Sáng tác mới

Truyện ký Hương biển

Truyện ký của Đào Xuân Hưng 20/06/2024 15:04

Đề tài biên giới, biển đảo quê hương luôn là nguồn cảm hứng sáng tác vô tận, đặc biệt là trong lĩnh vực văn học nghệ thuật. Các tác phẩm viết về chủ đề này thuộc nhiều loại hình văn học nghệ thuật khác nhau từ văn học đến điện ảnh, sân khấu, nhiếp ảnh, âm nhạc... đều thấm đẫm lòng yêu nước và tinh thần tự hào dân tộc. Tạp chí Người Hà Nội xin trân trọng giới thiệu tới độc giả sáng tác mới về chủ đề biển đảo thuộc loại hình văn học, một truyện ký được ghi chép lại ngay sau chuyến đi Trường Sa của tác giả.

anh-chup-man-hinh-20.png
Hoàng Sa - Trường Sa và biển đảo quê hương đã trở thành nguồn cảm hứng sáng tác ở nhiều lĩnh vực, đặc biệt là văn học - nghệ thuật.

“Chỉ có thuyền mới hiểu: Biển mênh mông nhường nào/ Chỉ có biển mới biết, thuyền đi đâu về đâu”...

- Chà! Tối nay, Hương hát hay quá !

- Em mới tập hát chưa lâu đâu, anh Hải à !

Đêm bao la, biển lặng, trăng thanh, chỉ nghe tiếng sóng nước rì rào vỗ về mạn tàu. Đứng trên tầng 5 boong tầu Kiểm Ngư - KN 390 đang hướng về Đất Mẹ, nhìn từ phía xa, biển rộng trải ra tít tắp. Đường chân trời phản chiếu màu của biển, cả màu trời nhuộm xanh thắm thêm cho màu biển vô biên. Biển làm cho trời mênh mang hơn và bao dung hơn. Giữa biển khơi bịt bùng bí ẩn, chỉ có ánh sáng le lói phát ra từ những ngọn hải đăng và ánh đèn của các con tầu Hải quân vững chãi như thành đồng, canh giữ biển trời quê hương. May mắn được ra đến các đảo tiền tiêu trên vùng biển Trường Sa huyền thoại này, cả hai anh em đều trào dâng trong lòng một cảm xúc khó nói nên lời.

- Trước khi đi Trường Sa, chắc Hương cũng đã nghe nhiều câu chuyện về biển lắm rồi nhỉ ?- Hải bắt chuyện.

- Khi em còn là học sinh, em đã đọc sách về truyền thuyết Mẹ Âu Cơ và cái bọc 100 trứng. Rồi tiếp đó, 50 người con theo Mẹ lên rừng, 50 người con theo Cha xuống biển. Câu chuyện thần thoại về thời kỳ lập nước từ hơn 4000 năm trước, không ai có thể quên! Rồi truyền thuyết về Sơn Tinh, Thủy Tinh, truyền thuyết về Mai An Tiêm... Lãng mạn và độc đáo đến kỳ lạ! Em không biết, có dân tộc nào còn sản sinh ra được những câu chuyện giàu biểu cảm đến thế về buổi bình minh ban sơ thật hoành tráng của đất nước mình!

Và đâu phải chỉ có các câu chuyện thần kỳ từ hàng ngàn năm trước. Ngay thời hiện đại này, nước ta cũng không thiếu các câu chuyện cũng y hệt như thần thoại! Em kể anh nghe, khi em lớn lên, được đi làm, một lần đọc báo Nhân Dân, em còn biết thêm về Đoàn tàu không số và Con đường huyền thoại Hồ Chí Minh trên biển, cũng làm em khâm phục sững sờ. Trên các chương trình ca nhạc của truyền hình Nhân Dân, em cũng từng được nghe nhiều ca khúc về biển như: Chút thơ tình của người lính biển, Khúc quân hành Trường Sa, Biển, nỗi nhớ và em, Hương thầm... Đó đều là các ca khúc phổ các bài thơ nổi tiếng của các tác giả như: Trần Đăng Khoa, Hữu Thỉnh, Phan Thị Thanh Nhàn... Đợt này, anh tham gia Đoàn công tác số 23 ra Trường Sa từ cơ quan nào thế?

- Anh làm ngành Y trong Quân đội ở Hà Nội mà. Cùng Đoàn mình, anh còn nghe có cả các anh chị từ Bộ Tài nguyên và Môi trường, Báo Nhân Dân, Hội Nhà báo Việt Nam cùng một số tờ báo ở Hà Nội, rồi Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Bệnh viện Quân y 175. Các địa phương thì có các đoàn mãi tận Sơn La, Phú Thọ, Tuyên Quang... Lại còn cả các doanh nghiệp cùng mang quà ra hỗ trợ cho bà con và chiến sĩ ngoài đảo nữa.

- Vậy à anh, may quá, thế mà đợt này em cũng có duyên được đi thăm Trường Sa cùng với các anh. Thế anh đã ra đây lần nào chưa?

- Anh cũng là lần đầu được ra Trường Sa đấy!

- Ôi, sao anh là bộ đội mà cũng chỉ mới ra Trường Sa lần đầu?

- Có phải ai cũng cũng có điều kiện được ra thăm đảo đâu em! Anh là bộ đội, nhưng là chiến sĩ áo trắng, Hương à.

- À, em hiểu rồi. Trên các đảo, có cả cơ sở quân y của các anh?

- Có em ạ, cơ sở bệnh viện của anh chữa trị cho cả quân nhân và người dân trên đảo. Có nhiều ngư dân, ở những ngư trường xa xôi bậc nhất của Việt Nam trên hải phận này, giữa điệp trùng sóng dữ nếu chẳng may mắc bệnh hiểm nghèo, mà không có các cơ sở bệnh viện của các chiến sĩ áo trắng cắm trên biển Đông là gay go lắm!

- Thế thì chắc anh tuy mới ra đây, nhưng cũng đã khá thân thuộc với hoàn cảnh sống trên các đảo này rồi nhỉ? Anh Hải kể cho em chuyện về bộ đội Hải quân và cả đời sống trên các đảo này đi!

- Anh luôn rất xúc động với nhiều câu chuyện về sự hy sinh lẫm liệt và đầy bi tráng của các chiến sĩ Hải quân ở đây. Phi thường lắm! Trên quần đảo Trường Sa, có một đảo còn được đặt theo tên của một chiến sĩ Hải quân Việt Nam nữa: Đảo Phan Vinh ấy.

- À, em cũng đã từng nghe đến tên anh Phan Vinh, khi đọc bài “Tiếng gà gáy trên đảo Phan Vinh” đăng trên một số Tết Tạp chí Tài nguyên và Môi trường đấy... Bác em vốn làm ở ngành Tài nguyên & Môi trường, hay mang tạp chí và báo ở cơ quan về cho em đọc. Câu chuyện rất xúc động... Mà có lẽ, cũng chính từ lòng cảm phục vô bờ về sự hy sinh của Anh hùng liệt sĩ Nguyễn Phan Vinh mà em quyết xin bằng được, để đi ra Trường Sa, được tiếp cận với vùng đảo thiêng liêng của tổ quốc trong hải trình lần này đấy.

- Vậy à, thế còn câu chuyện về những chiến sĩ Hải quân Việt Nam anh hùng, hy sinh trên đảo Gạc Ma, em đã biết chưa?

- Có chứ! Em cũng được nghe từ lâu. Nhưng em càng biết rõ hơn, vì vào lúc trước khi đi, Đoàn công tác 23 này đã cùng nhau tới dâng hương ở Đài Tưởng niệm Gạc Ma, dành cho các Anh hùng liệt sĩ hy sinh trên đảo Gạc Ma. Được nghe thuyết minh lại sự kiện đầy ám ảnh này, quả thật em rất xúc động. Thương các anh quá! Vì cuộc chiến không cân sức, lại không có được sự chuẩn bị để đánh trả xứng đáng, nên các anh cứ thế lặng lẽ hy sinh. Thương cảm quá !

(Nói đến đây, cô gái trẻ tự dưng trầm lại, lặng người, sụt sùi khóc).

- Thật ra, chính anh cũng đã khóc, hôm ra đây làm lễ tưởng niệm.

- Vâng! Hôm ấy, nghe bác Nguyễn Đăng Tiến, Trưởng đoàn công tác của Đoàn tàu 23 đọc bài tưởng niệm, em cũng đã khóc nấc lên thành tiếng. Vì sợ phiền mọi người, nên em cố kìm nén đó thôi… Một phần vì giọng của thủ trưởng rất trầm ấm, mà nội dung của bài thật sâu sắc, thấm đượm nghĩa tình. Em có cảm tưởng là khi bác ấy đọc lời ai điếu, tưởng nhớ da diết đến thế, thì cả Trời và Biển cũng phải nao lòng cảm khái. Vì đúng lúc đó, thật bất ngờ (mà như anh cũng biết đấy), đang nắng đến thế, bỗng dưng đột ngột trời đổ mưa anh nhỉ!… Vì rất ấn tượng với bài tưởng niệm hôm ấy, nên sau đó, em đã xin bácTiến cho được chụp lại và lưu vào điện thoại. Thỉnh thoảng, giữa chuyến đi đầy cảm xúc này, em lại giở ra đọc, đến mức gần nhập tâm đấy ! Đây, em đọc anh thử nghe lại một đoạn nhé :

“Anh ơi, hỡi các anh

Các anh đang ở đâu

Anh ở dưới nước, hay ở trên trời

Hôm nay, chúng em ra đây với các anh

Các anh về với chúng em đi

Các anh, những chiến sĩ trung dũng Hải quân Việt Nam

Đã hy sinh vì biển trời Tổ quốc

Em thích màu áo lính Hải quân

Em yêu các anh, những chiến sĩ Hải quân!”...

Đợt này, được hành quân cùng các anh trên tàu Hải quân trong hành trình ra thăm biển đảo, em rất hạnh phúc. Khi gặp tận mắt các chiến sĩ Hải quân, em có cảm nhận các anh ấy kiên cường mà tình cảm lắm, trên các đảo Trường Sa lớn, Sơn Ca, Nam Yết, đảo Song Tử Tây, Sinh Tồn Đông, và trên cả nhà giàn, ở đâu, em cũng thấy các anh ấy bồng súng vững chãi, tự tin bảo vệ biển đảo.

À mà anh, hôm ở trên đảo Song Tử Tây và đảo Trường Sa lớn, gặp anh Kiền cùng thăm Trạm Khí tượng Hải văn, em mới biết trên đảo còn có cả Trạm Khí tượng Hải văn của Bộ Tài nguyên và Môi trường nữa đấy.

- Ừ, có chuyện này anh cũng rất ấn tượng. Hôm lên đảo Song Tử Tây, anh còn nghe em Yến, người đi cùng Đoàn mình, kể câu chuyện về sự khắc nghiệt của thời tiết và những người hàng đêm ở đó “đo nắng, đếm mưa” để có thông tin dự báo thời tiết từ biển cả... Chuyện là, tận 1h sáng, hai anh của Trạm Khí tượng Hải văn trên đảo Song Tử Tây là Tiến và Duy, luôn phải thức dậy trong ánh đèn pin lập lòe, ra tận cột kỹ thuật để ghi số liệu. Đêm ấy trời mưa to, gió mạnh tới mức có thể xô ngã cả hai nhân viên khí tượng. Đường lại trơn ướt, mưa quất lạnh cóng. Ban ngày giữa trời nắng chang chang, họ đã phải đi đo số liệu rồi, giờ gặp ngay cảnh sáng nắng rát, tối mưa giông, họ liền bị cảm. Và anh Duy đã ngã gục xuống, không phải là cú ngã thông thường đâu, mà là ngã do quá kiệt sức và dính cảm nặng. Anh Tiến phải dìu anh Duy về, rồi lại một mình kịp làm tổng hợp số liệu, báo lên cho cơ quan chức năng và lực lượng Hải quân. Đấy, ngày nào họ cũng cũng phải làm việc như thế, khỏe cũng như ốm, cứ lục tục thức dậy từ 1h sáng, đo đạc, báo cáo, thiếp đi một lát, cữ 3h đến 5h sáng lại thức dậy đo đạc, báo cáo tiếp ... Công việc cần mẫn, tỉ mỉ, đòi hỏi chính xác và trách nhiệm rất cao.

