Chùa Xã Đàn

Hanoimoi| 14/08/2022 08:44

Là một trong những ngôi chùa cổ có lịch sử hình thành lâu đời nhất ở Hà Nội, chùa Xã Đàn, (hay Kim Yên tự, tọa lạc tại ngõ Xã Đàn 2, phường Nam Đồng, quận Đống Đa) là một trong những kiến trúc Phật giáo mang nhiều giá trị văn hóa, lịch sử của Hà Nội.

Chùa Xã Đàn

Theo “Khâm định Việt sử Thông giám cương mục”, chùa Xã Đàn được xây dựng cùng thời điểm với đàn Xã Tắc (năm 1048, dưới triều vua Lý Thái Tông), nằm ở phía tây nam kinh thành Thăng Long. Đây là nơi thờ thần Hậu Thổ (thần Đất) và thần Nông (thần Ngũ Cốc). Ngoài ra, chùa còn là nơi thờ Thành hoàng làng Bảo Hoa công chúa - chị gái của Thái úy Lý Thường Kiệt, người có công cùng ngài phá Tống, bình Chiêm. Trước kia, nhân dân làng Xã Đàn thờ bà tại đền Cây Si ở khu vực gần đó, nhưng sau này đền bị phá, việc hợp tự được chuyển về nhà Mẫu trong khuôn viên chùa.

Chùa Xã Đàn quay về hướng Đông. Tam quan chùa khá đồ sộ, được xây theo kiểu chồng diêm, hai tầng tám mái. Chính giữa cổng đắp 3 chữ: “Kim Yên tự”. Qua tam quan tới lầu Quan Âm được làm bằng đá xanh, trong lầu đặt pho tượng Phật bà Quan Âm được tạo tác bằng đá trắng đứng trên đài sen.

Khuôn viên chùa chính quay về hướng đông nam. Tiền đường gồm 7 gian, xây kiểu tường hồi bít đốc tay ngai, mái lợp ngói ta. Thượng điện gồm 4 gian nhà dọc, được kết cấu kiểu “thượng giá chiêng, hạ cốn rường” trên mặt bằng hai hàng chân cột. Nhà Mẫu gồm 3 gian 2 dĩ, xây kiểu tường hồi bít đốc. Nhà Tổ có thiết kế dạng chữ “Đinh”, gồm 3 gian tiền tế, 1 gian hậu cung. Phía sau chùa là một giếng hình bán nguyệt, tiếp đến là khu vườn tháp.

Trong chùa Xã Đàn hiện còn lưu giữ nhiều hiện vật quý hiếm. Dấu tích lâu đời nhất là cây cột đá dài hơn 1m nằm dưới giếng, có hình dáng giống cột đá ở chùa Một Cột - loại cột chỉ có ở thời Lý. Ngoài ra, chùa còn giữ được một số viên gạch vồ có từ thế kỷ XV - XVI; 5 tấm bia đá có niên đại từ thế kỷ XVI đến XIX; đạo sắc phong niên hiệu Cảnh Thịnh thứ 4 (1796) cùng hệ thống tượng được tạo tác mang phong cách nghệ thuật thế kỷ XVIII - XIX… 

Bên cạnh những giá trị về lịch sử, văn hóa, chùa Xã Đàn còn là một di tích lịch sử cách mạng quan trọng. Trong những ngày đầu Toàn quốc kháng chiến chống thực dân Pháp, chùa là căn cứ hậu cần và là nơi Vệ quốc đoàn đóng quân, là trạm cứu thương trung chuyển thương binh từ nội thành ra ngoại thành.

Với những giá trị quý báu ấy, năm 1990, chùa Xã Đàn đã được xếp hạng Di tích quốc gia.

(0) Bình luận
  • Đô thị sinh thái Thăng Long - Hà Nội là cơ sở hình thành văn hóa thanh lịch, giá trị sống hướng tới sự an bình
    GS-TS. Đặng Cảnh Khanh - Viện trưởng Viện nghiên cứu truyền thống và phát triển, nhận định, đô thị sinh thái Thăng Long - Hà Nội chính là cơ sở cho sự hình thành văn hóa thanh lịch và giá trị sống hướng tới sự an bình. Sự thanh lịch của con người đô thị Thăng Long, trước hết có lẽ được bắt đầu hình thành từ chính cảnh sắc của Thăng Long – Hà Nội.
  • Văn hóa Thăng Long - Hà Nội trở thành tâm điểm của những sáng tạo và phát triển văn hóa
    Theo GS.TS. Đặng Cảnh Khanh (Viện trưởng Viện nghiên cứu Truyền thống và phát triển), tính chất thanh cao, tôn trọng sự hài hòa và an bình khiến cho văn hóa Thăng Long - Hà Nội trở thành tâm điểm của những sáng tạo và phát triển văn hóa. Bởi vậy, UNESCO phong tặng danh hiệu “Thành phố hòa bình” cho Hà Nội là đúng đắn.
  • Đêm hồ Gươm kỳ diệu
    Sáng rực, lung linh, huyền ảo, thơ mộng - những vòm cây ven hồ sẫm tối nhả ra muôn ngàn trái quả nhấp nhánh như trong một đêm địa đàng, một vườn cổ tích. Ấy chính là quang cảnh hồ Gươm những ngày lễ Tết trong ký ức tuổi thơ tôi.
  • Chuyện ở hàng nước mắm
    Những năm 1958 - 1959, Hà Nội chưa bước vào nền kinh tế bao cấp, các cửa hàng tư nhân lâu đời vẫn hoạt động buôn bán ở khắp các phố phường. Dạo ấy, tôi đã bảy, tám tuổi nên thường được bà ngoại và mẹ sai đi mua những đồ lặt vặt cho gia đình.
  • Kiến trúc Thủ đô (1954 - nay): Dấu ấn qua mỗi chặng đường
    Sau ngày tiếp quản (10/10/1954), từ một thành phố nhỏ bé, với lượng dân số ít, Hà Nội đã vươn tầm trở thành thành phố lớn trong khu vực và thế giới với không gian kiến trúc đô thị đa hệ, giàu bản sắc và phát triển theo hướng văn minh hiện đại. Nhìn lại chặng đường 70 năm qua, có thể thấy ngành kiến trúc quy hoạch xây dựng đã có những đóng góp đáng kể và để lại nhiều dấu ấn. Đây chính là những bước đệm, tạo đà cho sự phát triển của đô thị Hà Nội trong tương lai.
  • Giới thiệu 150 bức ảnh quý về “Hà Nội ngày tiếp quản”
    150 bức ảnh quý về ngày đoàn quân tiến về Hà Nội, giải phóng Thủ đô (ngày 10/10/1954) vừa được giới thiệu với công chúng trong triển lãm ảnh “Hà Nội ngày tiếp quản” tại Trung tâm Thông tin văn hóa Hồ Gươm - số 2 Lê Thái Tổ, quận Hoàn Kiếm Hà Nội.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • [Podcast] Đền Đồng Cổ - Di tích gắn liền với hội thề “Trung hiếu” độc đáo của Thăng Long - Hà Nội
    Đền Đồng Cổ được xây dựng từ thời nhà Lý vào năm 1028. Đền ở Thôn Nam, phường Yên Thái, huyện Quảng Đức, thành Thăng Long, nay thuộc phường Bưởi, quận Tây Hồ, đây cũng là dấu tích còn sót lại của 1 trong 8 cảnh đẹp quanh Hồ Tây được nhắc tới trong Thăng Long bát cảnh. Ngày nay, lễ hội đền Đồng Cổ ở Hà Nội được tổ chức vào ngày 4 tháng 4 Âm lịch, đã mô phỏng lại hội thề lịch sử năm xưa...
  • [Podcast] Truyện ngắn: Cây hoa lạ ở góc vườn
    Bây giờ thì Hoán đã đứng trước ngôi nhà ấy. Nhà cấp bốn, ba gian, tường xây lợp ngói như bao ngôi nhà ở nông thôn Bắc Bộ, trông sạch sẽ và sáng sủa. Trước ngõ có một cái cổng tre đỡ cho cây hoa giấy ngũ sắc leo lên. Trước nhà là mảnh vườn có bờ dậu bao quanh, bên trong trồng khá nhiều hoa...
  • Tái bản bộ sử đương đại về lịch sử quân sự Việt Nam
    Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật vừa tái bản lần thứ 3 bộ sách “Lịch sử quân sự Việt Nam” của Viện Lịch sử quân sự. Bộ sách được xem như “tập đại thành” dựng lại toàn bộ hoạt động quân sự của dân tộc trong các cuộc chiến tranh chống xâm lược, bảo vệ Tổ quốc, kể cả từ thời Hùng Vương – An Dương Vương cho đến ngày nay.
  • Đấu giá “Nghệ thuật Việt Nam thế kỷ 20” – Một dấu son đáng nhớ
    Phiên đấu giá “Nghệ thuật Việt Nam thế kỷ 20” do Le Auction House tổ chức đầu tháng 11/2024 vừa qua đã kết thúc với nhiều kết quả ấn tượng và mang lại tiếng vang lớn trong cộng đồng nghệ thuật. Đây cũng là sự kiện quan trọng của nhà đấu giá nhằm hướng đến kỷ niệm 100 năm thành lập Trường Mỹ thuật Đông Dương. Quy tụ gần 200 tác phẩm, trước phiên đấu công chúng đã được chiêm ngưỡng tận mắt các sáng tác di sản hội họa của nhiều họa sĩ thành danh tại sự kiện trưng bày “Nghệ thuật Việt Nam thế kỷ 20”.
  • Về Đan Phượng “Khám phá - check in”...
    Nhiều mô hình hay, cách làm sáng tạo, hiệu quả trong phong trào xây dựng cảnh quan môi trường, đường làng, ngõ xóm xanh, sạch, đẹp, an toàn, thông minh trên địa bàn huyện Đan Phượng. Trên những con đường về Đan Phượng hôm nay, đâu đâu cũng thấy khang trang, sạch sẽ với cung đường hoa, bích họa; những hàng cây xanh cùng nhiều điểm check in hấp dẫn.
Đừng bỏ lỡ
  • Quận Tây Hồ: Đặc sắc chương trình nghệ thuật "Mãi mãi là bộ đội cụ Hồ"
    Nhằm thiết thực kỷ niệm 80 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam, kỷ niệm 35 năm ngày thành lập Hội Cựu chiến binh Việt Nam, tối 2/11, tại không gian văn hóa sáng tạo quận Tây Hồ, UBND quận Tây Hồ tổ chức chương trình nghệ thuật "Mãi mãi là bộ đội cụ Hồ".
  • Ban nhạc Ngũ Cung mang di sản thiên nhiên, văn hóa Việt Nam vào album mới
    “Album III - Di sản ” đánh dấu sự quay trở lại của Ngũ Cung với đội hình nhiều thành viên mới. Đây là đứa con tinh thần mà ban nhạc đã ấp ủ 10 năm với những tác phẩm mang hơi thở của di sản dân gian vào dòng nhạc Rock.
  • Hà Nội: Nhiều hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam năm 2024
    UBND thành phố yêu cầu gắn việc hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam với tổ chức hội nghị phổ biến, quán triệt Luật Thủ đô và các văn bản hướng dẫn thi hành và triển khai mô hình 5 “Phiên tòa giả định” cho các đối tượng học sinh THCS và THPT trên địa bàn thành phố Hà Nội...
  • Khai mạc Liên hoan Sân khấu Hà Nội mở rộng năm 2024
    Tối 1/11, Liên hoan Sân khấu Hà Nội mở rộng năm 2024 do Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam phối hợp Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội tổ chức đã khai mạc tại Rạp Công nhân, Hà Nội. Liên hoan là hoạt động văn hóa nghệ thuật quy mô nhân dịp kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô.
  • Chung khảo liên hoan nghệ thuật quần chúng “Hà Nội - Niềm tin và hy vọng” năm 2024
    Tối 1/11, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội tổ chức chung khảo liên hoan nghệ thuật quần chúng “Hà Nội - Niềm tin và hy vọng” năm 2024. Liên hoan là hoạt động ý nghĩa giáo dục lịch sử truyền thống nghìn năm văn hiến và anh hùng của Thăng Long - Hà Nội.
  • Đoàn kết một lòng, xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh
    Ngày 1/11, Đảng uỷ Khối doanh nghiệp quận Tây Hồ đã tổ chức Lễ kỷ niệm 10 năm thành lập Đảng bộ Khối doanh nghiệp quận Tây Hồ (3/11/2014 – 3/11/2024).
  • Báo chí Thủ đô tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng thông tin
    Chiều 1/11, Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội tổ chức Hội nghị cung cấp thông tin chuyên đề và giao ban triển khai nhiệm vụ trọng tâm công tác báo chí Thành phố tháng 11/2024. Phó trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy Nguyễn Huy Cường chủ trì và phát biểu chỉ đạo tại hội nghị.
  • Đẩy mạnh tuyên truyền phổ biến giáo dục Luật Thủ đô
    Đây là một trong những nội dung, Phó Giám đốc Sở Tư pháp Hà Nội Phạm Thị Thanh Hương thông tin về công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục Luật Thủ đô năm 2024, diễn ra chiều 1/11, tại Hội nghị cung cấp thông tin chuyên đề và giao ban triển khai nhiệm vụ công tác báo chí Thành phố tháng 11 năm 2024 do Ban Tuyên giáo Thành uỷ tổ chức.
  • Bánh tôm Hồ Tây
    Bánh tôm Hồ Tây là một trong những đặc sản của ẩm thực Hà thành. Dù không phải là món ăn cao lương, mỹ vị nhưng bánh tôm Hồ Tây đã đi vào tiềm thức của Người Hà Nội và du khách thập phương.
  • [Podcast] Thức quà mùa thu của người Hà Nội
    Mỗi độ thu về, trong tiết trời lành lạnh, Hà Nội lại nồng nàn hương cốm. Một thứ quà ngon nổi tiếng – thứ quà của lúa non. Khi những cơn gió heo may se lạnh bắt đầu len lỏi vào từng góc phố, đó cũng là lúc Hà Nội bước vào một mùa đặc biệt - mùa cốm. Cốm với màu xanh nõn của lúa nếp non cùng hương vị ngọt ngào và tinh tế của đồng nội. Dù chỉ là món ăn dân dã nhưng cốm lại gắn bó sâu sắc với văn hóa, lịch sử của con người Thủ đô.
Chùa Xã Đàn
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO