Phố Lương Văn Can, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội.

26/09/2017 08:09

Từ phố Hàng Bồ đến phố Lê Thái Tổ, cắt ngang qua phố Hàng Gai. Đây nguyên là địa phận thôn Tố Tịch và thôn Yên Hoa, tổng Tiền Túc, huyện Thọ Xương cũ.


Phố Lương Văn Can dài 300m, rộng 7m.

Phố Lương Văn Can, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội.

Thời Pháp thuộc là đường số 19 (voie N0 19) vốn là phố Hàng Cân kéo dài (rue des Balances Prolongée), năm 1949 đổi tên thành phố Lê Lợi, năm 1931 đổi thành phố Lê Quý Đôn. Năm 1949 đổi thành tên phố Lương Văn Can. Những lần đổi tên sau vẫn giữa nguyên tên này.

Nay thuộc phường Hàng Đào, quận Hoàn Kiếm.

Tới giữa thế kỷ XIX, thôn Yên Hoa hợp với thôn Xuân Hoa thành thôn Xuân Yên, và tổng Tiền Túc cũng đã đổi là tổng Thuận Mỹ.

Hiện nay còn đền Xuân Yên ở số nhà 6A phố này (đền thôn Yên Hoa cũ) thờ Nguyên quận phu nhân (có thể là vợ Phạm Ngũ Lão). Trên hai cột trụ ở cổng đền có đôi câu đối nhắc tới tên làng cũ:

 Xuân sắc mãn hoàng đô, vạn cổ sơn hà vĩnh diện

Yên hương đằng thắng tích, ức niên từ vũ trường tồn

Dịch:

Xuân sắc đầy Kinh đô, sông núi muôn đời bền vững mãi

Khói hương lừng tích thánh, miếu đền vạn thuở vẫn dài lâu.

Lương Văn Can (1854-1927) hiệu là Ông Như, nguyên quán làng Nhị Khê (quê của Nguyễn Trãi) huyện Thường Tín, Hà Nội. Đỗ cử nhân năm 1879 song là một nhà nho yêu nước, gặp lúc thực dân Pháp xâm lược, ông không ra làm quan. Ông cùng một số bạn đồng chí chủ trương làm cách mạng dân tộc bằng con đường phát triển văn hóa, giáo dục, xây dựng cho nhân dân những vốn liếng về khoa học, kỹ thuật, làm cơ sở để tiến tới tự giải phóng về chính trị. Với chủ trương ấy, Lương Văn Can đã cùng Nguyễn Quyền, Lê Đại, Nguyễn Hữu Cầu... Tổ chức ra Đông Kinh nghĩa thục, một trường học kiểu mới. Trường này hoạt động được gần 9 tháng thì bị Pháp đóng cửa.

Năm 1913, thực dân Pháp kiếm với kết tội Lương Văn Can 10 năm tù biệt xứ, đưa đi an trí ở Nam Vang (Nông Pênh). Nhưng tới năm 1921 do nhân dân đấu tranh, Pháp phải tha ông trước kỳ hạn. Ông về Hà Nội, vẫn ở tại nhà số 4 phố Hàng Đào cho tới ngày mất, ngày 12/6/1927.

(0) Bình luận
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Vở kịch “Đối mặt”: Thấm đượm lòng dũng cảm, sự hy sinh, tình yêu và nghị lực người chiến sĩ Công an
    Vở kịch “Đối mặt” (tác giả Trịnh Huyền, đạo diễn NSND Tuấn Hải) do Nhà hát kịch Hà Nội dàn dựng, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội phối hợp tổ chức biểu diễn tối 18/7 tại Rạp Công Nhân (số 42 Tràng Tiền, TP. Hà Nội) đã gây ấn tượng sâu sắc với người xem bởi sự chân thực, giàu cảm xúc và đầy tính nhân văn về những người chiến sĩ Công an dũng cảm, kiên cường.
  • Xây dựng môi trường văn hóa nhìn từ phong tục và hương ước
    Xây dựng môi trường văn hóa không phải là vấn đề mới đặt ra trong thời hiện đại mà đã được người Việt quan tâm từ rất sớm. Từ thời xa xưa, người Việt đã hình thành nên phong tục, tập quán vừa như luật lệ, vừa như đạo lý để điều chỉnh hành vi cộng đồng. Trên nền tảng đó, các làng xã dần hình thành hương ước - bước phát triển cao hơn, có tính chế tài và tổ chức rõ ràng. Cả phong tục lẫn hương ước, qua nhiều thế hệ đã góp phần định hình môi trường văn hóa truyền thống: kỷ cương, hài hòa, đậm đà bản sắc.
  • “Đại úy Rosalie”: Câu chuyện chiến tranh đầy cảm xúc từ góc nhìn trẻ thơ
    Crabit Kidbooks phối hợp với Nhà xuất bản Hà Nội vừa ra mắt bạn đọc cuốn sách thiếu nhi “Đại úy Rosalie” – tác phẩm mới nhất của nhà văn, nhà soạn kịch người Pháp Timothée de Fombelle. Sách dày 72 trang, được minh họa bởi họa sĩ Isabelle Arsenault, do dịch giả Bùi Kim Ngân chuyển ngữ.
  • Hà Nội: Không yêu cầu công dân làm thủ tục điều chỉnh cư trú khi thay đổi địa giới hành chính
    Đối với việc thay đổi địa chỉ cư trú của công dân do thay đổi địa giới và tên gọi của ĐVHC với hệ thống Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, căn cước, định danh và xác thực điện tử: Công an Thành phố không yêu cầu công dân làm thủ tục điều chỉnh cư trú khi địa giới hành chính thay đổi...
  • Hà Nội đầu tư hơn 383 tỷ đồng thực hiện dự án chống ngập cục bộ
    Khi hoàn thành, dự án sẽ góp phần giảm thiểu úng ngập cục bộ, cải thiện môi trường sống và từng bước nâng cao khả năng chống chịu hạ tầng kỹ thuật của khu vực nội đô Hà Nội trong điều kiện biến đổi khí hậu. Thời gian thực hiện trong năm 2025 - 2026.
Đừng bỏ lỡ
Phố Lương Văn Can, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội.
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO