Cá sông có 4 loà i được xem là lớn nhất: chép, mè, trắm trắng, trắm đen. Cá trắm phòng chữa được bệnh 4 mùa. Và o mùa thu đông thì cá trắm thường ngon hơn.Theo phân tích cứ 100g thịt cá trắm đen có 19,5g đạm, với nhiửu axit amin quý; 5,2g chất béo, các khoáng canxi, photpho, sắt, các loại vitamin, chứa nhiửu chất chống lão hóa.
Một số món ăn chữa bệnh:
Nâng sức đử kháng - phòng cúm: Cá trắm đen (con khoảng 1kg) bử vảy, ruột, rửa sạch, khứa rãnh 2 bên thân cá, để lên đĩa hấp gần chín cho gừng tươi, hà nh, rượu, ít mì chính chưng tiếp cho chín.
Thanh nhiệt giải độc: Cá trắm 1 con 1kg, giá đậu nà nh 500g, mầm tửi 10g thái đoạn. Gia vị vừa đủ ướp thịt cá rán và ng nấu cùng giá, tửi thà nh canh để ăn.
Thanh nhiệt, trừ thấp: Cá trắm thái miếng 100g, mướp 300g, rán cá chín giòn. Mướp gọt vử thái khúc dà i 3cm, lại thái sợi cho và o nồi nước sôi nấu một lúc vớt ra để ráo nước. Nước dùng nấu sôi cho hà nh, gừng, rượu và cá và o nấu, vớt bử bọt nấu sôi 5 phút cho mướp và o, nêm gia vị.
Cá trắm đen hay cá trắm trắng đửu có tác dụng chữa được rất nhiửu bệnh. (Ảnh minh họa)
Suy nhược, mất sức, chóng mặt: Cá trắm đen 500g, 3 lát gừng với lượng gạo vừa đủ nấu cháo ăn.
Tử³ vị hư nhược, hay đau bụng lâm râm, biếng ăn: cá trắm đen 1 con khoảng 500g, đảng sâm 9g, thảo quả 1g, trần bì, quế bì mỗi vị 1g, gừng khô 3g, hồ tiêu 5 hạt, hà nh, muối. Nấu chín, ăn thịt cá, uống canh, bử bã thuốc.
Bồi dườ¡ng phụ nữ sau sinh phòng chống ứ huyết: Thịt cá trắm 250g thái miếng, mộc nhĩ lưng trắng 10g, ớt xanh 10g, ớt đử 5g. Thịt cá ướp muối, bột lọc nước bóp đửu. Xà o cá với mộc nhĩ, ớt.
Đau dạ dà y mạn tính: Ninh cá trắm đen thà nh canh để ăn suông hoặc với cơm.
Phù nử, chi dưới phù không có lực: Thịt cá trắm đen 120g. Lá hẹ lượng vừa đủ nấu canh, ăn cái, uống nước.
Nữ bị bệnh lâu ngà y, cơ thể yếu, kinh nguyệt không đửu: Thịt cá trắm đen 150g, lấy dao dần nát. Thêm ít thịt gà , bột tiêu, rượu, muối, hà nh, gừng. Lấy đũa khuấy một chiửu cho đửu, vắt nước, cho cá và o giã nhuyễn là m thà nh nhân vằn thắn. Xương đùi lợn rửa sạch, đập nát, ninh lấy nước rồi cho 6g đông trùng hạ thảo và o túi ninh, khi chín nhừ cho vằn thắn và o nấu lại cho chín để ăn.
Quai bị: Dùng mật cá trắm treo chỗ thoáng cho khô, trộn bột chà m (thanh đại) lượng bằng nhau nghiửn nhử hòa dầu vừng bôi lên chỗ sưng.
Nhọt độc: Mật cá trắm đen tươi xát và o chỗ sưng đau.
Cá trắm trắng (còn gọi trắm cử): Theo Đông y, trắm trắng vị ngọt tính ôn, công năng bổ tử³ ấm vị, bổ khí huyết. Thích hợp với các chứng tử³ vị hư hà n, biếng ăn, gầy yếu, mệt mửi, đuối sức, khí hư nhược.
Trị hư lao, phong hư đau đầu sốt rét kinh niên: Đầu cá chưng ăn để phòng chữa bệnh rất tốt.
Theo phân tích hóa học, cho thấy: Cứ 100g thịt cá trắm trắng có 17,99g đạm, 4,3g chất béo, các khoáng: canxi, photpho, sắt, các vitamin nhóm B (B1, B2, PP). Do đó cá trắm trắng rất tốt đối với gân xương người già , trẻ em suy nhược và có ưu điểm không gây các phản ứng xấu (ngứa, nổi mẩn).
Một số món ăn phòng chữa bệnh của cá trắm trắng:
Khí huyết bất túc - suy nhược sau ốm dậy: Cá trắm 250g, hoà ng kử³ 25g, đương quy 12g. Nấu canh ăn cá uống canh bử bã thuốc.
Tử³ vị hư hà n: Bụng lạnh đau, không muốn ăn: trắm trắng 250g, sa nhân 6g, sinh khương 6g. Ninh kử¹, ăn cá uống canh, bử bã.
Có tuổi mắt kém, phụ nữ sau sinh, mãn kinh, xuất huyết: Thường xuyên ăn cá trắm nấu nhiửu món thay đổi.
Mửi mắt: Thịt cá trắm cắt miếng một ít bột tiêu chưng chín ăn.
Suy nhược cơ thể: Cá trắm trắng 1 con, là m sạch, ướp đường, giấm nấu canh ăn. Đây là món ăn theo kinh nghiệm dân gian từ đời Tống, Trung Quốc có tên món "cá giấm Tây Hồ", nay rất phổ biến với cách chế biến hiện đại ở các nhà hà ng. Cá trắm 700g, gừng bột 1,5g, rau mùi vừa đủ, gia vị, xì dầu, rượu gạo, đường trắng, giấm, bột lọc, nước, mỗi thứ một ít. Là m sạch cá trắm cắt thà nh 2 miếng trống và mái. Miếng có cả xương là miếng trống, còn miếng kia là mái. Từ hà m xuống cứ cách 4-5cm khía thà nh rãnh hoa. Từ phía sau vây ngực của miếng trống cắt đứt.
Cho nước và o nồi nấu sôi, lần lượt cho miếng cá và o đậy vung nấu sôi, bử bọt, nấu chín tái để lại 250g nước canh (phần dư để riêng). Cho xì dầu, rượu gạo, gừng miếng, nấu sôi vớt cá ra đĩa. Nước canh trong nồi cho đường và o nấu sôi, dùng bột lọc nước là m sệt, cho giấm và o đảo đửu, rót lên cá, rắc rau mùi và bột tiêu lên trên.
Cảm gió lạnh nhức đầu: Cá trắm một con vừa ăn, nấu gần chín cho hà nh, mùi tươi, sôi lại lấy ăn nóng cho ra mồ hôi. Có thể ăn với cơm, hoặc nấu cháo cá ăn.
Người bị cảm gió lạnh: Đau đầu, ngạt mũi, đau mình mẩy: thịt cá trắm 150g, gừng tươi 25g, rượu gạo 100g, nước 1/2 bát. Nấu sôi rồi cho cá, gừng, rượu. Hầm 30 phút cho gia vị muối. Đ‚n nóng, đắp chăn cho ra mồ hôi.
Cảm nắng nóng, viêm phế quản do nắng nóng, khô họng, ho nhiửu đửm và ng đặc, tiểu và ng đử sẻn: Cá trắm trắng 120g, mướp 500g, gừng tươi 3 lát. Cá thái miếng xà o cho chín, nêm gia vị rồi cho cá và o đảo vừa chín tới. Đ‚n suông hoặc với cơm.
Tăng huyết áp, nhức đầu, chóng mặt: Thịt cá trắm 150g, thái miếng, bột sắn dây 30g. Nước vừa đủ nấu thà nh cháo đặc. Nêm gia vị. Đ‚n liửn một tuần.
Cá trắm trắng 200-250g (lấy phần đuôi), bí đao 200-250g. Chiên cá rồi cho nước bí đao hầm nhừ. Nêm gia vị. Đ‚n và i ngà y liửn.
Lưu ý: mật cá trắm trắng và đen đửu có tính độc. Khi là m cá chú ý bử mật ra không dùng. Một số địa phương dùng mật cá trắm để chữa một số bệnh, do không biết cách dùng nên có nhiửu trường hợp bị ngộ độc, thậm chí có trường hợp tử vong.
.jpg "200 tài liệu quý lần đầu hé lộ về lịch sử hải cảng Đông Dương")
