“Men đời” của một người yêu cuộc sống

Nhà thơ Đào Tiến

Trong tập thơ, tác giả đã nhắc nhiều lần những men tình, men tình ái, men tình yêu, men hoan lạc… những bộ phận tạo thành men đời. Và riêng từ “men đời” này cũng nhiều lần vang lên trong tập thơ, như những điểm nhấn cho chủ đề của thi phẩm. ở bài “Tình quê” anh viết:

Men đời mới nhớ đã say

Trải qua vất vả đắng cay cơ hàn.

Còn trong bài “Đa màu” thì men đời lại là chất men mà tạo hóa trao để gắn kết yêu thương:

Cuộc sống quanh ta muôn sắc màu

Giữa trần ai không có gì đơn lẻ

Hạt bụi vô thường bất tận trôi nhẹ quá

Tạo hóa trao men đời gắn kết yêu thương.

Một thông điệp khác về men đời cũng đã được chuyển tải trong bài “Ước mơ”:

Góp nhặt vào thành một tứ thơ

Đem hiến tặng cho men đời hạnh phúc.

Nhưng có lẽ tứ thơ độc đáo mà tôi thích nhất trong tập “Men đời” là 4 câu thơ:

Múa gươm phải hiểu đạo trời đất

Họa bút muôn màu sáng nhân gian

Men đời ngất ngưởng nghiêng nhật, nguyệt

Đạo hiếu trước sau hưởng bình an

Ý nghĩa sâu xa của “men đời” cô đúc trong bốn câu thơ trên đã được trải rộng trong 155 bài thơ đến mọi miền đất nước. Từ Ký ức bản xa, Xuân Tây Bắc, Nhớ Mộc Châu, cho đến Huế thương, Đêm Sài Gòn, Biển Phú Quốc, lại cả Tử Dương quê mình, với Đồng đội, Tình bạn, Tình quê, Hương quê, Nhớ mẹ  và nhiều nhất là Tình em… Đặc biệt có cả Cửa thiền, Lãng tử với nhiều khoảng trống, nhiều xôn xao và rất nhiều hư vô, nhưng cũng lắm ước mơ và hi vọng. Đó mới đích thực là những yếu tố làm nên “Men đời” cho nhà thơ yêu và tin vào cuộc sống mà mình hằng khao khát:

Con thuyền nhỏ giữa muôn trùng bão tố

Bỗng từ xa le lói ngọn hải đăng

(Hy vọng)

Và cái “men đời” của anh cũng thật bình dị, đáng yêu và đáng được mọi người chia sẻ:

Bóng chiều nghiêng qua núi

Học làm người tiều phu

Ngày vui cùng cây cỏ

Thỏa sức tình ngao du

(Biết)

Dẫu chưa được gặp Đào Tiến nhưng những vần thơ trong “Men đời” đã tiếp thêm sức sống cho tôi, làm cho tôi thêm yêu cuộc sống này. Xin được cảm ơn anh bằng mấy câu thơ cảm tác sau khi đọc tập thơ “Men đời”:

Men rượu chưa nhắp đã say

Men tình vừa thoảng đã ngây ngất rồi

Chẳng sao đẹp bằng men đời!

Cho người gắn bó với người yêu thương…

Muôn chồi non nhu nhú ngọc ngà

Sức sống ùa về lòng rộn hoan ca

Đất trời trong nhau mưa bay lất phất

Thắm má em, môi chúm chím như mời

Men yêu thương chan chứa cuộc đời

Nơi đất mẹ thơm hương đời nồng ấm

Lòng khát khao mơ được chút lộc ban

Nàng xuân ơi! Em đẹp nhất trần gian

Thơm thơm hương tình ta say… chưa nhỉ?

Đồng hương làng Tía thắm màu thời gian

Muôn sắc mới đón an nhàn

Hồn thơ lóng lánh muôn vàn tứ hay

Trải qua vất vả đắng cay cơ hàn

Bao người lội suối băng ngàn

Đói run hạt thóc muôn vàn khó khăn

Ngô khoai độn với sắn băm qua ngày

Chiến trường rộn rã tin hay

Hậu phương gái đảm hăng say trên đồng

Hội chèo ngân khúc tang bồng yêu thương

Người đi người ở vấn vương

Tình sâu nghĩa nặng đời thường có nhau

Tửu trà thi họa cùng nhau vui bàn

Trẻ già trai gái hân hoan

Tử Dương, làng Tía muôn vàn yêu thương.

Vô thường

       Núi tuyết quay

              Vạn vật đổi thay

                     Đất trời lơ lửng!

Ôi! Nỗi khổ, hạnh phúc nhân gian

Cuồng quay trong vòng tham lam ích kỉ

Ngàn hạt bụi vô thường

Cùng thiên hà mênh mông

Đang bay trong sắc dại…