Tadeusz Rozewicz nhà thơ cách tân của Ba Lan

Lê Bá Thự| 14/05/2022 10:17

Tadeusz Rozewicz nhà thơ cách tân của Ba Lan
Tadeusz Rozewicz sinh năm 1921 tại Radomsko (Ba Lan) và mất năm 2014. Trong Đại chiến thế giới lần thứ II, ông tham gia quân du kích, chiến đấu ở trong rừng. Cũng chính trong thời gian đó tác phẩm đầu tay của ông “Tiếng vọng của rừng” đã trình làng. Trước ngày chiến tranh kết thúc, kẻ thù đã giết hại người anh ruột của ông, cũng là một nhà thơ và chiến sĩ du kích. 
Dưới tác động của những đau thương mất mát do chiến tranh gây nên, Rozewicz đã lao vào cuộc cách tân thơ, cuộc cách mạng tổng hợp trên thi đàn Ba Lan sau chiến tranh. Ông chủ xướng thơ mới - thơ tự do, thơ không vần dựa trên nền tảng của cái gọi là sự tích tụ, thể thơ như vậy chứa đựng và chuyển tải được nhiều nội dung hơn thơ lối cũ. Hai tập thơ liên tiếp của ông “Không bình yên” (1947) và “Chiếc găng tay đỏ” (1948) đã thực hiện một cuộc cách tân thật sự, là những thể nghiệm thành công của ông. Những tập thơ đầu của ông thực chất là những tập hồi ký bằng thơ về thế hệ của ông, về nỗi đau mà ông từng nếm trải do đất nước bị chiếm đóng. Rozewicz đã tạo được cho mình một phong cách riêng, một ngôn ngữ riêng và thực tế cho thấy bạn đọc đã thực sự mến mộ phong cách và ngôn ngữ ông dùng. Cuộc cách tân do ông thủ xướng đã làm thay đổi ít nhất hai lĩnh vực văn học Ba Lan sau chiến tranh: thơ và kịch. Làn gió thơ mới đã thổi vào thi đàn Ba Lan, đem lại cho thi ca luồng sinh khí mới. 
Chăm lo cho sự phát triển của nền thi ca Ba Lan, Tadeusz Rozewicz đặc biệt quan tâm tới các nhà thơ trẻ. Ông kêu gọi họ phải tôn trọng sự thật, không viển vông xa lạ, phải bám sát cuộc sống đời thường. Ông nói: “Để thơ có thể là thứ thiệt thì người làm thơ phải bắt đầu từ “miêu tả bộ mặt của chính mình” và những sự việc tưởng như chẳng có gì ghê gớm nhưng lại tác động tới hình thái của cuộc sống con người. Theo ông, nền thi ca đương đại Ba Lan chưa thật sự ăn nhập với cuộc sống, chưa mạnh dạn nhìn vào thực tế. Cần phải xác định một điều là, nhà thơ có trách nhiệm với mình và với dân tộc.
Tadeusz Rozewicz đã để lại cho dân tộc Ba Lan di sản văn học với hàng chục tác phẩm văn xuôi, thơ và kịch. Đặc biệt, với tác phẩm rất xuất sắc “Mẹ ra đi”, viết về người mẹ quá cố của mình, ông đã được tặng Giải thưởng Văn học NIKE (Nữ thần Chiến Thắng) năm 2000, giải thưởng văn học hằng năm danh giá nhất Ba Lan.

Những bông hồng xanh của nhà thơ
Tôi đã thấy nhà thơ
gieo gió
anh ta làm rất đạt
như bông hoa
vãi hạt
Ra về
nhà thơ không gặt bão
ôm một bó hoa hồng
những bông hồng màu xanh.

Tiếng cười
Chiếc lồng im lặng rất lâu
Cho đến khi con chim chào đời trong đó
Con chim im lặng hồi lâu
Cho tới khi chiếc lồng được mở
Han gỉ trong im lặng
Im lặng kéo dài tới khi
Bên ngoài những thanh sắt đen
Vang vọng tiếng cười

Bài tập về nhà
Bài tập về nhà
cho nhà thơ trẻ
Đừng miêu tả Pa-ri
Lờ-vốp hay Cơ-ra-cốp
Hay miêu tả mặt mình
từ trí nhớ
chớ có dùng gương
trong gương bạn dễ nhầm
thật và ảo
Khỏi miêu tả thiên thần
hãy miêu tả con người
hôm qua bị bạn bỏ rơi
hãy miêu tả mặt mình
và chia sẻ cùng tôi
những nét đầy tính cách
tôi chưa hề đọc
chân dung tự họa đẹp
trong làng thơ Ba Lan.
(0) Bình luận
  • Tổ quốc trong sáng tác của các cây bút trẻ
    Trong trái tim mỗi người con nước Việt, bóng hình đẹp đẽ và thiêng liêng, kiêu hùng và nhân hậu chính là Tổ quốc. Tổ quốc rạng ngời trên trang viết của bao thế hệ đi trước, rồi được kế thừa bởi thế hệ trẻ hôm nay. Mỗi tác giả có một cách thể hiện khác nhau về đề tài Tổ quốc, mỗi tác phẩm là một nét vẽ riêng về dáng hình Việt Nam, góp phần hình thành nên diện mạo chung của đất nước tráng lệ và linh thiêng trong văn chương nghệ thuật. Tiếp nối sự thành công và dấu ấn sâu đậm mà những cây bút thời kỳ trước ma
  • “Ngày về” - lời ru giàu cảm xúc về làng quê Việt Nam
    “Ngày về” được mở đầu bằng hình ảnh quen thuộc, dễ nhận thấy nhất của làng quê Việt Nam với những giá trị truyền thống thiêng liêng: “Cây đa, bến nước, sân đình/ Con đường gạch lát nối tình xóm thôn”.
  • “Bay qua Hồ Gươm” - trò chuyện cùng Hà Nội, về Hà Nội
    “Mơ là bồ câu trắng/ Bay qua Hồ Gươm xanh”, tác giả Huỳnh Mai Liên đã bật lên khao khát muốn được trở thành cánh chim nhẹ nhàng và tự do khám phá bầu trời Hà Nội ở cuối bài thơ Bay qua Hồ Gươm (cũng là tên tập thơ). Dường như cũng từ giấc mơ này, nhà thơ đã viết ra những vần thơ kể chuyện dẫn lối người đọc ngắm nhìn Hà Nội từ cao đến thấp, từ xa đến gần.
  • Thơ truyền thống trong thời đại số
    Thơ truyền thống là loại thơ viết theo đúng niêm luật, thường bó buộc trong các thể loại: Lục bát, Đường luật (Nhất, tam ngũ bất luận), song thất lục bát, thơ (bốn, năm, sáu, bẩy, tám) chữ… phải có vần điệu, cấu tứ rõ ràng và ngôn từ là phương tiện để nhà thơ biểu đạt, giãi bày tình cảm, tư tưởng tinh thần của tác giả. Trong thời đại số, thơ truyền thống vẫn được nhiều tác giả tiếp nối nhưng theo một hình thức mới, nội dung mới và nhà thơ không bị giới hạn bởi bất kỳ khuôn phép nào.
  • 50 năm văn học Việt Nam từ 1975: Thành tựu và xu thế
    Hội nghị Lý luận, phê bình Văn học lần thứ V diễn ra ngày 27/11 tại Hà Nội, quy tụ những nhà nghiên cứu, nhà văn, nhà thơ và nhà phê bình hàng đầu. Với chủ đề “50 năm văn học Việt Nam từ 1975: Thành tựu và xu thế”, hội nghị đã làm nổi bật bức tranh toàn cảnh văn học Việt Nam...
  • Thị trường nghệ thuật Việt Nam: Chuyên nghiệp để bứt phá
    Nghệ thuật Việt Nam gần đây thu hút sự chú ý đáng kể trên thị trường trong và ngoài nước. Các tác phẩm của nghệ sĩ Việt Nam không chỉ được công nhận về mặt giá trị nghệ thuật mà còn đạt được mức giá cao, phản ánh sự gia tăng sức hút và quan tâm của các nhà sưu tầm, người yêu mỹ thuật, cũng như các hãng đấu giá quốc tế.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Nhà văn hoá Nguyễn Đình Thi - người nghệ sĩ tài hoa của Thủ đô và đất nước
    Chiều 12/12/2024, Thành ủy Hà Nội phối hợp cùng Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương, Báo Nhân Dân và các cơ quan tuyên giáo, văn hóa, văn nghệ tổ chức Hội thảo khoa học toàn quốc với chủ đề “Di sản văn hóa, văn nghệ của Nguyễn Đình Thi cho hôm nay” nhân kỷ niệm 100 năm Ngày sinh của nhà văn hóa lớn, nghệ sĩ tài năng Nguyễn Đình Thi (20/12/1924 – 20/12/2024). Hội thảo là dịp để nhìn nhận, đánh giá, tôn vinh di sản văn hóa, văn nghệ của Nguyễn Đình Thi.
  • Trao giải, triển lãm 62 tác phẩm ảnh “Nghề truyền thống Huế - Mạch nguồn di sản”
    62/561 tác phẩm ảnh chất lượng trong cuộc thi ảnh “Nghề truyền thống Huế - Mạch nguồn di sản” được đưa ra triển lãm và trong đó có 11 tác phẩm của 8 tác giả xuất sắc đạt giải.
  • Tổ quốc trong sáng tác của các cây bút trẻ
    Trong trái tim mỗi người con nước Việt, bóng hình đẹp đẽ và thiêng liêng, kiêu hùng và nhân hậu chính là Tổ quốc. Tổ quốc rạng ngời trên trang viết của bao thế hệ đi trước, rồi được kế thừa bởi thế hệ trẻ hôm nay. Mỗi tác giả có một cách thể hiện khác nhau về đề tài Tổ quốc, mỗi tác phẩm là một nét vẽ riêng về dáng hình Việt Nam, góp phần hình thành nên diện mạo chung của đất nước tráng lệ và linh thiêng trong văn chương nghệ thuật. Tiếp nối sự thành công và dấu ấn sâu đậm mà những cây bút thời kỳ trước ma
  • Nguyên Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Thị Tuyến thôi nhiệm vụ đại biểu HĐND TP Hà Nội
    Bà Nguyễn Thị Tuyến, nguyên Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội và ông Nguyễn Quang Đức, nguyên Trưởng ban Nội chính, được cho thôi nhiệm vụ đại biểu HĐND thành phố do được phân công công tác khác.
  • Cơ hội tăng trưởng cho ngành rau, hoa, quả Việt Nam
    Ngày 12/12, tại Hà Nội đã diễn ra buổi họp báo giới thiệu Triển lãm quốc tế chuyên ngành Công nghệ sản xuất và Chế biến rau, hoa, quả lần thứ 7 (HortEx Vietnam 2025).
Đừng bỏ lỡ
Tadeusz Rozewicz nhà thơ cách tân của Ba Lan
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO