Để có thêm góc nhìn đa chiều cho vấn đề này, PV Arttimes.vn đã có cuộc gặp gỡ và phỏng vấn Nghệ sĩ, Tiến sĩ Mỹ học Thế Hùng - một nhà hoạt động nghệ thuật đã dành hơn nửa cuộc đời mình cho nghiên cứu, giảng dạy và sáng tạo nghệ thuật.
Đại biểu Nguyễn Duy Thái (Đoàn Bạc Liêu) ủng hộ kiến nghị mở rộng xét duyệt đối tượng được trao danh hiệu NSƯT, NSND
Dự thảo không thuyết phục
PV: Trước đây danh hiệu NSƯT, NSND chỉ dành cho nghệ sĩ biểu diễn, nhưng gần đây có một số ý kiến của Đại biểu Quốc hội đề xuất rằng nghệ sĩ sáng tác cũng cần được trao danh hiệu này, xin ông hãy cho biết quan điểm của mình?
Trước hết, dưới tư cách là một người nghiên cứu và giảng dạy mỹ học tôi cho rằng đây là một hành xử đẹp, chứa hàm ý tốt, thể hiện sự quan tâm của các vị Đại biểu Quốc hội đối với những người hoạt động nghệ thuật khi họ đưa ra đề xuất này.
Nhưng tôi lại cho rằng việc phong tặng các danh hiệu NSƯT, NSND theo hướng mở rộng với nhiều đối tượng như thế thì không thuyết phục. Tôi không đồng ý.
Trao tặng nhiều thì không quý
PV: Tiến sĩ có thể cho biết lý do vì sao ông không ủng hộ đề xuất này?
Thứ nhất, tôi cho rằng việc mở rộng đối tượng được xét duyệt danh hiệu NSƯT, NSND này là không nên, nó giống như việc ban phát danh hiệu, nó trở nên dễ dãi quá, hào phóng quá. Trao tặng nhiều thì dẫn đến việc danh hiệu bị mất đi giá trị, nó không còn quý và trở nên thật khôi hài.
Trước đây, tôi đã từng làm giám khảo của nhiều cuộc thi hoa hậu, các cuộc thi lúc đó ít lắm nên mỗi hoa hậu đoạt giải đều được công chúng biết đến và nhớ tên. Ngày nay, có quá nhiều cuộc thi hoa hậu diễn ra khiến nó bị bão hòa, nhiều hoa hậu quá khiến tôi và nhiều người khác cũng chẳng nhớ được cô hoa hậu này là của giải nào nữa. Và tôi cho rằng cái gì nhiều sẽ không quý.
Thứ hai, tôi muốn đề cập đến tiêu chí để xét duyệt danh hiệu, vậy mực thước nào? giá trị nào? tiêu chuẩn nào? nhà đánh giá nào sẽ đứng ra để kiểm duyệt, xét chọn các tiêu chí cho quá nhiều ngành nghề như thế? Từ đây đặt ra vấn đề năng lực và phẩm chất của người làm công tác xét duyệt, anh ta phải là người tài giỏi như thế nào thì mới được đứng trên cương vị ấy.
Tôi vô cùng băn khoăn không biết cái Tâm – Tầm – Tài những giá trị đặc trưng của lao động nghệ thuật liệu có được thể hiện ra đầy đủ ở trong đó hay không?
NS - TS Mỹ học Thế Hùng trong lớp dạy học vẽ tranh
Nên thắt chặt lại vấn đề xét duyệt NSƯT, NSND
PV: Vậy vấn đề xét duyệt NSƯT, NSND nên được thực hiện như thế nào thưa ông?
Nên thắt chặt lại cách xét duyệt những mục ấy để cho những danh hiệu có giá trị đích thực, có tính thiêng liêng, càng ít - càng hiếm. Những người xứng đáng đạt được danh các danh hiệu đó sẽ được đông đảo công chúng biết đến, nhớ đến và phục nể. Chứ đừng mở rộng nó như thế này, tôi cho là không ổn bởi nó bão hòa quá, nó trở nên tầm thường quá.
Tôi là một Tiến sĩ thẩm mỹ dạy cái đẹp và tôi cũng là một người nghệ sĩ, tôi viết nhạc, vẽ tranh, tôi làm thơ và tôi không quan tâm đến những danh hiệu đó.
Quốc hội nếu đi đến phê duyệt dự thảo này thì theo tôi không được, chúng ta nên xem xét lại thật kỹ ý Đảng, lòng dân trước khi đưa ra kết luận cuối cùng. Hãy khảo sát tất cả các anh em trong giới nghệ sĩ xem có nên hay không, còn tôi sẽ bỏ lá phiếu không nên.
Không tạo được động lực sáng tạo nghệ thuật
PV: Như lúc đầu TS có cho rằng đây là một ý đồ tốt của người đề xuất, các đại biểu cũng đã dựa trên một số cơ sở trước khi đưa vào dự thảo, thì theo TS việc mở rộng đối tượng được trao tặng danh hiệu NSƯT, NSND như thế này có tạo thêm động lực sáng tạo nghệ thuật cho các văn nghệ sĩ và những người lao động nghệ thuật hay không?
Trên cương vị là một người hoạt động nghệ thuật tôi cho rằng nó không thể tạo ra động lực sáng tạo nghệ thuật cho các văn nghệ sĩ được.
Nếu một người háo danh thì cho rằng đó là kích thích, tạo động lực để sáng tạo, làm việc nhưng làm nghệ thuật thì đâu phải có mỗi như thế, một người nghệ sĩ chân chính thì đâu cần phải có danh hiệu mới phấn đấu.
Người nghệ sĩ đắm mình vào nghệ thuật, họ làm việc với niềm say mê nghệ thuật, với tình cảm thẩm mỹ trong sáng của mình nên họ sẽ không cần danh hiệu để làm động lực phấn đấu. Nếu chỉ trông chờ vào việc được danh phận mới sáng tạo nghệ thuật, lấy danh phận làm động lực thì chúng ta sẽ không thể có những tác phẩm nghệ thuật đúng nghĩa được.
Một người nghệ sĩ chân chính họ không cần danh vị, chức tước mà họ sẽ chỉ bộc lộ và cống hiến tài năng của mình mà thôi, đó gọi là tự trọng nghề nghiệp, danh dự nghề nghiệp.
Bức tranh sơn dầu "Sen đêm" của Nghệ sĩ Thế Hùng được nhiều người yêu thích
PV: Cảm ơn những chia sẻ của Nghệ sĩ – Tiến sỹ Mỹ học Thế Hùng, chúc ông thật nhiều sức khỏe để tiếp tục cho ra mắt các tác phẩm nghệ thuật giá trị trong thời gian tới!
.jpg "Hà Nội tuyên dương 80 gia đình văn hóa tiêu biểu")
