“Cùng nhau nhân từ” và hồn thơ trẻ Khúc Hồng Thiện

Thanh Ứng| 09/08/2019 08:21

8 năm sau tập thơ đầu tiên “Chênh chao tích chèo” (Nxb Hội Nhà văn 2010), Khúc Hồng Thiện tiếp tục ra mắt bạn đọc tập thơ “Cùng nhau nhân từ” (Nxb Văn học, 2018). Tập thơ cho thấy sự phát triển đáng mừng của một cây bút trẻ.

“Cùng nhau nhân từ” và hồn thơ trẻ Khúc Hồng Thiện

Cũng như nhiều nhà thơ trẻ khác, Khúc Hồng Thiện làm thơ trên bàn phím. “Hết pin” trở thành một “sự cố” trong sáng tác: “hết pin là hoảng hốt/ đang viết cũng dừng lại/ đang in cũng phải dừng/ thậm chí đang nghĩ cũng chẳng nghĩ được nữa” (Hết pin). Anh cũng đưa vào thơ cả những thao tác trên máy tính “Chưa chắc cứ nhanh là ẩu đoảng/ cứ vo tròn bóp bẹp là lạ là hay/ cứ delete là sạch sanh kí ức” (Gác). Ở một số bài, tư duy mới trong thơ của anh rất trẻ trung, hiện đại trong cách đặt tên bài thơ: “Bài thô”, “Đường”, “Diễn đạt lại”, “Ghi chú mới”… và cả trong diễn đạt như những câu nói thường ngày: “Nhập ghi chú/ lưu/ hình nền vẽ, viết tay, thư viện/ bao lựa chọn: chấm - chạm - vuốt - ấn/ chẳng để ra một kết quả gì” (Ghi chú mới), “Kể nhé/ sẽ rất lằng nhằng đấy/ sẽ rất vô lý nữa” (Kể đi), có khi là những khái niệm: “… ô hay/ đâu phải cứ đồng dạng/ cứ tròn trịa sạch sẽ không tỳ vết/ là đẹp/ thô có vẻ đẹp nguyên khôi” (Bài thô)… 

Những dòng thơ như thế có thể giúp thơ anh hòa đồng với những sáng tác của các nhà thơ trẻ - những người thừa hưởng những thành tựu của công nghệ và tâm thế của thời đại, mạnh dạn đi sâu khai thác những rung cảm trực giác tác động đến bản thể, có khi bỏ qua những xúc cảm và đưa đến người đọc những ý niệm bằng sự thô ráp của ngôn từ. Tuy nhiên, trong “Cùng nhau nhân từ”, Khúc Hồng Thiện không sa vào xu hướng đó. Anh không dừng lại ở những cảm xúc giản đơn, thiên về lý trí mà đã tìm tòi, mạnh dạn khai mở những vỉa mạch trầm sâu trong tâm hồn của chính bản thân mình. Trong anh, chính là sự kết tinh hài hòa phẩm chất đẹp đẽ, lành mạnh của con người thời cuộc và ý thức sâu sắc về cá nhân nên việc khai thác bản thể sẽ đem đến cho người đọc những điều thú vị, bổ ích. 

Trong tập thơ này, lục bát vẫn là những điểm mạnh của Khúc Hồng Thiện. Đó là thể thơ giúp anh trở về với hồn dân tộc, gần gũi với đông đảo bạn đọc và dễ được cảm thông, chia sẻ. Trong “Bâng khuâng thành cổ”, những dòng lục bát của anh cứ tự nhiên, dung dị nhưng đọc lên thấy tim mình nhói đau như ai chạm đến những vết thương lòng mỗi người: “Màu vôi xương trắng ngày xưa/ đến đây vẫn buốt như vừa mới thôi”, “Bâng khuâng thành cổ còn hằn/ lên bao dấu hỏi nhọc nhằn/ Mai đây” (Bâng khuâng thành cổ). Người đọc cũng không thể dửng dưng với những điều nhà thơ cảm nhận và suy ngẫm, nó tạo được những ám ảnh lớn trong tâm hồn con người. 

“Cùng nhau nhân từ” có 55 bài thì đến 25 bài là lục bát. Lục bát của Khúc Hồng Thiện trôi chảy, chân mộc. Những dòng vào bài của anh tưởng là vô thưởng, vô phạt nhưng càng đọc thì ý tứ, tư tưởng thơ dần dần lộ ra có khi bất ngờ. Anh viết về dòng sông nhưng chính là bàn về môi trường một vấn đề được nhiều người quan tâm. Nhiều bài thơ của anh ẩn chứa những cảm xúc trữ tình - công dân của một con người sống có trách nhiệm  như: “Mưa rửa đền”, “À ơi, câu hát”, “Chiều rồi, Nho Quế”, “Thủy”…

 Một ghi nhận nữa ở thơ của nhà thơ trẻ này là vẫn giữ được những cảm xúc truyền thống của con người Việt Nam. Đó là tình yêu thương những người gần gũi, gắn bó với mình trong cuộc sống gia đình và quan hệ quê hương làng xóm. Trong thơ anh những “ổ rơm”, lời ru “à ơi”, “cái cò”, “đòng đong, cân cấn”… biểu tượng của hồn quê vẫn được nâng niu, gìn giữ. Những câu thơ anh viết về mẹ thật nặng tình. Người mẹ trong thơ anh thường gắn bó với những kỉ niệm của một thời cháo rau, nghèo khó ở một vùng quê lam lũ: “Nao nao nhớ mẹ lùa rơm/ Cho sôi bát cháo miếng cơm vội vàng/ Mã đề rau má một thang/ Thức quê mộc mạc con mang bên lòng” (Nao nao nhớ mẹ) và sâu xa hơn là sự tri ân sâu sắc: “Mẹ ta đầu đội nón mê/ mà che mát cả bốn bề nước non/ đồng quang mẹ dẫu chẳng còn/ vẫn nguyên lời dặn cháu con nhân từ” (Mẹ ta). 

Truyền thống nhân văn từ lòng kính thương mẹ đến tình yêu nam nữ, thương quý bạn bè, anh em… trở thành tình cảm chủ đạo trong tập thơ, nó giúp cho thơ Khúc Hồng Thiện có được sự cộng hưởng chia sẻ của số đông độc giả và khẳng định hướng đi đúng đắn của một nhà thơ trẻ. 

Ở tập này, anh sử dụng nhiều thể thơ để chuyển tải cảm xúc và triển khai thi tứ. Đó là sự phát triển đáng mừng của một cây bút trẻ. Thơ lục bát của anh có thể không phải bàn thêm nhưng những bài thuộc thể thơ tự do thì có bài chưa thật nhuyễn, tư tưởng, chất thơ thì chưa đậm. Thơ tứ tuyệt cũng chưa thật dụng công để có hiệu quả thỏa đáng trong cảm nhận của người đọc. Tất nhiên, những điều bàn thêm về một tập thơ, về một tác giả, nhất là một tác giả trẻ như trên cũng là điều dễ hiểu và người đọc tin, chờ đợi ở những tập thơ tiếp sau của Khúc Hồng Thiện bởi anh có phẩm chất cơ bản của một nhà thơ: đam mê, chân thành và liên tục sáng tạo.
(0) Bình luận
  • Đôi mắt xuyên bão
    Buổi sáng đầu thu, gió vương chút lạnh và lá trên hàng sấu trước cửa văn phòng Hương bắt đầu úa vàng. Hương pha một ấm trà sen. Thói quen ấy cô đã giữ suốt bao năm cho dù cô chẳng nghiện.
  • Chuyện người đàn bà
    Chín năm về trước, vào khoảng chiều tối, anh phó công tố viên Py-ốt-tơ-rơ Xia-rơ-dếch và tôi ngồi xe ngựa băng qua đồng cỏ đang mùa phơi để đưa mấy lá thư từ trạm về.
  • Sau bão
    Tiếng ấm đun sôi ùng ục. Chị toan mở nắp, chợt nghe có tiếng bước chân. Lại thế. Bà Thịnh giật lấy quả trứng khỏi tay chị. Bà miết ngón trỏ lên vỏ trứng nhẵn bóng như muốn truyền vào đó một thứ nôn nóng khó tả, rồi đập vỡ bằng cái bực dọc đang hừng hực dâng lên. Chẳng ai được ăn quá hai quả trong tuần. “Mì còn dư, lại muốn trương ra rồi húp?” - bà liếc sắc lẹm, ánh nhìn như lưỡi móc câu thọc thẳng vào miệng cá.
  • Tiếng “tút tút” cuối cùng
    Xóm Tìm nằm nép mình bên dòng sông Trà Lý, nơi bầu trời dường như sà xuống thấp hơn, và mùi bùn non cứ thế quyện vào hơi thở, vào máu thịt của những người dân lam lũ. Ở cái xóm nhỏ ven đê này, mỗi buổi sáng, vào lúc sáu giờ, một chuỗi âm thanh quen thuộc “tút tút…” lại vang lên từ chiếc loa truyền thanh của xã đặt trên đỉnh cột làm từ một cây xoan già.
  • Cuộc phiêu lưu của chì gầy
    Tôi nằm vạ vật ở quầy bán văn phòng phẩm đã lâu mà chẳng cô cậu học sinh nào đoái hoài. Lớp bụi thời gian phủ lên thân thể gầy còm khiến tôi ngứa ngáy, khó chịu. Nhìn các bạn bút chì cùng trang lứa được đón về trong niềm hân hoan, tôi “gato” lắm. Nhiều lần tôi muốn nhào ra khỏi hộp hét lớn “bút chì gầy ở đây nè!” rồi lại thất vọng khi người ta chọn mấy chị bút máy xinh đẹp, anh bút xóa vạm vỡ hay các bạn bút bi sặc sỡ.
  • Phở Đệ Nhất Thanh - Truyện ngắn của Huỳnh Trọng Khang
    Con vàng anh yếm cam nghiêng đầu rỉa cánh. Trong ánh nhập nhoạng của ngày vừa vào sáng, nhúm lông vũ bé bỏng như đốm lửa hoang dã bập bùng trong chiếc lồng treo trước nhà chú Xè.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Khai mạc Lễ hội Văn hóa Thế giới Hà Nội lần thứ nhất
    Tối 10/10, Lễ hội Văn hóa Thế giới tại Hà Nội lần thứ nhất - năm 2025 chính thức khai mạc tại Trung tâm Di sản Hoàng thành Thăng Long - Di sản Văn hóa Thế giới được UNESCO công nhận. Sự kiện do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Bộ Ngoại giao và Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội tổ chức.
  • 16 tác phẩm được trao giải thưởng Triển lãm Mỹ thuật Thủ đô năm 2025
    Triển lãm Mỹ thuật Thủ đô năm 2025 do Hội Mỹ thuật Hà Nội tổ chức vừa khai mạc tại Trung tâm Triển lãm văn hóa nghệ thuật Việt Nam (số 2 Hoa Lư, Vân Hồ, Hà Nội). Sự kiện diễn ra đúng dịp kỷ niệm 71 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 – 10/10/2025), là hoạt động ý nghĩa, thiết thực của giới văn học nghệ thuật Thủ đô, đặc biệt là đội ngũ nghệ sĩ tạo hình.
  • Chủ tịch Hồ Chí Minh - Người đặt nền tảng định hướng phát triển Thủ đô Hà Nội
    GS.TS Phùng Hữu Phú, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng - nguyên Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương, khẳng định: “Với tầm nhìn xa trông rộng, suy nghĩ, ý tưởng và những ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đặt nền tảng định hướng phát triển Thủ đô Hà Nội trong hơn 70 năm qua”.
  • Phát huy sức mạnh của Thanh niên Việt Nam trong kỷ nguyên mới của dân tộc
    Sáng 11/10, tại Hà Nội, Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam kỷ niệm 69 năm Ngày truyền thống Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam (15/10/1956 - 15/10/2025), trao Giải thưởng "15 tháng 10" và khai mạc Youth Fest - Tự hào Thanh niên Việt Nam.
  • Thống kê thiệt hại về người và tài sản do mưa lũ sau bão số 11
    Mưa lũ sau bão số 11 đang gây thiệt hại nặng tại nhiều tỉnh miền Bắc như Thái Nguyên, Bắc Ninh, Lạng Sơn, Hà Nội, Cao Bằng... Đến sáng 11/10 đã có 18 người chết và mất tích.
Đừng bỏ lỡ
“Cùng nhau nhân từ” và hồn thơ trẻ Khúc Hồng Thiện
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO