Về Khánh Hà, nghe điệu trống quân

nhipsonghanoi| 05/06/2022 15:27

Từ hàng trăm năm trước, điệu hát trống quân đã rộn ràng tại xã Khánh Hà (huyện Thường Tín). Đến nay, sau bao đổi thay, lời ca mượt mà và dung dị ấy vẫn được người Khánh Hà giữ gìn, tiếp nối...

Về Khánh Hà, nghe điệu trống quân
Lớp nghệ nhân cao tuổi sưu tầm các làn điệu cổ rồi truyền dạy cho thế hệ trẻ.

Người dân xã Khánh Hà vẫn truyền tai nhau rằng, điệu hát trống quân đặc sắc của vùng có từ vài trăm năm trước. Không gian diễn xướng vùng này rất phong phú. Ngày trước, khi trăng đầu tháng nhô khỏi lũy tre làng, người dân sống dọc hai bờ sông Tô Lịch và sông Nhuệ, chủ yếu là thanh niên trong làng lại rủ nhau ra đôi bờ sông hát đối đáp. Họ có thể hát qua đôi bờ hay nam dưới thuyền, nữ trên bờ, hoặc cũng có thể hát trên sân đình vào những ngày hội làng... Hình thức hát độc đáo nhất của hát trống quân Khánh Hà là mượn dòng sông làm nơi diễn xướng. 

Nghệ nhân hát trống quân Nguyễn Thị Điệp chia sẻ, số người biết hát trống quân ở xã Khánh Hà đã có giai đoạn bị mai một. Nhận thấy nguy cơ sắp mất đi một nét văn hóa, những người đam mê làn điệu trống quân ở địa phương đã tập hợp nhau lại để cùng gìn giữ. Nhờ đó năm 2005, Câu lạc bộ Hát trống quân Khánh Hà được thành lập. Để gây dựng phong trào văn hóa - văn nghệ và truyền dạy nghệ thuật hát trống quân cho con cháu, mỗi năm, câu lạc bộ mở một lớp tập hát trống quân cho khoảng 20 học sinh trong độ tuổi 9-15. Qua 17 năm, đã có hàng trăm người dân trong các thôn được truyền dạy hát trống quân. Trong đó, nhiều thành viên thường xuyên tham gia sinh hoạt, biểu diễn dịp hội làng, lễ, Tết...

Về Khánh Hà, nghe điệu trống quân

Chứng kiến không khí say sưa tập luyện của thành viên câu lạc bộ Hát trống quân Khánh Hà mới thấy rõ niềm đam mê, yêu văn nghệ của người dân nơi đây. Những câu luyến láy da diết của các "nghệ sĩ chân đất" cất lên thật đằm thắm, cuốn hút lòng người...

Cán bộ văn hóa xã Khánh Hà Kiều Thị Dung chia sẻ, nhờ có Câu lạc bộ Hát trống quân Khánh Hà mà loại hình nghệ thuật này vẫn được duy trì, ngày càng được nhiều người biết đến, đặc biệt lớp trẻ cũng gắn bó hơn. Đã có nhiều ca nương nhí sinh hoạt ở câu lạc bộ và trưởng thành.

Hát trống quân Khánh Hà có rất nhiều làn điệu như cò lả, giao duyên, hát đối, họa hoa, họa trời, họa đất, hát gọi... Hàng trăm bài trống quân được sáng tác dựa trên những làn điệu cơ sở với nội dung khác nhau về mọi mặt của đời sống, tất cả tạo nên kho tàng hát trống quân cần lưu giữ và truyền dạy. Xã Khánh Hà được đánh giá là một trong những nơi phục dựng môn nghệ thuật này tương đối sớm và hoạt động hiệu quả.

Nhờ công sức của lớp nghệ nhân cao tuổi trong sưu tầm các làn điệu cổ và truyền dạy cho thế hệ trẻ mà mạch nguồn truyền thống cha ông để lại ở Khánh Hà không bị đứt đoạn. Những câu hát dân gian mượt mà, thắm đượm ân tình đất và người Khánh Hà trở nên đẹp hơn, thơ mộng hơn. Bề dày truyền thống cũng từ đó được vun đắp qua từng thế hệ.

Phó Chủ tịch UBND xã kiêm Chủ tịch Câu lạc bộ Hát trống quân xã Khánh Hà Lê Văn Ba cho hay, bước qua thời điểm khó khăn, giờ đây trống quân Khánh Hà được nhiều người biết tới, đặc biệt là lớp trẻ. Khi Khánh Hà được cấp trên đầu tư, hát trống quân đã vượt ra khỏi ranh giới của vùng quê, nhiều lần biểu diễn ở Cung Văn hóa lao động Hữu nghị Việt - Xô Hà Nội và giành được nhiều giải tại Liên hoan dân ca, dân vũ Hà Nội. Thời gian tới, địa phương cùng các trường học trên địa bàn đưa làn điệu trống quân vào sinh hoạt văn nghệ, chương trình học âm nhạc của nhà trường, qua đó, tìm ra thêm nhân tố kế cận, xây dựng câu lạc bộ phát triển bền vững.

Chia tay Khánh Hà trong lời hát mượt mà: "Cô cả, cô hai đấy ơi/Muốn về Đan Nhiễm với anh thì về", câu hát như lời mời gọi về Đan Nhiễm, Khánh Hà để nghe điệu hát trống quân đậm đà...

(0) Bình luận
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
Đừng bỏ lỡ
  • Phường Xuân Phương: Sẵn sàng vận hành, nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân
    Chiều 30/6, Đảng uỷ - HĐND - UBND - UBMTTQ Việt Nam phường Xuân Phương đã tổ chức Lễ trao các quyết định của Thành phố về công tác cán bộ tại phường.
  • Danh sách Bí thư, Chủ tịch 126 xã, phường Hà Nội
    Sáng 30/6, Hà Nội công bố Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã, phường và chỉ định nhân sự cấp ủy, lãnh đạo HĐND, UBND, Ủy Ban MTTQ Việt Nam cấp xã, phường.
  • Cơ hội trải nghiệm văn hóa truyền thống tại “Ngôi nhà chung”
    Từ ngày 1 đến 31/7/2025, Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) tổ chức chuỗi hoạt động với chủ đề “Về làng trải nghiệm nét văn hóa truyền thống”. Sự kiện có sự tham gia của hơn 100 đồng bào đến từ 16 dân tộc, nhằm tạo sân chơi bổ ích ngày hè cho thiếu nhi, đồng thời giới thiệu những giá trị đặc sắc trong đời sống văn hóa của cộng đồng 54 dân tộc Việt Nam.
  • “Gặp tôi trong tương lai”: Khơi dậy ước mơ nghề nghiệp từ trang sách thiếu nhi
    Sáng 29/6/2025, tại Nhà xuất bản Kim Đồng, lễ khai mạc trưng bày “Gặp tôi trong tương lai” đã diễn ra, mở đầu cho chuỗi hoạt động tổng kết chương trình kêu gọi ý tưởng sáng tác sách thiếu nhi. Đây là một sáng kiến được khởi xướng bởi The Initiative of Children’s Book Creative Content (ICBC), phối hợp thực hiện cùng ECUE VGEM và Nhà xuất bản Kim Đồng, với sự hỗ trợ kỹ thuật và tài chính từ chương trình Investing in Women, một sáng kiến của Chính phủ Australia.
  • Khán giả Hà Nội chuẩn bị được thưởng thức kịch rối truyền thống Bunraku Nhật Bản
    Ra đời từ đầu thế kỷ 17 và phát triển rực rỡ trong thời kỳ Edo, Bunraku không chỉ là di sản văn hóa đặc sắc của Nhật Bản mà còn được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại vào năm 2003.
  • UNESCO trao Bằng công nhận Công viên địa chất toàn cầu Lạng Sơn
    Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Lạng Sơn là minh chứng rõ nét cho nỗ lực gìn giữ và quảng bá di sản văn hóa Việt Nam cùng với các di sản văn hóa phi vật thể như tín ngưỡng thờ Mẫu, hát Then của người Tày, Nùng, Thái...
  • 9 tựa sách hay trong Tủ sách gia đình của Nhã Nam
    Ngày Gia đình Việt Nam 28/6 là dịp để mỗi người lắng lại, cảm nhận rõ hơn giá trị của tình thân, của những khoảnh khắc bên nhau giản dị mà quý giá. Trong nhịp sống hiện đại, một trong những cách đẹp đẽ để giữ gìn và bồi đắp sợi dây gắn kết gia đình chính là cùng nhau đọc sách – những cuốn sách đầy yêu thương, sẻ chia và thấu cảm. Hiểu được điều đó, Nhã Nam đã kỳ công tuyển chọn và xây dựng Tủ sách Gia đình. Đây là những cuốn sách giúp nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ, lan tỏa giá trị yêu thương trong mỗi mái ấm, để mỗi em bé đều được lớn lên trong vòng tay chan chứa hạnh phúc của gia đình.
  • Phu nhân Tổng Bí thư và Tổng Giám đốc UNESCO tham dự triển lãm ảnh "Chúng tôi có thể"
    Các tác phẩm là sản phẩm tiêu biểu của dự án “Chúng tôi CÓ THỂ” – sáng kiến phối hợp giữa UNESCO và Bộ Giáo dục và Đào tạo, hướng đến mục tiêu trao quyền học tập và phát triển toàn diện cho phụ nữ và trẻ em gái dân tộc thiểu số tại các vùng khó khăn.
  • Người đẹp Phú Yên Hà Trúc Linh đăng quang Hoa hậu Việt Nam 2024
    Hà Trúc Linh - 21 tuổi, quê Phú Yên, sinh viên Đại học Tài chính Marketing TP HCM - vượt top 24 để đoạt vương miện Hoa hậu Việt Nam 2024.
  • Ra mắt sách “Phụ nữ bàn về vấn đề phụ nữ trên Phụ nữ tân văn"
    Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam vừa ra mắt cuốn sách "Phụ nữ bàn về vấn đề phụ nữ trên Phụ nữ tân văn", tuyển chọn các bài viết tiêu biểu của nữ trí thức trên tuần báo Phụ nữ tân văn – một diễn đàn quan trọng trong phong trào nữ quyền Việt Nam đầu thế kỷ XX. Ấn phẩm dày 600 trang, do Đoàn Ánh Dương biên soạn và giới thiệu, được phát hành trên toàn quốc từ tháng 6/2025.
Về Khánh Hà, nghe điệu trống quân
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO