Đề xuất phương án “mở lối” cho 5 tuyến buýt có nguy cơ dừng hoạt động

Theo Sở GTVT Hà Nội, sự việc Công ty Bắc Hà xin dừng hoạt động đối với 5 tuyến xe buýt là chưa có tiền lệ, do đó cần phải có giải pháp xử lý, tháo gỡ khó khăn đảm bảo tuân thủ theo đúng quy định của pháp luật, hợp đồng đã ký kết cũng như duy trì hoạt động của các tuyến buýt nhằm tránh xáo trộn và có giải pháp hài hòa ổn định cuộc sống cho khoảng 200 lao động có nguy cơ mất việc làm do Công ty Bắc Hà dừng thực hiện hợp đồng. 

Ngay sau khi tiếp nhận kiến nghị của Công ty Bắc Hà Sở GTVT cho biết đã chỉ đạo Trung tâm Quản lý giao thông công cộng (đơn vị ký kết hợp đồng) làm việc trực tiếp của Công ty Bắc Hà để rà soát, làm rõ các vấn đề liên quan cũng như đề xuất giải pháp xử lý. Đây cũng là trường hợp chưa có tiền lệ.

Cùng đó, biên bản làm việc ngày 5/7 vừa qua giữa Trung tâm Quản lý Giao thông công cộng (Tramoc) và Công ty Bắc Hà cũng đã thống nhất việc thanh toán, tạm ứng của Tramoc (Bên A) cho Công ty Bắc Hà (Bên B) đối với 5 tuyến buýt là đã được thực hiện tuân thủ theo đúng hợp đồng đã ký kết.
Việc Công ty Bắc Hà dừng hoạt động 5 tuyến buýt là do doanh nghiệp (DN) không còn năng lực để tiếp tục triển khai thực hiện. Việc 5 tuyến xe buýt phải ngừng này là chủ động từ phía bên Công ty Bắc Hà trong khi việc thanh toán Tramoc đã thực hiện đầy đủ, cũng như tạm ứng theo hợp đồng đã ký. Việc Công ty Bắc Hà đơn phương chấm dứt hợp đồng, trong khi thời gian hợp đồng còn hiệu lực là vi phạm hợp đồng đã ký. 

Trong thời gian qua, thực hiện chỉ đạo của thành phố, Sở GTVT và Liên ngành đã có nhiều giải pháp để tháo gỡ khó khăn cho các đơn vị như triển khai các Nghị quyết số 68, Nghị quyết số 128, giảm chi phí sử dụng đường bộ theo đầu phương tiện, điều chỉnh chỉ tiêu sản lượng và doanh thu năm 2020, 2021 theo số thực hiện, hỗ trợ tiêm vắc xin Covid-19. Hiện nay, các DN đã cơ bản ổn định.

5 tuyến buýt bị dừng hoạt động sẽ gây ảnh hưởng đến mạng lưới VTHKCC Thủ đô.

Đề xuất tháo gỡ cho 5 tuyến buýt

Theo báo cáo nêu trên, Sở GTVT Hà Nội đã đề xuất 2 phương án xử lý nhằm duy trì hoạt động của các tuyến buýt, tránh xáo trộn và có giải pháp ổn định cuộc sống cho khoảng 200 lao động có nguy cơ mất việc. 

Cụ thể, phương án 1 là chấm dứt hợp đồng với Công ty Bắc Hà và chỉ định thầu cho đơn vị thay thế có đủ năng lực, kinh nghiệm đáp ứng yêu cầu thực hiện phần công việc còn lại của gói thầu để tiếp tục khai thác vận hành 5 tuyến buýt (giá trị phân khối lượng công việc chưa thực hiện giao cho nhà thầu mới được tính bằng giá trị ghi trong hợp đông trừ đi giá trị của phân khối lượng công việc đã thực hiện trước đó).

Phương án 2, chấm dứt hợp đồng với Công ty Bắc Hà, tạm dừng khai thác đối với 5 tuyến buýt để rà soát, tính toán lại dự toán, chi phí, thiết kế tuyến để hình thành gói thầu mới, làm cơ sở tổ chức lựa chọn nhà thầu theo quy định.

Cơ quan quản lý Nhà nước chuyên ngành GTVT của Hà Nội cũng cho biết cả 2 phương án trên (phương án 1 và phương án 2) đều phải tiến hành thủ tục trình UBND TP cho phép chấm dứt hợp đồng với Công ty Bắc Hà để xem xét phương án lựa chọn đơn vị thực hiện phân khối lượng còn lại.

Phương án 1 có ưu điểm là thay thế, lựa chọn ngay được nhà thầu để thực hiện khối lượng còn lại, duy trì liên tục hoạt động của các tuyến buýt, không gây xáo trộn về hoạt động đi lại của người dân, thuận lợi cho việc đàm phán, tiếp nhận, kế thừa khoảng 200 người lao động có khả năng mất việc làm đối với đơn vị được chỉ định thay thế. Tuy nhiên, phương án này có nhược điểm là nhà thầu được lựa chọn thay thế thực hiện có ít thời gian để chuẩn bị các điều kiện đáp ứng yêu cầu về phương tiện, nhân lực thực hiện.

Phương án 2 có ưu điểm không bị áp lực về thời gian khi tổ chức lựa chọn nhà thầu. Hay nói cách khác nhà thầu có khoảng thời gian nhất định để chuẩn bị phương tiện, nhân sự, các điều kiện để đáp ứng gói thầu. Song, phương án này có nhiều nhược điểm lớn khi phải tạm dừng hoạt động các tuyến buýt trong khoảng thời gian nhất định để tổ chức lựa chọn nhà thầu khác (từ 6 - 9 tháng).

Việc vận hành tuyến không liên tục gây xáo trộn trong hoạt động đi lại của người dân, khó khăn cho việc kế thừa lao động, người lao động có nguy cơ mất việc làm, ảnh hưởng đến an sinh xã hội

Hành khách đi lại thường xuyên trên các tuyến cũ sẽ phải chuyển từ 2 - 3 chuyến, thời gian di chuyển sẽ phải kéo dài (có thể hành khách sẽ chuyển qua sử dụng phương tiện cá nhân).

Đồng thời, với phương án 2 cơ quan quản lý sẽ phải xây dựng phương án điều chỉnh các tuyến buýt khác hỗ trợ cho 5 tuyến buýt trong thời gian tạm ngừng hoạt động, việc điều chỉnh các tuyến buýt hỗ trợ cũng sẽ phát sinh thêm chi phí, gây xáo trộn luồng tuyến.