Phố Lương Văn Can, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội.

26/09/2017 08:09

Từ phố Hàng Bồ đến phố Lê Thái Tổ, cắt ngang qua phố Hàng Gai. Đây nguyên là địa phận thôn Tố Tịch và thôn Yên Hoa, tổng Tiền Túc, huyện Thọ Xương cũ.


Phố Lương Văn Can dài 300m, rộng 7m.

Phố Lương Văn Can, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội.

Thời Pháp thuộc là đường số 19 (voie N0 19) vốn là phố Hàng Cân kéo dài (rue des Balances Prolongée), năm 1949 đổi tên thành phố Lê Lợi, năm 1931 đổi thành phố Lê Quý Đôn. Năm 1949 đổi thành tên phố Lương Văn Can. Những lần đổi tên sau vẫn giữa nguyên tên này.

Nay thuộc phường Hàng Đào, quận Hoàn Kiếm.

Tới giữa thế kỷ XIX, thôn Yên Hoa hợp với thôn Xuân Hoa thành thôn Xuân Yên, và tổng Tiền Túc cũng đã đổi là tổng Thuận Mỹ.

Hiện nay còn đền Xuân Yên ở số nhà 6A phố này (đền thôn Yên Hoa cũ) thờ Nguyên quận phu nhân (có thể là vợ Phạm Ngũ Lão). Trên hai cột trụ ở cổng đền có đôi câu đối nhắc tới tên làng cũ:

 Xuân sắc mãn hoàng đô, vạn cổ sơn hà vĩnh diện

Yên hương đằng thắng tích, ức niên từ vũ trường tồn

Dịch:

Xuân sắc đầy Kinh đô, sông núi muôn đời bền vững mãi

Khói hương lừng tích thánh, miếu đền vạn thuở vẫn dài lâu.

Lương Văn Can (1854-1927) hiệu là Ông Như, nguyên quán làng Nhị Khê (quê của Nguyễn Trãi) huyện Thường Tín, Hà Nội. Đỗ cử nhân năm 1879 song là một nhà nho yêu nước, gặp lúc thực dân Pháp xâm lược, ông không ra làm quan. Ông cùng một số bạn đồng chí chủ trương làm cách mạng dân tộc bằng con đường phát triển văn hóa, giáo dục, xây dựng cho nhân dân những vốn liếng về khoa học, kỹ thuật, làm cơ sở để tiến tới tự giải phóng về chính trị. Với chủ trương ấy, Lương Văn Can đã cùng Nguyễn Quyền, Lê Đại, Nguyễn Hữu Cầu... Tổ chức ra Đông Kinh nghĩa thục, một trường học kiểu mới. Trường này hoạt động được gần 9 tháng thì bị Pháp đóng cửa.

Năm 1913, thực dân Pháp kiếm với kết tội Lương Văn Can 10 năm tù biệt xứ, đưa đi an trí ở Nam Vang (Nông Pênh). Nhưng tới năm 1921 do nhân dân đấu tranh, Pháp phải tha ông trước kỳ hạn. Ông về Hà Nội, vẫn ở tại nhà số 4 phố Hàng Đào cho tới ngày mất, ngày 12/6/1927.

