Phó Thủ tướng cày ruộng tại Lễ hội Tịch Điền 2019

Màn  múa trống khai hội là nét văn hóa đặc thù của làng trống Đọi Tam

Phát biểu tại Lễ hội, Phó Thủ tướng Chính phủ Trương Hoà Bình đánh giá cao việc phục dựng Lễ hội Tịch điền của tỉnh Hà Nam. Đây là Lễ hội giàu tính nhân văn, đề cao tinh thần trọng nông, đánh thức đất đai, cầu mùa màng bội thu... Đây cũng là dịp để quảng bá hình ảnh con người Việt Nam. Lễ hội Tịch điền như là hiệu lệnh phát động người dân xuống đồng vụ mới, tăng gia sản xuất.

Phó Thủ tướng đề nghị tỉnh Hà Nam nói riêng và cả nước nói chung cần phát huy tinh thần của Lễ hội hôm nay, thi đua đẩy mạnh phát triển nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới...

Kế thừa công việc của người xưa, khai xuân Tịch điền mở đầu một mỹ tục khuyến khích nông trang, nhắc nhở dân các làng dĩ nông vi bản, thuận lẽ trời, hợp lòng người. Lễ hội Tịch điền còn là dịp để người dân nhớ về cội nguồn, chiêm ngưỡng di tích lịch sử, cầu nguyện sư may mắn tốt lành.

Một lão nông tái hiện hình ảnh vua Lê Đại Hành bước lên lễ đài khấn cáo vua Lê và Thần Nông, sau đó lão nông này đội mũ Cửu Long, mặc áo Hoàng Bào xuống ruộng đi cày 3 sá, theo sau vua là đoàn gieo hạt giống bao gồm đỗ xanh, lạc và thóc. Sau khi vua cày xong các vị lãnh đạo địa phương và các lão nông xuống cày 9 sá.

Lão nông tái hiện hình ảnh vua Lê Đại Hành đội mũ Cửu Long, mặc áo Hoàng Bào xuống ruộng cày 3 sá.

Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình tham gia cày ruộng trong Lễ hội Tịch điền 2019

Theo sử sách ghi lại, Lễ Tịch điền đầu tiên được vua Lê Đại Hành tổ chức và đích thân vua xuống đồng cày ruộng vào đầu xuân năm Đinh Hợi, niên hiệu Thiên Phúc thứ 7 (năm 987). Từ đó về sau các triều đại Lý, Trần, hậu Lê, Nguyễn nối tiếp nhau long trọng cử hành nghi lễ Tịch điền, đích thân vua xuống đồng cày ruộng với các hình thức khác nhau. Lễ hội Tịch điền mang ý nghĩa khuyến nông, cầu cho mưa thuận, gió hòa, mùa màng bội thu

Sau hàng trăm năm bị gián đoạn, Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn – huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam được khôi phục lần đầu vào mùng 7 tháng giêng năm Kỷ Sửu (năm 2009) nhằm tái hiện huyền tích vua Lê Đại Hành làm Lễ Tịch điền, nhà vua xuống đồng cày ruộng ở chân núi Đọi Sơn từ hơn một ngàn năm trước (năm 987). Qua mỗi mùa lễ hội, hàng ngàn du khách ở khắp nơi đã hội tụ về với Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn và chiêm bái danh thắng Chùa Đọi, nơi tâm linh chốn Tổ, một điểm du lịch văn hóa – tâm linh hấp dẫn vào bậc nhất đất Hà Nam văn hiến.

Năm 2019, Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn được tổ chức từ mùng 5 đến mùng 7 tháng giêng. Đây là một lễ hội liên hoàn các nghi lễ và diễn xướng, kết hợp với các hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể thao diễn ra ở một không gian rộng, từ trung tâm Chùa Đọi đến làng Đọi Tam. Phần lễ bao gồm: Lễ cáo yết, Lễ  rước nước lên Đàn tế Thần nông, Lễ sái tịnh, Lễ cầu an trên Chùa Đọi, Lễ rước kiệu vua Lê Đại Hành, kiệu Thành hoàng làng và kiệu Tổ nghề trống, Lễ Khai hội Tịch điền, Lễ dâng hương trước bàn thờ Thần nông và Linh vị vua Lê Đại Hành… Phần hội bao gồm các hoạt động văn hóa, thể thao, như: Hội thi vẽ và trang trí trâu, tổ chức thi đấu giải vật mùa xuân thượng võ, thi đấu bóng chuyền, cờ tướng, biểu diễn nghệ thuật hát chèo, trưng bày triển lãm sản phẩm nông nghiệp, làng nghề …

Cũng trong dịp này, UBND tỉnh Hà Nam đã trao bằng khen, cờ thi đua cho 13 xã trong tỉnh đã có thành tích xuất sắc trong phong trào “Chung sức xây dựng nông thôn mới năm 2018” nâng tổng số xã đạt chuẩn nông thôn mới của tỉnh Hà Nam lên 91 xã.

Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn đã trở thành một nét sinh hoạt văn hóa tâm linh, mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, đậm đà bản sắc văn hóa của dân tộc được cấp bằng Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia.