Chùa Xã Đàn

Hanoimoi| 14/08/2022 08:44

Là một trong những ngôi chùa cổ có lịch sử hình thành lâu đời nhất ở Hà Nội, chùa Xã Đàn, (hay Kim Yên tự, tọa lạc tại ngõ Xã Đàn 2, phường Nam Đồng, quận Đống Đa) là một trong những kiến trúc Phật giáo mang nhiều giá trị văn hóa, lịch sử của Hà Nội.

Chùa Xã Đàn

Theo “Khâm định Việt sử Thông giám cương mục”, chùa Xã Đàn được xây dựng cùng thời điểm với đàn Xã Tắc (năm 1048, dưới triều vua Lý Thái Tông), nằm ở phía tây nam kinh thành Thăng Long. Đây là nơi thờ thần Hậu Thổ (thần Đất) và thần Nông (thần Ngũ Cốc). Ngoài ra, chùa còn là nơi thờ Thành hoàng làng Bảo Hoa công chúa - chị gái của Thái úy Lý Thường Kiệt, người có công cùng ngài phá Tống, bình Chiêm. Trước kia, nhân dân làng Xã Đàn thờ bà tại đền Cây Si ở khu vực gần đó, nhưng sau này đền bị phá, việc hợp tự được chuyển về nhà Mẫu trong khuôn viên chùa.

Chùa Xã Đàn quay về hướng Đông. Tam quan chùa khá đồ sộ, được xây theo kiểu chồng diêm, hai tầng tám mái. Chính giữa cổng đắp 3 chữ: “Kim Yên tự”. Qua tam quan tới lầu Quan Âm được làm bằng đá xanh, trong lầu đặt pho tượng Phật bà Quan Âm được tạo tác bằng đá trắng đứng trên đài sen.

Khuôn viên chùa chính quay về hướng đông nam. Tiền đường gồm 7 gian, xây kiểu tường hồi bít đốc tay ngai, mái lợp ngói ta. Thượng điện gồm 4 gian nhà dọc, được kết cấu kiểu “thượng giá chiêng, hạ cốn rường” trên mặt bằng hai hàng chân cột. Nhà Mẫu gồm 3 gian 2 dĩ, xây kiểu tường hồi bít đốc. Nhà Tổ có thiết kế dạng chữ “Đinh”, gồm 3 gian tiền tế, 1 gian hậu cung. Phía sau chùa là một giếng hình bán nguyệt, tiếp đến là khu vườn tháp.

Trong chùa Xã Đàn hiện còn lưu giữ nhiều hiện vật quý hiếm. Dấu tích lâu đời nhất là cây cột đá dài hơn 1m nằm dưới giếng, có hình dáng giống cột đá ở chùa Một Cột - loại cột chỉ có ở thời Lý. Ngoài ra, chùa còn giữ được một số viên gạch vồ có từ thế kỷ XV - XVI; 5 tấm bia đá có niên đại từ thế kỷ XVI đến XIX; đạo sắc phong niên hiệu Cảnh Thịnh thứ 4 (1796) cùng hệ thống tượng được tạo tác mang phong cách nghệ thuật thế kỷ XVIII - XIX… 

Bên cạnh những giá trị về lịch sử, văn hóa, chùa Xã Đàn còn là một di tích lịch sử cách mạng quan trọng. Trong những ngày đầu Toàn quốc kháng chiến chống thực dân Pháp, chùa là căn cứ hậu cần và là nơi Vệ quốc đoàn đóng quân, là trạm cứu thương trung chuyển thương binh từ nội thành ra ngoại thành.

Với những giá trị quý báu ấy, năm 1990, chùa Xã Đàn đã được xếp hạng Di tích quốc gia.