- Những con người bình thường ở đây là như thế đấy, anh ạ!

- À, anh cũng còn rất quan tâm về một câu chuyện khác trong ngày hội của các đoàn Phú Thọ - Sơn La kết hợp với nhau tổ chức giao lưu nghệ thuật, gọi tắt là ngày hội nhóm “Phú- La” trên biển. Khi hội đang vui, nghe kể về câu chuyện 50 người con theo cha lên rừng, 50 người con theo mẹ xuống biển trong truyền thuyết (nên nhớ rằng bọc trăm trứng của Mẹ Âu Cơ chính là di tích nổi tiếng ở Đền Mẫu Âu Cơ ở Phú Thọ đấy). Thì tổ nuôi quân trên tàu chính thức tuyên dương một người phụ nữ trẻ, xinh đẹp, hồn hậu và đảm đang, đã tự bỏ rất nhiều thời gian và công sức, tận tụy nhặt rau, phụ bếp, rửa bát... cùng các chiến sĩ trẻ. Hôm ấy, lần đầu anh biết em, cũng là lúc em được vinh danh là chị nuôi và thậm chí là mẹ nuôi của các chiến sĩ Hải quân trẻ trên tàu, lại biết em luôn nhiệt tình đồng hành với họ trong mọi việc vất vả, giữa lúc ai trong đoàn cũng còn say sóng, thậm chí không dám ra khỏi chỗ nằm! Vì em nổi tiếng thế trên cả tàu, nên anh mới biết tên em là Hương đấy chứ !

- Chuyện nhỏ mà, anh chỉ động viên em!

- Chuyện này, cả tàu biết mà em. Chính anh cũng thấy mình thật vinh hạnh được đi trên chuyến tầu của Hải trình 23 này, và lại là đồng đội trong đoàn với em. Dù chỉ qua chuyến đi ngắn, mà em đã kịp thể hiện được nhiệt tình và phẩm chất của mình, để kết nối tình nghĩa quân - dân thêm ấm áp, đặc biệt với những người lính Hải quân ở Trường Sa, nơi ai cũng đều nỗ lực bảo vệ, gìn giữ biển.

- Em cũng rất vui được quen anh qua đợt đi đáng nhớ này. Quê em chính là đất Tổ Hùng Vương đấy ! Sau đợt đi này, em sẵn lòng mời anh lên Tây Bắc ngắm hoa ban và thăm những đồi chè nổi tiếng.

Không ai nói gì nữa... Hương và Hải đều nhắm mắt lại, để bầu trời và mặt biển bình yên cùng mở thêm ra, cho những chân trời xúc cảm, thánh thiện ngấm mãi vào tâm hồn... Chuyến đi tuyệt vời, đâu ngờ ngẫu nhiên lại thành sợi dây liên kết, để những trái tim trẻ trung và sôi động của họ hòa nhịp vào nhau./.

Bài liên quan
  • Những cuốn sách bồi đắp thêm tình yêu biển đảo
    Với mong muốn bồi dưỡng cho các em tình yêu với biển đảo quê hương, trong tháng 3 này Nhà xuất bản Kim Đồng tái bản và giới thiệu với độc giả cả nước một số cuốn sách đặc sắc thuộc tủ sách Biển đảo Việt Nam. Mỗi cuốn sách là một hành trình độc đáo giúp bạn đọc tìm hiểu về vùng lãnh hải thân yêu của Tổ quốc.
(0) Bình luận
  • Buổi đầu trở lại tuổi thơ
    Tạp chí Người Hà Nội trân trọng giới thiệu tới quý độc giả bài thơ "Buổi đầu trở lại tuổi thơ" của tác giả Nguyễn Thị Hương Giang.
  • Trước ngày hội lớn
    Tạp chí Người Hà Nội trân trọng giới thiệu bài thơ "Trước ngày hội lớn" của tác giả Dương Văn Trường. Bài thơ được tác giả sáng tác trong những ngày cả nước hân hoan chào mừng 80 mùa thu độc lập của đất nước.
  • Chùm thơ của tác giả Nguyễn Thiện
    Tạp chí Người Hà Nội trân trọng giới thiệu chùm thơ của tác giả Nguyễn Thiện - chùm thơ là một nhắc nhớ về sự hy sinh mất mát của biết bao thế hệ vì độc lập tự do của dân tộc nhân dịp kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025).
  • Ra mắt Cuốn sách ‘Con đường tương lai’
    Vừa qua, tại Thư viện Quốc gia, Viện Khoa học giáo dục và môi trường, Sàn văn hóa học và đọc Việt Nam, Viện Nhân học văn hóa, Hội Nhà văn Hà Nội đồng tổ chức ra mắt cuốn sách “Con đường tương lai” (tập 1) của nhà nghiên cứu, nhà văn Nguyễn Xuân Tuấn.
  • Ra mắt hai tập thơ và truyện ký về kháng chiến của nhà thơ Nguyễn Văn Á
    Ngày 12/4, tại Hà Nội, nhà thơ Nguyễn Văn Á ra mắt tập thơ “Giọt sương bên cửa sổ” (Nhà Xuất bản Hội Nhà văn) và tập truyện ký “Phía Nam sông Bến Hải” (Nhà Xuất bản Văn học) nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2025).
  • Làng ta vào hội mùa xuân
    Tạp chí Người Hà Nội trân trọng giới thiệu tới quý độc giả bài thơ Làng ta vào hội mùa xuân của tác giả Minh Phúc.
Nổi bật Tạp chí Người Hà Nội
Đừng bỏ lỡ
  • Việt Nam lọt top 5 quốc gia lý tưởng nhất cho du lịch một mình
    Đứng ở vị trí thứ 5, Việt Nam được đánh giá là điểm đến giàu tính phiêu lưu, đa dạng trải nghiệm nhờ sự kết hợp giữa cảnh quan kỳ vĩ, văn hóa bản địa cuốn hút và mức độ an toàn cao cho người thích đi một mình.
  • “Âm hưởng Slavic” - đêm nhạc của những tâm hồn đồng điệu
    Buổi hòa nhạc “Âm hưởng Slavic - Giao cảm những tâm hồn” diễn ra tối 28/11 tại không gian phòng hòa nhạc lớn, Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam đánh dấu bước khởi đầu cho sự ra đời của Hội Nhạc cổ điển Việt Nam - mở ra một sân chơi mới cho các nghệ sĩ Việt Nam và quốc tế cùng hội tụ, lan tỏa, đồng thời giúp khán giả trong nước tiếp cận sâu hơn với âm nhạc cổ điển thế giới.
  • Nhiếp ảnh quốc tế Photo Hanoi’25: Thu hút đông đảo giới trẻ Thủ đô yêu thích nghệ thuật nhiếp ảnh
    Sau một tháng tổ chức từ 1/11, Liên hoan nhiếp ảnh Photo Hanoi ‘25 đã chính thức khép lại vào ngày 30/11. Sự kiện đã thu hút hơn 200.000 lượt người quan tâm và tham gia, cả trực tiếp và trực tuyến, trong đó đặc biệt là đông đảo giới trẻ Thủ đô yêu thích nghệ thuật nhiếp ảnh...
  • Hà Nội ban hành Quy chế xét tặng “Công dân Thủ đô ưu tú” 2025
    UBND Thành phố Hà Nội đã ban hành Quyết định số 71/QĐ-UBND ngày 26/11/2025 về việc ban hành Quy chế xét tặng danh hiệu năm 2025 “Công dân Thủ đô ưu tú”.
  • Khẩn trương phục hồi di sản bị hư hại sau mưa lũ
    Để khẩn trương khắc phục hậu quả thiên tai, bảo vệ di sản văn hoá trên địa bàn 04 tỉnh, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh Gia Lai, Đắk Lắk, Khánh Hoà, Lâm Đồng tổ chức kiểm tra, rà soát hiện trạng kỹ thuật, đánh giá mức độ hư hại của các công trình di tích, bảo tàng trên địa bàn tỉnh.
  • Khai mạc Festival quốc tế Âm nhạc mới năm 2025 tại Hà Nội
    Diễn ra từ ngày 27/11 đến 1/12/2025 tại Hà Nội, Festival Quốc tế Âm nhạc mới lần thứ IV quy tụ sự tham gia của gần 30 nhạc sĩ, nghệ sĩ quốc tế đến từ: Liên bang Nga, Tatarstan, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Cộng hòa Adygea, Đan Mạch, Bỉ, Đức, Thụy Sĩ, Tây Ban Nha, Nhật Bản, Trung Quốc, Australia, Lào.
  • “Lửa cháy Phiên Ngung” và “Chìm trong vòng xoáy” đoạt Huy chương vàng tại Liên hoan Tuồng và Dân ca kịch toàn quốc 2025
    Ban tổ chức trao 2 huy chương vàng cho vở diễn "Lửa cháy Phiên Ngung" của Nhà hát Sân khấu truyền thống Quốc gia Việt Nam và kịch hát dân ca "Chìm trong vòng xoáy" của Trung tâm Nghệ thuật truyền thống Nghệ An.
  • Nhà thơ Hữu Loan và nhà văn Tô Hoài qua bút ký của Lê Xuân Sơn
    Ngày 9/10/2025, nhà báo Lê Xuân Sơn (từng là biên tập viên Báo Người Hà Nội, Tổng Biên tập Báo Tiền Phong) ra mắt ba tập sách mới, gồm hai tập bút ký và một tập thơ. Đọc tập bút ký “Mây trắng còn bay” (Nxb Hội Nhà văn, 2025), có thể nhận ra ở anh tình yêu văn chương mê đắm, phong cách riêng và bản lĩnh của một cây bút ký giàu trải nghiệm. Là một nhà báo kỳ cựu, chăm đi, chăm viết, đồng thời cũng là người có nền tảng văn chương vững vàng, Lê Xuân Sơn đã có điều kiện tiếp xúc với nhiều văn nghệ sĩ đương đại.
  • Càng sống đời càng đầy đặn yêu thương
    “Trước hoàng hôn” (Nxb Hội Nhà văn, 2025) là tập thơ thứ 19 của Quang Hoài. Tập thơ ra đời vào thời điểm đặc biệt: nhà thơ - đại tá của chúng ta vừa bước sang tuổi 80 và đang chiến đấu với trọng bệnh. Nhưng như chưa hề biết đến tuổi già và như để quên đi sự thách đố nghiệt ngã của số phận, nhà thơ Quang Hoài vẫn bình thản yêu và sống, bình thản yêu và làm thơ một cách bản lĩnh, đầy nhân bản.
  • Triển lãm “Con đường Cách mạng - Đồng chí Hồ Chí Minh tại Trung Quốc”
    Tiếp nhận tư liệu, hiện vật và triển lãm “Con đường Cách mạng - Đồng chí Hồ Chí Minh tại Trung Quốc” nhân kỷ niệm 45 năm thành lập Bảo tàng Hồ Chí Minh Thành phố Huế.
Truyện ký Hương biển
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO