Sự kiện & Bình luận

Ta để lại gì trong tâm khảm nhân dân

Khúc Hồng Thiện 21/06/2024 10:18

Nhà báo, nhà văn - Thiếu tướng Nguyễn Chí Trung (1930 - 2016) trong cuốn “Văn nghệ sĩ Liên khu 5 - Lý tưởng, nhân cách, sáng tạo” khi viết về chân dung những người làm báo, viết văn, quay phim, chụp ảnh nơi chiến trường dằng dặc đạn bom từng chia sẻ: “Trong chiến tranh, người chụp ảnh và người quay phim có khát khao như lửa táp, ấy là chụp được, quay được chính diện gương mặt của người chiến sĩ cầm súng đang xung phong”, nhưng họ “mãi mãi không bao giờ đạt được khát khao đó”…

1anh-1-1-.jpg
Chủ tịch Hồ Chí Minh gặp gỡ phóng viên các cơ quan báo chí trong và ngoài nước tại Thủ đô Hà Nội (5/1968). Ảnh tư liệu của TTXVN

1. Nhà báo, nhà văn - Thiếu tướng Nguyễn Chí Trung (1930 - 2016) trong cuốn “Văn nghệ sĩ Liên khu 5 - Lý tưởng, nhân cách, sáng tạo” khi viết về chân dung những người làm báo, viết văn, quay phim, chụp ảnh nơi chiến trường dằng dặc đạn bom từng chia sẻ: “Trong chiến tranh, người chụp ảnh và người quay phim có khát khao như lửa táp, ấy là chụp được, quay được chính diện gương mặt của người chiến sĩ cầm súng đang xung phong”, nhưng họ “mãi mãi không bao giờ đạt được khát khao đó”…

Vì sao ư? Vì “mặt đối mặt với người cầm súng là kẻ thù”. Ống kính của họ chỉ có thể hướng theo những người anh hùng ấy từ phía sau, nếu ráng hết sức thì cũng hướng chếch từ một bên. Làm sao phóng viên quay phim có thể đứng giữa những người cầm súng và kẻ thù của họ, để trong một khoảnh khắc cực ngắn khó tưởng tượng nổi, ghi lại chân thực gương mặt điềm nhiên và sắc lạnh của người cầm súng.

Bù đắp lại, những người quay phim chiến trường cố bám gần, bám sát nhất có thể để chụp các bức ảnh, quay những thước phim nhiều khi chỉ có một lần trong đời. Việc làm ấy đòi hỏi sự gan góc, cũng phi thường như bao người lính giương lê vọt khỏi công sự, xung phong vượt qua cửa mở.

“Những người quay phim chiến trường ở Liên khu 5 đã có sự gan góc đó. Họ đã làm ra những thước phim để lại cho đời. Trong những thước phim ấy không có hình ảnh họ. Hình ảnh họ ẩn sau những thước phim ấy mà thôi”.

Tôi may mắn được trực tiếp chứng kiến ngày ông viết những dòng này, cách đây mười mấy năm, lúc đó, mắt Thiếu tướng Nguyễn Chí Trung ngấn lệ. Hẳn ông nhớ, nhớ biết bao đồng chí, đồng đội từng vào sinh ra tử, nhớ ký ức những năm tháng khắc nghiệt mà hào hùng ấy.

Lăn lộn nơi chiến trường, giữa lằn ranh sinh tử, các nhà báo, phóng viên ngày ấy ôm máy ảnh, cố bám sát những người cầm súng, bất chấp mọi hiểm nguy. Nhờ thế, mà họ để lại cho chúng ta và cả nhiều thế hệ sau này, hàng nghìn bức ảnh, thước phim tư liệu quý giá như: “Những người dân quê tôi” - đạo diễn, quay phim Trần Văn Thủy; “Người săn thú trên núi Đắk Sao” của Trần Thế Dân và Ivang năm 1971; “Làng nhỏ bên sông Trà” của Nghiêm Phú Mỹ; “Chúng tôi buộc phải cầm súng” của đồng tác giả Trần Đống, Trần Thế Dân, Trần Văn Thủy… Danh sách này đương nhiên sẽ còn nối dài hơn, cả trước và sau, tên những nhà báo - chiến sĩ, vừa cầm bút, cầm máy quay, máy ảnh vừa cầm súng.

2. Lịch sử là sự kế thừa. Lịch sử nền báo chí cách mạng Việt Nam cũng vậy. Ngọn lửa nhiệt huyết luôn được giương cao, trao truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Nếu thế hệ cha anh phải sống, chiến đấu và băng qua nơi chiến trường lửa đạn, thì với những “nhà báo chiến trường” hôm nay, có thể thấy là đang tác nghiệp trên mặt trận không tiếng súng. Đó là những phóng viên lĩnh vực báo chí điều tra, phòng chống tham nhũng tiêu cực; những nhà báo nơi tuyến đầu điểm nóng xã hội - các phóng viên hiện trường. Ngay cả những cây bút lĩnh vực tuyên truyền - lý luận, đấu tranh, phê phán các luận điệu sai trái, thù địch - góp phần định hướng xã hội, bảo vệ Đảng, bảo vệ nhân dân, tựu trung vẫn mang phẩm chất của nhà báo chiến trường thời hiện đại.
Còn nhớ, dịp kỷ niệm 90 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam, trong bài viết với nhan đề: “Phát huy hơn nữa vai trò của báo chí trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ đất nước”, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định: “Những người làm báo tiếp tục là đội quân chủ lực trong việc định hướng dư luận xã hội, tuyên truyền, cổ vũ, động viên toàn Đảng, toàn dân, toàn quân thực hiện thắng lợi đường lối Đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo. Các nhà báo luôn bám sát thực tiễn sinh động, xông pha nơi đầu sóng, ngọn gió, thông tin kịp thời, phân tích sâu sắc những diễn biến hằng ngày trên các lĩnh vực, ở khắp mọi miền của Tổ quốc; phản ánh, tuyên truyền, nhân lên các điển hình tiên tiến; chủ động đấu tranh chống các biểu hiện tiêu cực, trì trệ, tham nhũng, lãng phí; đấu tranh bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc; tham gia phản bác các luận điệu thù địch, xuyên tạc; bảo vệ quan điểm, đường lối của Đảng. Báo chí còn tích cực tham gia giám sát, phản biện, đóng góp ý kiến xây dựng các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, phát huy quyền làm chủ của nhân dân”.

Tại Hội nghị toàn quốc năm 2024 do Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức tại TP. Hồ Chí Minh mới đây, nhà báo Lê Quốc Minh - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Tổng Biên tập báo Nhân Dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam đã nhận định: “Trong bối cảnh khó khăn, thách thức chung của thế giới, khu vực và đất nước, có những thách thức chưa từng có tiền lệ, báo chí vẫn luôn là lực lượng xung kích trên mọi mặt trận”.

3. Đất nước đang trên đà đổi mới và hội nhập quốc tế sâu rộng. Bên cạnh những cơ hội và thuận lợi thì những khó khăn, thách thức cũng đang đặt ra nhiệm vụ hết sức quan trọng cho báo chí cách mạng Việt Nam, cũng như đội ngũ những người làm báo. Trên mặt trận không tiếng súng, báo chí cách mạng phải giữ vững quan điểm chính trị của Đảng và Nhà nước; tích cực tuyên truyền các chủ trưởng, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến nhân dân và cộng đồng quốc tế; không ngừng đấu tranh chống những luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, những hiện tượng tiêu cực diễn ra trong xã hội; đồng thời phải là diễn đàn của nhân dân, góp phần cổ vũ những nhân tố mới, khơi dậy những giá trị tốt đẹp trong mỗi người, mỗi gia đình và toàn xã hội.

image111.jpg

Để làm được điều đó, những người cầm bút hôm nay cần lắm mang trong mình một bầu nhiệt huyết, trách nhiệm và chính trực. Mỗi người cầm bút, phóng viên, biên tập viên thời hiện đại càng phải vững vàng trước bề bộn thông tin thật giả lẫn lộn, càng cần phải có “mắt sáng, lòng trong, bút sắc” như lời nhắc nhớ của nhà báo lão thành Hữu Thọ (1932-2015). Đó là đạo đức nghề nghiệp, là phẩm cách người cầm bút, là phẩm chất nhà báo Việt Nam.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng vốn xuất thân là một nhà báo cũng lưu ý: “Trong thời đại bùng nổ thông tin, nhà báo cách mạng lại càng phải có bản lĩnh cách mạng, giữ vững vai trò định hướng thông tin, đồng thời đáp ứng tốt nhất quyền thông tin của các tầng lớp nhân dân. Nói cách khác, nhà báo cách mạng phải có tinh thần cách mạng, đó là tinh thần tiến công, đấu tranh loại bỏ cái xấu, bảo vệ cái tốt, vì sự nghiệp chung của đất nước, của nhân dân; là tinh thần tự đổi mới, tự hoàn thiện chính bản thân mình”.

Chẳng cứ riêng nghề báo, công việc nào, xã hội nào, thời đại nào chăng nữa, muốn phát triển đều phải biết cách trui rèn đạo đức, lý tưởng nghề nghiệp. Khi đã xác định mục tiêu đúng đắn thì chắc chắn sẽ tìm ra giải pháp phù hợp. Và, cách tốt nhất để chiến thắng cái ác là nhân lên mầm thiện. Trong mỗi lời nói, việc làm tốt đẹp của từng người, được tích lũy hằng ngày sẽ tôn bồi, nuôi dưỡng sự cảm thông, lòng trắc ẩn, tính trung thực, tự trọng ở mỗi chúng ta. Nhất là thế hệ trẻ, những người viết trẻ.

Nói như Chủ tịch Hồ Chí Minh - người khai sinh ra nền báo chí cách mạng nước nhà và cũng là một nhà báo lớn thì “cán bộ báo chí cũng là chiến sĩ cách mạng. Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ” và “bài báo là tờ hịch cách mạng”.

Trong bối cảnh hôm nay, giai đoạn cách mạng mới của đất nước ta, mỗi nhà báo, mỗi người cầm bút với khát khao cháy bỏng là sáng tạo nên những tác phẩm báo chí, văn học - nghệ thuật có chất lượng, lay động cảm xúc thẩm mỹ và lương tri con người, đóng góp thêm tiếng nói phản ánh, phản biện trên tinh thần xây dựng vì sự nghiệp chung.

Điều sâu thẳm mỗi khi đối diện với trang giấy, màn hình máy tính, máy ảnh và máy quay phim, là sự trăn trở, là tự vấn: Ta sẽ để lại gì trong tâm khảm nhân dân? Có như vậy các nhà báo mới thực sự làm tốt vai trò xung kích trên mặt trận không tiếng súng./.

Bài liên quan
(0) Bình luận
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Ra mắt sách tranh song ngữ “Kể chuyện Bác Hồ”
    Nhân kỷ niệm 100 năm thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên (6/1925 – 6/2025), Nhà xuất bản Kim Đồng giới thiệu tới bạn đọc cuốn sách tranh "Kể chuyện Bác Hồ", ấn bản song ngữ Việt – Trung.
  • Chuyện kể về Chúa Nguyễn và các giai thoại mở đất phương Nam
    Trong hành trình mở cõi về phương Nam của dân tộc Việt Nam, các chúa Nguyễn hiện lên như những nhà lãnh đạo có tầm nhìn xa, với các quyết sách chiến lược và nghệ thuật bang giao khôn khéo, đặc biệt trong quan hệ với triều đình Chân Lạp. Cuốn sách “Chúa Nguyễn và các giai thoại mở đất phương Nam” của nhà giáo, nhà nghiên cứu sử học Nguyễn Hữu Hiếu, do Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phát hành tháng 6/2025, là một công trình giàu tư liệu và cảm hứng góp phần tái hiện sinh động giai đoạn lịch sử đặc biệt ấy.
  • Nhìn lại nửa thế kỷ văn học nghệ thuật Việt Nam
    Ngày 27/6/2025, tại Hà Nội, Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) tổ chức hội thảo khoa học “Nhìn lại sự vận động, phát triển của VHNT Việt Nam 50 năm sau ngày đất nước thống nhất (30/4/1975 – 30/4/2025)”. Với 33 tham luận cùng nhiều ý kiến trao đổi sôi nổi, hội thảo là dịp tổng kết quá trình phát triển của VHNT Việt Nam trong bối cảnh đất nước thống nhất, đổi mới và hội nhập, từ đó đưa ra các đề xuất nhằm phát triển VHNT trở thành thành tố quan trọng của nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
  • Huyện Thường Tín đón nhận danh hiệu đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao
    Sáng 28/6, huyện Thường Tín (Hà Nội) tổ chức Lễ công bố và đón nhận danh hiệu huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao năm 2024. Sau 4 năm nỗ lực, huyện đã đạt nhiều kết quả nổi bật, kinh tế-xã hội chuyển biến tích cực, hạ tầng ngày càng khang trang, đời sống người dân được nâng cao.
  • Tiêu dùng bền vững hướng đến kỷ nguyên xanh
    Tối 27-6, Chương trình thúc đẩy sản xuất – tiêu dùng bền vững 2025 chính thức khai mạc tại Hà Nội với chủ đề “Tiêu dùng bền vững hướng đến kỷ nguyên xanh”.
Đừng bỏ lỡ
  • 9 tựa sách hay trong Tủ sách gia đình của Nhã Nam
    Ngày Gia đình Việt Nam 28/6 là dịp để mỗi người lắng lại, cảm nhận rõ hơn giá trị của tình thân, của những khoảnh khắc bên nhau giản dị mà quý giá. Trong nhịp sống hiện đại, một trong những cách đẹp đẽ để giữ gìn và bồi đắp sợi dây gắn kết gia đình chính là cùng nhau đọc sách – những cuốn sách đầy yêu thương, sẻ chia và thấu cảm. Hiểu được điều đó, Nhã Nam đã kỳ công tuyển chọn và xây dựng Tủ sách Gia đình. Đây là những cuốn sách giúp nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ, lan tỏa giá trị yêu thương trong mỗi mái ấm, để mỗi em bé đều được lớn lên trong vòng tay chan chứa hạnh phúc của gia đình.
  • Phu nhân Tổng Bí thư và Tổng Giám đốc UNESCO tham dự triển lãm ảnh "Chúng tôi có thể"
    Các tác phẩm là sản phẩm tiêu biểu của dự án “Chúng tôi CÓ THỂ” – sáng kiến phối hợp giữa UNESCO và Bộ Giáo dục và Đào tạo, hướng đến mục tiêu trao quyền học tập và phát triển toàn diện cho phụ nữ và trẻ em gái dân tộc thiểu số tại các vùng khó khăn.
  • Người đẹp Phú Yên Hà Trúc Linh đăng quang Hoa hậu Việt Nam 2024
    Hà Trúc Linh - 21 tuổi, quê Phú Yên, sinh viên Đại học Tài chính Marketing TP HCM - vượt top 24 để đoạt vương miện Hoa hậu Việt Nam 2024.
  • Ra mắt sách “Phụ nữ bàn về vấn đề phụ nữ trên Phụ nữ tân văn"
    Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam vừa ra mắt cuốn sách "Phụ nữ bàn về vấn đề phụ nữ trên Phụ nữ tân văn", tuyển chọn các bài viết tiêu biểu của nữ trí thức trên tuần báo Phụ nữ tân văn – một diễn đàn quan trọng trong phong trào nữ quyền Việt Nam đầu thế kỷ XX. Ấn phẩm dày 600 trang, do Đoàn Ánh Dương biên soạn và giới thiệu, được phát hành trên toàn quốc từ tháng 6/2025.
  • Hà Nội nêu cao tinh thần “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”
    Tại kỳ họp thứ 24 (kỳ họp chuyên đề) diễn ra sáng 27/6, HĐND Thành phố Hà Nội khóa XVI, nhiệm kỳ 2021-2026 đã thông qua Nghị quyết về phân cấp quản lý nhà nước một số lĩnh vực kinh tế - xã hội trên địa bàn Thành phố, bảo đảm thực hiện đúng phương châm “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”.
  • Phát động cuộc thi ảnh báo chí 'Việt Nam trên hành trình đổi mới’
    Cuộc thi ảnh báo chí “Việt Nam trên hành trình đổi mới” do Báo Nhân Dân phối hợp Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam tổ chức nhằm tuyên truyền, quảng bá hình ảnh đất nước, con người, những thành tựu về chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa cũng như vị thế của Việt Nam trong quá trình hội nhập quốc tế trong quá trình 40 năm đổi mới.
  • Hà Nội sửa đổi, bổ sung quy định phân cấp nguồn thu, chi để mô hình chính quyền địa phương 2 cấp hoạt động hiệu quả
    Để có cơ sở điều chỉnh, giao dự toán ngân sách năm 2025 cho các xã, phường sau sắp xếp đảm bảo nguồn ngân sách để thực hiện các nhiệm vụ được giao từ ngày 1/7/2025, HĐND Thành phố Hà Nội ngày 27/6 đã thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số nội dung quy định tại Nghị quyết số 22/2022/NQ-HĐND ngày 08/12/2022 về phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi giữa các cấp ngân sách, định mức phân bổ ngân sách Thành phố và tỷ lệ phần trăm phân chia nguồn thu giữa các cấp ngân sách giai đoạn 2023-2025.
  • Trình chiếu loạt phim đỉnh cao của Hàn Quốc tại Liên hoan phim châu Á Đà Nẵng lần 3
    Liên hoan phim châu Á Đà Nẵng lần 3 diễn ra từ ngày 29/6 – 5/7 sẽ có nhiều hoạt động hấp dẫn, đặc biệt khán giả sẽ có cơ hội gặp gỡ nhiều diễn viên Hàn Quốc.
  • Festival Nông sản Hà Nội: Thúc đẩy mô hình canh tác, chế biến và tiêu dùng nông sản gắn với văn hóa – du lịch
    Từ ngày 26 - 29/6/2025, tại quận Tây Hồ, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội phối hợp UBND quận Tây Hồ tổ chức Festival Nông sản Hà Nội lần thứ 4 – sự kiện xúc tiến thương mại nông nghiệp thường niên đang ngày càng khẳng định vị thế là điểm hẹn lớn của người tiêu dùng và các nhà sản xuất nông sản trên cả nước.
  • [Podcast] Đình Mễ Trì Thượng – Nơi lưu giữ những lớp trầm tích văn hóa Hà Nội
    Trong hàng ngàn di tích lịch sử văn hóa của Thủ đô ngàn năm văn hiến, thì đình Mễ Trì Thượng là ngôi đình cổ kính bậc nhất. Ngôi đình này nằm trên gò Quy Sơn (núi Rùa), thuộc làng Mễ Trì Thượng (tên Nôm là Kẻ Mẩy). Mễ Trì Thượng không chỉ mang dáng dấp kiến trúc cổ đặc trưng Bắc Bộ, mà ngôi đình này còn là nơi lưu giữ những lớp trầm tích văn hóa của một Hà Nội đang chuyển mình theo vòng quay thời gian.
Ta để lại gì trong tâm khảm nhân dân
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO