Âm nhạc

Nhiều bài dân ca nổi tiếng của Việt Nam được dịch sang tiếng Nhật

Việt Thương 31/10/2023 09:59

Bài dân ca như "Bèo dạt mây trôi" cùng một loạt dân ca nổi tiếng của Việt Nam như "Trống cơm", "Ru con Nam Bộ", "Trống cơm", "Về đây thôi anh"... đã được chọn dịch sang tiếng Nhật.

ngot3-301-16985668003541160008175-1698628816623-1698628816683736394719.jpg

Mới đây, nhân dịp Kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Nhật Bản, Viện Nghiên cứu phát triển Văn hóa, Ngôn ngữ và Giáo dục (CLEF) và Hội Giao lưu Văn hóa Việt Nam - Nhật Bản đồng tổ chức Cuộc thi dịch dân ca của Việt Nam - Nhật Bản 2023 và Liên hoan dân ca Việt - Nhật.

Được triển khai từ tháng 5/2023, Cuộc thi dịch dân ca Việt - Nhật 2023 nhằm chọn ra những bản dịch tốt nhất của bài dân ca Việt Nam “Bèo dạt mây trôi” sang tiếng Nhật và bài dân ca Nhật Bản “Sakura, Sakura” (hoa anh đào) sang tiếng Việt.

Cuộc thi dịch dân ca của Việt Nam - Nhật Bản 2023 được bắt đầu triển khai từ tháng 4 năm 2023. Nội dung và thể lệ cuộc thi - nhằm chọn ra những bản dịch tốt nhất của bài dân ca Việt Nam Bèo dạt mây trôi sang tiếng Nhật và bài dân ca Nhật Bản Sakura sang tiếng Việt - đã được thông báo rộng rãi đến tất cả những người có quan tâm.

BTC đã nhận được 124 bài dự thi (52 bản dịch bài Bèo dạt mây trôi sang tiếng Nhật và 72 bản dịch bài Sakura, Sakura sang tiếng Việt). Ban giám khảo gồm các chuyên gia văn hoá, ngôn ngữ, nhạc sĩ, nhà thơ của Việt Nam và Nhật Bản đã tiến hành chấm qua hai vòng sơ khảo và chung khảo.

Theo nhà thơ, nhạc sĩ, nhà nghiên cứu Ngô Tự Lập, thành viên Hội đồng Ban giám khảo, quyết định lựa chọn bài "Bèo dạt mây trôi" và "Sakura, Sakura" được Hội đồng cố vấn đưa ra sau khi cân nhắc kỹ lưỡng các bài dân ca dựa trên các tiêu chí: chủ đề, tính phổ biến, tính đại diện trong hai nền âm nhạc truyền thống.

"Bản dịch vừa phải trung thành về ngữ nghĩa, vừa phải phù hợp với giai điệu, có giá trị văn học hay sáng tạo đặc biệt. Có thể nói đây là một yêu cầu cao, do có sự khó khăn, khác biệt giữa hai ngôn ngữ. Chẳng hạn, tiếng Việt có cấu trúc chủ - vị, chính trước phụ sau trong khi tiếng Nhật động từ luôn ở cuối câu. Điều này khiến người dịch phải có giải pháp về cấu trúc, ngữ đoạn đặc biệt. Một khó khăn khác là tiếng Việt có 6 thanh điệu, tạo ra sức ép lớn đối với người dịch khi lựa chọn các từ phù hợp cho các nốt nhất định..." - ông Ngô Tự Lập cho hay.

Theo Ban Tổ chức (BTC), từ 15/5 - 20/9 BTC đã nhận được tổng số 124 bài dự thi (52 bản dịch bài Bèo dạt mây trôi sang tiếng Nhật và 72 bản dịch bài Sakura, Sakura sang tiếng Việt). Ban Giám khảo gồm các chuyên gia văn hóa, ngôn ngữ, nhạc sĩ, nhà thơ của Việt Nam và Nhật Bản đã tiến hành chấm qua 2 vòng Sơ khảo và Chung khảo.

Kết quả, ở hạng mục dịch bài dân ca Việt Nam Bèo dạt mây trôi, Ban Giám khảo lựa chọn được một giải Nhất (thuộc về thí sinh Đỗ Thế Duyệt); một giải Nhì (Nguyễn Huỳnh Kim Ngân); một giải Ba (Phạm Thị Tố Uyên).

Ở hạng mục dịch bài dân ca Nhật Bản Sakura, Sakura có một giải Nhì (Nguyễn Mai Khanh); hai giải Ba (Đặng Hương Giang; Đỗ Mai Phương). Hạng mục này không có giải Nhất.

Đồng thời, Ban Tổ chức cũng lựa chọn 5 bài dân ca từ nhiều vùng của Việt Nam như: ("Trống cơm", "Ru con Nam Bộ", "Về đây anh hỡi", "Gà gáy le te" và "Đi cấy") và 5 bài dân ca của Nhật Bản ("Hái hồng hoa", "Hò đánh cá", "Thợ làm than đảo Kyushu", "Cắt cỏ tranh" và "Asadoya Yunta") để Giáo sư Nhật Bản Shine Tóhihiko và nhà thơ – nhạc sĩ Ngô Tự Lập dịch tương ứng sang tiếng Nhật và tiếng Việt.

Toàn bộ 12 bài dân ca trên (bao gồm 6 của Việt Nam và 6 của Nhật Bản) sẽ được trình diễn bằng hai thứ tiếng" tại "Liên hoan dân ca Việt Nam – Nhật Bản" ngày 28/10/2023 tại Viện Âm nhạc Việt Nam.

Đây là một hoạt động văn hoá ý nghĩa và độc đáo, lần đầu tiên được tổ chức tại Việt Nam. Liên hoan không chỉ góp phần giới thiệu văn hoá Việt Nam và Nhật Bản cho nhân dân hai nước, mà còn tăng cường sự hiểu biết lẫn nhau giữa hai dân tộc./.

Bài liên quan
(0) Bình luận
  • Đoàn nhạc kèn học sinh TP. Hồ Chí Minh biểu diễn mừng Quốc Khánh tại Hà Nội
    Đây là một trong những hoạt động nghệ thuật cộng đồng nằm trong chương trình Triển lãm cấp quốc gia “80 năm Hành trình Độc lập – Tự do – Hạnh phúc”.
  • Nhạc sĩ Nguyễn Thành Trung sắp ra mắt trường ca âm nhạc “Đất nước hôm nay” mừng Đại lễ
    Hòa chung không khí cả nước kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám, Quốc khánh 2/9 và các ngày lễ lớn trong năm, nhạc sĩ Nguyễn Thành Trung cùng ê kíp công bố dự án âm nhạc “Đất nước hôm nay”. Đây là một trường ca được xây dựng công phu, nhằm tôn vinh những giá trị hy sinh, cống hiến vì độc lập, tự do và hạnh phúc của các thế hệ người dân Việt Nam. Tác phẩm cũng gửi gắm khát vọng về một Tổ quốc giàu mạnh, hòa bình, thịnh vượng và không ngừng vươn lên trong tương lai.
  • MV "Viết tiếp câu chuyện hòa bình" lập kỷ lục "triệu view"
    MV "Viết tiếp câu chuyện hòa bình" đánh dấu sự hợp tác ấn tượng giữa ca sĩ Tùng Dương và nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung không chỉ là một sản phẩm âm nhạc thông thường, mà đã được nâng tầm nghệ thuật với những giá trị lịch sử, gắn liền với dịp Đại lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9.
  • 9 Bảo vật quốc gia hòa quyện cùng giai điệu thiêng liêng trong MV Tiến quân ca
    Vào 8h sáng ngày 28/8/2025, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam sẽ công bố MV Tiến quân ca trên các nền tảng số của mình. Tác phẩm là lời tri ân lịch sử đấu tranh dựng nước, giữ nước của dân tộc, đồng thời mở ra cách tiếp cận mới, đưa mỹ thuật đến gần hơn với công chúng.
  • Giới trẻ Huế hòa mình cùng hành trình “Chuyến xe Tự hào Việt Nam”
    Chương trình “Chuyến xe Tự hào Việt Nam” – Chặng 4 tại TP Huế là sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống và hiện đại từ những giai điệu Ca Huế sâu lắng cùng không khí sôi động đã thu hút hàng nghìn khán giả trẻ, người dân và du khách.
  • Chương trình nghệ thuật đặc biệt “Hà Nội - Sáng mãi khát vọng Việt Nam”
    Chương trình là lời tri ân sâu sắc tới các thế hệ đi trước - những người đã hiến dâng tuổi trẻ và xương máu cho nền độc lập, tự do của Tổ quốc. Đồng thời, tôn vinh những thành tựu nổi bật, toàn diện và bền vững mà đất nước nói chung và Thủ đô Hà Nội nói riêng đã đạt được, đặc biệt sau 40 năm đổi mới.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Lễ kỷ niệm trọng thể 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
    Sáng 2/9, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Thành phố Hà Nội đã tổ chức trọng thể Lễ Kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (02/9/1945 - 02/9/2025).
  • Thêm một công trình chuyên khảo về Cách mạng Tháng Tám
    Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật ra mắt cuốn Cách mạng Tháng Tám năm 1945 ở Việt Nam: Khi toàn dân tộc quyết “đem sức ta mà tự giải phóng cho ta” do GS.TS. Phạm Hồng Tung biên soạn. Đây là công trình chuyên khảo công phu, dựa trên phương pháp luận sử học hiện đại, tiếp cận liên ngành, khai thác nhiều nguồn tư liệu trong và ngoài nước.
  • “Hà Nội - Sáng mãi khát vọng Việt Nam”: Tôn vinh những giá trị văn hóa lịch sử đặc sắc của Thủ đô
    Chào mừng kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025), tối 31/8, tại Trung tâm Triển lãm Quốc gia (Đông Anh, Hà Nội) đã diễn ra chương trình nghệ thuật đặc biệt "Hà Nội - Sáng mãi khát vọng Việt Nam".
  • Điện và Thư mừng 80 năm Quốc khánh Việt Nam của lãnh đạo các nước
    Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2-9-1945 - 2-9-2025), lãnh đạo các nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, Vương quốc Campuchia, Cộng hòa Cuba, Liên bang Nga, Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên, Cộng hòa Ấn Độ, Mông Cổ đã có điện và thư mừng gửi lãnh đạo Đảng, Nhà nước Việt Nam.
  • 21 phát đại bác mở màn chào mừng lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9
    Sáng 2/9 tại Sân vận động Mỹ Đình (Hà Nội), 15 khẩu pháo lễ đồng loạt khai hỏa, nghi thức bắn 21 phát đại bác mở màn cho Lễ kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9.
Đừng bỏ lỡ
Nhiều bài dân ca nổi tiếng của Việt Nam được dịch sang tiếng Nhật
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO