Từ các là ng tranh truyửn thống
Cứ mỗi dịp Tết đến xuân vử, nhiửu gia đình lại có thói quen chọn mua một và i bức tranh vử treo trong nhà . Cách trung tâm Hà Nội hơn 10km, đến với là ng gốm sứ Bát Trà ng, huyện Gia Lâm, khách không chỉ ngỡ ngà ng bởi các sản phẩm chén, bát, bình, lọ... đa dạng, hợp túi tiửn mà còn bị "hút hồn" với sản phẩm tranh gốm sứ.
Anh Lê Xuân Việt, chủ cơ sở sản xuất gốm sứ Việt Lan cho biết, "Xưa kia, các nghệ nhân là ng Bát Trà ng đã từng là m tranh gốm, nhưng kích thước tranh thường nhử và số lượng không nhiửu, chủ yếu phục vụ các vua chúa, quan lại. Từ cuối năm 1990 đến nay, thợ trẻ LN đã sáng tạo học tập, rồi kết hợp giữa các mẫu tranh truyửn thống với một số dòng tranh hiện đại, cho ra đời sản phẩm tranh gốm sứ đa dạng, phong phú và gần gũi với cuộc sống". Để là m được một bức tranh gốm sứ cần nhiửu thời gian và sự khéo léo tỉ mỉ của người thợ.
Khách hà ng tham quan sản phẩm tranh khảm của là ng nghử Chuôn Ngọ, xã Chuyên Mử¹, huyện Phú Xuyên. Ảnh: Nguyễn Mai
Ngược Bát Trà ng vử LN Chuôn Ngọ, xã Chuyên Mử¹, huyện Phú Xuyên, nơi được mệnh danh là cái nôi của nghử khảm xà cừ (khảm ốc) Việt Nam. Khách được gặp một dòng tranh khảm mử¹ nghệ. Anh Nguyễn Bá Nam, người có đôi bà n tay khéo léo trong là ng cho biết, "Trước đây, các hộ trong là ng thường khảm trên bà n ghế, tủ, đồ thử, nay nhiửu hộ chuyển sang hà ng tranh. Loại tranh nà y hợp với các nhà cổ hoặc nhà có đồ dùng bằng gỗ như sập gụ, tủ chè... giá thà nh vừa phải với "túi tiửn" nhiửu người.
Sát với huyện Phú Xuyên, huyện Thường Tín lại có thế mạnh với sản phẩm tranh thêu. Đến đây, nhiửu người sẽ ngỡ ngà ng bởi rất nhiửu cửa hà ng, xưởng thêu nằm cạnh nhau và "thế giới tranh" muôn mà u sắc hấp dẫn. Nghệ nhân thêu Nguyễn Quốc Sự, xã Quất Động tâm sự, người dân nơi đây rất yêu nghử thêu, những lúc nông nhà n họ đửu ngồi thêu. Vì thế mà nhà nà o cũng có khung thêu, nhiửu gia đình có dăm, bảy đời là m nghử. Trong rất nhiửu sản phẩm thêu thì chiếm số lượng lớn nhất vẫn là hà ng tranh. Bật mí vử xu hướng thị trường, anh Đà o Văn Tin, chủ cơ sở thêu tay Vân Tin, xã Thắng Lợi cho biết, những bức tranh thêu theo đử tà i "phong thủy" treo trong nhà đang được bán rất chạy trên thị trường như: Long Trầu, Hổ Phục, Phụng Cuốn, Thái Sơn... bởi những bức tranh nà y cần nhiửu kử¹ xảo, phải có tay nghử cao mới có thể thêu được.
...Đến tranh hiện đại
Dù tuổi còn trẻ, song Nguyễn Thị Bích Hạnh, Giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư thương mại và truyửn thông Sao Khuê đã có thâm niên là m tranh đá quý 9 năm nay. Chị Hạnh cho biết, từ năm 1999, đã say mê với những bức tranh đá quý. Năm 2004, Hạnh chính thức chọn nghử tranh để lập nghiệp. Tranh đá quý, hay còn gọi là "cẩm ngọc lên tranh" vừa có giá trị nghệ thuật, vừa có giá trị phong thủy. Người là m tranh, bán tranh không chỉ để kiếm sống mà là lòng yêu nghử, muốn chuyển tải sự tinh tế, cái hồn và o sản phẩm đến người chơi tranh. Hiện công ty của Hạnh đang có 7 thợ là m tranh cung cấp cho thị trường Hà Nội, Quảng Ninh, Hải Dương và một số tỉnh, TP khác.
Đối lập với tranh đá quý vốn được coi là mặt hà ng xa xỉ, đắt tiửn, những bức tranh tre lại được là m từ chất liệu hết sức đơn sơ, thân thiện với con người. Hiện Hà Nội có 2 dòng tranh tre là : tranh ghép tre và mà nh tre có họa tiết, tập trung ở các huyện Đông Anh và Thanh Trì. Đây được đánh giá là loại tranh nghệ thuật độc đáo và mới lạ mang đậm bản sắc của dân tộc.
Theo ông Hoà ng Xuân Thủy, Giám đốc Trung tâm Khuyến công và Tư vấn PTCN Hà Nội, trong số các sản phẩm TCMN của Hà Nội, tranh TCMN được coi là nhóm sản xuất mang chất nghệ thuật cao có ở nhiửu ngà nh. Tuy nhiên, do sản phẩm đòi hửi kử¹ thuật, mử¹ thuật cao, nên nhiửu cơ sở sản xuất ở các LN cũng đối mặt với những khó khăn nhất định.
Nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất tranh TCMN, quảng bá giới thiệu sản phẩm, tìm kiếm khách hà ng và tiêu thụ sản phẩm, từ ngà y 14 đến ngà y 20-12-2011 tại Phòng trưng bà y giới thiệu sản phẩm là ng nghử Hà Nội, số 176 Quang Trung, quận Hà Đông, TP Hà Nội, Trung tâm Khuyến công, tư vấn và PTCN Hà Nội phối hợp với Công ty cổ phần Đầu tư thương mại và truyửn thông Sao Khuê tổ chức "Tuần trưng bà y sản phẩm chuyên đử tranh TCMN".
Tham gia tuần trưng bà y có hơn 20 DN đến từ các LN và các thợ TCMN trên địa bà n Hà Nội đã mang tới trưng bà y, quảng bá những sản phẩm đặc sắc được là m từ đôi tay khéo léo của mình như: tranh đá quý, tranh tre, tranh thêu, tranh sơn mà i, tranh gốm, tranh khảm trai...