Nguyễn Hoàng Linh dịch theo bản tiếng Hungary|20/08/2021 09:43
Truyện ngắn của James Wood
Người mẹ dịu dàng nhìn đứa trẻ sơ sinh:
- Con yêu khốn khổ của mẹ - bà vừa ru con vừa ngẫm nghĩ. - Liệu con có sống nổi không?
Bà lại nghĩ đến đứa con trước, chỉ sống được một thời gian vô cùng ngắn ngủi.
Không ai biết lý do. Không ai nói cho bà hay tại sao đứa con đầu của bà lại phải lìa đời. Điều đó vĩnh viễn là một bí ẩn khiến bà rất do dự: không biết vợ chồng bà có nên thử một đứa trẻ khác, ít lâu sau khi chuyện ấy xảy ra? Bà cảm thấy không thể chịu đựng nổi một mình nỗi bồn chồn, lo lắng, mệt nhọc suốt chín tháng trời, chỉ để cho ra đời một đứa bé sống trong chốc lát. Không ai đòi hỏi điều đó ở một người phụ nữ.
Nhưng chồng bà cho rằng, việc họ thử đến cùng một hài nhi sẽ mang tên họ ông và sẽ làm rạng danh cho gia đình bà, là điều hiển nhiên.
Có điều, đâu phải ông là người cảm thấy sự phát triển của chiếc tế bào tí ti sâu bên trong cơ thể bà, chừng nào nó chưa thành một con người bé nhỏ; đâu phải ông là người chiến đấu quyết liệt để giành giật sự sống cho nó, trước khi nó ra đời?
Đứa trẻ thở âm thầm, dường như biết bà mẹ nghĩ đến mình.
Sự đồng cảm ấy giữa bà mẹ và đứa bé thật kỳ lạ. Bà cũng thương đứa trẻ đầu, nhưng có phần từ xa, cách chừng một sải tay. Dường như bà cảm thấy đứa con đầu chỉ ở nhờ nơi bà và bà không thể tự cho phép mình quá trìu mến, quá thương yêu nó.
Nhưng đứa này, cái thằng bé nhăn nheo và không mấy xinh xẻo, bằng một cách nào đó, đã lọt vào tận tâm can bà mẹ, truyền những tình cảm của nó cho bà. Người mẹ biết lúc nào nó buồn nôn từ trước khi nó khóc. Bà cảm thấy mỗi khi nó muốn được cưng nựng và mỗi khi nó muốn ở một mình trong chiếc cũi gỗ trang trí cầu kỳ, sau tấm màn thêu màu kem.
Đứa trẻ biết cách hòa nhập vào những suy tư của người mẹ, nó biết cách thu hút sự chú ý về mình, bằng đôi mắt xanh có tác động gần như thôi miên. Người ta nói tất cả trẻ sơ sinh đều có cặp mắt xanh, song bà mẹ tin chắc đôi mắt xanh của con bà sẽ không đổi màu, nếu nó sống sót.
Mỗi khi đứa bé giương mắt nhìn, ánh mắt nó không như của những trẻ sơ sinh yếu ớt mà là cái nhìn của một con người gần như đã biết quả quyết, của một kẻ biết mình được yêu thương.
Từ đáy sâu tâm hồn mình, người mẹ cảm thấy con bà - bằng một cách nào đó - thật đặc biệt, và nó được giao phó một sứ mệnh nào đó, vì một lý do mà đến giờ vẫn chưa ai hay biết. Nhưng cảm giác lạ kỳ này chỉ khiến bà nở một nụ cười. Chẳng phải mọi bà mẹ đều cảm thấy thế ư? Chẳng phải tất cả các bà mẹ đều đoán chắc con mình là duy nhất, là đặc biệt và kỳ khôi?
Những ngón tay nhỏ bé bám vào ngón trỏ của người mẹ. Dường như nó muốn cho bà thấy quả thực nó là một đứa trẻ đặc biệt.
Có thể nó cũng sẽ thành một viên chức thành thị như cha nó, hoặc một bác sĩ, một nghệ sĩ, nhưng có thể nó sẽ là một nhà truyền giáo, sẽ giảng đạo cho những kẻ vô tội và bị áp bức trên toàn thế giới: nó sẽ cảm hóa những kẻ ngoại đạo và mang đức tin đến cho các đồng hương. Có lẽ sau này, một lúc nào đó...
Đứa trẻ đột nhiên dãy giụa trong vòng tay bà mẹ. Người mẹ ôm chầm lấy con mình và thầm cầu nguyện: đừng thêm những cơn kinh giật như thế nữa!
- Lạy Chúa, đừng lấy đi đứa bé này của con! - bà cầu khẩn. - Lạy Chúa, hãy để cho nó được sống! Con thề sẽ nuôi dạy nó thành một con chiên ngoan đạo, thành tấm gương cho mọi người.
Đứa bé lại dãy giụa. Bà mẹ cảm thấy sự quyết tâm, ước vọng được sống trong cơ thể nhỏ nhoi ấy. Nó không đầu hàng, cuộc sống quá quý báu đối với nó...
- Có công bằng không - bà mẹ nghĩ, khi một hài nhi nhỏ bé và yếu ớt ngần này lại phải trải qua từng ấy đau đớn? Tại sao những trẻ sơ sinh phải chịu đày đọa, khi biết bao lũ quỉ kinh tởm, vô đạo đức vẫn tự do sống cuộc sống của chúng? Sự tàn nhẫn đã không biết đến lương tri và công lý!
Cơn kinh giật dần dần dịu đi. Tứ chi đứa trẻ yên dần và những giọt nước mắt bắt đầu rỏ nhè nhẹ xuống bộ tóc đen của đứa trẻ, cho dù bà mẹ đã cố cầm lại. Đứa bé ngẩng lên nhìn và mỉm cười, ít nhất là bà mẹ tưởng như vậy. Dường như nó bảo:
- Đừng lo mẹ ạ, con không chết đâu. Còn lâu. Phải rất nhiều năm nữa.
Người mẹ cảm thấy nhẹ nhõm và thầm cám ơn Chúa Trời đã để cho con bà sống. Bà đưa đẩy dịu dàng và ru nó khe khẽ bằng một bài hát bà học hồi thơ ấu. Rồi bà nghĩ tới tuổi thanh xuân của chính bà cùng cuộc sống hiền hòa và an bình tại làng bản, nơi bà lớn lên: cảnh tượng tuyệt vời của những dãy núi xinh tươi được bao quanh bởi cánh rừng, bởi những người hàng xóm thân mật, luôn sẵn lòng giúp đỡ với câu phương châm mang tính bản năng: leben und leben lassen, hãy sống và để sống. Thật là những năm tháng hạnh phúc!
Rồi về sau, bà lấy chồng, một người đàn ông hơn bà nhiều tuổi, trước đó từng có một đời vợ. Họ chuyển từ thị trấn nhỏ im ắng ở vùng quê lên thành phố lớn nhộn nhạo, lạnh lẽo. Thời kỳ khó khăn tiếp đến. Tiền nong ít ỏi, ai nấy bồn chồn và họ còn đả động đến chuyện cách mạng.
Nhưng vào lúc này, bà mẹ hướng về tương lai, nơi con bà sẽ sống, và bà đoán chắc rằng nó sẽ để lại dấu ấn trong diễn tiến của thế giới. Có lẽ nó sẽ đem lại hòa bình, bình an và phẩm giá con người, nếu nó được sống sót.
Bà nhìn xuống đứa con đã chợp mắt và trong giấc mơ, nó siết chặt những ngón tay bà trong bàn tay nhỏ mũm mĩm.
Đầu tiên là phải rửa tội cho thằng bé, bà mẹ nghĩ. Bà không an tâm chừng nào đứa con bà chưa vào nước của Chúa Trời. Chồng bà thực ra không theo đạo. Ông chỉ tin vào quyền lực của nhà nước, vào giấc mộng của cái Đại đế chế được gây dựng bằng bạo lực và tranh chấp.
Nhưng con bà, bà thầm nghĩ, sẽ không theo dấu chân cha nó. Nó sẽ xóa bỏ những thảm cảnh chinh chiến và sự áp bức kẻ yếu. Bà mỉm cười trước khuôn mặt bình yên của đứa trẻ. “Những kẻ hiền hậu sẽ thừa kế mảnh đất này và hạnh phúc trong tình yêu bao la”, người mẹ nói và hôn lên mái tóc đen dính bết vào cái đầu nho nhỏ.
Đứa hài nhi trở mình, nghiến răng nhưng không thức dậy.
Ngày mai - người mẹ nghĩ - chúng ta sẽ làm lễ rửa tội cho nó.
***
Có điều, người ta không thống nhất tên họ đứa trẻ, nói đúng hơn, họ không tìm được một tên làm vừa ý cả cha lẫn mẹ nó. Cặp vợ chồng điểm qua danh mục vô tận của những cái tên, tìm hiểu ý nghĩa và những xuất xứ khác nhau của chúng. Họ muốn một tên phù hợp với đứa bé dịu dàng nhưng quả quyết này và đoán chắc nó sẽ trở thành một thanh niên đầy nghị lực, nhưng công minh. Họ muốn một tên mà cậu bé, và sau đó, người đàn ông ấy cũng phải tự hào, và cả thế giới có thể ngưỡng mộ.
Người chồng thích cái tên Herman, theo tự điển nghĩa là “người đàn ông dũng mãnh hoặc có vũ trang”, nhưng bà vợ không ưa cái nghĩa phụ, gợi nhớ đến những thảm cảnh chinh chiến và chết chóc. Bà muốn một cái tên gì đó quả cảm, nhưng nhân hậu và vương giả hơn. Một cái tên thích hợp cho một chủ soái, nhưng là một chủ soái được dẫn đường chỉ lối bởi phẩm giá và sự cảm thông.
Rồi bà chọn cái tên Adolf, trong thần thoại có nghĩa là “người anh hùng cao thượng”, một cái tên nghe thật ngắn ngủi và khác thường.
Bà nghĩ rằng Adolf tương đối mềm mại bên cạnh cái họ khá cứng cỏi và đọc lên thấy sắc nhọn: Hitler.
Bình luận của bạn đã được gửi và sẽ hiển thị sau khi được duyệt bởi ban biên tập.
Ban biên tập giữ quyền biên tập nội dung bình luận để phù hợp với qui định nội dung của Báo.
Cuộc thi không chỉ tạo sân chơi khuyến khích các em phát huy khả năng sáng tạo, mà còn góp phần đưa thế hệ trẻ đến gần hơn với những giá trị của văn học, nhìn di sản qua góc nhìn hồn nhiên và trong trẻo của tuổi thơ.
Ngày 30/11 tại Hà Nội, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức lễ công bố bình chọn 50 tác phẩm văn học và nghệ thuật biểu diễn Việt Nam tiêu biểu, xuất sắc trong giai đoạn sau ngày đất nước thống nhất (30/4/1975 - 30/4/2025).
Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đã ban hành Quyết định số 4470/QÐ-BVHTTDL về việc phê duyệt Thể lệ sáng tác tác phẩm văn học nghệ thuật “Sống mãi với thời gian” giai đoạn 2026 - 2030 hướng tới kỷ niệm 100 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (03/02/1930 - 03/02/2030) và 85 năm Ngày Quốc khánh Nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam (02/9/1945 - 02/9/2030)
Đây là sự kiện quan trọng không chỉ nhằm bảo tồn các giá trị văn hóa nghệ thuật đương đại mà còn tôn vinh những công lao, đóng góp của 2 nhạc sĩ - những người nghệ sĩ - chiến sĩ - đã dùng âm nhạc để khắc họa tâm hồn Việt Nam.
Nhân dịp kỷ niệm 30 năm ra mắt bộ truyện “Kính Vạn Hoa” của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh - một trong những tác phẩm kinh điển của văn học thiếu nhi Việt Nam, Nhà xuất bản Kim Đồng vừa phát động cuộc thi Viết & Vlog “Kính Vạn Hoa mở ra thế giới…”.
Một trong những người bạn thân thiết nhất của tôi thời thơ ấu là Nghệ sĩ Nhân dân Trần Quốc Chiêm. Thuở nhỏ, chúng tôi học cùng lớp, ngồi cùng bàn, là “đôi bạn cùng tiến” cả ở trường lẫn khi học nhóm ở nhà.
Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV khẳng định văn hóa không chỉ là nền tảng tinh thần, nguồn lực nội sinh mà còn là động lực và hệ điều tiết phát triển bền vững. Đặt con người vào trung tâm, Dự thảo nhấn mạnh yêu cầu “chăm lo đội ngũ văn nghệ sĩ” và “ưu tiên phát triển các cơ sở đào tạo văn hóa, nghệ thuật”... Đây không chỉ là bổ sung nhiệm vụ mà là sự tái định vị vai trò của văn học nghệ thuật trong phát triển văn hóa.
Thành phố Hà Nội là “đất trăm nghề” và các làng nghề có bề dày lịch sử, số lượng nghề và làng nghề lớn nhất cả nước. Do đó, việc HĐND Thành phố Hà Nội khóa XVI vừa thông qua Nghị quyết về chính sách hỗ trợ bảo tồn, phát triển làng nghề và ngành nghề nông thôn trên địa bàn Hà Nội là cơ sở quan trọng, trụ cột để phát triển công nghiệp văn hóa Thủ đô trong kỷ nguyên mới.
Từ ngày 5/12 đến 9/12/2025 tại Hà Nội và từ ngày 10 đến 14/12/2025 tại Thành phố Hồ Chí Minh, Cục Điện ảnh phối hợp với Hiệp hội các nhà sản xuất phim Ba Lan tổ chức Tuần phim Ba Lan tại Việt Nam 2025. Lễ khai mạc tổ chức lúc 19 giờ 30 ngày 5/12/2025 tại Trung tâm Chiếu phim Quốc gia.
Bộ tem bưu chính kỷ niệm 80 năm Quốc hội Việt Nam mang giá trị nghệ thuật cao, mỗi con tem trở thành một tác phẩm thu nhỏ, góp phần lan tỏa hình ảnh Quốc hội Việt Nam đổi mới, chuyên nghiệp và hiện đại.
UBND Thành phố Hà Nội đã ban hành Nghị quyết 493/NQ-HĐND về việc thành lập Đoàn giám sát của Hội đồng nhân dân Thành phố về việc chấp hành các quy định của pháp luật về bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031 trên địa bàn thành phố Hà Nội.
Chung khảo Liên hoan thôn, tổ dân phố văn hoá tiêu biểu Thành phố Hà Nội được tổ chức vào ngày 06/12/2025 tại Trung tâm Văn hóa và Thư viện Thành phố Hà Nội (Số 7 Phùng Hưng, phường Hà Đông, Thành phố Hà Nội) với sự tham gia của 20 thôn, tổ dân phố xuất sắc nhất vòng sơ khảo.
Để tôn vinh văn hóa trà Việt, Sở Du lịch Thành phố Huế phối hợp với Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế tổ chức Liên hoan Trà Quốc tế và sẽ diễn ra từ ngày 10 – 12/12 tại Cung Trường Sanh (Đại nội Huế).
Đứng ở vị trí thứ 5, Việt Nam được đánh giá là điểm đến giàu tính phiêu lưu, đa dạng trải nghiệm nhờ sự kết hợp giữa cảnh quan kỳ vĩ, văn hóa bản địa cuốn hút và mức độ an toàn cao cho người thích đi một mình.
Buổi hòa nhạc “Âm hưởng Slavic - Giao cảm những tâm hồn” diễn ra tối 28/11 tại không gian phòng hòa nhạc lớn, Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam đánh dấu bước khởi đầu cho sự ra đời của Hội Nhạc cổ điển Việt Nam - mở ra một sân chơi mới cho các nghệ sĩ Việt Nam và quốc tế cùng hội tụ, lan tỏa, đồng thời giúp khán giả trong nước tiếp cận sâu hơn với âm nhạc cổ điển thế giới.
Sau một tháng tổ chức từ 1/11, Liên hoan nhiếp ảnh Photo Hanoi ‘25 đã chính thức khép lại vào ngày 30/11. Sự kiện đã thu hút hơn 200.000 lượt người quan tâm và tham gia, cả trực tiếp và trực tuyến, trong đó đặc biệt là đông đảo giới trẻ Thủ đô yêu thích nghệ thuật nhiếp ảnh...
UBND Thành phố Hà Nội đã ban hành Quyết định số 71/QĐ-UBND ngày 26/11/2025 về việc ban hành Quy chế xét tặng danh hiệu năm 2025 “Công dân Thủ đô ưu tú”.
Để khẩn trương khắc phục hậu quả thiên tai, bảo vệ di sản văn hoá trên địa bàn 04 tỉnh, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh Gia Lai, Đắk Lắk, Khánh Hoà, Lâm Đồng tổ chức kiểm tra, rà soát hiện trạng kỹ thuật, đánh giá mức độ hư hại của các công trình di tích, bảo tàng trên địa bàn tỉnh.
Diễn ra từ ngày 27/11 đến 1/12/2025 tại Hà Nội, Festival Quốc tế Âm nhạc mới lần thứ IV quy tụ sự tham gia của gần 30 nhạc sĩ, nghệ sĩ quốc tế đến từ: Liên bang Nga, Tatarstan, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Cộng hòa Adygea, Đan Mạch, Bỉ, Đức, Thụy Sĩ, Tây Ban Nha, Nhật Bản, Trung Quốc, Australia, Lào.
Ban tổ chức trao 2 huy chương vàng cho vở diễn "Lửa cháy Phiên Ngung" của Nhà hát Sân khấu truyền thống Quốc gia Việt Nam và kịch hát dân ca "Chìm trong vòng xoáy" của Trung tâm Nghệ thuật truyền thống Nghệ An.
Ngày 9/10/2025, nhà báo Lê Xuân Sơn (từng là biên tập viên Báo Người Hà Nội, Tổng Biên tập Báo Tiền Phong) ra mắt ba tập sách mới, gồm hai tập bút ký và một tập thơ. Đọc tập bút ký “Mây trắng còn bay” (Nxb Hội Nhà văn, 2025), có thể nhận ra ở anh tình yêu văn chương mê đắm, phong cách riêng và bản lĩnh của một cây bút ký giàu trải nghiệm. Là một nhà báo kỳ cựu, chăm đi, chăm viết, đồng thời cũng là người có nền tảng văn chương vững vàng, Lê Xuân Sơn đã có điều kiện tiếp xúc với nhiều văn nghệ sĩ đương đại.