Gửi bình luận
Thứ hai, 13/5/2024
Thứ hai, 13/5/2024
NHN Online - Sáng ngà y (14/11), tại Trụ sở Báo Đại Đoà n Kết (66 Bà Triệu, Hà Nội), Báo Đại Đoà n Kết đã tổ chức buổi gặp mặt nhân dịp xuất bản cuốn sách Phan Duy Nhân - Thơ và đời. Tham dự buổi gặp mặt có ông Phạm Thế Duyệt, nguyên Chủ tịch Ủy ban TW MTTQ Việt Nam, cùng nhiửu nhân sĩ trí thức, văn nghệ sĩ nổi tiếng, các vị đại biểu khách quý đến dự.
Tập sách Phan Duy Nhân - Thơ và đời sách có độ dà i 462 trang, chia là m 2 phần. Trong đó, phần 1 Thơ Phan Duy Nhân, gồm 150 bà i, bao gồm sáng tác, dịch thơ, trong đó có 33 bà i Không đử, 7 bà i dịch thơ Cao Bá Quát. Đặc biệt, có 20 bà i thơ viết từ năm 2006 đến 2008 bằng hình thức tin nhắn, được Đông Trà tức Nguyễn Hải Đăng, Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam TP Đà Năng lưu giữ và nay công bố. Phần 2: Đời, có 32 bà i của 26 tác giả, kể cả bà i ký tên Nguyễn Chính hay Phan Duy Nhân.
Tập sách 462 trang, viết vử một đời là m thơ và hoạt động chính trị - xã hội của Phan Duy Nhân.
Phan Duy Nhân là m thơ từ rất sớm (năm 1956, ông đã có thơ in trong các tập san thơ văn yêu nước của sinh viên học sinh Quảng Nam - Đà Nẵng và o Sà i Gòn... Trong tù (Côn Đảo 1968 - 1974) và sau ngà y 3/4/1975, Phan Duy Nhân vẫn tiếp tục sáng tác, dù ít xuất hiện trên báo chí... Đến nay, gần 60 năm sáng tác, ông đã viết gần 600 bà i thơ nhưng phần lớn bị thất lạc.
Cũng phải nói thêm rằng, đây là lần đầu tiên có một tuyển tập cho một người là m thơ, là m cách mạng trên địa bà n TP Đà Nẵng. Ở Huế đã có tuyển tập vử Thái Ngọc San, Trương Văn Hoà ng, Ngô Kha và Bửu Chí.
à”ng Phạm Thế Duyệt - Nguyên Chủ tịch Ủy ban TƯ Mặt trận Tổ quốc Việt Nam: Tôi có rất may mắn gắn bó với anh Nhân tại Ban Tuyên giáo Trung ương, tuy thời gian không dà i. Với anh Nhân, tôi thấy, đó là một con người đức độ, chân tình, tiến bộ. Thông qua đấy, tôi cũng nhắn nhủ đó là chúng ta phải là m thế nà o với những có công với nước, những tấm gương hết lòng vì dân vì nước. Tôi mong muốn sau cuốn sách, chúng ta, bằng nhiửu cách tuyên truyửn những công lao của những anh hùng, thế hệ cha anh đã hy sinh vử dân vử nước để cho các thế hệ hiện nay, mai sau nối tiếp, giữ gìn.
à”ng Phạm Thế Duyệt (bên phải ngoà i cùng), nguyên Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam tới dự buổi ra mắt tập sách
Thơ là sự sống còn của đất nước và phẩm giá con người
Cho đến bây giử, có thể nhìn, thơ và đời Phan Duy Nhân là tổng hòa của những phiên bản: Dấn thân, chấp nhận tù đà y. Một tiếng thơ buồn vử thân phận là m người. Một tiếng nói đầy khát vọng vử tự do cho dân tộc. Một tiếng thét vử bất công xã hội. Một tiếng lòng cho tình yêu, gia đình, bạn bè người thân.
Đặc biệt, trong những năm tháng cuối đời, thơ ông là một âm vang lãng đãng hư huyửn và thiửn tịnh, thiên môn, thôi hòa lòng với bụi/ thanh tịnh vầng trăng treo. Phan Duy Nhân là tất cả những cung bậc ấy và ngần ấy cung bậc đửu là tiếng nói thốt ra từ đáy lòng và trái tim của ông.
Có thể nói, toà n bộ sáng tác của Phan Duy Nhân đửu bắt nguồn từ cội nguồn của cuộc sống. Men theo những vần thơ của những năm 60, 70 và cả sau nà y, ta bắt gặp một Phan Duy Nhân thao thức vử vận mệnh dân tộc.
Nhiửu nhân sĩ trí thức, văn nghệ sĩ nổi tiếng, các vị đại biểu khách quý đến dự buổi ra mắt
Triết học của thơ ông là thứ triết học dấn thân, chấp nhận mọi thử thách. Một thứ triết học rời giảng đường để nhập cuộc và o cuộc sống. Miửn Nam và o cuối những năm 50 và cả thập niên 60 là thị trường chữ nghĩa của nhiửu trường phải triết học: Chủ nghĩa hiện sinh, chủ nghĩa cấu trúc, hiện tượng luận, phân tâm học, ký hiệu học, phê bình mới... Phan Duy Nhân thoát khửi cầu trường đó, chọn con đường vì đất nước và nhân dân.
Như Giáo sư Mai Quốc Liên có nêu Phan Duy Nhân là Người chiến sĩ giải phóng, người tù chính trị Côn Đảo, học giả vử tôn giáo.... Đọc nhiửu bà i thơ đăng trên tạp chí Bách Khoa của những năm 60 của thế kỷ trước, viết vử tình yêu, tuổi trẻ, quê hương... luôn có chút gì cay uất, ray rứt. Bạn thơ cùng thời của ông, hoạt động văn nghệ trên mảnh đất miửn Trung, những Phan Trước Viên, Phan Nhự Thực, Thải Tú Hạp, Lê Vĩnh Thọ... ít ai có giọng thơ của ông.
Như bà i thơ Thư cho Mẹ và chị có chút gì đó, phảng phất Tống biệt hà nh của Thâm Tâm. Cùng mẹ, cùng chị, cũng giọng bị phẫn, cũng giằng co giữa hiện thực và ước vọng. Có chí lớn của cây tùng, có khát vọng cho công bằng cách mệnh, khí phách văn chương nhưng rồi, áo cơm ghì lại, có kiên gan Lã Vọng cũng buông cần, chịu cảnh thân tà n ma dại, chẳng có gì nguyên ven. Cuối cùng, quay vử với Mẹ, với Chị.
Bà i thơ se thắt một nỗi buồn. Một nỗi buồn u uẩn và băn khoăn giữa ý chí và tình cảm. Sự mâu thuẫn nội tại trong logic của hình tượng thơ đã là m nên cái hay, cái lay động của bà i thơ. Bà i thơ có giọng điệu riêng, không giống với thơ cùng thời. Gọng điệu bi phẫn nà y được phả và o những dòng thơ vừa đau đớn vừa chua chat, vừa căm giận vừa kiêu bạc.
Nhà báo Lê Quang Hùng: Chúng tôi cứ nghĩ, sao một người trẻ, chưa đến hai mươi tuổi lại trĩu nặng nỗi buồn, những ray rứt vử thân phận, những ngỡ ngà ng vử thế sự, cảm thấy như bất lực, mửi mò, mang nỗi hư huyửn đi suốt trăm năm.
Theo Hoà ng Phủ Ngọc Phan kể lại (theo lời Lê Thanh Xuân “ nhà báo Hải Nam sau nà y): Phan Duy Nhân đã từng đói nghèo, nó ghi danh học Luật và Văn khoa ở Huế nhưng rất ít khi đến lớp. Cứ thấy đi đi vử vử, không biết ăn ở chỗ nà o. Nghe nói, có khi bí quá, nó cầm ổ bánh mì xá xíu chui và o trong cái lô cốt bử hoang ở đầu cầu Bạch Hổ ngủ qua đêm.
Theo nhà thơ Bùi Xuân: Nếu đúng như trong một số tư liệu bà i viết, Thư gửi các bạn sinh viên là bà i thơ mở đầu cho dòng thơ đấu tranh của tuổi trẻ miửn Nam, thì đây là một đóng góp rất có ý nghĩa của Phan Duy Nhân và o dòng văn học đấu tranh đầy tự tình dân tộc của tuổi trẻ yêu nước ở các đô thị miửn Nam trước 30/4/1975...
Phan Duy Nhân, một chiến sĩ
Nhà nghiên cứu văn hóa, nhà báo hoạt động trong vùng giải phóng Nguyễn Đình An có bà i viết cảm động Có một Phan Duy Nhân - chiến sĩ. Bà i viết vẽ nên chân dung Phan Duy Nhân ở khía cạnh người chiến sĩ
Sau phong trà o 76 nà y đêm là m chủ thà nh phố (11/3 đến 25/5/1966) lắng xuống, tình hình có nhiửu biến động, đấu tranh công khai bị đà n áp. Lực lượng đô thị thực hiện 4 tổng (bãi thị, bãi khóa, bãi công và biểu tình thị uy) không mạnh mẽ.
Phan Duy Nhân thoát ly ra vùng giải phóng. Tổng tiến công nổi dậy mùa xuân 1968, Tết Mậu Thân năm đó, Phan Duy Nhân và o nội thà nh, đóng quân trong chùa Tỉnh hội, chỉ đạo biểu tình. Cũng tại ngã ba chùa Tỉnh hội, cầm loa dẫn đầu đoà n biểu tình, hô vang các khẩu hiệu, Phan Duy Nhân bị bắn và bị thương nặng ở chân.
Không những vậy, Phan Duy Nhân là con người có trái tim yêu thương, có tâm hồn nhạy cảm, trọn tình, trọn nghĩa nghiên và luôn hướng vử phái cùng khổ và cuộc đời. Chính vì vậy, nói nhà thơ Dương Đức Quảng Trầm luân nà o có chừa ai./.
.jpg "Trưng bày chuyên đề “Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ - Bản hùng ca thời đại Hồ Chí Minh”")
.jpg "Phát động cuộc thi ý tưởng quy hoạch khu bãi nổi giữa, bãi ven sông Hồng")