(0) Bình luận
  • Ký ức Hà Nội thời bao cấp qua di sản kiến trúc
    Lịch sử đô thị Hà Nội có tầng tầng, lớp lớp các công trình kiến trúc được chia thành nhiều giai đoạn. Nếu như các công trình kiến trúc Pháp là minh chứng cho bước đầu du nhập văn minh phương Tây thì những công trình mang phong cách kiến trúc Đông Dương lại là sự kết hợp độc đáo giữa văn hóa phương Đông và phương Tây. Những công trình kiến trúc thời kì 1954 - 1986 đã thể hiện một tiếng nói mới, có sự kế thừa, học hỏi và sáng tạo, mang bản sắc kiến trúc Việt Nam, góp phần kiến tạo xã hội trong tâm thế một dân tộc được làm chủ vận mệnh của mình.
  • Đô thị sinh thái Thăng Long - Hà Nội là cơ sở hình thành văn hóa thanh lịch, giá trị sống hướng tới sự an bình
    GS-TS. Đặng Cảnh Khanh - Viện trưởng Viện nghiên cứu truyền thống và phát triển, nhận định, đô thị sinh thái Thăng Long - Hà Nội chính là cơ sở cho sự hình thành văn hóa thanh lịch và giá trị sống hướng tới sự an bình. Sự thanh lịch của con người đô thị Thăng Long, trước hết có lẽ được bắt đầu hình thành từ chính cảnh sắc của Thăng Long – Hà Nội.
  • Văn hóa Thăng Long - Hà Nội trở thành tâm điểm của những sáng tạo và phát triển văn hóa
    Theo GS.TS. Đặng Cảnh Khanh (Viện trưởng Viện nghiên cứu Truyền thống và phát triển), tính chất thanh cao, tôn trọng sự hài hòa và an bình khiến cho văn hóa Thăng Long - Hà Nội trở thành tâm điểm của những sáng tạo và phát triển văn hóa. Bởi vậy, UNESCO phong tặng danh hiệu “Thành phố hòa bình” cho Hà Nội là đúng đắn.
  • Đêm hồ Gươm kỳ diệu
    Sáng rực, lung linh, huyền ảo, thơ mộng - những vòm cây ven hồ sẫm tối nhả ra muôn ngàn trái quả nhấp nhánh như trong một đêm địa đàng, một vườn cổ tích. Ấy chính là quang cảnh hồ Gươm những ngày lễ Tết trong ký ức tuổi thơ tôi.
  • Chuyện ở hàng nước mắm
    Những năm 1958 - 1959, Hà Nội chưa bước vào nền kinh tế bao cấp, các cửa hàng tư nhân lâu đời vẫn hoạt động buôn bán ở khắp các phố phường. Dạo ấy, tôi đã bảy, tám tuổi nên thường được bà ngoại và mẹ sai đi mua những đồ lặt vặt cho gia đình.
  • Kiến trúc Thủ đô (1954 - nay): Dấu ấn qua mỗi chặng đường
    Sau ngày tiếp quản (10/10/1954), từ một thành phố nhỏ bé, với lượng dân số ít, Hà Nội đã vươn tầm trở thành thành phố lớn trong khu vực và thế giới với không gian kiến trúc đô thị đa hệ, giàu bản sắc và phát triển theo hướng văn minh hiện đại. Nhìn lại chặng đường 70 năm qua, có thể thấy ngành kiến trúc quy hoạch xây dựng đã có những đóng góp đáng kể và để lại nhiều dấu ấn. Đây chính là những bước đệm, tạo đà cho sự phát triển của đô thị Hà Nội trong tương lai.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Trao giải, triển lãm 62 tác phẩm ảnh “Nghề truyền thống Huế - Mạch nguồn di sản”
    62/561 tác phẩm ảnh chất lượng trong cuộc thi ảnh “Nghề truyền thống Huế - Mạch nguồn di sản” được đưa ra triển lãm và trong đó có 11 tác phẩm của 8 tác giả xuất sắc đạt giải.
  • Tổ quốc trong sáng tác của các cây bút trẻ
    Trong trái tim mỗi người con nước Việt, bóng hình đẹp đẽ và thiêng liêng, kiêu hùng và nhân hậu chính là Tổ quốc. Tổ quốc rạng ngời trên trang viết của bao thế hệ đi trước, rồi được kế thừa bởi thế hệ trẻ hôm nay. Mỗi tác giả có một cách thể hiện khác nhau về đề tài Tổ quốc, mỗi tác phẩm là một nét vẽ riêng về dáng hình Việt Nam, góp phần hình thành nên diện mạo chung của đất nước tráng lệ và linh thiêng trong văn chương nghệ thuật. Tiếp nối sự thành công và dấu ấn sâu đậm mà những cây bút thời kỳ trước ma
  • “Ngày về” - lời ru giàu cảm xúc về làng quê Việt Nam
    “Ngày về” được mở đầu bằng hình ảnh quen thuộc, dễ nhận thấy nhất của làng quê Việt Nam với những giá trị truyền thống thiêng liêng: “Cây đa, bến nước, sân đình/ Con đường gạch lát nối tình xóm thôn”.
  • Ca sĩ Xiri “trình làng” MV đầu tay mang đậm nét phim Châu Tinh Trì
    Hà Anh cùng Vinny Vũ tổ chức đêm nhạc ra mắt ca sĩ mới của HAY Bros: Nữ ca sĩ Xiri vào tối ngày 10/12 vừa qua. Đây cũng là buổi giới thiệu tới công chúng những thành công nho nhỏ mà HAY Bros đạt được trong gần 2 năm hoạt động.
  • SeABank đồng hành cùng doanh nghiệp SMEs phát triển bền vững, nâng cao khả năng tiếp cận nguồn vốn linh hoạt dịp cuối năm
    Nửa cuối năm 2024, nền kinh tế có nhiều biến động khiến doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) phải đối mặt với nhiều áp lực tài chính. Để hỗ trợ SMEs vượt qua giai đoạn thách thức này, Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank, HOSE: SSB) chủ động triển khai những chính sách cụ thể với các giải pháp hỗ trợ như: gói vay ưu đãi, lãi suất hỗ trợ... cùng quy trình thủ tục được “may đo” riêng biệt giúp doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp cận nguồn vốn thuận lợi và hiệu quả.
Đừng bỏ lỡ
Chùa Xã Đàn
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO