò chơi kéo co (tại Hà Nội và một số địa phương) - Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại… Mặt khác, các chương trình du lịch và kinh doanh dịch vụ là công cụ quảng bá hiệu quả về văn hóa, con người và mảnh đất Hà Nội ngàn năm văn hiến với bạn bè thế giới. Các sản phẩm du lịch văn hóa đặc sắc, giá trị sẽ giúp kiến tạo xu hướng yêu thích, coi Hà Nội là điểm đến tin cậy, hấp dẫn đối với du khách quốc tế, có thể kể đến những địa chỉ di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh như quần thể lăng Hồ Chủ tịch và Bảo tàng Hồ Chí Minh, cụm di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh hồ Hoàn Kiếm, Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Nhà hát Lớn, nhà tù Hỏa Lò, Bảo tàng Lịch sử quốc gia, Bảo tàng Mĩ thuật Việt Nam, Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam…
Đồng thời, du lịch văn hóa có thể là một tổ chức công việc kinh doanh tạo lợi nhuận khuyến khích sự liên hệ văn hóa gần gũi giữa du khách và các thành viên của nền văn hóa địa phương và nhằm mục đích tạo ra công bằng thu nhập từ đồng đô-la du lịch (theo nghiên cứu của Trung tâm Trung tâm Đông Tây). Quả vậy, trong nhiều năm qua, việc khai thác này đã đóng góp doanh thu không nhỏ cho nền kinh tế của Hà Nội. Không chỉ thế, nó còn thúc đẩy các ngành công nghiệp văn hóa khác phát triển như: kiến trúc, phần mềm và các trò chơi giải trí, quảng cáo, thủ công mỹ nghệ, thời trang, thiết kế, truyền hình và phát thanh, điện ảnh, xuất bản, nghệ thuật biểu diễn, mỹ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm.
GS.TS Lê Hồng Lý - Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam cho rằng, du lịch văn hóa là một trong các loại hình du lịch phong phú và đặc sắc nhất trong các loại du lịch hiện nay. Xét cho cùng thì du lịch bao giờ cũng là du lịch văn hóa. Người đi du lịch không chỉ tham quan mà còn là cách ứng xử, thái độ, cách tổ chức, phương thức thể hiện… Vì vậy, “du lịch văn hóa là một hoạt động không chỉ mang tính giải trí thuần túy mà còn chứa đựng trong nó trí tuệ và sự hiểu biết của du khách. Trí tuệ và sự hiểu biết đó làm cho con người lớn hẳn lên, hiểu biết thêm lên và từ đó làm cho người ta có tính nhân văn ngày càng cao, giúp cho việc đoàn kết các dân tộc và tăng cường tình hữu nghị”, GS.TS Lê Hồng Lý nhấn mạnh.
Cần thúc đẩy phát triển
Dù du lịch văn hóa ở Hà Nội ngày càng được quan tâm khai thác và thu được những giá trị tích cực song vẫn còn đó những tồn tại “giữ chân” sự phát triển của lĩnh vực này. Đó là việc các cơ chế chính sách chưa được hoàn thiện nên chưa tạo ra khung pháp lý và khuyến khích sự phát triển của các dịch vụ du lịch văn hóa. Trong khi đó thị trường du lịch còn tự phát, chưa chuyên nghiệp, chất lượng nguồn nhân lực trong kinh doanh dịch vụ du lịch còn hạn chế; thiếu cơ chế phối hợp giữa các ngành, lĩnh vực và các địa phương. Nhất là vẫn còn đó cơ chế xin - cho nên chưa thật sự tạo động lực, sự hứng khởi cho doanh nghiệp và những người làm du lịch văn hóa. Ngoài ra, trong hai năm qua, du lịch trong nước nói chung và du lịch Hà Nội nói riêng đã và đang phải chịu ảnh hưởng rất lớn của dịch Covid-19. Các điểm du lịch văn hóa đã phải đóng cửa dài ngày; nhiều khách sạn, nhà hàng và chuỗi bán lẻ vắng khách…
Các sản phẩm du lịch văn hóa đặc sắc, giá trị sẽ giúp kiến tạo xu hướng yêu thích, coi Hà Nội là điểm đến tin cậy, hấp dẫn đối với du khách quốc tế.
Trước những thách thức đó, các chuyên gia cho rằng, để có thể thúc đẩy lĩnh vực du lịch văn hóa phát triển - một lĩnh vực quan trọng góp phần phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn Thủ đô thì cần hoàn thiện cơ chế chính sách và nói không với cơ chế xin - cho để từ đó tạo động lực, sự hứng khởi cho doanh nghiệp và những người tâm huyết với lĩnh vực này.
GS.TS Lê Hồng Lý cho rằng, tiềm năng của du lịch văn hóa không nhỏ, vấn đề chỉ còn là khai thác nó như thế nào. Vấn đề phụ thuộc vào điều kiện và hoàn cảnh cụ thể của mỗi địa phương (các trò chơi dân gian, những sinh hoạt nghệ thuật, phong tục tập quán…) mà biến nó thành những giá trị độc đáo của địa phương để thu hút du khách.
Mặt khác, không phải sản phẩm văn hóa nào cũng có thể trở thành sản phẩm du lịch. Do đó, người làm du lịch phải biết khai thác xem phần nào của mỗi di sản văn hóa có thể trở thành sản phẩm của du lịch văn hóa, có như vậy mới thỏa mãn nhu cầu của khách và phát huy được giá trị văn hóa của di tích. Đồng thời, cần có sự hợp tác hài hòa và ăn ý giữa những người làm du lịch và các nhà văn hóa cùng các doanh nghiệp lữ hành. “Sự đồng bộ của những cơ quan quản lý, hoạch định chính sách và tất cả các thiết chế khác trong xã hội, tới từng người dân với một mục đích chung là vì quyền lợi và danh tiếng của đất nước là trên hết. Như vậy sẽ tạo ra sự đồng thuận và đồng bộ trong việc khai thác các sản phẩm văn hóa phục vụ cho hoạt động du lịch. Từ đó sẽ đem lại nguồn lợi kinh tế cho đất nước đồng thời cũng giới thiệu được những giá trị văn hóa của đất nước cho bạn bè năm châu nhằm lôi kéo họ đến với Việt Nam. Mặt khác cũng làm cho chính người Việt Nam hiểu rõ hơn đất nước mình, tạo ra sự khao khát tìm hiểu, khám phá và khách du lịch nội địa cũng là một nguồn lợi không hề nhỏ đối với các doanh nghiệp du lịch hiện nay và tương lai”, GS.TS Lê Hồng Lý nhấn mạnh.
Cùng với đó, tuy phải chịu tác động lớn của dịch Covid-19 song nếu nắm bắt được xu hướng du lịch mới, du lịch văn hóa Hà Nội sẽ có cơ hội bứt phá bằng những sản phẩm phù hợp. Đó là những sản phẩm sử dụng vốn văn hóa để làm chất liệu, đó là các di tích lịch sử, danh lam thắng cảnh kể những câu chuyện lịch sử và truyền thống văn hóa của đất và người Thăng Long - Hà Nội. Và, nhịp cầu truyền thông báo chí đa phương tiện có vai trò quan trọng để góp phần thúc đẩy lĩnh vực du lịch văn hóa phát triển.
Theo nhà báo Nguyễn Thị Mai Hương, Phó Tổng biên tập phụ trách báo Tri thức và cuộc sống, các loại hình báo in, phát thanh, truyền hình, báo mạng điện sử dụng đa mã ngôn ngữ (bao gồm cả hình ảnh, âm thanh); tận dụng tối đa kỹ thuật công nghệ cao trong làm báo; và tạo khả năng tương tác đa chiều trong việc hoạch định rõ ràng về du lịch văn hóa Hà Nội với các tour du lịch lữ hành, các loại hình sản phẩm kinh doanh dịch vụ du lịch như nhà hàng, khách sạn, văn hóa, hay các sản phẩm văn hóa sáng tạo… sẽ góp phần thúc đẩy quảng bá văn hóa, con người và điểm đến lý tưởng Hà Nội trong mắt du khách quốc tế, định vị thương hiệu trên thị trường du lịch thế giới. Bên cạnh đó còn là những kỹ năng về ứng dụng công nghệ thông tin, truyền thông báo chí đa phương tiện trong sáng tạo, quản lý, điều hành, thực hiện, quảng bá, tiếp thị các sản phẩm, dịch vụ du lịch văn hóa đến với du khách một cách sinh động, đa dạng và hấp dẫn. “Sự phát triển công nghiệp du lịch văn hóa, thông qua sự phổ biến của internet và truyền thông báo chí là cơ hội tiếp xúc văn hóa dễ dàng và bình đẳng cho mọi người dân và du khách quốc tế. Mọi người đều được hưởng thụ, nghe nhìn, cảm nhận, hiểu biết về các giá trị văn hóa truyền thống và hiện đại của Hà Nội qua các sản phẩm du lịch văn hóa, các tour du lịch, các dịch vụ du lịch để từ đó tạo dựng được sự hấp dẫn, thu hút “Hà Nội là điểm đến du lịch an toàn, văn minh, đậm đà bản sắc của Việt Nam” trên thị trường du lịch trong và ngoài nước” - nhà báo Mai Hương đề xuất.
.png "Nhà văn Nguyễn Thế Kỷ ra mắt tập thứ 3 trong bộ tiểu thuyết về Bác Hồ")
.jpeg "Nestlé tăng cường áp dụng nông nghiệp tái sinh, giảm phát thải khí nhà kính")
.jpg "Mê Linh (Hà Nội): Tổ chức Hội thi sân khấu hóa \"Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh\"")
.jpg "Tổ chức các giải thể thao chào mừng 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô tại các quận, huyện, thị xã")
