Văn hóa – Di sản

Lễ hội đền Và nối nhịp cầu giao lưu văn hóa nhân dân hai vùng bên bờ sông Hồng

Trung Kiên 15:11 10/02/2025

Chủ tịch UBND phường Trung Hưng (thị xã Sơn Tây, TP. Hà Nội) Nguyễn Anh Thương cho biết, sáng 12/2 (Rằm tháng Giêng năm Ất Tỵ), Lễ hội truyền thống di tích lịch sử Quốc gia đền Và xuân Ất Tỵ 2025 sẽ được tổ chức. Lễ hội là cầu nối giữa hiện tại – quá khứ - tương lai, giao lưu văn hóa giữa nhân dân 2 vùng Sơn Tây (Hà Nội) với Vĩnh Tường (Vĩnh Phúc).

Sơn Tây là mảnh đất trung tâm của xứ Đoài xưa có bề dày truyền thống văn hóa, lịch sử và đậm đặc những lễ hội. Hằng năm, trên địa bàn thị xã có 65 lễ hội truyền thống diễn ra, nhưng lớn nhất phải kể đến lễ hội đền Và - điểm đến tâm linh của nhiều người dân xứ Đoài và du khách thập phương. Chính vì vậy, người dân nơi đây từ xưa đã có câu ca: “Dù ai đi lễ trăm miền, không bằng cầu lễ tháng giêng Đền Và…”.

den-va.jpg
Xuân Ất Tỵ, lễ hội đền Và diễn ra từ ngày 11– 14/2/2025 (ngày 14 tháng Giêng đến ngày 17 tháng Giêng).

Đền Và còn gọi là Đông Cung, một trong “tứ trấn” thờ thần núi Tản Viên, thuộc địa bàn Vân Gia, phường Trung Hưng, thị xã Sơn Tây. Đền tọa lạc trên một khu đồi lim cổ thụ hàng nghìn năm tuổi, hình con rùa đang bơi về hướng mặt trời mọc. Xung quanh đền Và về phía Tây là những đồi bát úp trải dài, phía Bắc là dòng sông Tích quanh co uốn lượn như dải lụa đào. Xa xa in đậm trên nền trời xanh, sừng sững ngọn núi Ba Vì cao ngất, bốn mùa mây trắng vờn quanh. Đền Và không chỉ là một công trình kiến trúc lịch sử - văn hóa được cha ông ta làm nên bằng tất cả lòng đam mê nghệ thuật, lòng ngưỡng mộ Đức Thánh Tản, mà còn là một bảo tàng văn hóa tâm linh của một vùng văn hóa cổ. Dưới các triều đại phong kiến xưa, đền Và đã được các vua chúa phong tặng 18 đạo sắc phong. Năm 1964, đền Và được Bộ VH-TT&DL xếp hạng Di tích lịch sử cấp Quốc gia. Năm 2016, Lễ hội đền Và đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia, rừng lim nghìn năm tuổi được công nhận cây di sản Việt Nam.

Lễ hội đền Và có từ thế kỷ XVIII, được bồi đắp và hoàn thiện bởi nhiều thế hệ, đến nay vẫn duy trì tổ chức xuân thu nhị kỳ. Cứ 3 năm đền Và lại tổ chức lễ hội lớn vào các năm Tý, Ngọ, Mão, Dậu. Trong nhiều huyền tích, câu chuyện Đức Thánh Tản chống thủy, thiên tai lũ lụt, cứu hộ cho muôn dân, giúp dân đào giếng lấy nước, dạy dân làm ra lửa, kéo vó, giăng bẫy, đem quân đánh dẹp giặc hoặc múa hát mở hội… đã được các thế hệ truyền tụng và tôn thờ. Các làng nối tiếp nhau mở hội tạo thành một chuỗi lễ hội trong vùng, tâm điểm là lễ hội đền Và, thể hiện tổng hòa các nghi thức mang ý nghĩa tâm linh.

den-va-11.jpg
Lễ hội đền Và - nét đẹp văn hóa tâm linh xứ Đoài, giao lưu văn hóa nhân dân giữa 2 vùng bên bờ sông Hồng.

Lễ hội đền Và cùng các lễ hội trong vùng vì thế bảo lưu nhiều lễ thức và phong tục cổ sơ, chứa đựng nhiều tầng văn hóa của một vùng văn hóa cổ. Không chỉ diễn ra trong nhiều ngày, gồm nhiều nghi thức, lễ hội đền Và còn có sự tham gia trực tiếp của nhiều làng và liên quan đến nhiều di tích trong vùng. Lễ hội vì thế nổi tiếng cả nước về quy mô, bề dày truyền thống và những giá trị tinh thần nhiều thế hệ. Được xem là lễ hội lớn và đông vui nhất xứ Đoài, lễ hội Đền Và là nơi hội tụ sức mạnh cộng đồng và gửi gắm khát vọng hòa bình, no ấm của muôn dân đất Việt trong suốt dọc dài lịch sử.

