Khách đặt mua phần lớn là người muốn tự chọn cho nhà mình một cây quất đẹp, bửn, mua ngay tại vườn. Một số người đi tìm mua cây cảnh cho cơ quan, đơn vị và thi thoảng có cả người tìm vườn quất đẹp để mua lại cả vườn, rồi gọi người bán lẻ.
Người dân Tứ Liên (Tây Hồ) chăm sóc quất cảnh. Ảnh: Nguyệt ành |
Tại khu vườn rộng hơn 500m2 của anh Bùi Đức Tuấn (số 11, tổ 23, cụm 7, phường Tứ Liên) không ít người đã phải trầm trồ trước những cây quất bử thế, dáng khửe, đẹp với tán lá xanh tốt, quả lúc lỉu xen lẫn những bông hoa trắng ngần, cho thấy chúng được trồng và chăm sóc rất cẩn thận, công phu. Tuấn cho biết, anh theo nghử trồng quất cảnh đã được hơn 20 năm. Năm nà o cũng vậy, khoảng đầu tháng Chạp là khách đã tới vườn của anh để "săn lùng" những cây thế dáng đẹp mà họ ưa thích. Khách chỉ cần chọn cây xong là anh đánh gốc, đưa và o chậu và cho người chở tới tận nhà , đồng thời giúp họ chăm sóc, bảo hà nh cây không bị héo, bị chết cho tới rằm tháng Giêng. Sau Tết, Tuấn lại đến tận nhà khách hà ng để mua lại những gốc quất đẹp mang vử vườn trồng lại, chăm sóc cho năm sau... Chuẩn bị cho Xuân Nhâm Thìn 2012, Tuấn có 4 vườn quất với gần một ngà n cây, có những cây to, nhiửu tầng tán, phải 5 - 6 người khiêng mới xuể, trị giá tới hơn chục triệu đồng, nhưng cây nhử cỡ và i trăm ngà n đồng cũng có. Tuấn rất say sưa với khoảng gần 30 cây quất "hà ng khủng" của mình và cảm thấy tự hà o vử những cây đẹp có dáng thế tam đa, ngũ phúc, mẫu - tử, huynh - đệ, phụ - tử... mà cả năm anh đã dà y công chăm bón.
- Chơi quất cảnh là cả niửm đam mê - Đức Tuấn khẳng định, - Không phải ngẫu nhiên mà người ta sẵn sà ng bử ra cả chục triệu đồng để mua một cây quất thế. Những cây quất có giá cao như vậy không chỉ rất đẹp vử dáng, hoa, quả, lộc... mà còn tạo nên sự ấm cúng, sang trọng cho ngôi nhà của chủ nhân, có giá trị tâm linh. Không ít người hy vọng cây quất ngà y Tết sẽ tạo phúc, đem lộc tới cho cả gia đình. Chính vì vậy có những cây có dáng thế đẹp như ngũ phúc, tam đa sẽ rất được người sà nh chơi cây cảnh săn tìm.
Trồng quất cảnh rất công phu. Muốn cây quất đẹp nhất và o dịp Tết, người trồng phải chăm chút cây, nghe ngóng thời tiết để chăm sóc đúng kử¹ thuật. Theo kinh nghiệm của những người trồng quất lâu năm, quả quất phải đợi hết gân xanh thì mới bón phân thúc hồi lá, ra hoa và lộc. Lúc đó quất mới đẹp, có đủ hoa, lộc, quả. Nếu quả không hết gân xanh thì lá sẽ và ng theo quả và rụng, không ra lộc được. Thời tiết cũng ảnh hưởng nhiửu đến chất lượng quất, nếu mưa nhiửu thì rễ thừa nước, cây sẽ kém phát triển. Trời mưa to có khi phải lấy áo mưa che cho từng gốc quất... Theo ông Trần Ngọc Cự, Phó Chủ tịch Hội Nông dân phường Tứ Liên (ở số 2, tổ 14, cụm 3, Tứ Liên, Tây Hồ), thì việc phun thuốc BVTV đúng lúc, đúng cách cũng là một biện pháp cần thiết giữ cho cây quất đẹp và bửn để chơi Tết. Khi vườn quất nhiễm muội đử, sâu vẽ bùa thì phải dùng loại thuốc BVTV đặc chủng, giữ cho cây không bị quăn lá. Phân bón lá cần phải dùng đúng lúc, đủ lượng thì mới có được những cây quất cảnh đẹp cho ngà y Tết...
Cũng theo ông Cự, Tứ Liên là nơi có đất phù sa sông Hồng, thổ nhườ¡ng tốt cho nghử trồng cây cảnh và có lẽ vì vậy mà "quất cảnh Tứ Liên" có thương hiệu chẳng kém gì "đà o Nhật Tân". Tuy nhiên, với tốc độ đô thị hóa nhanh, phường Tứ Liên hiện còn rất ít diện tích đất nông nghiệp (khoảng gần 12%) và cây quất vẫn là một cây chủ lực. Cả phường hiện có khoảng 400 hộ trồng quất với diện tích gần 11ha. Từ năm 2005 tới 2008, việc trồng quất cảnh đã đem lại thu nhập cao cho người dân Tứ Liên, giúp nhiửu hộ vượt khó, thoát nghèo và không ít hộ già u lên nhử quất cảnh. Tuy nhiên, từ năm 2009 tới nay các chi phí đầu và o (đổ đất, mua giống, thuốc BVTV, phân bón...) cao, trong khi khó có thể tăng giá bán nên dân Tứ Liên không thu lãi nhiửu được như trước. Dân Tứ Liên chủ yếu bán quất tại vườn. Thương lái thường và o xem rồi ngã giá mua buôn tới và i trăm triệu đồng/vườn. Sau đó họ gọi khách và o bán lẻ. Sát Tết còn những cây chưa bán được họ mới đánh nốt đem ra chợ bán với giá rẻ hơn. Khách và o vườn mua đông nhất thường từ 23 đến 28 tháng Chạp và những cây quất đẹp rất nhanh có chủ mới...
- Tứ Liên là vùng trồng quất đã có tiếng, nhưng đến nay vẫn chưa có quy hoạch rõ rà ng - ông Trần Ngọc Cự khẳng định - Điửu quan trọng là người dân cần có đất sản xuất nông nghiệp, tuy không nhiửu nhưng phải ổn định để yên tâm sản xuất, bảo tồn và phát triển vùng quất Tứ Liên, tạo ra một là ng nghử truyửn thống có thương hiệu lâu năm cho Hà Nội. Thà nh phố cũng cần quan tâm đầu tư phát triển hạ tầng cho Tứ Liên vì giao thông và hạ tầng xã hội ở vùng trồng quất nà y còn yếu kém, đường sá gồ ghử, bụi bẩn, nhà cửa xây dựng nhấp nhô chẳng khác gì "Là ng trong phố" vậy...