Văn hóa – Di sản

4 hiện vật đặc biệt quý hiếm vừa trở thành Bảo vật quốc gia ở Hoàng Thành Thăng Long

Việt Thương 10:16 23/01/2024

Di sản Thế giới Khu Trung tâm Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội có bốn hiện vật vừa được Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà ký Quyết định số 73/QĐ-TTg công nhận (đợt 12, năm 2023) là Bảo vật Quốc gia.

4 Bảo vật quốc gia gồm: Lá đề trang trí chim phượng đất nung thời Lý, niên đại thế kỷ XI; Đao cẩn tam khí, niên đại thời Trần, thế kỷ XIV; Mô hình đất nung kiến trúc thời Lê sơ, niên đại thế kỷ XV; Thẻ bài cung nữ ra vào nội cung thời Lê sơ, niên đại tháng 4, năm Quang Thuận thứ 7, đời vua Lê Thánh Tông (1466).

Lá đề trang trí chim phượng đất nung thời Lý, niên đại thế kỷ XI

39bd4433-2629-44a3-b24c-ec7e9e69c71820240119143712.jpg

Lá đề trang trí chim phượng đất nung thời Lý gồm hai phần thân và bệ. Mặc dù chiếc lá đề không hoàn chỉnh, đã bị mất một phần nhưng đây là lá đề trang trí chim phượng đất nung thời Lý tìm được tại Hoàng thành Thăng Long đẹp nhất. Trang trí hoa văn thể hiện hình chim phượng đang nhảy múa trên hoa sen, đầu ngẩng cao, hai mỏ chụm lại, một chân co, một chân làm trụ tạo cảm giác như đang nhún nhảy trên nền hoa dây lá.

Đao cẩn tam khí, niên đại thời Trần, thế kỷ XIV

6ef8ce03-0441-4482-b6ee-ef7a413e034f20240119143647.jpg

Đao cẩn tam khí, Hoàng thành Thăng Long có cấu tạo gồm hai phần thân và cán. Phần cán chỉ còn lại lõi thép bên trong dài 18,5cm, lá chắn, chuôi và chốt chuôi đều đã mất. Dấu vết còn lại cho thấy, chuôi vốn được bọc bằng gỗ, đầu trên tiếp giáp với lá chắn được thít chặt bằng đai kim loại màu vàng đỏ giống như màu đồng đỏ. Đai dài 1,8cm, làm bằng hợp kim đồng, bề mặt được mài bóng, hai viền đai khắc những đường chỉ diễn tả sợi chỉ bện lại giống như sợi dây thừng cực kì tinh xảo. Phần quan trọng nhất là thân đao dài 64 cm, cấu trúc gồm 3 phần: Lưỡi bén, sống và mũi. Đáng chú ý, hai mặt trên thân trang trí hoa văn bằng kỹ thuật cẩn, chất liệu cẩn là kim loại màu vàng và trắng, màu của thép làm nền khiến các họa tiết càng trở nên nổi bật.

Mô hình đất nung kiến trúc thời Lê sơ, niên đại thế kỷ XV

9yu29i1v.png

Đây là một hiện vật rất quan trọng, chứa đựng nhiều thông tin về kiến trúc cung đình thời Lê sơ. Hiện vật là phần còn lại của một mô hình kiến trúc hoàn thiện. Phần còn lại này bao gồm một phần của bộ mái và một phần của bộ khung kết cấu.

Mô hình kiến trúc thời này cho thấy rõ nét hệ cột, hệ xà, hệ đấu củng của kiến trúc xưa. Trong đó, hệ cột gồm cột cái, cột quân (cột hiên) với tất cả 16 cột; hệ xà có các cấu kiện: câu đầu, xà thượng, xà hạ (tương đương với xà nách trong kiến trúc kẻ bẩy); Hệ đấu củng gồm các cấu kiện: Đấu, củng, ang và xà vuông.

Bộ khung được phủ men màu vàng, sắc độ đậm, thường được gọi là men màu da lươn. Mặc dù chỉ là một mô hình thu nhỏ và đã bị mất mát phần lớn, nhưng hiện vật giúp các nhà khoa học nhận diện gần như đầy đủ các yếu tố cấu thành bộ mái kiến trúc. Kết hợp với những nguồn tư liệu khác, hiện vật này có giá trị thông tin rất lớn trong phục dựng kiến trúc cung đình thời Lê sơ.

Thẻ bài cung nữ ra vào nội cung thời Lê sơ, niên đại tháng 4, năm Quang Thuận thứ 7, đời vua Lê Thánh Tông (1466)

1705632148-5-6228-2878-width660height427.jpg

Thẻ là tấm hợp kim đồng, phẳng, mỏng, hình thang cân, hai góc của cạnh trên của hình thang được tỉa cong. Thẻ cao 12,7cm; cạnh dưới rộng 4,9cm; cạnh trên rộng 4,6cm; phía trên dày 0,11cm; phía dưới dày 0,10cm; các cạnh được mài vê tròn để làm mất độ nhọn, sắc của cạnh. Trên trục chính tâm từ trên xuống dưới của thẻ, cách đỉnh 1,3cm có một lỗ nhỏ, đường kính lỗ 0,3cm. Lỗ này để luồn dây đeo thẻ. Hai mặt có khắc chữ Hán, nét chữ khắc sâu, rõ ràng.

Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long-Hà Nội hiện đang có kế hoạch phát huy giá trị những Bảo vật quốc gia này, đưa các Bảo vật giới thiệu đến công chúng./.

Bài liên quan
(0) Bình luận
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
  • Hội Liên hiệp VHNT Hà Nội tổng kết 6 tháng đầu năm 2025: Tiếp tục ổn định tổ chức, đẩy mạnh hoạt động chuyên môn
    “Đổi mới phương thức hoạt động, phát huy năng lực hội viên, nâng cao chất lượng sáng tác là yêu cầu tất yếu để Hội Liên hiệp VHNT Hà Nội đồng hành cùng Thủ đô trong giai đoạn phát triển mới”, NSND Trần Quốc Chiêm - Chủ tịch Hội nhấn mạnh tại Hội nghị tổng kết công tác 6 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ trọng tâm 6 tháng cuối năm 2025 do Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật (VHNT) Hà Nội tổ chức sáng 16/7/2025.
  • Thiên nhiên trong kí viết về chiến tranh của Minh Chuyên
    Năm 2025, nhà văn, nhà báo, đạo diễn Minh Chuyên được Nhà nước trao tặng danh hiệu Anh hùng Lao động, ghi nhận những đóng góp nổi bật cho văn học và sự nghiệp gìn giữ ký ức chiến tranh Việt Nam của ông. Không chỉ có trải nghiệm thực tế của một người lính từng xông pha gần chục năm trên chiến trường miền Nam vào những năm máu lửa, Minh Chuyên còn có đủ độ lùi thời gian cần thiết của một nhà văn thời hậu chiến để có thể nhìn về chiến tranh từ nhiều phía. Bởi vậy, chiến tranh trong ký của Minh Chuyên hiện lên đa diện, vừa chân thực vừa thấm đẫm suy tư. Thiên nhiên trong tác phẩm không chỉ là chứng nhân của tội ác, mà còn là hình tượng nghệ thuật giàu cảm xúc - như người mẹ bao dung, lặng lẽ chở che con người giữa mất mát và tàn phá.
  • Lưu trữ mộc bản triều Nguyễn bằng công nghệ AI
    Nhờ ứng dụng công nghệ AI, mộc bản Triều Nguyễn đã được Trung tâm Lưu trữ Quốc gia IV lưu trữ một cách khoa học, giúp cho du khách, công chúng dễ dàng tiếp cận.
  • Hà Nội mở đợt cao điểm phòng, chống dịch bệnh dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9
    UBND Thành phố Hà Nội vừa ban hành Kế hoạch số 186/KH-UBND ngày 14/7/2025 về Kế hoạch phòng, chống dịch bệnh đợt cao điểm phục vụ các hoạt động kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công (19/8/1945 - 19/8/2025), Quốc khánh nước CHXHCN Việt Nam (02/9/1945 - 02/9/2025) và nhiệm vụ trọng tâm 6 tháng cuối năm 2025 trên địa bàn thành phố Hà Nội.
  • Xác lập mô hình tăng trưởng mới cho Việt Nam
    Ngày 15/7, tại Hà Nội, Viện Kinh tế Việt Nam và Thế giới (Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) tổ chức Diễn đàn khoa học với chủ đề 'Xác lập mô hình tăng trưởng mới cho Việt Nam giai đoạn 2026-2030, định hướng đến năm 2045'.
Đừng bỏ lỡ
4 hiện vật đặc biệt quý hiếm vừa trở thành Bảo vật quốc gia ở Hoàng Thành Thăng Long
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO