Chuyển động Hà Nội

Hà Nội và TP Hồ Chí Minh cần được phân quyền nhiều hơn để phát triển các dự án TOD

Quỳnh Chi 06:20 19/01/2024

Trong phát triển định hướng giao thông công cộng (TOD) tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng, cần xây dựng một nền tảng pháp lý vững chắc và thu hút nhà đầu tư cho các dự án TOD, cũng như hai thành phố cần được phân quyền để phát triển các dự án TOD.

Ý kiến này được luật sư Lê Nết chia sẻ tại phiên thảo luận chuyên đề “Huy động nguồn lực từ đất đai” chiều 18/1 thuộc Hội thảo “Phát triển hệ thống đường sắt đô thị Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh”. Chuyên gia luật Lê Nết thông tin thêm, tại Việt Nam, một số ga tàu điện nội đô (MRT) có thể đạt được tính chất của TOD. Điển hình là Ga số 9 (Kim Mã) tuyến Metro số 1 Hà Nội: gần các tòa nhà văn phòng, khách sạn như Deawoo, Lotte, Capital Place, và các khu dân cư như Metropolis (mặc dù chưa phải là quá lớn). Cùng đó là Ga Thảo Điền tuyến Metro số 1 TP. Hồ Chí Minh: gần Mega Mall Thảo Điền, khu chung cư căn hộ Masteri, An Phú, Capitaland, Estella…

le-net(1).jpg
Luật sư Lê Nết, Công ty Luật LNT & Partners Hà Nội phát biểu tại thảo luận chuyên đề 3 Hội thảo “Phát triển hệ thống đường sắt đô thị Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh”.

Mặc dù vậy, cả Hà Nội và TP Hồ Chí Minh còn cần nhiều khu quy hoạch TOD nữa, ví dụ như Ga Bến Thành, Ga Hà Nội … là các khu vực có giá trị cao, tiền thuê và mua mặt bằng lớn, dành cho các cư dân có thu nhập cao. Ngoài ra, khi các tuyến đường tàu điện MRT được nối dài, sẽ tạo ra các khu vực TOD khác, có giá thuê và mua mặt bằng rẻ hơn, dành các cư dân có thu nhập thấp hơn.

“Trong mọi trường hợp, các khu vực này để TOD thành công cần giải tỏa bồi thường theo giá thị trường một khu vực khá rộng lớn, và huy động nguồn vốn của khu vực tư nhân tham gia. Để khu vực tư nhân tham gia, thì Nhà nước phải điều tiết sao cho mọi hoạt động diễn ra suôn sẻ, từ việc quy hoạch, thiết kế, kết nối các giao diện, đến việc bồi thường, giải phóng mặt bằng, dọn dẹp tiện ích, giải quyết các tranh chấp phát sinh. Đó là các rủi ro có thể làm nản lòng nhà đầu tư khi phải huy động một khoản tiền lớn, mà không biết dự án có thể bị chậm trễ bao lâu”, luật sư Lê Nết phân tích.

"Để thành công trong việc triển khai các dự án TOD, cần phải tập trung đồng thời vào cả khía cạnh pháp lý và thu hút nhà đầu tư. Bằng cách vượt qua những phức tạp của các quy định, đảm bảo các mô hình tài chính minh bạch và xây dựng mối quan hệ hợp tác, nhà nước có thể tạo ra một môi trường thuận lợi cho đầu tư tư nhân và sự thành công dài hạn của dự án. Nhìn chung, việc xây dựng các dự án TOD còn đòi hỏi sự hiểu biết sâu rộng về các khía cạnh pháp lý và kinh doanh", luật sư Lê Nết, nhấn mạnh.

Để xác định được các khu trung tâm (CBD) làm cơ sở cho việc lập quy hoạch, chính quyền thành phố xem xét khảo sát nhu cầu đi lại của người dân Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, khoảng cách và phương thức di chuyển, nhu cầu kết nối trung chuyển, đáp ứng tối đa của hạ tầng, tìm kiếm phương án rút ngắn khoảng thời gian đi bộ ra ga, đồng thời phân tích được cách bố trí đi lại của người dân sao cho kết nối họ với hệ thống giao thông công cộng một cách nhanh chóng nhất.

hinh-thai.jpg
Hệ thống metro Hà Nội và các trung tâm (CBD) hiện tại (chấm đỏ là các CBD hiện tại).

Tuy nhiên thách thức lớn nhất hiện nay của người dân cả hai thành phố Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh là thói quen sử dụng giao thông công cộng còn yếu, người dân sử dụng xe máy thuận tiện và rẻ, sẽ không có nhu cầu sử dụng giao thông công cộng. Như vậy, để TOD thành công, theo luật sư Lê Nết, một trong những yếu tố nên được nghiên cứu, xem xét là các chính sách hạn chế xe máy vào nội đô (tuy nhiên khuyến khích đi xe đạp hay scooter điện).

Để thực hiện dự án TOD, Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh cần có cơ chế để bồi thường giải phóng mặt bằng đủ lớn xung quanh các ga MRT. Theo Dự thảo Luật đất đai (sửa đổi), cũng như Dự thảo Luật Thủ đô, cơ chế này gọi là thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội, vì lợi ích quốc gia, công cộng.

Luật sư Lê Nết nhấn mạnh, vấn đề TOD sẽ liên quan trực tiếp tới Luật Quy hoạch và Luật Đầu tư Công. Các vấn đề về thẩm quyền, trình tự, thủ tục, đầu tư xây dựng không có gì thay đổi hoặc cải tiến so với việc thực hiện các dự án hiện nay. Vì vậy các bất cập hiện nay gần như chưa được giải quyết, Luật Thủ đô sửa đổi cần phải xem xét đệ trình một cơ chế tích cực hơn giảm thiểu rủi ro về thời gian thực hiện dự án.

“Vấn đề tiếp theo là làm thế nào để các chính quyền đô thị được phân quyền để chấp thuận phát triển các dự án TOD, và lấy tiền bán quyền sử dụng đất các dự án TOD để xây dựng cơ sở hạ tầng (đường tàu điện ngầm)? cũng phải là vấn đề nên được xem xét trong Luật Thủ đô sửa đổi hay Nghị định thi hành Nghị quyết 98 về cơ chế đặc thù của TP. Hồ Chí Minh”, Luật sư Lê Nết phát biểu tại phiên thảo luận chuyên đề 3, chiều 18/1 trong Hội thảo “Phát triển hệ thống đường sắt đô thị Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh”.

Ngoài ra, để tạo điều kiện khai thác tối đa giá trị đất, chuyên gia luật Lê Nết cho rằng nên tăng hệ số sử dụng đất cho các khu vực TOD (vì khả năng vận chuyển hành khách và di chuyển ở các khu vực gần MRT cao hơn ở những khu vực khác). Đây cũng là kinh nghiệm đang tiến hành rất thành công ở Malaysia hay Singapore.

Tại Việt Nam, muốn làm việc này thì phải có tư duy thoáng trong việc lập quy hoạch và đầu tư công hoặc ít nhất Luật Thủ đô, Nghị quyết số 98 /2023/QH15 (thí điểm mô hình phát triển đô thị TP. Hồ Chí Minh theo định hướng phát triển giao thông công cộng) cho phép chính quyền thành phố làm như vậy./.

Bài liên quan
(0) Bình luận
  • Chương trình nghệ thuật “Đa Phúc – Khát vọng Kỷ nguyên mới” chào mừng chính quyền địa phương 2 cấp
    Chào mừng ngày thành lập xã Đa Phúc chính thức đi vào hoạt động từ 1/7/2025 và hướng tới Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2025 – 2030, tối 12/7, tại Nhà Văn hóa thôn Đức Hậu, Đảng ủy – HĐND – UBND – Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Đa Phúc đã tổ chức chương trình nghệ thuật “Đa Phúc – Khát vọng Kỷ nguyên mới”.
  • Phường Thanh Xuân: "Trải nghiệm một ngày làm lính cứu hỏa"
    Chương trình "Trải nghiệm một ngày làm lính cứu hỏa” là một trong các hoạt động trong Chiến dịch tình nguyện hè năm 2025 và cao điểm đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hướng dẫn công tác phòng cháy, chữa cháy.
  • Hà Nội đẩy mạnh tuyên truyền Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị và Phong trào "Bình dân học vụ số"
    Phó Chủ tịch UBND Thành phố Trương Việt Dũng vừa ký ban hành Kế hoạch số 179/KH-UBND ngày 8/7/2025 về việc tuyên truyền thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị, Chương trình hành động của Chính phủ, Kế hoạch hành động của Thành ủy Hà Nội thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về "Đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia" và Phong trào "Bình dân học vụ số" trên địa bàn thành phố Hà Nội.
  • Báo chí Thủ đô đa dạng phương thức tuyên truyền, nâng cao hiệu quả
    Chiều 10/7, Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Hà Nội tổ chức Hội nghị thông tin chuyên đề và giao ban triển khai nhiệm vụ trọng tâm công tác báo chí Thành phố tháng 7/2025. Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Hà Nội Nguyễn Huy Cường chủ trì và phát biểu chỉ đạo tại hội nghị.
  • Nhiều chính sách ưu đãi đối với hoạt động tái chế rác thải
    Tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 25, HĐND Thành phố Hà Nội khóa XVI, sáng 10/7, với tỷ lệ tán thành cao, HĐND Thành phố Hà Nội đã thông qua Nghị quyết quy định biện pháp hỗ trợ, ưu đãi đối với hoạt động tái chế rác thải sử dụng kỹ thuật hiện có tốt nhất trên địa bàn Thành phố Hà Nội (thực hiện điểm d khoản 2 Điều 28 của Luật Thủ đô).
  • Hà Nội thông qua Nghị quyết về khu phát triển thương mại và văn hóa
    Sáng 10/7, tại kỳ họp thứ 25, HĐND TP. Hà Nội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về khu phát triển thương mại và văn hóa trên địa bàn thành phố Hà Nội. Nghị quyết được thông qua nhằm cụ thể hóa quy định tại khoản 8 Điều 21 Luật Thủ đô, mở đường cho mô hình phát triển kinh tế - văn hóa gắn với bảo tồn di sản, gìn giữ bản sắc Thủ đô.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Quần thể di tích Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc được UNESCO ghi danh vào Danh mục Di sản thế giới
    Tại Kỳ họp lần thứ 47 của Ủy ban Di sản thế giới thuộc Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO), Giáo sư Nikolay Nenov (người Bulgaria) - Chủ tịch Kỳ họp đã chính thức gõ búa công nhận Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn - Kiếp Bạc là Di sản văn hóa thế giới.
  • Chùm thơ của tác giả Khúc Hồng Thiện
    Tạp chí Người Hà Nội xin trân trọng giới thiệu chùm thơ (hai bài) của tác giả Khúc Hồng Thiện.
  • Tuần lễ Văn học Phần Lan: Kết nối bạn đọc Việt qua thế giới Moomin
    Chiều 11/7/2025, tại Nhà xuất bản Kim Đồng (55 Quang Trung, Hai Bà Trưng, Hà Nội) đã diễn ra lễ khai mạc “Tuần lễ Văn học Phần Lan – Trưng bày Tove Jansson & Moomins 80”, mở đầu chuỗi hoạt động diễn ra từ ngày 12 đến 20/7/2025. Chương trình do NXB Kim Đồng phối hợp cùng Đại sứ quán Phần Lan tại Việt Nam và The Initiative of Children's Book Creative Content (ICBC) tổ chức nhân kỷ niệm 80 năm ra đời tác phẩm đầu tiên về nhân vật Moomin của nhà văn Tove Jansson.
  • [Inforgaphic] nhiệm vụ của UBND các tỉnh, thành phố về chăm lo đời sống người có công với cách mạng
    Tại Công điện số 102/CĐ-TTg gần đây về việc tiếp tục chăm lo tốt đời sống người có công với cách mạng nhân dịp kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu cấp ủy chỉ đạo UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương làm tốt 4 nhiệm vụ trọng tâm. Qua đó làm sâu sắc hơn nữa chủ trương của Đảng, Nhà nước trong công tác người có công với cách mạng, gia đình liệt sĩ, “Đền ơn đáp nghĩa”, truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” tốt đẹp của dân tộc Việt Nam.
  • Hình tượng Hồ Chí Minh qua những tư liệu của GS.TS Trình Quang Phú
    Năm 2022, chuyến đi công tác thực tế khu di tích cách mạng Tân Trào, Tuyên Quang giúp tôi có một số sách viết về Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trong đó, cuốn sách “Từ làng sen tới bến Nhà Rồng” và “Đường Bác Hồ đi cứu nước” là hai cuốn sách của tác giả Trình Quang Phú làm tôi ấn tượng nhất.
Đừng bỏ lỡ
Hà Nội và TP Hồ Chí Minh cần được phân quyền nhiều hơn để phát triển các dự án TOD
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO