Nhớ về “mối tình” lớp 1
Nhà báo, nhà thơ Hữu Việt (Trưởng Ban Văn hóa, Văn nghệ, Báo Nhân Dân) đã chia sẻ về hình tượng người con gái trong thơ ca của anh nói riêng và thơ ca nước nhà nói chung. Anh cho biết, ngôn ngữ nghệ thuật có nhiều ẩn dụ, đôi khi nói tuột ra thì không còn gì để tưởng tượng nữa. Anh nhận ra khi nói về người con gái hôm qua trong ngôn ngữ âm nhạc và thi ca là rất ẩn dụ, với hai màu: trắng và xanh. Bởi theo lý giải của anh, tóc xanh phải chăng phân biệt với tóc bạc còn màu trắng tượng trưng cho tinh khôi thanh xuân.
Khi rôm rả câu chuyện, anh bắt đầu kể câu chuyện của chính mình: “Thời của tôi, khi đất nước hòa bình không lâu thì có chút thoải mái hơn, tuy nhiên các bạn nữ vẫn bị quản lý chặt. Chúng tôi đến nhà bạn nữ học bài thường “bị” các ông bố theo sát, vì thế điều cần làm đầu tiên là phải khẳng định lòng tin với bố của bạn gái”.
Dù biết MC Diễm Quỳnh đặt ra “cái bẫy” để mình chia sẻ về mối tình thời thanh xuân, thế nhưng anh cũng không ngần ngại “sa bẫy”: “Khi tôi đang học lớp 1, trường Bế Văn Đàn trong Quân khu Nam Đồng vào mỗi giờ ra chơi đều mời bạn có năng khiếu lên hát, trong đó có bạn Mai Hương. Hồi ấy bạn được bố mua cho áo trắng rất đẹp nên khi lên sân khấu tôi cứ ngỡ là cô tiên. Càng “thầm thương trộm nhớ” Mai Hương bao nhiêu thì tôi lại càng ghen tỵ với bạn nam diễn cùng bạn ấy bấy nhiêu. Lúc ấy, tôi có ý nghĩ chỉ muốn cho bạn nam ấy ốm hoặc ngã ra để mình có cơ hội thay thế bạn lên diễn cùng Mai Hương. Thế rồi, tôi đã ném đá vỡ đầu “tình địch” và bị mẹ bạn ấy dẫn đến nhà “bắt đền”. Sau đó, vì những lý do khác nhau, tôi và Mai Hương không học cùng nhau nữa và mãi đến năm đi học nước ngoài, chúng tôi mới gặp lại nhau. Và nếu không vì dịch Covid-19, chúng tôi sẽ gặp nhau trong chương trình kỷ niệm 40 năm ngày là du học sinh với tựa đề “tuổi thanh xuân còn mãi”.
Dù Hữu Việt và “người tình” Mai Hương hồi ấy không thể đến với nhau nhưng khi kể lại anh chiêm nghiệm, hình như cái gì dang dở thì đều đẹp đẽ và đem lại cảm xúc khó quên nhất.
“Mưu cầu hạnh phúc” của phụ nữ
Nhà báo Hoàng Minh Trí là một Facebooker nổi tiếng. Anh cho biết, mình đã miệt mài kiên nhẫn viết về phụ nữ dưới góc nhìn của người đàn ông suốt 15 năm qua và đã nhận được sự ủng hộ của nhiều chị em. Lý giải cơ duyên đến với mảng đề tài này, anh cho biết, ngày xưa trong nhà anh chỉ có 18 mét vuông với sự hiện diện của 2 người đàn ông, là bố và anh. Tuy nhiên bố anh thường xuyên đi công tác vắng nhà, nên anh ở với bà nội, mẹ, hai em gái của bố và chị gái. Từ câu chuyện của những phụ nữ trong gia đình, anh thấy người phụ nữ thời bao cấp luôn thiệt thòi và gặp phải sự cấm cản của gia đình. Chính vì thế đã thôi thúc anh viết về phái đẹp, hay còn có tên gọi khác là phái thiệt.
Anh kể, năm 2000, khi đi du học ở Ai-len, anh bị sốc văn hóa, về quan niệm sự bày tỏ tình cảm. “Trong lớp tôi chơi thân với 3 bạn nữ. Một hôm tôi gặp bạn thân của mình ôm hôn bạn trai khác, tôi nghĩ sao đứa bạn mình có thể “dễ dãi” thế nhỉ. Về sau tôi hiểu ra rằng, chúng ta phải nên suy nghĩ một cách cởi mở như là một cách giải thoát để phụ nữ tự đi tìm hạnh phúc của chính mình. Tôi đặc biệt thích câu nói “mưu cầu hạnh phúc” trong Tuyên ngôn Độc lập của nước Mỹ. Theo tôi, “mưu cầu hạnh phúc” tức là tự người phụ nữ có quyền tìm kiếm, thậm chí đấu tranh, giành giật để có được hạnh phúc”.
Nhà báo với biệt danh “Cu Trí” cũng cho biết mình từng chứng kiến những khuôn mặt của người chồng ở sảnh viện sản khi chờ vợ bên trong đang phải nỗ lực “vượt cạn”. Và qua khuôn mặt của những người đàn ông khi ấy, anh có thể cảm nhận được tình yêu mà họ dành cho người vợ của mình. Những điều đó đã ám ảnh anh khi đặt bút viết về một nửa thế giới, về sự hy sinh, chịu đựng của họ trong cuộc sống.
Có thể nói, với những chia sẻ của hai cây bút Hữu Việt, “Cu Trí”, khán giả đã phần nào có những cảm nhận về sự đổi thay của người phụ nữ từ thời bao cấp đến thời hiện đại, qua đó, làm nổi bật lên ý nghĩa của chương trình khi thực hiện trong những ngày tháng 3- tháng tôn vinh người phụ nữ.