(0) Bình luận
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
Đừng bỏ lỡ
  • Triển lãm mỹ thuật quốc tế “Tình bạn-Amistad-Pagkakaibigan 2025”
    Ngày 5/9, triển lãm mỹ thuật quốc tế “Tình bạn-Amistad-Pagkakaibigan 2025” khai mạc tại Nhà Thái Học, Di tích Quốc gia đặc biệt Văn Miếu-Quốc Tử Giám.
  • Tranh "Bác Hồ đọc Tuyên ngôn độc lập" xác lập kỷ lục Guinness thế giới
    Tác phẩm "Bác Hồ đọc Tuyên ngôn Độc lập" của họa sĩ Chu Nhật Quang được Guinness công nhận là bức tranh sơn mài liền khối, không ghép lớn nhất thế giới.
  • [Podcast] Chùa Vạn Niên – Dấu ấn văn hóa nghìn năm bên hồ Tây
    Hồ Tây – thắng cảnh nổi tiếng của kinh thành Thăng Long xưa – là nơi hội tụ nhiều ngôi chùa cổ có giá trị lịch sử và nghệ thuật kiến trúc. Một trong số đó, trải qua nhiều thế kỷ là Vạn Niên tự – ngôi chùa mang trong mình câu chuyện về Phật giáo, về lịch sử, và về sự trường tồn của văn hóa đất Thăng Long – Hà Nội.
  • Phường Sơn Tây được chuyên gia Nhật Bản trao tặng mô hình phục dựng chùa Ón
    Ngày 3/9, tại Làng cổ ở Đường Lâm, UBND phường Sơn Tây (TP. Hà Nội) đã tiếp nhận mô hình phục dựng chùa Ón do Giáo sư, kiến trúc sư Ejima Akiyoshi - chuyên ngành Kiến trúc và bảo tồn di sản của Nhật Bản, trao tặng.
  • Hà Nội trong hành trình phát triển du lịch xanh, bền vững
    Thực hiện chương trình xúc tiến đầu tư, thương mại và du lịch năm 2025 theo Chương trình số 05/CTr-UBND ngày 18/5/2025 của UBND Thành phố Hà Nội, Sở Du lịch Hà Nội chính thức tham gia Đại hội đồng Tổ chức Xúc tiến Du lịch các thành phố Toàn cầu (TPO) lần thứ 12 diễn ra tại TP. Hồ Chí Minh từ ngày 3-6/9/2025.
  • [Infographic] Chính sách đối với nghệ nhân, chủ thể di sản văn hóa phi vật thể
    Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 215/2025/NĐ-CP về việc "Quy định các biện pháp quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới, di sản văn hóa dưới nước, di sản văn hóa phi vật thể trong các Danh sách của UNESCO và Danh mục quốc gia về di sản văn hóa phi vật thể và chính sách đối với nghệ nhân, chủ thể di sản văn hóa phi vật thể". Trong đó, Nghị định có các Điều, Khoản quy định chính sách đối với nghệ nhân, chủ thể di sản văn hóa phi vật thể mang tính vượt trội, đúng với thực tiễn hiện nay, tạo động lực, nền tảng để gìn giữ, phát huy giá trị văn hóa phi vật thể Việt Nam trong kỷ nguyên mới.
  • Người dân Thủ đô háo hức xem pháo hoa mừng Quốc khánh 2/9
    Tối 2/9, nhiều người dân và du khách quốc tế đã đổ về các điểm chờ xem pháo hoa, tận hưởng không khí hân hoan trong Lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9.
  • Huế tăng cường công tác bảo vệ công trình kiến trúc, hiện vật, bảo vật Quốc gia
    Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế tăng cường công tác bảo vệ công trình kiến trúc, hiện vật, bảo vật Quốc gia tại các điểm di tích thuộc Quần thể Di tích Cố đô Huế.
  • Diễu binh, diễu hành kỷ niệm 80 năm Quốc khánh (Bài 1): Âm vang khối Quân đội Nhân dân Anh hùng
    Tại Lễ kỷ niệm, diễu binh, diễu hành 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh diễn ra sáng 2/9 ở Quảng trường Ba Đình (Hà Nội), khối Quân đội Nhân dân Anh hùng đều nhịp bước trên Quảng trường Ba Đình (Hà Nội) trong tiếng quân nhạc âm vang, giữa tiết thu rợp cờ đỏ sao vàng, đã khiến lễ diễu binh, diễu hành chạm tới nhiều cung bậc cảm xúc trong trái tim mỗi người dân Việt Nam.
  • Toàn cảnh cuộc diễu binh hùng hậu trên biển Cam Ranh
    Kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9, cùng với chương trình diễu binh, diễu hành tại Quảng trường Ba Đình, sáng nay, tại vùng biển Cam Ranh (tỉnh Khánh Hòa), Quân chủng Hải quân chủ trì tổ chức diễu binh các lực lượng vũ trang trên biển, với sự tham gia của Hải quân nhân dân Việt Nam, Cảnh sát biển Việt Nam, Bộ đội Biên phòng, Hải đội Dân quân thường trực cùng nhiều phương tiện, khí tài hiện đại.
Phố Lương Văn Can, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội.
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO