Cô Nguyễn Thị Kim Anh - Tổng phụ trách Đội Trường Tiểu học Phước Minh A (xã Phước Minh, huyện Dương Minh Châu, Tây Ninh) dẫn tôi đi qua mấy con đường đất bụi mịt mù, vô sâu trong ấp 4 (xã Phước Minh) để và o nhà em Thà nh Đồng. Không có ai ở nhà , cửa vẫn mở toang. Gian nhà trống huơ, trên sợi dây giăng sát tường treo hai bộ quần áo học sinh đã cũ, phía dưới là một chiếc tủ nhử để mấy cuốn tập học sinh. Tất cả tà i sản trong căn nhà chỉ có thế.
Bắt kiến và là m mướn
Gần trưa, một cậu bé đen nhẻm, đi chân đất, vác cây sà o tre có treo tổ kiến bước và o sân. Cậu bé lúng búng chà o cô và nói: Con đi kiếm tổ kiến. Mấy người câu cá kêu mua 13.000 đồng/lon trứng kiến....
Bị kiến cắn nổi mẩn đử ở tay chân nhưng Đồng lí nhí nói: Không sao đâu cô ơi, chị em con đi lặt đậu mướn, đi chặt mía cho người ta quen rồi, công việc còn cực hơn nhiửu. Việc chị em Đồng đi là m mướn kiếm sống được các thầy cô giáo cũ ở Trường Tiểu học Phước Minh A nhắc mãi. Thỉnh thoảng Đồng nghỉ học mấy ngà y, thầy chủ nhiệm vô nhà tìm, Đồng nói: Thầy đừng lo, con đi là m mướn mấy hôm rồi đi học, con hứa không nghỉ học đâu.
Trưa, em Lê Thị Thủy Tiên, học sinh lớp 9/1 Trường THCS Phước Minh, đi học vử. Hai chị em giống nhau ở vẻ ngoà i: người nhử nhắn, da đen nhẻm. Thủy Tiên đã phải là m người lớn trong nhà từ lâu. Trước đây, khi còn sống ba của hai em đi là m phụ hồ, có khi mấy ngà y mới vử, Thủy Tiên đã sớm gánh vác việc nội trợ, vun vén trong nhà . Khi ba mất, Thủy Tiên cũng vững và ng trong vai trò là m trụ cột gia đình, là m chỗ dựa tinh thần cho em.
Hai chị em Thủy Tiên - Thà nh Đồng. (Ảnh: Hồng Minh)
Hai chị em xin đi hái đậu mướn, chặt mía cho người ta. Cũng có nhiửu người khước từ vì chị em Đồng nhử quá. Hai chị em đà nh nhử bà nội già yếu (đang ở chung với cô út) bảo lãnh, rồi ba bà cháu lụm cụm đi là m mướn. Ngà y nà o khá, hai chị em kiếm được chừng năm, sáu chục ngà n đồng.
Năm nay, Trường THCS Phước Minh học hai buổi/ngà y, hai chị em rất ít thời gian đi là m thêm, nhất là Thủy Tiên đang học lớp 9, lịch học kín mít. Vì vậy, chỉ có Đồng đi bắt kiến kiếm tiửn. Các cô chú của hai em đửu có gia cảnh nghèo khó, đi là m thuê kiếm sống và đửu nặng gánh gia đình, thỉnh thoảng cũng san sẻ cho hai cháu nhưng cũng chẳng được bao nhiêu.
Gắng gửi vươn lên
Cô Kim Anh chú ý tới Đồng khi em học lớp 3, cách đây ba năm bởi cậu bé rất ít nói, lầm lì, hay bử học. Cô cố gắng tiếp cận, trò chuyện nhưng Đồng chỉ lảng tránh và cà ng thu mình lại. Sau đó, cô lập thùng thư Chia sẻ ước mơ tuổi thơ để các em học sinh có thể bà y tử tâm tư, nguyện vọng của mình. Thật bất ngử, cô nhận được lá thư của Đồng chỉ vửn vẹn mấy dòng: Cô tổng phụ trách ơi, con có một ước mơ không biết chia sẻ cùng ai. Con mơ ước chị em con có tiửn mua gạo và được đi học. Từ đó nhà trường mới biết vử hoà n cảnh của hai chị em.Ngà y ấy, khi cô Kim Anh cùng thầy hiệu trưởng tìm đến nhà Đồng, cô đã bật khóc. Đó là một cái chòi xác xơ, chừng 10 m2, gió lùa bốn phía. Hửi ba mẹ em đâu, Đồng mãi mới nói được rằng mẹ em bử đi lâu rồi, ba em bị bệnh mới chết. Chỉ có em và chị gái ở đây thôi - cô Kim Anh nhớ lại.
Trường Tiểu học Phước Minh A đã hỗ trợ 250.000 đồng/tháng để mua thức ăn và vận động một nhà hảo tâm mỗi tháng giúp thêm chị em Đồng chục ký gạo nữa. Ước mơ có gạo của Đồng thà nh hiện thực.
Ba năm trước, Hội đồng Đội huyện Dương Minh Châu (thuộc Huyện đoà n) phát động phong trà o đội viên góp tiửn xây Nhà nhân ái tặng bạn nghèo. Ngay lập tức, cô Kim Anh lên huyện đử nghị giúp chị em Tiên - Đồng. Hội đồng Đội đồng ý, trao 17 triệu đồng, Trường Tiểu học Phước Minh A vận động được 5 triệu đồng nữa, xây được căn nhà gạch thô cho hai chị em.
Thủy Tiên nhớ lại giai đoạn khó khăn nhất: Lúc ba mất, chị em con ôm nhau khóc hoà i. Lúc đó con mới học lớp 6. Con định nghỉ học, kiếm việc là m nuôi em. Nhưng rồi mấy thầy cô bên Trường Tiểu học Phước Minh A vô động viên hoà i, cho chị em con tiửn mua gạo, rồi giúp xây cho nhà ở nữa. Tụi con phải ráng học để không phụ lòng các thầy cô.
Hai chị em Thủy Tiên không có bà n học, sà n nhà là nơi học bà i, là chỗ ăn ngủ của hai em. Mỗi khi viết bà i, cả hai đửu phải bò ra sà n nhưng sách vở của hai em đửu thẳng thớm, sạch đẹp, đử chói những điểm cao. Thủy Tiên cho biết: Con ráng học hết cấp ba rồi kiếm việc là m lo cho em con đi học tới nơi tới chốn....Năm nay, Thà nh Đồng lên lớp 6, học ở Trường THCS Phước Minh. Suất hỗ trợ 250.000 đồng của trường tiểu học đã được nhường lại cho một học sinh lớp 4, em nà y mồ côi cả cha lẫn mẹ, cũng rất khó khăn. Hiện tại, cuộc sống của hai em rất chật vật. Thủy Tiên bộc bạch: Nhiửu hôm chị em con nhịn đói....
Trưa hôm đó, bà nội của Thủy Tiên lọ mọ mang qua và i con cá khô và một túm rau dại. Thủy Tiên vét gạo đi nấu cơm để kịp giử học buổi chiửu. Đó là một trong những bữa cơm đủ đầy nhất của hai em.
.jpg "Triển lãm \"Cộng đồng kiến tạo\": Vinh danh những đóng góp giá trị cho xã hội")
.jpg "Hà Nội - 36 khúc giao thời: Khám phá sự giao thoa quá khứ và hiện tại của 36 phố phường")
![[Podcast] Văn hóa thưởng thức cà phê của người Hà Nội](https://nhn.1cdn.vn/thumbs/540x360/2024/12/12/podcast-chuyen-nguoi-ha-noi.png "[Podcast] Văn hóa thưởng thức cà phê của người Hà Nội")
