Những huyêÌ€n tiÌch vêÌ€ "à”ng caÌ" ở chốn rừng thiêng...
Dà i chừng 15m, sâu khoảng 40 - 50 cm, suối Ngọc (xã Cẩm Lương, huyện Cẩm Thủy, Thanh Hóa) là nơi tập trung của đà n cá hà ng nghìn con. Hà ng ngà y, đửu đặn như có hẹn, 5 - 6 giử sáng cá nối đuôi nhau chui từ hốc đá ra ngoà i suối và 18 - 18h30 chúng lại tự động bơi và o, tuyệt nhiên không còn con cá nà o lởn vởn ngoà i suối nữa.
Đà n cá nà y to nhử đủ cỡ, trọng lượng mỗi con khoảng từ 200g đến 5, 7kg. Đa phần chúng có vẩy mà u xanh đen với sáu vây. Vây, môi và mang cá đử chót, mắt đen lồi, dọc hai bên mắt (mang cá) có hai sọc đen dà i nhìn như đuôi mắt.
Nhìn hình dáng bên ngoà i, loà i cá nà y có vẻ hơi kử³ quái, không giống với những loại cá thông thường. Khách du lịch và những người bán hà ng xung quanh suối Ngọc thường nói đây là cá chép nhưng dân bản địa gọi là cá dốc (cá dóc) có họ hà ng với cá dốc sông Mã.
Gọi là cá gì đi nữa thì người dân xung quanh khu du lịch suối Ngọc vẫn tin rằng, cá ở suối nà y không phải là cá thường mà là cá thần (suối Cá Thần), đó là một đoà n âm binh của thần Rắn trấn giữ núi Lương (đầu nguồn suối Ngọc).
Họ tin rằng, ngọn núi và đửn thử nà y rất thiêng, nếu ai trêu đùa hay là m hại đến các ông cá sẽ bị trừng phạt; ai là m bẩn nước hay rửa chân tay ở đây sẽ bị ốm...
Những người bán hà ng dọc suối thường kể chuyện như để răn đe du khách không được xâm phạm suối cá: Có hai cha con nhà nọ bắt một ông cá là m thịt. Khi thả và o nồi, cá liửn tan thà nh nước. Hai cha con nọ vẫn ăn, sau bị chết bất đắc kử³ tử. Hoặc chuyện một số du khách là m bẩn nước, nghịch cá nên bị hửng xe, bị ốm...
Thực hư thì không ai kiểm chứng được nhưng có điửu rất lạ là dù Thanh Hóa thường xuyên bị lũ lụt mà cá ở đây không trôi đi đâu mất. Cụ thể khi nước lớn trà n và o suối, những con cá lớn chui và o các hang, hốc đá để trốn, những con nhử nếu có bị nước cuốn đi cũng tự biết đường bơi trở lại.
Lạ hơn nữa là , dù là nơi cư trú của hà ng nghìn con cá nhưng nước suối Ngọc trong vắt, nhìn thấy rõ cả rêu, đá sửi ở dưới đáy. Chúng tôi múc nước suối lên xem, ngửi không thấy mùi tanh, bằng mắt thường cũng không nhìn thấy đục, cặn bẩn...
CoÌ "caÌ MeÌ£"?
Người ta còn kể trên núi Lương, nơi đầu nguồn suối Ngọc có một cá Mẹ (cá Chúa) to bằng cánh phản, nặng hà ng trăm cân, là thủy tổ của cá suối Ngọc. Thuở trước, cá Mẹ hay bơi xuống suối dạo chơi, nhưng giử đã già yếu nên không xuống nữa mà ngự trên núi cao, thi thoảng mới bơi ra thung tắm nắng.
Có người lại kể, cá Mẹ chỉ nằm một chỗ, ít khi di chuyển ra ngoà i thung. Khoảng 5 năm con cá ấy mới ra ngoà i một lần và thể nà o năm ấy, dân quanh vùng cũng được mùa, là m ăn phát đạt.
Bà Nguyễn Thị Kim Dung (Thanh Xuân, Hà Nội) thường dẫn đoà n đi lễ đửn suối Ngọc cho biết, đã có cơ duyên gặp cá Mẹ. Tôi trèo lên tận đỉnh núi Lương và may mắn thấy ngà i nằm trong một thung lũng nước. Cá Mẹ to lắm, khoảng 30 - 35 kg, người tròn lẳn, vẩy đen sì, riêng vây và môi thì đử chót như tô son - bà Dung hà o hứng kể.
Nhiửu du khách khác cũng lên đỉnh núi tìm ngà i nhưng không phải ai cũng có may mắn được chiêm ngườ¡ng cá Mẹ huyửn thoại. |
"Tôi vẫn tưÌ€ng băÌt caÌ ăn, coÌ sao đâu"
Những câu chuyện xung quanh đà n cá lạ, chẳng rõ thực hay hư đã khiến người ta phải hoà i nghi. Vô tình, chúng tôi gặp một ông già Mường trên đỉnh núi gần suối Ngọc, lưng đeo dao quắm, hình nhân trông rửn rợn, cổ quái.
Khi được hửi vử suối cá, ông trả lời: Suối cá có từ khi đẻ đất đẻ nước. Lịch hoạt động của đà n cá rất đửu đặn, sáng ra suối, tối và o hang; có cá Mẹ rất to ở hang gần đỉnh núi Lương...
à”ng Phạm Quyên (tên ông già người Mường) khẳng định chính mắt ông đã nhìn thấy cá Mẹ to bằng tà u lá chuối nhưng nhiửu năm rồi chưa thấy nó ra trở lại. Cả đời tôi sinh ra, lớn lên ở đây cũng chỉ mới gặp cá Mẹ có một lần thôi.
Chuyện nước suối không có mùi tanh cũng có thật, bởi ông Quyên ngà y nà o đi qua suối cũng uống nước, rửa mặt tại đây. Khi trước, có người còn tắm giặt, lấy nước ăn ở suối nà y nhưng từ khi thà nh khu du lịch, người ta không là m thế nữa.
Tuy nhiên, người đà n ông nà y cho rằng, chuyện ai ăn thịt cá đửu bị nguyửn, bị chết là khó tin. Trước khi suối nà y được Nhà nước công nhận, bản thân tôi và nhiửu người sống gần đây vẫn bắt cá ăn, có sao đâu. Cá cũng không bị tan thà nh nước nhưng chẳng rõ vì cớm nắng hay vì cá ít bơi lội mà thịt cá rất bở, không ngon....
à”ng Quyên khẳng định trước đây đã từng bắt cá vử ăn
...CaÌ chêÌt đươÌ£c chôn, môÌ£ caÌ đươÌ£c đaÌnh dâÌu
à”ng Quyên cũng cho biết, chuyện cá suối Ngọc không chết bao giử là phi lý, có điửu, người ta ít thấy cá chết tại suối, có thể chúng chết ở một hang hốc nà o đó, hy hữu mới thấy một và i chú cá bử mạng bên suối. Những lúc như thế, người già trong là ng phải vớt lên, đem và o đửn lễ, xin phép thần Rắn rồi chôn ở cái gò gần suối, có đánh dấu mộ đà ng hoà ng.
Chúng tôi mua một ít rau và bửng ngô để là m quen cá. Đà n cá ở đây rất dạn người, thấy thức ăn là tung lên đớp, thậm chí đớp cả thức ăn trên tay người. Khách du lịch ít dám nghịch hay vớt cá mà thường đứng trên bử ngắm hoặc chụp ảnh.
Suối Cá Thần ở Cẩm Lương vẫn ngà y cà ng đón nhiửu du khách hơn và theo thời gian những câu chuyện đậm mà u huyửn thoại cứ ngà y cà ng nhiửu hơn. Phải chăng những điửu nà y đang là thứ gia vị là m địa danh nà y trở nên hấp dẫn hơn.