“Xuân Ất Tỵ 2025, lễ hội đền Và diễn ra từ ngày 11– 14/2/2025 (ngày 14 đến ngày 17 tháng Giêng) với phần lễ truyền thống cùng phần hội đặc sắc”, đồng chí Nguyễn Anh Thương, chia sẻ. Trong đó, nhà Đền làm lễ phong triều vào ngày 14 tháng Giêng. Sáng ngày 15 tháng Giêng khai mạc Lễ hội, sau phần khai mạc là Tế chính. Lễ hội còn có phần tế và tế tạ. Phần hội sẽ diễn ra nhiều trò chơi dân gian truyền thống như: cờ tướng, múa rối nước, bịt mắt đập bóng, nấu cơm thi nam – nữ, nhảy bao bố, kéo co nam – nữ ở các tổ dân phố, liên hoan văn nghệ,…

Ban Tổ chức nhấn mạnh, Lễ hội đền Và là cầu nối giữa hiện tại - quá khứ - tương lai, giữa nhân dân 2 vùng: Sơn Tây (Hà Nội) – Vĩnh Tường (Vĩnh Phúc), là dịp nhân dân hai bên bờ sông Hồng được giao lưu văn hóa, củng cố và tăng cường khối đoàn kết cộng đồng, siết chặt tình đoàn kết gắn bó. Qua đó thể hiện niềm tin và lòng tôn kính của nhân dân đối với công đức của Tản Viên Sơn Thánh; bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa lịch sử truyền thống của dân tộc.

25lhdenva10jpg.jpg
Lễ hội đền Và có các phần lễ với nghi thức truyền thống.

Đồng thời giới thiệu những giá trị đặc sắc của di tích đền Và và lễ hội đến với du khách thập phương. Hành hương về đền Và hôm nay, hòa mình vào dòng người đi trẩy hội cho mỗi chúng ta cảm xúc khó tả, nhớ về cội nguồn tiên tổ, cội nguồn văn hóa dân tộc đậm đà bản sắc xứ Đoài, để từ đó hướng thiện hơn trong nếp sống cộng đồng hôm nay./.

Chủ tịch UBND phường Trung Hưng Nguyễn Anh Thương thông tin thêm, thực hiện chỉ đạo của UBND Thị xã Sơn Tây về chỉ đạo tổ chức và quản lý lễ hội trên địa bàn Thị xã Sơn Tây năm 2025, UBND phường Trung Hưng đã chỉ đạo công tác tổ chức Lễ hội đền Và đến cơ bản đã được chuẩn bị theo kế hoạch, các hoạt động đang được thực hiện theo đúng quy định.

Đáng chú ý, phường Trung Hưng (thị xã Sơn Tây) đóng vai trò đầu mối trong công tác phối hợp tại quần thể di tích đền Và (gồm đình Phù Sa, phường Viên Sơn; đình Phú Nhi, phường Phú Thịnh; Đền Ngự Dội, thôn Duy Bình, xã Vĩnh Ninh, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc) nhằm tạo ra không gian văn hóa tâm linh đặc sắc cho du khách.

Để lễ hội diễn ra an toàn, đúng quy định, đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng tâm linh của các tầng lớp nhân dân, Đảng ủy, UBND phường Trung Hưng đã tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo quản lý và tổ chức lễ hội. Đồng thời, thành lập Ban Tổ chức lễ hội đền Và, xây dựng kịch bản, nội dung, chương trình cụ thể bảo đảm hài hòa cả phần lễ và phần hội; chú trọng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động nhân dân nghiêm túc thực hiện nếp sống văn minh khi tổ chức và tham gia các hoạt động lễ hội; bảo tồn và phát huy giá trị giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc của lễ hội.

Bài liên quan
(0) Bình luận
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
Đừng bỏ lỡ
  • Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội chưa chấp thuận họp báo của Công ty Chị em rọt
    Liên quan tới sự việc chiều 14/3 tại Hà Nội, lần đầu tiên Công ty cổ phần Tập đoàn Chị Em Rọt (CER) tổ chức gặp mặt cung cấp thông tin về những "lùm xùm" gần đây, Sở Văn hóa và Thể thao TP. Hà Nội cho biết đơn vị chưa cấp phép họp báo cho công ty này.
  • Dấu ấn Đảng bộ Thành phố Hà Nội trong lãnh đạo công tác tiếp quản Thủ đô
    Công cuộc tiếp quản Thủ đô 71 năm trước thắng lợi, mở ra trang sử mới trong lịch sử Thành phố Hà Nội cũng như lịch sử dân tộc. Trong đó, Đảng bộ Thành phố Hà Nội đã để lại nhiều dấu ấn trong công tác lãnh đạo tiếp quản Thủ đô, qua đó tạo nền tảng cho Hà Nội hôm nay thanh bình, thịnh vượng và đang vững bước vào kỷ nguyên mới cùng dân tộc.
  • Cơ hội khám phá "Lược sử âm nhạc" qua cuốn sách của Robert Philip
    "Lược sử âm nhạc" - một tác phẩm đồ sộ của Robert Philip vừa được Công ty cổ phần Văn hóa và Truyền thông Nhã Nam liên kết với Nhà Xuất bản Thế giới ấn hành. Với 40 chương sách được sắp xếp một cách khoa học, cuốn sách cung cấp cái nhìn toàn diện về sự phát triển của âm nhạc qua hàng thiên niên kỷ qua đó giúp bạn đọc hình dung rõ nét về bản chất, vai trò và lịch sử phát triển của âm nhạc.
  • Thanh niên Thủ đô phát huy tinh thần tiên phong, gương mẫu qua các phong trào cách mạng
    Tiếp bước thế hệ thanh niên cứu quốc thành Hoàng Diệu và thanh niên “Ba sẵn sàng” năm xưa, tuổi trẻ Thủ đô mang khát vọng thanh xuân của mình hòa cùng với khát vọng chung của Thủ đô và đất nước; đem sức mạnh, bản lĩnh và trí tuệ, sức trẻ Thủ đô vào công cuộc đổi mới và kỷ nguyên vươn mình...
  • Di tích Khâm Thiên Giám của triều Nguyễn xuống cấp nghiêm trọng
    Cơ quan thiên văn, khí tượng thủy văn quan trọng của triều Nguyễn Khâm Thiên Giám (Kinh thành Huế) đã xuống cấp nghiêm trọng và các cơ quan liên quan đã phải ra cảnh báo nguy hiểm “khu vực có công trình xuống cấp, nguy hiểm, tránh lại gần để đảm bảo an toàn”.
  • [Podcast] Đắm say Hà Nội những ngày tháng Ba
    Một năm có 12 tháng, thì tháng nào của Hà Nội cũng chuyên chở theo những câu chuyện lịch sử, văn hóa hoặc vẻ đẹp của cảnh sắc hiếm nơi nào có được. Tháng Ba, phố phường Thủ đô bước vào khúc giao mùa huyền ảo. Mỗi ngày trôi qua, vạn vật thoắt biến chuyển theo nốt nhạc thời gian khiến lòng người bâng khuâng lưu luyến. Cũng trong tháng 3, Hà Nội bừng lên sắc màu rực rỡ gắn với ngày lễ trọng của Thành phố. Và trong chuyên mục “Chuyện người Hà Nội” ngày hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau chìm đắm vào những ngày tháng 3 giàu giá trị lịch sử, cũng như cảnh sắt tuyệt đẹp của Thủ đô ngàn năm văn hiến.
  • Quận uỷ Cầu Giấy phát động Cuộc thi chính luận bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
    Ngày 13/3, Quận uỷ Cầu Giấy đã tổ chức Hội nghị triển khai “Cuộc thi chính luận về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng lần thứ 5, năm 2025”; Kế hoạch tuyên truyền, quán triệt thực hiện Kết luận 127-KL/TW của Bộ Chính trị, Ban Bí thư.
  • Sân khấu bán thực cảnh khai mạc Năm Du lịch Quốc gia “Huế - Kinh đô xưa, Vận hội mới”
    Chương trình khai mạc Năm Du lịch quốc gia - Huế 2025 “Huế - Kinh đô xưa, Vận hội mới” sẽ diễn ra tại bờ sông Hương thuộc khu vực Bia Quốc học (TP Huế) với sân khấu bán thực cảnh.
  • MV Bắc Bling của Hòa Minzy top 1 toàn cầu
    Với hơn 19.5 triệu view trong 1 tuần, Hòa Minzy vượt mặt cả 2 Lisa và G-Dragon. Nếu FUTW nhận về gần 14 triệu view thì Drama thu hút hơn 9.7 triệu mắt xem.
  • Lễ hội làng Bát Tràng là Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia
    Tối 12/3, tại Đình làng Bát Tràng, UBND huyện Gia Lâm (Hà Nội) long trọng tổ chức lễ công bố lễ hội làng Bát Tràng là Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia và khai mạc lễ hội truyền thống làng Bát Tràng năm 2025.
Lễ hội đền Và nối nhịp cầu giao lưu văn hóa nhân dân hai vùng bên bờ sông Hồng
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO