Nhớ chợ trên đất Thăng Long xưa

Phạm Vĩnh| 09/06/2011 14:54

(NHN) Nói đến đô thị, người ta hình dung ra cảnh bán, mua tấp nập với những chợ búa đông đúc (Búa tức là  Bộ “ Bộ Аầu một tên cổ Hán, có nghĩa là  Bến. Chợ trên đất Thăng Long xưa gần bến sông nên có từ ghép Búa “ chợ búa).

Chỉ tính riêng nội thà nh từ thế kỷ 17-18 đã có và i chục chợ, trong đó có nhiửu chợ nổi tiếng, từng đi và o văn học dân gian như: Bán mít chợ Аông, bán hồng chợ Tây/ Bán mây chợ Huyện/ Bán quyến chợ Аà o....

Nhớ chợ trên đất Thăng Long xưa

Chợ Аồng Xuân

Chợ Аông (tức chợ Cầu Аông, khu vực giáp Ngõ Gạch, Hà ng Аường), chợ Tây (khu vực bến xe Kim Mã), chợ Huyện (khu vực Nhà  Thử Lớn), chợ Аà o (chính là  phố Hà ng Аà o). Rồi đến các chợ Cử­a Nam (ngã tư Cử­a Nam), chợ Аình Ngang, chợ à”ng Nước (à” Đống Mác), chợ Mới (Hà ng Chiếu), chợ Аông Thà nh (Hà ng Vải “ Hà ng Gà ), chợ Yên Thọ (à” Cầu Dửn), chợ Yên Thái (Bưởi)... Аứng đầu các chợ nà y cả vử địa thế lẫn tiếng tăm là  chợ Аồng Xuân. Có câu: Vui nhất là  chợ Аồng Xuân/ Kẻ buôn, người bán xa, gần thảnh thơi....

Nhớ chợ trên đất Thăng Long xưa

Ngoà i chợ, Hà  Nội còn có 36 phố phường tập trung sản xuất và  bán một mặt hà ng

Ngoà i các chợ trên, đô thà nh Hà  Nội còn có ba mươi sáu phố phường tập trung sản xuất và  bán một mặt hà ng. Chẳng hạn: Hà ng Thùng, Hà ng Bút, Hà ng Tre/ Hà ng Vôi, Hà ng Giấy, Hà ng The, Hà ng Gà ....

Ngoà i chợ, phố nghử còn có khá đông chợ lưu động, không tên (chợ cóc ngà y nay), đó là  những người buôn bán rong, vặt vãnh... Họ tụ họp bán hà ng ở tất cả mọi nơi có người qua lại. Người bán hà ng không cần lửu che, ghế ngồi. Hà ng hóa để trong một vuông vải hay cái thúng, cái rổ, cái mẹt... thậm chí bà y ngay trên mặt đất, nửn gạch...

Nhớ chợ trên đất Thăng Long xưa

Chợ thường được lập lên ở những nơi giao thông thuận tiện và  họp luân phiên định kử³

Chợ thường được lập nên ở những nơi công cộng, ở các cử­a ô, cử­a thà nh, bến sông, bử kênh... nơi thuận tiện giao thông đi lại, để trao đổi mua bán. Thời gian họp chợ, văn bản chính thức đầu tiên của Nhà  nước phong kiến ghi trong sách Hồng Аức thiên chính thư đã nêu ra nguyên tắc: chợ họp xen kẽ và  luân phiên định kử³, tránh trùng nhau, nhưng không ghi rõ thời gian cách nhau giữa hai phiên chợ bao nhiêu ngà y. Cuối thế kỷ XIX, mới có ý kiến cho rằng, chợ trên đất Thăng Long “ Hà  Nội cứ 5 hoặc 6 ngà y họp một phiên (trừ ngà y Hội hoặc Tết có thể mở thêm phiên). Chợ họp từ 7 giử sáng đến 2 hoặc 5 giử chiửu. Các mặt hà ng buôn bán ở chợ rất phong phú, hấp dẫn, giá rẻ như: gạo, cá (cá tươi. cá mắm, cá khô), thịt lợn, thịt trâu, thịt bò (có cả thịt chó, thịt mèo...), rau tươi, quả chín, tơ lụa, đồ trang sức, kim hồn, đồ đòng, đồ sứ, già y dép, quần áo, cà y cuốc, các loại vải vóc thông dụng mà  người dân quen gọi là  hà ng tấm, các loại thuốc chữa bệnh thông thường (thuốc men, thuốc bắc), giấy viết các loại... Những mặt hà ng nà y đửu do là ng, xã quanh kinh thà nh trồng cấy, sản xuất đem và o thà nh đổi chác, bán mua. Trong số nà y có gạo tẻ nhiửu nhất, không những đủ cung cấp cho Thăng Long mà  còn có khả năng bán cho nhiửu nơi trong vùng...

Chợ ở nông thôn đặt dưới quyửn kiểm soát của địa phương nơi đặt chợ. Ở nội thà nh thuộc quyửn quản lý của Nhà  nước...

Nhằm bảo đảm an ninh “ trật tự cho chợ búa, luật pháp Nhà  nước ngăn cấm việc người trông coi cho dân buôn bán là m sai quy định như buôn gian, bán dối, nhũng nhiễu, đầu cơ tích trữ. Người là m sai (kể cả viên chức Nhà  nước) đửu bị trừng trị nghiêm khắc từ đánh trượng, bêu danh ở chợ, phạt tiửn, nghiêm trọng có thể bị xử­ tội theo Luật Hình sự...

(0) Bình luận
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Quy hoạch Di tích quốc gia đặc biệt chùa Phật Tích gắn với phát triển du lịch văn hóa
    Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Quyết định “Phê duyệt Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi Di tích quốc gia đặc biệt Chùa Phật Tích, tỉnh Bắc Ninh” nhằm bảo tồn, phát huy giá trị lịch sử, văn hóa, kiến trúc - nghệ thuật Di tích quốc gia đặc biệt chùa Phật Tích.
  • Nhà văn Bùi Tiểu Quyên ra mắt sách mới viết cho thiếu nhi - "Xám Ngố đi thành phố"
    Sau thành công của “Cà Nóng chu du Trường Sa” và “Hùm Xám qua sông”, nhà văn Bùi Tiểu Quyên tiếp tục ghi dấu trong lòng độc giả với “Xám Ngố đi thành phố” - phần hai tiếp nối hành trình của chú chó đặc biệt mang sứ mệnh lưu giữ ký ức và sẻ chia tình yêu thương. Tác phẩm do Nhà xuất bản Kim Đồng ấn hành, ra mắt đúng dịp Ngày sách và Văn hóa đọc Việt Nam 21/4, cũng là dịp kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2025).
  • "Thành phố Hồ Chí Minh – Giờ khắc số 0": Lịch sử Việt Nam qua góc nhìn báo chí quốc tế
    Kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2025), Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật ra mắt bạn đọc cuốn sách “Thành phố Hồ Chí Minh - Giờ khắc số 0 - Những phóng sự về kết thúc cuộc chiến tranh 30 năm”. Đây là một ấn phẩm đặc biệt không chỉ tái hiện thời khắc lịch sử trọng đại của dân tộc Việt Nam qua góc nhìn của các nhà báo quốc tế mà còn là minh chứng sống động cho giá trị của sự thật, của ký ức và của niềm tin vào một tương lai hòa bình sau những năm tháng chiế
  • Hội thảo khoa học quốc tế 2025 “Đổi mới sáng tạo, hội nhập và phát triển bền vững”
    Thị trường Halal toàn cầu là một trong những thị trường có tiềm năng rất lớn xét về quy mô và mức tăng dân số, mức chi tiêu và sự đa dạng về lĩnh vực cũng như triển vọng tăng trưởng ngày càng lớn trong tương lai.
  • Mua ô tô chỉ trả trước từ 45 triệu đồng, người dùng mọi miền “gật” ngay VinFast VF 3
    VinFast VF 3 đang viết nên câu chuyện về một mẫu xe “quốc dân” thực thụ với người dùng mọi miền bởi sự sành điệu, tiện nghi, cùng chi phí sở hữu và vận hành hợp lý. Đặc biệt, mẫu xe này đang được áp dụng chính sách trả góp tới 85%, đưa mức tiền trả trước chỉ còn từ 45 triệu đồng.
Đừng bỏ lỡ
Nhớ chợ trên đất Thăng Long xưa
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO