"Người thương nhớ thương" - Khúc ca mới về Huế

Lê Quang Vinh| 01/02/2023 17:52

Đây là bài hát cuối cùng của Tào Khánh Hưng khép lại một năm nở rộ tài năng âm nhạc của một người viết nhạc "tay ngang" - Nhà báo, Phó Tổng biên tập Báo Xây dựng họ “Tào”, dòng họ hiếm hoi của cộng đồng dân tộc Việt Nam. Tôi là một trong số ít được nghe bản demo bài "NGƯỜI THƯƠNG NHỚ THƯƠNG" do chính tác giả tự... “lên giọng”.

Ngay thời điểm "thuở ban đầu" này, tôi đã bị lời ca "đo ván" bởi những khúc thức rất... “thơ" mượt mà: "Ơi nàng thơ giữa Huế thương/ Nón nghiêng nghiêng, che chiều tím thế/ Hương Giang xuôi, mây trời soi bóng/ Cầu Trường Tiền mười hai nhịp cong xinh".

gnbghnft.jpg

Hình ảnh "Nón nghiêng nghiêng, che chiều tím thế" không những là "đặc sản” Huế, nó còn như là "hồn" của xứ mưa Cố đô. Bởi vùng miền nào, ngay cả Thăng Long-Đông Đô-Hà Nội, cũng không thể có được màu tím lịm ngọt này, một màu tím dịu dàng duy nhất phớt mỏng tang lên không gian, thời gian, sông núi, thành quách trầm mặc, u huyền nơi kinh thành một thuở. Câu ca từ khiến tôi bật nhớ bài thơ cực ngắn, tài hoa - chỉ mỗi 2 câu, của thi sĩ Nguyễn Trọng Tạo khi ông "điểm nhãn" Huế trong một lần "trà dư, tửu hậu" cùng bạn bè văn chương trên quê hương người vợ thứ 2 của mình: "Sông Hương hóa rượu, ta đến uống/ Ta tỉnh, đền đài ngả nghiêng say".

Ngay sau khi ra đời, bài thơ đi vào lòng bè bạn, được truyền từ người này sang người khác, và cứ thế dòng sông Hương này của nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo chảy rào rạt, ngây ngất trong lòng những ai có dịp biết đến bài thơ. Tôi tin, đoạn ca từ "Ơi nàng thơ giữa Huế thương/ Nón nghiêng nghiêng, che chiều tím thế/ Hương Giang xuôi, mây trời soi bóng/ Cầu Trường Tiền mười hai nhịp cong xinh" cũng sẽ được công chúng yêu thơ nhạc nằm lòng như đã nằm lòng bài thơ vừa dẫn của Nguyễn Trọng Tạo.
“Huế yêu ơi! Sâu lắng Nam Ai
Và Nam Bình dịu dàng câu hát
Chín nhớ, mười thương em vẫn đợi
Duyên dáng thướt tha nắng sớm phượng hồng”

Ngay như Nhạc sĩ Dương Thiệu Tước cũng từng bị “ám ảnh” bởi các làn điệu Nam Bình, Nam Ai. Trong ca từ nhạc phẩm "Đêm tàn bến Ngự", nhạc sĩ đề cập đến âm hưởng của Nam Bình: “Nhưng thoảng nghe khúc ca Nam Bình sầu than như nức nở khóc duyên bẽ bàng”. Cũng trong ca khúc này, nhạc sĩ nhắc đến khúc Nam Ai: “Thuyền mơ trong khúc “Nam Ai”. Đàn khuya trên sông ngân dài. Ai luyến ai tiếc khúc ca Tần Hoài…”. Tào Khánh Hưng chắc chắn cũng đã nhiều phen bị “gió táp, mưa sa” bởi hai điệu dân ca Huế này. Nên đến đoạn mượt mà nhất, “Huế nhất” của bài hát, không thể để con tim mình giả bộ “thờ ơ” được nữa: “Huế yêu ơi! Sâu lắng Nam Ai/ Và Nam Bình dịu dàng câu hát”. Bởi “Chín nhớ, mười thương em vẫn đợi”.

Tôi nghĩ nhạc sĩ viết ra nét nhạc này, là khi anh đã thành “con tin” của những dáng Kiều sông Hương núi Ngự: “Duyên dáng thướt tha nắng sớm phượng hồng”...
“Ơi Huế thương!
Nhịp chèo mái đẩy trăng lên
Thành Nội thâm nghiêm, dáng xưa trầm mặc
Cơm hến chiều ni thơm hương Vĩ Dạ
Ngọt bùi hạt gạo quê hương”

Đây là đoạn điệp khúc - tả thực. Nét nhạc cuồn cuộn, mà dìu dặt, trào dâng (“Nhịp chèo mái đẩy trăng lên”). Hình ảnh vừa trang đài, sang trọng (“Thành Nội thâm nghiêm, dáng xưa trầm mặc”), lại vừa chân chất, bình dân (“Cơm hến chiều ni thơm hương Vĩ Dạ”); rất gần gũi, đời thường (“Ngọt bùi hạt gạo quê hương”)...
Đến đây thì cảm xúc khó mà kìm nén được nữa. Ca từ cùng tiết tấu, giai điệu như được đẩy lên để... “100% Huế” hơn:
“Gió mênh mang đôi bờ Hương Giang
Chiều xuống theo chuông chùa Thiên Mụ
Xa xa thông xanh, núi Ngự Bình
Mây lang thang đưa ai về Bạch Mã hoàng hôn”.

Một bức tranh thủy mặc (thủy mạc) rất đẹp: dòng Hương Giang miên man gió, tiếng chuông Thiên Mụ mờ ảo trong sắc chiều thinh không, núi Ngự Bình thông xanh ngút ngàn tầm mắt, mây trời bảng lảng Bạch Mã hoàng hôn. Công cụ của nhà nghệ sĩ giờ là “cây cọ” và những “lọ phẩm màu” hoà quện cùng các cung bậc âm thanh, được phối trộn kỳ ảo (hư hư, thực thực) như ở nơi vô thủy vô chung - không mở đầu, không kết thúc. Triết thuyết đạo Phật gọi đó là cõi “vô thường", đầy lãng mạn.
Ở đoạn điệp khúc vừa nghe, tác giả đã rút hết tấm lòng, cái tình của người để viết ra rồi, như chim yến từ máu thịt làm nên sự kết tinh vô giá của cái tổ yến nhỏ nhoi mà quý hơn vàng, bởi ngàn lần bổ dưỡng dâng đời.

dnftyn.jpg
Ngay sau khi ca khúc “ Người thương nhớ thương “ ra đời đã thu hút đông đảo khán thính giả Huế và cả nước qua giọng ca mượt “ chất Huế” của ca sĩ (Sao mai) Nguyễn Hoàng Tịnh Uyên.

“Ơi nàng thơ giữa Huế thương
Môi hồng, rượu ngọt men say
Mắt ai vương màu tím
Dịu dàng Huế, người thương, nhớ thương…
Mắt ai vương màu tím
Dịu dàng Huế, người thương, nhớ thương…”

Ở trên là cảnh Huế, không gian, thời gian Huế (vũ trụ Huế); còn đoạn kết này là con người cụ thể của "NGƯỜI THƯƠNG NHỚ THƯƠNG": nhan sắc, mọi vẻ của “nàng thơ giữa Huế thương”: “môi hồng”, “mắt ai vương màu tím”, “dịu dàng Huế”...

Bài hát mà các bạn đang nghe qua vidio là giọng ca của nữ ca sĩ Nguyễn Hoàng Tịnh Uyên. Với ưu thế được sinh ra và lớn lên ở Tp. Huế, Tịnh Uyên đã chinh phục thành công bài hát của một tác giả người miền Bắc sáng tác về quê hương mình. Ca sĩ khá giỏi khi cố gắng “nhuận sắc” bài hát (Huế hóa) cho “đặc sệt Huế” trong cách nhả chữ độc đáo của mình. Chỉ nghe qua mỗi bài hát này, người nghe đã phải thốt lên: ca sĩ chắc chắn phải là một trong những “giọng ca vàng” của xứ Huế mộng mơ.

Tìm hiểu về Tịnh Uyên, mới biết nữ danh ca từng công tác tại Học viện âm nhạc Huế. Sau mới chuyển công tác vào Tp. Đà Nẵng làm Giảng viên thanh nhạc của Khoa “Giáo dục Nghệ thuật” thuộc Trường ĐH Sư phạm Đà Nẵng.

Là giảng viên trẻ, năm 2022 Tịnh Uyên bảo vệ thành công Luận án tiến sĩ chuyên ngành “Lý luận và phương pháp dạy âm nhạc trong nhà trường”. Cô giáo trở thành 1 trong những tiến sĩ trẻ tuổi bậc nhất của ngành học này.

Ngoài công tác giảng dạy tại Học viện âm nhạc Huế và Trường ĐH Sư phạm Đà Nẵng, Tịnh Uyên thường xuyên tham gia biểu diễn trong các chương trình truyền hình, sự kiện ân nhạc lớn được tổ chức tại Huế, các tỉnh - thành miền Trung khác.

Sở trường với giọng hát ngọt ngào (“rất Huế”), Tịnh Uyên luôn thành công khi thể hiện những ca khúc nhạc nhẹ, trữ tình.

Tịnh Uyên còn tham gia nhiều cuộc thi âm nhạc chuyên nghiệp, từng đoạt giải thưởng lớn như: giải 3 Sao mai truyền hình Toàn quốc (dòng nhạc nhẹ năm 2013), giải Nhất đơn ca hè năm 2008, giải Nhất giọng hát vàng 2008, giải Nhất tiếng hát Trịnh Công Sơn 2011 tại Huế, giải 3 biên tập viên dẫn chương trình truyền hình Huế năm 2012...

NGƯỜI THƯƠNG NHỚ THƯƠNG

Tào Khánh Hưng

Ơi nàng thơ giữa Huế thương
Nón nghiêng nghiêng, che chiều tím thế
Hương Giang xuôi, mây trời soi bóng
Cầu Trường Tiền mười hai nhịp cong xinh

Huế yêu ơi! Sâu lắng điệu Nam Ai
Và Nam Bình dịu dàng câu hát
Chín nhớ, mười thương em vẫn đợi
Duyên dáng thướt tha nắng sớm phượng hồng

Ơi Huế thương!
Nhịp chèo mái đẩy trăng lên
Thành Nội thâm nghiêm, dáng xưa trầm mặc
Cơm hến chiều ni thơm hương Vĩ Dạ
Ngọt bùi hạt gạo quê hương
Gió mênh mang đôi bờ Hương Giang
Chiều xuống theo chuông chùa Thiên Mụ
Xa xa thông xanh, núi Ngự Bình
Mây lang thang đưa ai về Bạch Mã hoàng hôn

Ơi nàng thơ giữa Huế thương
Môi hồng, rượu ngọt men say
Mắt ai vương màu tím
Dịu dàng Huế, người thương, nhớ thương…
Mắt ai vương màu tím
Dịu dàng Huế, người thương, nhớ thương…

(Hà Nội, 8/12/2022)

Bài liên quan
  • Ăn và nghiền kem Tràng Tiền trên đất Huế
    Quán kem Tràng Tiền nằm khiêm nhường trên đường Lê Lợi rợp bóng râm và tràn hương hoa níu ánh mắt, dùng dằng bước chân của bọn trẻ tha thẩn trong buổi chiều lưng lửng nắng.
(0) Bình luận
  • Khơi dậy giá trị di sản bị lãng quên từ quán Đạo giáo
    Trong hệ thống tín ngưỡng tôn giáo của người Việt, đình, chùa, đền, miếu từ lâu đã được nhận diện như những thiết chế tiêu biểu, in đậm dấu ấn trong tâm thức cộng đồng. Tuy nhiên, có một loại hình di tích tôn giáo từng giữ vai trò quan trọng trong đời sống tinh thần dân tộc nhưng dần bị lãng quên: đó là quán Đạo giáo. Cuốn sách "Quán Đạo giáo với một số vấn đề lịch sử và tôn giáo ở Việt Nam" của TS. Nguyễn Thế Hùng (NXB Chính trị quốc gia Sự thật, 2025) là một chuyên khảo công phu nhằm lấp đầy khoảng trống
  • "Lời từ biệt bầu trời" – Tự sự của một cựu tiếp viên hàng không
    Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam vừa ra mắt bạn đọc cuốn sách "Lời từ biệt bầu trời" của tác giả Đinh Lê Hương – cựu tiếp viên Hãng Hàng không Quốc gia Việt Nam. Cuốn tự truyện mang đến những lát cắt chân thực, xúc động về nghề tiếp viên hàng không qua góc nhìn của người trong cuộc.
  • “Gặp tôi trong tương lai”: Khơi dậy ước mơ nghề nghiệp từ trang sách thiếu nhi
    Sáng 29/6/2025, tại Nhà xuất bản Kim Đồng, lễ khai mạc trưng bày “Gặp tôi trong tương lai” đã diễn ra, mở đầu cho chuỗi hoạt động tổng kết chương trình kêu gọi ý tưởng sáng tác sách thiếu nhi. Đây là một sáng kiến được khởi xướng bởi The Initiative of Children’s Book Creative Content (ICBC), phối hợp thực hiện cùng ECUE VGEM và Nhà xuất bản Kim Đồng, với sự hỗ trợ kỹ thuật và tài chính từ chương trình Investing in Women, một sáng kiến của Chính phủ Australia.
  • 9 tựa sách hay trong Tủ sách gia đình của Nhã Nam
    Ngày Gia đình Việt Nam 28/6 là dịp để mỗi người lắng lại, cảm nhận rõ hơn giá trị của tình thân, của những khoảnh khắc bên nhau giản dị mà quý giá. Trong nhịp sống hiện đại, một trong những cách đẹp đẽ để giữ gìn và bồi đắp sợi dây gắn kết gia đình chính là cùng nhau đọc sách – những cuốn sách đầy yêu thương, sẻ chia và thấu cảm. Hiểu được điều đó, Nhã Nam đã kỳ công tuyển chọn và xây dựng Tủ sách Gia đình. Đây là những cuốn sách giúp nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ, lan tỏa giá trị yêu thương trong mỗi mái ấm, để mỗi em bé đều được lớn lên trong vòng tay chan chứa hạnh phúc của gia đình.
  • Ra mắt sách tranh song ngữ “Kể chuyện Bác Hồ”
    Nhân kỷ niệm 100 năm thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên (6/1925 – 6/2025), Nhà xuất bản Kim Đồng giới thiệu tới bạn đọc cuốn sách tranh "Kể chuyện Bác Hồ", ấn bản song ngữ Việt – Trung.
  • Chuyện kể về Chúa Nguyễn và các giai thoại mở đất phương Nam
    Trong hành trình mở cõi về phương Nam của dân tộc Việt Nam, các chúa Nguyễn hiện lên như những nhà lãnh đạo có tầm nhìn xa, với các quyết sách chiến lược và nghệ thuật bang giao khôn khéo, đặc biệt trong quan hệ với triều đình Chân Lạp. Cuốn sách “Chúa Nguyễn và các giai thoại mở đất phương Nam” của nhà giáo, nhà nghiên cứu sử học Nguyễn Hữu Hiếu, do Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật phát hành tháng 6/2025, là một công trình giàu tư liệu và cảm hứng góp phần tái hiện sinh động giai đoạn lịch sử đặc biệt ấy.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
Đừng bỏ lỡ
"Người thương nhớ thương" - Khúc ca mới về Huế
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO