Đời sống văn hóa

Lễ hội rước pháo khổng lồ ở làng Đồng Kỵ

Việt Thương 13/02/2024 22:21

Sáng mùng 4 Tết (tức 13/2) tại thành phố Từ Sơn đã diễn ra ngày khai Hội rước pháo làng Đồng Kỵ. Đây là một trong những lễ hội giàu bản sắc truyền thống của Bắc Ninh, khởi đầu cho mùa xuân mới rực rỡ.

nnsaw16e.png
Lễ hội rước pháo khổng lồ ở làng Đồng Kỵ (ảnh: TTXVN)

Hội rước pháo làng Đồng Kỵ từ lâu đã trở nên nổi tiếng khắp cả nước và được công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia. Bởi vậy mà vào mùng 4 Tết Âm lịch hàng năm, người dân nơi đây lại tham ra lễ hội rước pháo khổng lồ với mong ước sang năm mới khỏe mạnh, phát tài phát lộc.

Lễ hội nhằm tái hiện lại câu chuyện về Đức Thánh Thiên Cương. Tương truyền, Thánh có công dẹp giặc Xích Quỷ, được Vua Hùng phong là Thiên Cương. Trên đường dẹp giặc, Thiên Cương đã về Đồng Kỵ tuyển quân chọn tướng. Vào ngày mùng 4 tháng Giêng, ông ra lệnh xuất quân đánh giặc. Trong buổi xuất quân, mọi người tổ chức đốt pháo hò reo tạo không khí náo nhiệt, hào hùng để động viên quân sĩ. Khi dẹp giặc xong, Thiên Cương trở về Đồng Kỵ mở hội ăn mừng.

Tại hội rước pháo mỗi quả pháo được trang trí với một đầu hình ngôi sao và một đầu hình trống đồng, nặng gần 1 tấn. Thân pháo được chạm khắc hình Long - Lân - Quy - Phụng.

Sau khi pháo được đưa ra sân đình, các "quan sai" sẽ lau chùi sạch sẽ trước giờ rước. Các bô lão cùng 4 quan đám trong làng làm lễ tại đình. Lễ hội rước pháo Đồng Kỵ được tổ chức trong khuôn viên đình, chùa và đền của làng dựng ở phía Đông Bắc, nằm bên bờ sông Ngũ Huyện Khê.

gjvm0xtm.png
Trọng lượng những quả pháo này đều trên 1 tấn nên mỗi quả pháo đều phải có từ 100 thanh niên cường tráng để rước pháo. (ảnh: TTXVN)

Đúng 9h, hai quả pháo được rước quanh làng. Xưa kia, làng Đồng Kỵ có hội thi làm pháo, đốt pháo để tưởng nhớ ngày Thánh Thiên Cương ra lệnh xuất quân đánh giặc (vị tướng sau này được dân tôn thờ làm Thành hoàng làng). Khoảng 11h, hai quả pháo được rước vào đình làng trong sự hò reo của nhiều người. Mỗi quả pháo được đàn ông trong làng thay nhau khiêng từ Nhà văn hóa truyền thống đến sân đình của làng để làm lễ. Sau mỗi hồi trống, các thanh niên reo hò vang dội “mừng pháo Nhất", "mừng pháo Nhì” tượng trưng cho tiếng pháo.

Làng Đồng Kỵ sẽ chọn 4 người bước sang tuổi 50 ở mỗi giáp, làm 4 vị tướng xuất quân đánh giặc (gọi là Quan đám đỏ). Mỗi vị tướng có trách nhiệm tổ chức quân cũng như làm ra những quả pháo từ nhỏ đến to, quả nhỏ (pháo tư) dài khoảng 5m, quả lớn nhất (pháo nhất) có thể đến 15m, pháo hình trụ tròn, đường kính có thể lên tới hơn 1m.

Những người được lựa chọn lễ rước pháo là những người khoẻ mạnh, không tang bụi, từ 36-50 tuổi. Trọng lượng những quả pháo này đều trên 1 tấn nên mỗi quả pháo đều phải có từ 100 thanh niên cường tráng để rước pháo.

Năm 2016, Hội rước pháo Đồng Kỵ được Bộ VHTT&DL công nhận là Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia. Đây vừa là niềm tự hào, vừa là động lực để Đồng Kỵ tiếp tục gìn giữ, phát huy di sản văn hóa đặc sắc của lễ hội. Lễ hội được tổ chức trong khuôn viên đình, chùa và đền của làng, từ mùng 4 đến mùng 6 tháng Giêng./.

Bài liên quan
  • Độc đáo lễ ăn Tết cổ truyền của người Dao ở Ba Vì, Hà Nội
    Theo phong tục, người Dao ăn Tết Năm Cùng (hay còn được gọi là Tết cuối năm) trước Tết Nguyên đán của người Kinh khoảng nửa tháng và vui Tết đến hết rằm tháng Riêng. Không ai nhớ Tết Năm Cùng của người Dao có từ khi nào, chỉ biết rằng khi có người Dao là có Tết Năm Cùng.
(0) Bình luận
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • 20 giải thưởng được trao tại Triển lãm ảnh “Việt Nam qua ống kính nhiếp ảnh gia quốc tế”
    Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định số 2397/QÐ-BVHTTDL ngày 9/7/2025 về việc tặng Giải thưởng cho các tác giả Triển lãm ảnh “Việt Nam qua ống kính nhiếp ảnh gia quốc tế” (lần 3).
  • Góc nhìn đa chiều và sâu sắc của một học giả Nhật về Việt Nam
    Nhằm cung cấp thêm cho bạn đọc góc nhìn của một học giả nước ngoài về Việt Nam, NXB Chính trị quốc gia Sự thật phối hợp với Sbooks phát hành cuốn sách “Việt Nam - Một góc nhìn từ Nhật Bản” của GS.TS. Furuta Motoo. Không chỉ thể hiện tầm vóc học thuật, cuốn sách còn là sự kết tinh của gần 50 năm gắn bó, nghiên cứu nghiêm túc và đầy tâm huyết của một học giả Nhật Bản dành cho đất nước hình chữ S.
  • Ra mắt sách “Trở về từ hỗn loạn” của tác giả Trần Nhật Minh
    Công ty TNHH Sách và Truyền thông Việt Nam (Tri Thức Trẻ Books) phối hợp cùng NXB Thông tin và Truyền thông vừa ra mắt độc giả cuốn sách “Trở về từ hỗn loạn” của tác giả Trần Nhật Minh. Cuốn sách thuộc thể loại tâm lý ứng dụng, tập trung giải mã các biểu hiện tâm lý cực đoan, các hội chứng rối loạn thường gặp và hướng dẫn người đọc thực hành phương pháp Inner Role Therapy – Trị liệu nội vai.
  • Đà Nẵng: Sắp lộ diện siêu dự án bên bờ sông Hàn
    Trong bối cảnh thị trường bất động sản Đà Nẵng đang bước vào thời kỳ “vàng” với hàng loạt đòn bẩy và quy hoạch của thành phố, Capital Square – Tổ hợp căn hộ cao cấp nằm bên bờ sông Hàn - được kỳ vọng sẽ trở thành biểu tượng sống mới, đồng thời là tọa độ đầu tư hấp dẫn bậc nhất miền Trung.
  • Phường Thanh Xuân: "Trải nghiệm một ngày làm lính cứu hỏa"
    Chương trình "Trải nghiệm một ngày làm lính cứu hỏa” là một trong các hoạt động trong Chiến dịch tình nguyện hè năm 2025 và cao điểm đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hướng dẫn công tác phòng cháy, chữa cháy.
Đừng bỏ lỡ
Lễ hội rước pháo khổng lồ ở làng Đồng Kỵ
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO