Bát nháo sà n giao dịch bất động sản

Dân trí| 03/02/2010 09:43

Các chuyên gia, nhà quản lý ra sức khuyên người dân và o sà n giao dịch bất động sản để mua bán cho an toà n, nhưng sà n thì nhiửu mà hà ng ưng ý lại quá hiếm.

Thống kê gần đây nhất của Bộ Xây dựng cho thấy, tỷ lệ giao dịch bất động sản qua sà n chỉ đạt chừng 15%. Rõ rà ng, sau một thời gian dà i bùng nổ, sự phát triển của các sà n giao dịch bất động sản vẫn chưa đáp ứng được kử³ vọng là m minh bạch thị trường bất động sản trong nước.

Sà n nhiửu, giao dịch ít

Liên tục nhiửu năm qua, thị trường bất động sản Việt Nam bị gắn mác kém minh bạch với tỷ lệ giao dịch ngầm cực cao, từ 70 - 80%.

Đây cũng là nguyên nhân chính khiến thị trường bất động sản trong nước chậm phát triển, bị thao túng bởi nạn đầu cơ, là m giá. Đa số người mua nhà đất đửu rất đói thông tin, nếu không nói là mù hoà n toà n, nhất là với các dự án phát triển nhà ở, đô thị.

Vì thế, để đến được với thửa đất, hay căn hộ phù hợp với nhu cầu sử dụng, rất ít người có thể tiếp cận với giá gốc. Tình trạng nộp tiửn chênh lệch mua suất, tiửn phế diễn ra phổ biến, không trừ bất kử³ dự án nà o.

Vẫn còn nhiửu bất cập khi giao dịch BĐS qua sà n.

Để khắc phục tình trạng nà y, tiến tới minh bạch hóa thị trường bất động sản, con đường duy nhất là hình thà nh hệ thống sà n giao dịch được đặt dưới sự kiểm soát chặt chẽ của cơ quan chuyên môn.

Thay vì giao dịch ngầm, mua bán trao tay, các giao dịch sẽ phải thực hiện tại sà n giao dịch. Các quy định pháp luật liên quan đã áp đặt yêu cầu nà y đối với đối tượng là doanh nghiệp từ 1/1/2007. Hệ quả là , cơn sốt mở sà n giao dịch bất động sản đã kéo dà i trong suốt 2 năm qua.

Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết, hiện nay, toà n quốc đã có 368 sà n giao dịch bất động sản được thà nh lập và đưa lên website của mạng các sà n giao dịch bất động sản Việt Nam.

Các sà n giao dịch nà y được phân bố tại một và i địa phương, trong đó phần lớn đóng tại các đô thị lớn, như Thà nh phố Hồ Chí Minh có 123 sà n, Hà Nội 82 sà n, Bình Dương có 9 sà n, Đà Nẵng 6 sà n, Quảng Nam 1 sà n, Kiên Giang có 2 sà n, Đồng Tháp 2 sà n và Lạng Sơn 1 sà n... Con số nà y hiện vẫn đang tiếp tục tăng lên.

Số lượng sà n giao dịch phát triển rầm rộ, hoà nh tráng như vậy, song lại tỷ lệ nghịch với lượng giao dịch được thực hiện.

Ghi nhận của Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản cho hay, tổng số giao dịch bất động sản thông qua sà n trên toà n quốc đạt 3.679 giao dịch, trong đó khu vực phía Bắc (chủ yếu là Hà Nội) là 327 giao dịch; khu vực phía Nam (chủ yếu là Thà nh phố Hồ Chí Minh) là 3.352 giao dịch.

Æ¯ớc tính, tỷ lệ giao dịch bất động sản thông qua hệ thống sà n giao dịch mới chỉ chiếm tỷ lệ khoảng 15% tổng giao dịch của thị trường, bao gồm cả các tổ chức, cá nhân kinh doanh bất động sản và người dân.

Không chỉ có vậy, hiện vẫn tồn tại những sà n giao dịch chưa tuân thủ các quy định của pháp luật, vừa đá bóng, vừa thổi còi, thậm chí có cả sà n giao dịch có dấu hiệu lừa đảo. Tình trạng sà n giao dịch vừa mở dịch vụ môi giới, định giá vừa kinh doanh bất động sản (mua, bán để ăn chênh lêch giá)... vẫn hiện diện ở nhiửu nơi.

Hứa hẹn loại bử sà n trục lợi

Những lộn xộn trên cho thấy, vai trò tạo ra sự minh bạch cho thị trường của các sà n bất động sản xem chừng đang là một nhiệm vụ bất khả thi. Đáng chú ý, lực cản vô hiệu hóa hoạt động của các sà n nà y phần lớn đến từ người bán, tức chủ đầu tư các dự án.

Rất nhiửu chủ đầu tư đã tìm mọi cách né tránh giao dịch qua sà n thông qua chiêu lách luật bằng các hợp đồng vay vốn, góp vốn, phát hà nh trái phiếu công trình kèm quyửn mua bất động sản... khiến cho số lượng giao dịch qua sà n chiếm tỷ lệ rất thấp.

Thêm và o đó, chính các doanh nghiệp mở sà n dường như cũng chỉ là m cho có, kiểu chiếu lệ, đối phó chứ cháº³ng mấy mặn mà với chuyện tác nghiệp.

Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản, ông Nguyễn Mạnh Hà cho biết, sở dĩ, tổng số giao dịch qua sà n trong những tháng qua đạt thấp bởi dù Cục đã có văn bản yêu cầu tất cả các sà n báo cáo tình hình hoạt động từ đầu năm đến nay, song chỉ có khoảng 1/10 tổng số sà n gửi báo cáo!

Liên tục khuyến cáo người dân, nhà đầu tư nên và o sà n giao dịch bất động sản để mua bán cho an toà n, song Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam cũng thừa nhận, hiện nay, vẫn còn thiếu những chế tà i cụ thể, các sà n chưa được phân bố đửu trên các tỉnh, thà nh; thủ tục thà nh lập còn quá đơn giản và dễ dãi.

Trong bối cảnh hiện nay, cần nâng cấp dần các sà n để loại bử những sà n yếu kém, lợi dụng cơ chế để trục lợi, ông Nguyễn Trần Nam cho biết.

Thêm một nghịch lý trong quản lý sà n giao dịch hiện nay là các quy định vử xử phạt vi phạm hà nh chính hiện hà nh trong lĩnh vực kinh doanh bất động sản, thậm chí chế tà i xử lý vi phạm đửu đã có, song các quy định nà y chưa được triển khai thực sự.

Đa số các cơ quan quản lý Nhà nước ở các cấp đửu chưa tổ chức tốt và thường xuyên các cuộc thanh tra, kiểm tra để kịp thời xử lý các vi phạm của các chủ đầu tư và các sà n giao dịch trong hoạt động kinh doanh bất động sản.

Cục trưởng Nguyễn Mạnh Hà cũng thừa nhận, pháp luật hiện hà nh không thể điửu chỉnh hết mọi hà nh vi trong hoạt động kinh doanh dịch vụ bất động sản.

Rõ rà ng, hệ thống pháp luật đang thiếu một bộ chuẩn mực hà nh nghử kinh doanh dịch vụ bất động sản để áp dụng thống nhất. Khi việc hà nh nghử chưa tuân thủ theo một chuẩn mực chung thì việc mỗi nơi là m một kiểu, dẫn tới sự vận động khập khiễng của thị trường, người dân chưa tin tưởng và o hoạt động của sà n giao dịch bất động sản với vai trò là tổ chức tư vấn, trung gian môi giới trong giao dịch, ông Nguyễn Mạnh Hà lý giải.